راه اندازی سیستم پرداخت های الکترونیکی( QR ) بین اندونزی و تایلند

بانک مرکزی اندونزی و بانک مرکزی تایلند سیستمی را بصورت آزمایشی به اجراء گذاشتند که بر اساس آن اتباع دو کشور و تجار می‌توانند پرداخت های خود را از طریق شبکه‌های استاندارد ملی موسوم به QR ( پرداخت دیجیتالی) انجام دهند.

در راستای اهداف دولت اندونزی برای الکترونیکی ( دیجیتالی ) کردن امور در حوزه‌های مختلف و  خصوصا در حوزه اقتصاد و تجارت و تسهیل امور در وضعیت کنونی همه گیری ویروس کووید-19، بانک مرکزی اندونزی و بانک مرکزی تایلند سیستمی را بصورت آزمایشی به اجراء گذاشتند که بر اساس آن اتباع دو کشور و تجار می‌توانند پرداخت های خود را از طریق شبکه‌های استاندارد ملی موسوم به [QR[1 ( پرداخت دیجیتالی ) انجام دهند. بر اساس توافق انجام شده این سیستم از طریق شبکه ای از بانک های معرفی شده از دو کشور این امکان را به تجار و اتباع  در هر دو کشور فراهم می نماید تا در سریعترین زمان ممکن و حتی از طریق تلفن همراه با داشتن حساب بانکی در یکی از بانک های معرفی شده و اپلیکیشن آن بانک نقل و انتقال مالی نمایند. از مزایای مهم استفاده از این سیستم حذف همراه داشتن فیزیکی اسکناس، تسریع در امور بدون مراجعه به بانک، کاهش خطرات ناشی از همراه داشتن وجه نقد و دسترسی اشخاص به حساب خود در تمامی روزهای هفته حتی در روزهای تعطیلی می‌باشد .   

در بیانیه ای مشترکی که از سوی بانک های مرکزی دو کشور در این خصوص صادر شد گفته شده است که سیستم بصورت آزمایشی راه اندازی و انتظار می رود در سه ماهه اول سال 2022 بصورت رسمی و تجاری کار خود را آغاز نماید. معاون بانک مرکزی اندونزی در این خصوص اظهار داشت " این سیستم به توسعه و گسترش بیشتر پرداخت های فی مابین خصوصا در مرزها مانند فرودگاه‌ها منجر خواهد شد و انتظار می رود بتواند بیشترین نقش خود را دربخش های تجاری وگردشگری هر دوکشور ایفاء نماید. معاون بانک مرکزی تایلند نیز در این خصوص اظهار داشت: پرداخت ها از طریق سیستم QR به جایگزینی امن تر ، کارآمدتر و مقرون بصرفه برای پرداخت های خرده فروشی توسط عموم مردم منجر می‌شود. وی اضافه کرد ارتباط پرداخت های فرامرزی تایلند با اندونزی یکی از عوامل محرک درتجارت دو کشور و تغییر در نحوه پرداخت شهروندان اتحادیه ASEAN به خارج از کشور خواهد شد.

رئیس انجمن بانک های تجاری خصوص اندونزی نیز در این ارتباط اظهار داشت که الکترونیکی شدن پرداخت ها از طریق سیستم QR خلاقیت و نوآوری خدمات بانکی را تقویت می‌کند و به بهبود اقتصادی و تجاری کشور منجر می‌گردد. در همین راستا  از ژانویه 2018 بانک مرکزی اندونزی و بانک مرکزی تایلند مکانیسم استفاده از ارزهای محلی (روپیه – بات) را به مرحله اجراء گذاشتند که مبادلات تجاری فی مابین را در موارد خاصی بدون استفاده از دلار آمریکا امکان پذیر می نماید. مکانیسمی‌که سال گذشته  به بخش سرمایه گذاری مستقیم  متقابل در دو کشور نیز تسری پیدا کرد و در حال حاضر از سیستم QR دو طرف می‌توانند در سرمایه گذاری‌های مستقیم استفاده نمایند.

بانک مرکزی اندونزی حرکت به سمت نظام مالی الکترونیکی دراین کشور را از اولویت های این بانک اعلام کرده است بطوریکه برای اجرای نظام مذکور پنج راهکار شامل توسعه اپلیکشن‌های خدمات مالی الکترونیکی، گسترش نظام پرداخت الکترونیکی، ایجاد هرچه بیشتر زیرساخت های الکترونیکی ، بهبود وضعیت بانک اطلاعاتی جهت استفاده عامه مردم و ساده سازی سیاست های بانک مرکزی در حوزه خدمات مالی الکترونیکی از سوی بانک مرکزی در نظر گرفته شده است.

در بخش قانونگذاری نیز کمیسیون یازدهم مجلس نمایندگان اندونزی(کمیسیون امورمالی، هیئت برنامه ریزی توسعه ملی،اموربانکی و موسسات مالی غیربانکی) ازتلاش های بانک مرکزی برای انجام تحول الکترونیکی با هدف بهبود اقتصاد ملی حمایت می‌کند. با این حال تاکید می نماید که اهمیت تعادل در استفاده از نوآوری الکترونیکی و کاهش خطرات آن را نیز باید در نظر داشت. از نظر اعضای کمیسیون مذکور الکترونیکی شدن یک ضرورت است که باید توسط اندونزی انجام شود، زیرا تحول الکترونیکی می‌تواند اندونزی را به یک کشور توسعه یافته سوق دهد. در این خصوص کاهش فعالیت های انسانی که به دلیل همه گیری کووید-19 دچار مشکل می‌شوند، یکی از عوامل حمایتی در تحول الکترونیکی شدن عنوان شده است و این وضعیت همه گیری همچنین درس های خارق العاده ای در مورد تبدیل سنتی به تحول الکترونیکی در بخش بانکی ارائه می دهد. ".

استفاده از سیستم پرداخت QR نتیجه تلاش های چند ساله بانک مرکزی اندونزی با هدف ادغام دیجیتالی صنعت مالی کشور و کاهش هر چه بیشتر وابستگی به دلار آمریکا در مبادلات تجاری دوجانبه انجام گرفت. دراین خصوص درماه می سال 2019 بانک مرکزی اندونزی سیستم QRIS را برای جهانی کردن پرداخت های غیر نقدی در اندونزی راه اندازی نمود. این سیستم به کاربران از یک سرویس پرداخت اجازه می دهد تا وجوه را به هر سرویس رقیب در اکوسیستم بانک مرکزی منتقل کنند.

رئیس بانک مرکزی اندونزی در ژانویه سالجاری میلادی (دی ماه 1399) گفته بود که بانک مرکزی اندونزی قصد دارد جهت تسریع در بهبود اقتصادی استفاده کنندگان ازسیستم QRIS را که در سال 2019 به تعداد 5.8 میلیون  بوده است را در سال جاری با افزودن شرکت های خرد ، کوچک و متوسط به سراسر کشور گسترش دهد.

[1] - QR Code Indonesia Standard (QRIS) .