اخبار اقتصادی صربستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی صربستان در هفته سوم اردیبهشت ماه 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

• بدهی دولتی صربستان، رسما بالای 30 میلیارد یورو است

وزارت دارایی صربستان اعلام کرد، بدهی عمومی صربستان در پایان مارس 2022 به 30.59 میلیارد یورو رسید که 170 میلیون بیشتر از ماه فوریه بود که به 30.42 میلیارد یورو رسید. این وزارتخانه ادعا کرد، سهم بدهی عمومی در تولید ناخالص داخلی (GDP) در ماه مارس 0.3 درصد نسبت به ماه‌های قبل افزایش یافت و به 51.9 درصد رسید. وزارت دارایی اعلام کرد: در سه ماهه اول سال 2022، کسری بودجه دولت به 72.1 میلیارد دینار (613.6 میلیون یورو) رسیده است، زیرا درآمد تحصیلی در همین مدت 373.3 میلیارد دینار بوده، در حالی که هزینه‌ها به 445.3 میلیارد دینار رسیده است.

 

• قیمت سوخت در پمپ بنزین‌های صربستان اندکی کاهش یافت

پس از اعلام الکساندر ووچیچ رئیس جمهور صربستان مبنی بر اینکه همه انواع سوخت در پمپ بنزین‌ها تقریباً 10 دینار در هر لیتر ارزان‌تر خواهند بود، قیمت‌ها تا حدی کاهش یافت، اما به طور قابل‌توجهی کمتر از آنچه ووچیچ ادعا کرده است می‌باشد. بنزین 95 از 184 دینار به 180 دینار در هر لیتر و گازوئیل از 206 به 202 دینار در هر لیتر کاهش یافت.

 

• قیمت بالاتر گندم و ذرت در بورس کالای نووی‌ساد

  در بورس کالا در شهر «نووی‌ساد»، هفته گذشته گندم به قیمت هر کیلوگرم 39.50 تا 40 دینار (بدون احتساب مالیات بر ارزش افزوده - هر یورو معدل 117 دینار) فروخته شد که 3.8 درصد افزایش داشت. فرض بر این بود که علت افزایش، تصمیم بر افزایش سهمیه صادراتی در اردیبهشت ماه به میزان 150.000 تن بوده است. همزمان ذرت به قیمت هر کیلوگرم 34 دینار (بدون احتساب مالیات بر ارزش افزوده) 0.34 درصد افزایش یافت. قیمت سویا در هفته گذشته با کاهش ملایمی 0.11 درصد کاهش یافت و به قیمت هر کیلوگرم 83.8 تا 84 دینار (1 یورو تقریباً برابر با 117.5 دینار) فروخته شد.

 

• گازپروم (Gazpromneft) 6.15 درصد از سهام NIS را به گازپروم می‌فروشد

اگرچه به نظر می‌رسید که تغییر ساختار مالکیت قابل توجهی در صنعت نفت صربستان (NIS) رخ داده باشد، زیرا به طور ناگهانی و با قیمت بسیار بالا، 6.15 درصد از سهام این شرکت فروخته شد، اما مشخص شد که مالک روسی اکثریت سهام در واقع این سهام را به خود فروخته است. بدین‌ترتیب سهم مالکیت خود را در حساب شرکت خود کاهش داد، تا این شرکت توسط تحریم‌های اتحادیه اروپا و ایالات متحده آسیب نبیند. رسانه‌ها گزارش دادند روز جمعه 10 میلیون سهم NIS به قیمت 7.2 میلیارد دینار (61 میلیون یورو) به قیمتی تقریبا 50 درصد بالاتر از قیمت اسمی فروخته شد. الکساندر ووچیچ رئیس جمهور صربستان روز جمعه تایید کرد: "این مسئله هیچ نوع تغییر اساسی نمی‌باشد - Gazpromneft این سهام را به گازپروم فروخت" و افزود که عمده سهام همچنان در دست روسیه است.

 

• صادرات میوه در صربستان 24 درصد افزایش یافت

گوران جاکوویچ تحلیلگر کشاورزی گفت: در سه ماهه اول سال 2022 صادرات میوه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 24 درصد افزایش یافته است. وی تصریح کرد: سال گذشته در همین مدت صادرات میوه به ارزش رکورد 206 میلیون یورو و امسال به 256 میلیون یورو رسیده است. سال گذشته مجموع صادرات میوه 824.1 میلیون یورو بوده که بیشتر سیب بوده است، اما بیشترین درآمد از فروش تمشک تا 300 میلیون یورو بوده است. «جاکوویچ» گفت: "بر اساس درآمد حاصل از صادرات، شاه توت و گیلاس بعدی بودند. تقاضا برای میوه صربستان خوب است، ما بازارهای جدیدی در مصر، هند، اندونزی داریم... به دلیل جنگ در اوکراین، بخشی از صادرکنندگان میوه اکنون به بلاروس، برخی دیگر به استونی می‌روند و راه‌های برای حمل کالا به روسیه نیز پیدا شده است."

 

• افزایش واردات در سه ماهه اول دو برابر افزایش صادرات

در آخرین ویرایش ماهنامه تحلیل‌ها و روندهای اقتصاد کلان (MAT) در صربستان، افزایش واردات در سه ماه اول امسال بیش از دو برابر از ارزش صادرات پیشی گرفته است. MAT منتشر کرد: ارزش کل مبادلات تجارت خارجی در مارس2022، 5.85 میلیارد یورو بود که 36.8 درصد بیشتر از ماه مشابه در سال 2021 است و این بزرگترین ارزش مبادله [ثبت شده] در یک ماه است. از ابتدای سال 2022 گسترش مبادلات تجارت خارجی رو به افزایش بوده است، در این سه ماه، صادرات 28.6 درصد و واردات 48.5 درصد افزایش یافته است.

 

• کسری حساب جاری در دو ماه اول 866.8 میلیون یورو

ماهنامه تحلیل‌ها و روندهای اقتصاد کلان (MAT) می‌نویسد کسری حساب جاری در دوره ژانویه تا فوریه 2022، 866.8 میلیون یورو بوده و در مدت مشابه سال قبل 168.9 میلیون یورو مازاد ثبت شده است. تراز منفی بالا، بیش از همه، نتیجه کسری بیشتر مبادلات کالای تجارت خارجی، بالاتر از 895 میلیون یورو، و همچنین خروج خالص بیشتر درآمدها بر اساس سرمایه گذاری مستقیم خارجی به میزان 170.5 میلیون یورو ذکر شده است.

 

• بازرگانان صرب و کروات خواهان رویه‌های مرزی ساده‌تر

بازرگانان صربستان و کرواسی  در نشستی در زاگرب توافق کردند که از دولت‌های خود درخواست کنند که در اسرع وقت به جریان کالا در تمام گذرگاه‌های مرزی بین دو کشور سرعت بخشیده و ساعات کاری را هماهنگ کنند. اتاق بازرگانی صربستان (PKS) از خدمات بازرسی مرزی صربستان خبر داد. «مارکو چادژ» رئیس اتاق بازرگانی صربستان و «لوکا بوریلوویچ» رئیس اتاق بازرگانی کرواسی (HGK) در زاگرب، موافقت کرده‌اند که از دولت‌ها درخواست شود تا جریان کالاها را تسریع بخشند تا از ضرر و زیان شرکت‌ها، انتظار طولانی و رویه‌های پیچیده در مرزها کاسته شود. در روزهای آتی تیم‌های کارشناسی دو اتاق بازرگانی مشکلات انتظار طولانی کامیون‌ها در گذرگاه‌های مرزی صربستان و کرواسی را بررسی خواهند کرد تا تجارت بین شرکت‌های منطقه تسریع شود. در سال 2021، مبادله کالا بین صربستان و کرواسی 1.33 میلیارد یورو بوده که نشان‌دهنده رشد 268.3 میلیون یورویی یا بهتر است بگوییم حدود 25 درصد بیشتر نسبت به سال 2020 می‌باشد.

 

• اتحادیه اروپا 3 میلیون یورو به مشاغل کوچک کمک می‌کند

برنامه توسعه محلی اتحادیه اروپا «EU PRO Plus»، که با همکاری وزارت همگرایی اروپایی اجرا می‌شود، یک فراخوان عمومی‌برای کمک‌های مالی به کارآفرینان، مشاغل خرد و کوچک ثبت شده در یکی از 99 دولت محلی درگیر در این برنامه اعلام کرد. با مجموع سه میلیون یورو، با خرید تجهیزات و معرفی خدمات، اتحادیه اروپا از شرکت‌های ثبت شده بین 1 ژانویه 2016 تا 31 دسامبر 2020 حمایت خواهد کرد. میزان حمایت به ازای هر پروژه انفرادی برای شرکت‌های ثبت شده برای فعالیت‌های تولیدی از 10.000 تا 40.000 یورو، و برای شرکت‌های ثبت شده برای ارائه خدمات از 10.000 تا 30.000 یورو می‌باشد.

 

• تهدید گندم و سایر محصولات در صربستان به دلیل خشکسالی

 یوویتسا یاکسیچ رئیس انجمن مستقل کشاورزان صربستان گفت که کمبود رطوبت در خاک، گندم و سایر محصولات را به خطر می‌اندازد زیرا رشد آن کند شده، اما هنوز نگران کننده نیست.

وی گفت که قبلاً کمبود رطوبت کمی وجود داشت زیرا محصولات و دانه‌های روغنی کمتر توسعه یافته‌اند و اگر به دلیل گرانی کودهای معدنی، محصولات به اندازه کافی تغذیه نشوند، عواقب آن در عملکرد بیشتر خواهد بود. «میلان پروستران»،کارشناس کشاورزی نیز گفت: گندم به دلیل شرایط نامساعد جوی رشد کافی نداشته و علاوه بر کمبود رطوبت، در صورت ادامه دوره خشکی باعث کاهش عملکرد می‌شود. وی گفت: کشاورزان در پاییز امسال بین 620 تا 650 هزار هکتار گندم کشت کردند در حالی که سال گذشته حدود 600 هزار هکتار کشت شد تا این مازاد در سطح زیر کشت بتواند کمبود محصول را جبران کند.

 

• دولت صربستان با صادرات آرد موافقت کرد

در جلسه روز چهارشنبه (11 May 2022)، دولت صربستان تصمیم موقت خود در مورد ممنوعیت صادرات مواد غذایی اساسی را تغییر داده و اجازه صادرات آرد را صادر نمود، زیرا تخمین زده می‌شد که این امر عرضه بازار داخلی را به خطر نمی‌اندازد. صادرات، با اصلاح تصمیم محدودیت موقت صادرات محصولات اساسی غذایی مهم برای جمعیت امکان‌پذیر است که محدودیت‌های کمی را برای صادرات به صورت ماهانه برای برخی از محصولات غذایی ایجاد کرده است. صادرات گندم و آرد از صربستان و همچنین ذرت و روغن در 10 مارس سال جاری به منظور اطمینان از تامین بازار در زمان بحران ناشی از جنگ اوکراین ممنوع شد و در 20 آوریل نیز سهمیه‌بندی برای صادرات آن کالاها تصویب شد.

 

• صربستان نیازی به انتقال گاز روسیه از طریق اوکراین ندارد

با توجه به اعلام اوکراین مبنی بر تعلیق ترانزیت گاز روسیه به اروپا، وزارت انرژی صربستان اعلام کرد که این امر بر صربستان تأثیری نخواهد گذاشت، زیرا این کشور "به طور منظم و به مقدار کافی" گاز را از «بالکان استریم» (Balkan Stream) دریافت می‌کند.

 

• بازیابی صنعت برق صربستان پیش از سال آینده امکان‌پذیر نیست

زورانا میخایلوویچ معاون نخست وزیر و وزیر معدن و انرژی گفت: صنعت برق صربستان (EPS) در موقعیت دشواری قرار دارد، اما از حمایت کامل وزارت انرژی و دولت برخوردار است، که امیدوار است EPS بتواند در سال آینده بهبود یافته و روی پای خود باشد. به دلیل بحران انرژی و جنگ در اوکراین که نمی‌دانیم چه زمانی به پایان می‌رسد، وضعیت پیچیده و دشوار است؛ زمستان در پیش است و ما تلاش زیادی برای آمادگی برای آن انجام می‌دهیم. میخایلوویچ گفت: تثبیت صنعت برق کلیدی است. زیرا در امنیت انرژی، همه‌چیز با صنعت برق شروع می‌شود و همه چیز با آن به پایان می‌رسد.

 

• صربستان یک زنجیره کامل در تولید خودروهای الکتریکی ایجاد خواهد کرد

الکساندر ووچیچ رئیس جمهور صربستان گفت، گروه Stelantis به زودی تولید یکی از جدیدترین خودروهای برقی شهری را در «کراگویواتس» آغاز خواهد کرد. «ووچیچ» در افتتاحیه نمایشگاه خودرو گفت که در حال حاضر مذاکراتی با دو تولیدکننده خودروی جهانی در جریان است که امکان افتتاح کارخانه‌های خود را در صربستان در نظر می‌گیرند. «ووچیچ» گفت: "اگر بتوانیم حداقل یکی از آن‌ها را به اینجا بیاوریم، این بزرگترین تغییر در تاریخ صربستان خواهد بود که چشم انداز این کشور را تغییر خواهد داد." نمایشگاه خودرو تا 15 می ادامه خواهد داشت و 210 غرفه‌دار از حدود 30 برند خودرو، با حدود 50 وسیله نقلیه برتر ارائه شده و بیشتر آن‌ها خودروهای برقی یا هیبریدی بودند.

 

• تورم سالانه در صربستان به 9.6 درصد رسید

اداره آمار صربستان (RZS) اعلام کرد: در صربستان، تورم ماهانه به 1.5 درصد و تورم سالانه به 9.6 رسید. قیمت مصرف‌کننده محصولات و خدمات که تورم را اندازه‌گیری می‌کند، در مقایسه با دسامبر 2021 به طور متوسط 4.3 درصد افزایش یافته است. بیشترین رشد قیمت‌ها مربوط به مواد غذایی و نوشیدنی‌های غیرالکلی (2.7 درصد)، پوشاک و کفش (2.1 درصد)، حمل و نقل (1.8 درصد)، رستوران‌ها و هتل‌ها (1.3 درصد)، تفریحات و فرهنگی (1.2 درصد) بوده است. مسکن، تامین آب، انرژی برق گاز و سایر سوخت‌ها (یک درصد)، لوازم خانگی و نگهداری (0.9 درصد) و مراقبت‌های بهداشتی (0.6 درصد) است. قیمت سایر محصولات و خدمات تغییر محسوسی نداشته است.

 

• حدود دو سوم همکاری تجارت خارجی صربستان با اتحادیه اروپا است

لیلیانا بوکوویچ از روزنامه‌نگاران اقتصادی روزنامه «داناس» گفت بیش از 60 درصد مبادلات تجاری خارجی صربستان با اتحادیه اروپا است، در حالی که این مبادلات با روسیه تنها به پنج درصد می‌رسد که به وضوح مسیر بلگراد را نشان می‌دهد.