تبعات اقتصادی بحران ویروس کرونا بر اقتصاد آلمان

صادرات ، پایه و اساس  اقتصاد آلمان را تشکیل میدهد . ژرمن‌ها در حالی سال 2019 را به پایان رساندند که در سه ماه آخر آن ، رشد اقتصادی صفر در صد را تجربه کردند. هرچند این کشور توانست به رقم  1328 میلیارد یورو صادرات در سال 2019دست یابد ولی اکثر کارشناسان اقتصادی با برشمردن برخی مسائل و مشکلات از جمله برگزیت ، فشارها و تهدیدات مستقیم و غیر مستقیم امریکا ، کاهش رشد اقتصادی چین و ... سال سختی را برای برلین پیش بینی نمودند.

  شیوع کرونا در چین بعنوان اولین شریک تجاری آلمان ، ضربه مهلک دیگری بر پیکر اقتصاد آلمان وارد نمود به گونه ای که رئیس انجمن فدرال صنایع این کشور ، رکود اقتصادی را برای آلمان در سال جاری میلادی پیش بینی نموده است . حجم مبادلات تجاری این دو کشور در سال گذشته به 205 میلیارد یورو رسید . صادرات خودرو و قطعات بخش اعظمی از کل صادرات آلمان را تشکیل میدهد و چین بزرگترین بازار صادراتی خودروهای آلمانی بشمار میرود. کرونا در چین موجب کاهش  شدید تقاضا در این بازار بزرگ گردیده و این خبری بسیار تکان دهنده برای آلمان بشمار میرود .  از سوی دیگر بسیاری از قطعات ماشین آلات صنعتی و خودروی آلمان توسط شرکت های کوچک چینی تولید و برای مونتاژ نهایی به آلمان صادر میشود و شیوع کرونا و متعاقبا تعطیلی کارخانه‌ها درچین و ایجاد وقفه در این چرخه ، فعالیت کارخانه‌های آلمانی راهم‌ مختل نموده است . بسیاری از شرکت های آلمانی تامین کننده قطعات شرکت های چینی بخاطر توقف فعالیت شریک چینی خود و کند شدن روند صادرات و بالتبع کاهش درآمد مجبور شده اند تعداد  کارکنان خود را کاهش داده و یا از آنها درخواست کنند تا  بصورت نیمه وقت به فعالیت خود ادامه دهند . طی ماه اخیر تعداد موارد کار نیمه وقت گزارش شده بخاطر کاهش سرعت تولید از 100 هزار تجاوز کرده است .

علاوه بر بخش صنعت ، بخش های خدمات از جمله توریسم ، هتلداری ، حمل و نقل هوایی و IT در آلمان نیز شدیدا تحت تاثیر شرایط موجود قرار گرفته و به خطرافتاده اند. لغو تمامی‌کنفرانس ها و نمایشگاه‌های بین المللی موجب ضرر هتلداران و سایر بخش های مرتبط گردیده به گونه ای که اتحادیه هتلداران آلمان ازدولت تقاضای کمک کرده است . غول خودروسازی جهان یعنی فولکس واگن تولید خود را متوقف نموده و شرکت های دایملر –بنز و سپس BMW  نیز خط تولید را به حالت تعلیق درآورده اند . رئیس اتحادیه تولید کنندگان قطعات خودرو آلمان در مصاحبه ای پیش بینی کرد  با توجه به شرایط فعلی  تولید قطعات در سال 2020 بین  2 تا 5 درصد کاهش خواهد یافت . بستن مرزهای زمینی با همسایگان توسط ژرمن‌ها ، ناوگان عظیم حمل و نقل زمینی این کشور را زمین گیر و به تبع آن روند صادرات کالا را با مشکل اساسی همراه ساخته است. 

ینس وایدمن ، رئیس بانک مرکزی آلمان و عضو هیأت‌مدیره بانک مرکزی اروپا گفت: پاندمی ویروس کرونا آغازگر سقوط عمیق وشدیدی دراقتصاد آلمان خواهدبود.  وی تاکید کرد رکوداقتصادی آلمان حالادیگراجتناب ناپذیراست.

آقای Simon Constable از محققین موسسه Capital Economics در لندن پیش بینی کرده است که اقتصاد آلمان در شش ماه نخست سال 2020 حتی اگر تاثیرات کرونا ویروس مهار شود ، هیچ رشدی را نشان نخواهد داد و ادامه این ویروس میتواند موجب وخیم تر شدن وضعیت اقتصادی آلمان گردد. وی کاهش تقاضای جهانی و کاهش سطح سرمایه گذاری داخلی را بعنوان دلایل اصلی فرضیه خود اعلام نمود و تصریح کرد وضعیت در شش ماه دوم خیلی بهتر از شش ماه اول نخواهد بود . این کارشناس مسائل اقتصادی رشد 0.02% را برای آلمان در سال جاری میلادی پیش بینی کرده است . رئیس اتاق فدرال صنایع آلمان نیز تصریح نموده وضعیت فعلی  اقتصاد کشور و رکود حاکم از زمان فروپاشی دیوار برلین بی سابقه است .

انستیتو IFO در شهر مونیخ پیش بینی نموده زیان بحران کرونا برای اقتصاد آلمان که ناشی از رکود تولید و بیکاری است می‌تواند به بیش از 700 میلیارد یورو برسد و بودجه کشور را به شدت تحت فشار قرار دهد . این موسسه پژوهشی در بیانیه ای که روز دوشنبه چهارم فروردین 99 منتشر کرد به جنبه‌هایی از ابعاد ضربه بحران کرونا بر پیکره اقتصاد آلمان پرداخته است . کلمنس فوست ، رئیس موسسه می‌گوید شیوع کرونا برای اقتصاد آلمان رکود، بیکاری و تبدیل بسیاری از مشاغل کامل به پاره وقت را به دنبال خواهد داشت و بودجه سالیانه را با مشکلات عظیمی مواجه می‌کند. مطابق سناریوهای مختلف ، اقتصاد آلمان بر اثر بحران کرونا 7.2 تا 20.6 درصد کوچکتر میشود و هزینه آن بین 255 تا 729 میلیارد یورو خواهد بود . به گفته وی احتمال میرود هزینه بحران کرونا از تمام زیان‌های شناخته شده که در دهه‌های اخیر بخاطر بحران‌های اقتصادی و سوانح طبیعی بر اقتصاد آلمان وارده شده ، بیشتر باشد .

آقای پیتر آلتمایر وزیر اقتصاد و انرژی آلمان با اذعان به شرایط سخت بوجود آمده برای آلمان و  کاهش صادرات در دوماه اخیر بویژه خودرو اعلام نمود برلین درحال بررسی راه کارهای متنفاوت برای کمک به شرکت های کوچک و متوسط و به حداقل رساندن تبعات منفی ویروس کرونا بر اقتصاد آلمان و حفظ سطح تولیدات داخلی است . وی تصریح کرد یکی از این راه کارها کاهش مالیات شرکت ها و اعطای مشوق ها برای افزایش سرمایه گذاری توسط بخش خصوصی است .

بدنبال اظهارات اولاف شولتس وزیر دارایی جمهوری فدرال آلمان مبنی بر برنامه دولت برای کمک مالی به شرکت ها و افراد با هدف کاهش تبعات مالی کورنا ویروس ، روز گذشته برلین اعلام کرد دولت فدرال در حال برنامه ریزی برای ارائه یک بسته حمایتی 822 میلیارد یورویی برای تامین مالی اقدامات فوق العاده مرتبط با تبعات منفی کرونا ویروس است . بخش اعظم این بودجه به جبران ضرر و زیان شرکت های بزرگ دولتی مانند لوفت هانزا که بیش از 65 درصد از پروازهای خود را لغو نموده  و همچنین ارائه وام به شرکت ها و اشخاص حقیقی و پرداخت حقوق و دستمزد آن دسته از افراد که به دلیل انتشار ویروس کرونا مجبور به ادامه فعالیت خود به شکل پاره وقت شده اند، اختصاص خواهد یافت . دولت فدرال به سیستم قضایی کشور توصیه نموده با توجه به اینکه وضعیت فعلی موجب کاهش دآرمد مستاجرین و بالتبع عدم استطاعت در پرداخت اجاره منزل شده ، دادگاه‌ها از محکوم نمودن مستاجرین از ابتدای آوریل تا پایان سپتامبر 2020 خودداری کنند . این قانون قابلیت تمدید  تا ژوئن 2021 نیز را دارد . یکی دیگر از اقداماتی که دولت آلمان برای کمک به وضعیت اقتصادی وخیم کشور اتخاذ نموده است ، تقلیل مالیات شرکت ها و استمهال بدهی‌های مالیاتی آنها به دولت میباشد .

البته هفته گذشته دولت ائتلافی آلمان از اختصاص یک بسته 12 میلیارد یورویی برای کمک به سرمایه گذاری در داخل کشور نیز خبر داد بسته ای که قرار است از 2021 تا 2024 بتدریج به سیستم اقتصادی کشور تزریق شود .

در راستای لزوم انجام اقدامات فوری و ملموس ، کابینه آلمان برای مقابله با بحران کرونا لایحه متمم بودجه کشور به میزان 156 میلیارد یورو را تهیه و به پارلمان ارائه داده است . توافق گردیده از این مبلغ که به حساب کسری بودجه میرود در درجه اول برای کمک به واحدهای اقتصادی کوچک و افرادی که به کار آزاد بویژه در حوزه خدمات اشتغال داشته و به خاطر کرونا بیکار شده اند استفاده شود . بخشی از این کمک بلاعوض خواهد بود . بدین ترتیب دولت آلمان پس از چندین سال دوری از کسر بودجه ؛ مجددا مقروض میشود .

در همین حال بانک دولتی سرمایه گذاری KfW آلمان از تصویب اولین درخواست های وام واصله به این بانک از سوی شرکت های آلمانی خبر داد . در گزارش این بانک آمده که این شرکت ها بدلیل وضعیت بوجود آمده ناشی از بحران انتشار ویروس کرونا با مشکلات مالی مواجه شده اند . در این خبر به وصول دو درخواست با رقم 3 میلیون یورو اشاره شده است . آقای  GüntherBräunig مدیر این بانک تصریح کرد این درخواست ها تصویب و جهت پرداخت به بانک های محلی ارجاع شده است .

دولت آلمان در هفته جاری برنامه دقیق خود برای حمایت از اقتصاد کشور و جلوگیری از ورشکستگی‌های شرکت های کوچک و متوسط را بصورت مشخص اعلام خواهد کرد. با توجه به افزایش تصاعدی آمار مبتلایان به ویروس کرونا و به موازات آن اتخاذ تصمیمات جدیدتردولت ائتلافی در سطح فدرال در تاریخ 23 مارس 2020 از جمله بستن مرزهای زمینی ، منع فعالیت رستوران‌ها،  فروشگاه‌ها و مراکز ارائه خدمات ( بجز سوپرمارکتها و داروخانه‌ها و مراکز ارائه خدمات ضروری ) که موجب ایجاد ابعاد جدید و وسیعتری از جمله رسیدن آمار بیکاری به مرز 2 میلیون نفر در کشور گردیده ، برلین را مجبور ساخته تا ضمن رصد دقیق تحولات ،  در تصمیمات متخذه برای کاهش تاثیرات منفی بحران کرونا بر اقتصاد تجدید نظر و سیاست های حمایتی خود را مرتبا به روز رسانی کند.