حمایت های دولت فرانسه از استارت آپ های این کشور

استراتژی فرانسه برای سال 2030 این است که با تمرکز بر نقش حیاتی استارت‌آپ‌های صنعتی و تکنولوژی‌های عمیق ، صنعتی‌سازی مجدد اقتصاد خود را تسریع بخشد. از مجموع 30 میلیارد یورو بودجه طرح "فرانسه 2030" مبلغ 2.3 میلیارد یورو به نوآوری‌های فنی و صنعتی اختصاص یافته است.

سه اولویت دولت فرانسه در حمایت از استارت آپ ها عبارتند از:

الف) تقویت تامین مالی استارت آپ ها و اولین کارخانه‌ها[1]

ب) حمایت از استارت آپ های فناوری­های عمیق در آزمایشگاه‌ها

ج) تقویت و ساده سازی مدیریت: برای ایجاد یک مرکز پشتیبانی منحصر به فرد

این استراتژی مبتنی بر چندین مکانیسم جدید است که توسط بانک سرمایه‌گذاری دولتی فراتسه[2] اجرا می‌شود. این پروژه‌ها که از طریق یک ابزار اروپایی به نام IPCEI تامین مالی می‌شوند، به حوزه‌های هیدروژن سبز، سلامت، الکترونیک (نیمه‌رساناها) و باتری‌های الکتریکی، به عنوان بخشی از انتقال اکولوژیکی مربوط می‌شوند. برای حمایت از  استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های کوچک و متوسط نوآور، در مجموع 550 میلیون یورو طی سال‌های 2022-2026 کمک خواهد شد. همچنین برای رویارویی با چالش های معاصر در زمینه‌های سلامت، انرژی، فضا و کربن­زدایی، سالانه مبلغ 275 میلیون یورو برای حمایت از 500 استارت‌آپ تکنولوژی عمیق[3] تا سال 2025 اختصاص خواهد یافت. همچنین دولت فرانسه اقدام به اهدای انواع ویزاهای اقامتی به بنیان­گذاران استارت آپ­ها، صاحبان صنایع و کارآفرینان کرده است.

گزارش حاضر به بررسی 7 مورد از برجسته­ترین کمک­های دولت فرانسه به استارت آپ­ها و کارخانه­ های فناوری می‌پردازد.

 

کمک های مالی دولت فرانسه به استارت آپ ها:

کمک‌های بلاعوض دولتی یا «کمک‌های مالی دولتی»[4]، شکلی از تأمین مالی است که به موجب آن مؤسسات تحت حمایت دولت، بودجه‌ای را برای شرکت‌ها تأمین می‌کنند. این بودجه‌ها اغلب همراه با راهنمایی، مشاوره و پشتیبانی عملی ارائه می‌شود. شرکت­ها برای دریافت کمک هزینه دولتی، ابتدا باید درخواست خود را ارئه دهند. سپس این درخواست در یک فرآیند انتخاب قرار می­گیرد. معمولا تعداد کمی از متقاضیان موفق به دیافت این کمک ها می‌شوند.

دو نوع کمک مالی متفاوت از سوی دولت فرانسه ارائه می‌شود:

1. کمک‌های مالی: مؤسسات تحت حمایت دولت برای سرمایه گذاری در مشاغل گوناگون محدودیتی ندارند. این کمک ها کاملا رایگان بوده و جذاب ترین شکل تامین مالی کسب و کار هستند.
2. وام­های تحت حمایت دولت: که توسط خود دولت صادر یا تضمین می­شود. معروف­ترین نمونه از این موارد، وام­های SBA برای استارت آپ های ایالات متحده است.

آیا همه کسب و کارها می‌توانند ازاین کمک ها استفاده کنند؟

 هر کسب و کاری نمی­تواند برای کمک­های مالی مورد حمایت دولت درخواست دهد. این کمک ها اغلب برای شرکت هایی طراحی شده اند که بر اساس اولویت های تعیین شده در برنامه "فرانسه 2030"، محصولات و خدمات تکنولوژیکی ارائه می دهند که تغییرات جدی ایجاد می‌کنند.[5]

همچنین، کمک­های بلاعوض همیشه با شرایط سختگیرانه در مورد استفاده از وجوه ارائه می­شود. به عنوان مثال، کمک­ها ممکن است فقط برای تحقیقات بازار، توسعه محصول، نمونه‌سازی اولیه و غیره مورد استفاده قرار گیرد. انواع این گونه کمک هزینه‌های دولت فرانسه به استارت آپ ها  عبارت است از:

1. کمک هزینه فناوری

کمک هزینه فناوری فرانسه در سال 2014 توسط بانک سرمایه گذاری دولتی فرانسه (BPI[6]) ایجاد شد. هدف آن، تامین مالی کسب و کارهای نوپا، حداکثر تا مبلغ 30000 یورو (بدون سهام) است و حداکثر تا سقف 70 درصد از هزینه­های راه اندازی کسب و کار را پوشش می­دهد. از زمان راه­اندازی این کمک هزینه، بیش از 4500 استارت‌آپ در مجموع 120 میلیون یورو با میانگین بودجه 26000 یورو برای هر پروژه دریافت کرده‌اند.

کسب و کارهایی که از شرایط زیر برخوردار باشند می‌توانند از این کمک هزینه‌ها استفاده کنند:

- در سال گذشته ثبت شده باشند

- دارای کمتر از 50 کارمند باشند

- تراز تجاری کمتر از 10 میلیون یورو داشته باشند

نکته: افراد (فاقد ساختار شرکتی)، از جمله کارآفرینان و خوداشتغال­ها، به عنوان مراکز رشد[7] و شتاب دهنده می­توانند برای دریافت این کمک هزینه ثبت نام کنند.

2. کمک هزینه فناوری‌های در حال ظهور

تفاوت کمک هزینه فناوری­های درحال ظهور با کمک هزینه فناوری آن است که فناوری درحال ظهور بر مشاغل با فناوری عمیق تمرکز می­کند و تا 90000 یورو برای هر پروژه (به جای 30000 یورو) بودجه ارائه می­دهد. این مبلغ برای پوشش 70% هزینه‌های استارت آپ ها ارائه می‌شود.

تنها در سال 2019، 94 استارت­آپ، به طور متوسط 85000 یورو و در مجموع 8 میلیون یورو دریافت کرده­اند.

فناوری‌های نوظهور برای استفاده از این کمک هزینه باید دارای شرایط زیر باشند:

کسب و کارهای دارای فناوری عمیق در حال حضور که: 1) طی یک سال گذشته در فرانسه ثبت شده باشند، 2) کمتر از 50 کارمند داشته باشند و 3) تراز تجاری آن­ها کمتر از 10 میلیون باشد، می‌توانند از این کمک استفاده کنند.  

3. بذرهای فناوری[8]

صندوق بذر فناوری، یکی دیگر از ابتکارات اخیر BPI فرانسه برای ترویج سرمایه­گذاری در مشاغل مبتنی بر فناوری (اما نه لزوماً فناوری عمیق) است. این صندوق سال 2018 ایجاد شد و دارای ارزشی معادل 400 میلیون یورو است که  در استارت‌آپ‌های فناوری عمیق در فرانسه سرمایه‌گذاری می‌کند.

کمک های نقدی ارائه شده توسط این صندوق قابل تبدیل است. بنابراین، بر خلاف کمک هزینه­های دولتی راه اندازی کسب و کار، این نوع کمک پولی، بلاعوض نیست.

همچنین این صندوق به تنهایی در یک کسب و کار سرمایه­گذاری نمی­کند بلکه سرمایه­گذاری به صورت مشترک انجام می‌شود. مبلغ این سرمایه گذاری 50000 تا 500000 یورو وجه نقد قابل تبدیل با نرخ سود 7 درصد در سال بوده و سررسید آن 5 سال است. در صورتی که این مبلغ به جای پول سهام باشد، کسب و کار باید حداقل 2 میلیون یورو سرمایه جمع آوری کند.

کسب و کارهایی که طی 3 سال گذشته در فرانسه ثبت شده باشند، کمتر از 50 کارمند داشته باشند و قبلا یکبار سهام خود را در گذشته افزایش داده باشند می‌توانند از این کمک هزینه استفاده کنند.

4. کمک به توسعه فناوری‌های عمیق (ADD)

 کمک به توسعه فناوری‌های عمیق یکی دیگر از برنامه‌های کمک مالی BPI در فرانسه است.

برخلاف کمک به فناوری‌های در حال ظهور که در بالا مورد بحث قرار گرفت، ADD بیشتر برای کسب و کارهای متوسط و کوچک[9] (در مقایسه با استارت‌آپ‌های اولیه) مناسب است. برای هر پروژه تا سقف 2 میلیون یورو بودجه ارائه می‌شود و شرکت­هایی با کمتر از 2000 کارمند می­توانند آن را درخواست کنند. مجموع بودجه محدود به حداکثر 45٪ از هزینه‌های مورد انتظار پروژه است.

هدف این کمک مالی تامین هزینه‌های پروژه‌های انجام شده توسط مشاغلی است که طبق تعریف BPI در حوزه فناوری عمیق قرار می‌گیرند. نوع هزینه‌هایی که می‌توان از طریق کمک مالی تأمین مالی کرد، متنوع است و شامل هزینه‌های نیروی انسانی، هزینه‌های IP، سربار و غیره می‌شود. هر کسب و کاری که در فرانسه کمتر از 2000 کارمند و دارای فناوری عمیق باشد می­تواند از این کمک هزینه استفاده کند.

5. اعتبار مالیاتی پژوهشی[10] (CIR)

اعتبار مالیاتی پژوهشی، برنامه مشوق مالیاتی فرانسه است که هدف آن ترویج شرکت‌هایی است که (فارغ از اندازه آن­ها) در تحقیق و توسعه (R&D) سرمایه‌گذاری می‌کنند.

به عبارت ساده، هر کسب و کار واجد شرایط می‌تواند هزینه‌های تحقیق و توسعه واجد شرایط را تحت طرح اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه مطالبه کند. در ازای آن، شرکت ها تا 30% از مبلغ ادعا شده را به عنوان اعتبار مالیاتی دریافت می‌کنند.

همچنین، هر گونه هزینه تحقیق و توسعه که تحت تحقیقات بنیادی، تحقیقات صنعتی یا توسعه تجربی قرار می­گیرد، می‌تواند ادعا شود. نمونه­هایی از این هزینه‌ها عبارتند از: حقوق، هزینه­های پیمانکاری فرعی، سربار و غیره.

معیارهای واجد شرایط بودن اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه فرانسه بسیار گسترده است. در واقع، همه انواع مشاغل از هر بخش می‌توانند واجد شرایط باشند تا زمانی که در تحقیق و توسعه سرمایه­گذاری کنند.

همچنین، این که کسب و کار مورد نظر، زیان­ده باشد یا سودآور، مهم نیست. در واقع، حتی مشاغل زیان­ده هم می­توانند هزینه‌های تحقیق و توسعه را تحت برنامه مالیاتی CIR مطالبه کنند.

6. i- Lab

i-Lab پاداش رقابتی است که در آن استارت‌آپ‌های موفق می‌توانند کمک مالی 600000 یورویی برای تأمین مالی پروژه‌های فناوری واجد شرایط دریافت کنند. این کمک هزینه برای استارت آپ­های اولیه طراحی شده که کمتر از 2 سال پیش ثبت شده­اند. با این حال، متقاضیان باید از قبل نتایج مطالعات امکان سنجی (اثبات مفهومی) را ارائه دهند. در سال 2020 در مجموع به 73 پروژه مجموعا پاداشی 20 میلیون یورویی داده شد.

7. i-Nov

i-Nov یک جایزه مسابقه استارت­آپی است که در آن کسب‌ وکارهای موفق می‌توانند تا 45 درصد از هزینه‌های پروژه واجد شرایط را دریافت کنند. کل هزینه‌های پروژه باید بین 600 هزار تا 5 میلیون یورو باشد و خود پروژه باید بین 12 تا 36 ماه طول بکشد.

به این ترتیب، در حالی که i-Lab بر روی استارت­آپ­های در مراحل اولیه متمرکز است، i-Nov بیشتر برای SME ها مناسب است. سال 2020 از طریق جایزه i-Nov مجموعا 76 میلیون یورو برای تامین مالی 135 پروژه ارائه شد.

 

[1] First factories

[2] BPIfrance

[3] DeepTech

[4] public grants

[5] game changer  technologies

[6] Banque publique d'investissement

[7] incubator

[8] Tech Seed

[9] SME

[10] Le Crédit d'Impôt Recherche