معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران

۱۴۰۴/۰۶/۳۱- ۰۸:۰۰

اخبار اقتصادی ترکیه - طرابوزان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی منطقه شمال شرق ترکیه در نیمه دوم شهریورماه 1404 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

بندر طرابوزان در رده بنادر کوچک قرار گرفت؛ سامسون به قطب جدید لجستیک دریای سیاه تبدیل می‌شود.

بر اساس داده‌ها، حجم بار تخلیه و بارگیری (اِلِچلمه) در بندر سامسون به رقم بسیار بالایی (بیش از ۸ میلیون تن) رسیده است؛ در حالی‌که در بندر طرابوزان تنها حدود ۱,۹ میلیون تن بار و ۳۸۲ کشتی ثبت شده است.

این اختلاف چشمگیر، فاصله بزرگ در حجم تجارت دریایی دو بندر را آشکار می‌سازد. به همین دلیل، کارشناسان معتقدند که طرابوزان در یکی از مهم‌ترین کریدورهای تجاری دریای سیاه دیگر نقش اصلی را ایفا نمی‌کند و در دسته‌ی «بندرهای کوچک» قرار گرفته- است.

در مقابل، سامسون با رشد حجم عملیات بندری خود، در مسیر تبدیل شدن به پایگاه اصلی لجستیکی دریای سیاه گام برمی‌دارد. اگر این روند ادامه پیدا کند، بندر طرابوزان احتمالاً نقش تاریخی خود در تجارت ترانزیتی را به طور کامل از دست خواهد داد.

ظرفیت اسمی‌بندر: حدود ۳٫۹ میلیون تن

میزان واقعی عملیات: حدود ۳٫۱ میلیون تن

منبع خبر: روزنامه گونه باکیش 11 سپتامبر 2025

  افزایش قیمت طلا، دستبند حصیری را تحت تأثیر قرار داد.

امسال هم پایین‌تر از حد انتظار بودن فصل عروسی و هم کاهش تولید فندق، طلافروشان در طرابوزان را به طور منفی تحت تأثیر قرار داد. در سال‌های اخیر قیمت هر گرم طلا با رسیدن به بالاترین سطح تاریخی خود، فروش دستبند حصیری با نشان جغرافیایی طرابوزان را تحت تأثیر منفی قرار داده است. دستبند حصیری طرابوزان که در جهان نیز شناخته می‌شود، با استقبال زیادی مواجه بود.

طلافروش ارحان شاکار گفت: «در سال‌های گذشته، بعد از برداشت محصول فصل فندق، تحرک خوبی در بازار ایجاد می‌شد. اما امسال به دلیل کم بودن محصول فندق، چنین رونقی در بازار مشاهده نکردیم. از سوی دیگر، افزایش قیمت طلا نیز بر این وضعیت تأثیر گذاشت. به همین دلیل، در مقایسه با سال‌های گذشته، کار و کسب کندتر پیش می‌رود.»

شاکار که اشاره کرد فصل عروسی امسال نسبت به سال‌های گذشته آرام‌تر گذشته است، گفت: «امسال فصل عروسی آنطور که انتظار می‌رفت پررونق نبود. در فصل فندق هم چنین حرکتی ندیدیم. در مقایسه با سال‌های گذشته، کاهش زیادی در تقاضا برای طلا مشاهده شد. این وضعیت هم طلافروشان و هم بازار عمومی را به طور منفی تحت تأثیر قرار داد. همزمان با پایان فصل و باز شدن مدارس، خرید و فروش‌ها بیشتر کند شد. طلا هم تحت تأثیر تحولات بازار داخلی و خارجی قرار می‌گیرد. اکنون نیز روند افزایش قیمت ادامه دارد. پیش‌بینی ما این است که تا پایان سال، قیمت طلا حتی به سطح ۵۰۰ لیر برای هر گرم برسد.»

بین ۵۰۰ هزار بالاترین و ۲۰۰ هزار پایین‌ترین

شاکار توضیح داد که همراه با افزایش قیمت هر گرم طلا، دیگر تقاضا برای دستبند حصیری همانند گذشته پررونق نیست و افزود:

«بیشترین قیمت دستبند حصیری حدود ۵۰۰ هزار لیر و کمترین قیمت آن حدود ۲۰۰ هزار لیر است. در دو سال گذشته قیمت دستبند حصیری حدود ۳۰ درصد افزایش یافته است. همیشه تقاضا برای طلا وجود داشته است؛ برای دستبند حصیری نیز همینطور. اما به دلیل بالاتر بودن قیمت‌ها، دیگر به جای مدل‌های ضخیم، بیشتر مدل‌های باریک و متوسط انتخاب می‌شوند.»

منبع: روزنامه تاک،  15 سپتامبر 2025

 پروژه سامانه ریلی سبک (مترو) طرابوزان

اداره کل سرمایه‌گذاری‌های زیربنایی وابسته به وزارت حمل‌ونقل و زیرساخت، پروژه «سامانه ریلی سبک طرابوزان» را همراه با ایستگاه‌های آن رسماً اعلام کرد. در بیانیه وزارت آمده است: «این پروژه تنها برای طرابوزان نیست، بلکه به کل منطقه دریای سیاه ارزش خواهد افزود.»

اداره کل سرمایه‌گذاری‌های زیربنایی وابسته به وزارت حمل‌ونقل و زیرساخت، پروژه سامانه ریلی سبک طرابوزان را به‌همراه ایستگاه‌های آن اعلام کرده است. سیستم ریلی سبک که از محورهای جاده‌ای آغاز خواهد شد به ترتیب ایستگاه‌های زیر را دنبال خواهد کرد: بیمارستان شهری (şehir hastanesi)، ورزشگاه طرابوزان‌اسپور (Trabzonspor Stadyumu)،  Bayındırlık İskan (اداره/ناحیه عمران و مسکن)، Beşirli، اداره بهره‌برداری جنگل‌های طرابوزان (Trabzon Orman İşletme Müdürlüğü)، Tanjant، İnönü، Atapark، پارک میدان طرابوزان (Trabzon Meydan Parkı)، Değirmendere، محله صنعتی (Sanayi)، مرکز خرید Forum (Forum AVM)، دانشگاه فنی منطقه دریای سیاه (KTÜ) و فرودگاه طرابوزان (Trabzon Havalimanı) در 16 ایستگاه طول سکو 70 متر و سرعت طراحی 70 کیلومتر بر ساعت خواهد بود.

اطلاعات کلیدی پروژه:

*تعداد ایستگاه‌ها: 16                       *سرعت طراحی: 70 کیلومتر برساعت

*طول سکو (پیرون): 70 متر                *طول کل: 15.5 کیلومتر

در بیانیه درباره پروژه گفته شده: «طرابوزان، شهر پُرجنب‌وجوش منطقه دریای سیاه، در محور شرق-غرب به یک سامانه یکپارچه حمل‌ونقل عمومی دست خواهد یافت. پروژه‌ای به طول 15.5 کیلومتر و متشکل از 16 ایستگاه؛ این پروژه محورهای اصلی حمل‌ونقل شهر را به هم متصل خواهد کرد. این طرح پایداری تحرک شهری را افزایش می‌دهد و به توسعه منطقه‌ای شتاب می‌بخشد. پروژه مدنظر که تحت نظارت وزارت و توسط اداره کل تهیه شده است، نه تنها برای طرابوزان بلکه برای کل منطقه دریای سیاه ارزش‌آفرین خواهد بود.»

منبع خبر : روزنامه گونه باکیش، 13 سپتامبر 2025

 فندق ترکیه در ژاپن، شیلی و چین معرفی خواهد شد.

بورس تجارت گیرسون (GTB) با حمایت وزارت بازرگانی ترکیه و در چارچوب پروژه «حمایت از توسعه رقابت‌پذیری بین‌المللی» قصد دارد برای معرفی و ترویج فندق ترکیه در ژاپن، شیلی و چین فعالیت‌هایی انجام دهد.

رئیس بورس تجارت گیرسون، حمزه بؤلؤک، در گفت‌وگو با خبرگزاری آناتولی اظهار داشت که در سال‌های گذشته در چارچوب همین پروژه، در کشورهای آلمان و امارات متحده عربی اقداماتی در زمینه معرفی فندق و توسعه صادرات انجام شده است. وی با تأکید بر تلاش‌های ترکیه برای ایجاد بازارهای جدید فروش گفت:  «هدف جدید ما ژاپن است. در این کشور برنامه‌هایی برای معرفی و دیدارهای تجاری خواهیم داشت.

سال آینده نیز شیلی و چین را در برنامه داریم. همراه با اعضای شرکت‌کننده در پروژه، هم به معرفی فندق خواهیم پرداخت و هم در جهت صادرات دیدارها و ارتباطات تجاری انجام خواهیم داد. هدف ما گسترش تجارت فندق در سطح جهانی و ایجاد حوزه‌های جدید تجاری است.»

ایشان با اشاره به بازخوردهای مثبت اینگونه فعالیت‌ها ادامه داد:

«چنین کاری را در آلمان انجام دادیم، سپس در دوبی نیز برنامه‌ای داشتیم. در این کشورها، برخی از شرکت‌های صادرکننده توانستند تجارت خود را توسعه دهند و بازارهای صادراتی تازه‌ای بیابند. بنابراین ما شاهد تأثیر مثبت این تلاش‌ها در رشد تجارت فندق بوده‌ایم. امیدواریم اقدامات آینده نیز باعث پیشرفت بیشتر صادرات فندق شود.»

وی در پایان با تأکید بر اهمیت بازارهای جدید گفت:

«ایالات متحده، آمریکای جنوبی و به ویژه کشورهای شرق دور برای فندق ترکیه بازارهای بسیار مهمی هستند. معرفی فندق اهمیت زیادی دارد، زیرا هنوز در دنیا کشورهایی هستند که مردم آن فندق را نمی‌شناسند. هدف اصلی ما صادرات به کشورهایی است که مردمشان تاکنون با فندق آشنا نشده‌اند.»

منبع خبر : روزنامه کوزی اکسپرس، 15 سپتامبر 2025

 هدف ترکیه: ورود به جمع ۳ قدرت نخست گردشگری جهان

در مراسم افتتاحیه رویداد بین‌المللی (GlobeMeets B2B Networking Event) در استانبول، عدیل قره‌اسماعیل‌اوغلو، نماینده مردم طرابوزان در مجلس ملی ترکیه (دوره ۲۸)، به بررسی جایگاه کنونی و اهداف آینده صنعت گردشگری ترکیه پرداخت. او در آغاز سخنان خود گفت: گردشگری برای ما تنها یک فعالیت اقتصادی نیست، بلکه ابزاری فرهنگی و دیپلماتیک است که ترکیه را به جهان متصل می‌کند.

نماینده مجلس با اشاره به آمارهای سال گذشته تأکید کرد که ترکیه در سال ۲۰۲۴ به موفقیتی چشمگیر دست یافت: بیش از ۶۲ میلیون گردشگر خارجی وارد کشور شدند. ترکیه از این طریق ۶۱,۱ میلیارد دلار درآمد کسب کرد. به گفته او، پشت این موفقیت سه عامل اساسی قرار دارد:

اعتماد و ثبات سیاسی

سرمایه‌گذاری‌های گسترده در زیرساخت‌های حمل‌ونقل

چشم‌انداز راهبردی در حوزه گردشگری

او خاطرنشان کرد: در ۲۳ سال اخیر، سرمایه‌گذاری‌های عظیم در جاده‌ها و فرودگاه‌ها، دسترسی به ترکیه را آسان کرد و گردشگری ما را متحول ساخت.

قره‌اسماعیل‌اوغلو بخش ویژه‌ای از سخنرانی خود را به زادگاهش طرابوزان اختصاص داد و آن را «ستاره درخشان گردشگری دریای سیاه» نامید.

طرابوزان با کوهستان‌ها و ییلاق‌های خنک، طبیعت بکر، تاریخ کهن، صومعه سوملا، دریاچه اوزون‌گول و همچنین غذاهای محلی منحصربه‌فرد، به یکی از مقاصد مهم گردشگری نه تنها ترکیه بلکه منطقه تبدیل شده است. او همچنین تأکید کرد که استقبال فزاینده گردشگران داخلی و خارجی از طرابوزان، نشان می‌دهد این شهر در آینده نزدیک می‌تواند یکی از شهرهای پیشرو در صنعت گردشگری ترکیه باشد.

نماینده طرابوزان با تشریح برنامه‌های آینده دولت در حوزه گردشگری گفت:

۲۰۲۵: جذب ۶۵ میلیون گردشگر و دستیابی به ۶۴ میلیارد دلار درآمد

۲۰۳۰: قرار گرفتن ترکیه در میان سه مقصد گردشگری برتر جهان

ترکیه فقط بر گردشگری دریا، ماسه و آفتاب تکیه نخواهد کرد. حوزه‌های جدید مانند گردشگری فرهنگی، سلامت و گاسترونومی (گردشگری آشپزی) نیز به موتورهای رشد تبدیل خواهند شد.

سخنان قره‌اسماعیل‌اوغلو نشان داد که ترکیه قصد دارد در دهه آینده جایگاه خود را به سطحی برساند که نه‌تنها در اروپا، بلکه در کل جهان، به‌عنوان یکی از سه قدرت اصلی گردشگری شناخته شود. 

منبع خبر: روزنامه سون نکتا 11 سپتامبر 2025

 حمایت مهم از صیادان

به گزارش روزنامه، عبدالکادر اورالوغلو، وزیر حمل و نقل و زیرساخت ترکیه، آمار و اطلاعات به‌روز تهیه‌شده توسط مدیریت کل دریانوردی درباره بخش شیلات را ارزیابی کرد. وزیر با اشاره به رشد چشمگیر ناوگان دریایی ترکیه گفت:

در حال حاضر ۴۶ هزار و ۵۷۶ کشتی و شناور ثبت شده وجود دارد که از این تعداد ۲۱ هزار و ۶۵۱ کشتی متعلق به فعالان شیلات است.

اورالوغلو اعلام کرد که به‌ویژه در بخش کشتی‌های با تناژ بالا پیشرفت بزرگی حاصل شده است:

در سال ۲۰۱۷ تعداد کشتی‌های بالای ۱۵۰ تن، تنها ۲۷۹ فروند بود. اما این رقم امروز به ۴۶۰ فروند افزایش یافته است. برای استفاده بهتر از این ظرفیت، آیین‌نامه‌های جدیدی چون آیین‌نامه آموزش و آزمون کاپیتان‌ها و آیین‌نامه کفایت دریانوردی بازنگری و به‌روز شده‌اند. هدف از این اصلاحات، فراهم کردن شرایطی است که افراد بدون نیاز به تمدید مکرر گواهینامه‌ها بتوانند در کشتی‌های صیادی فعالیت کنند و اشتغال بیشتری ایجاد شود.

افزایش اشتغال در کشتی‌های صیادی بزرگ:

وزیر تأکید کرد که تا سال ۲۰۲۵ با اجرای طرح جدید، فرصت‌های اشتغال بیشتری در کشتی‌های صیادی بزرگ فراهم خواهد شد و نیروی کار متخصص بیشتری وارد این بخش خواهد شد.

یکی از مهم‌ترین حمایت‌های دولت، یارانه سوخت برای صیادان است. اورالوغلو اعلام کرد:

از سال ۲۰۰۴ تا کنون، با اجرای معافیت مالیات ویژه مصرف (ÖTV) برای کشتی‌های صیادی، حدود ۷,۳ میلیون تن سوخت با معافیت مالیاتی تأمین شده است. این حمایت تاکنون ۴,۷ میلیارد لیره صرفه‌جویی برای فعالان صیادی به همراه داشته است. در سال ۲۰۲۴ با تصمیم اداره بنادر، محدوده صید ماهی به شکل گسترده‌تری در اختیار صیادان قرار گرفته است. به‌ویژه در مناطق بندری و لنگرگاه‌ها دسترسی برای فعالیت‌های صیادی آسان‌تر شده است. وزیر در پایان افزود :

«با این تصمیمات، هم فرصت‌های صید برای ماهیگیران بیشتر خواهد شد و هم زمینه اشتغال و توسعه تجارت دریایی در کشور تقویت می‌شود.»

منبع خبر : روزنامه گونه باکیش 17 سپتامبر 2025

 طرابوزان با جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی‌اش در گردشگری رکورد شکست

در ۸ ماه نخست سال ۲۰۲۵، بیش از ۱ میلیون و ۷۵ هزار گردشگر در طرابوزان اقامت داشتند

شهر تاریخی و دیدنی طرابوزان، نگین دریای سیاه در کشور ترکیه، با تلفیقی از طبیعت بکر، آثار تاریخی و تنوع فرهنگی، موفق شد در هشت ماه نخست سال ۲۰۲۵ (ژانویه تا اوت)، رکورد چشمگیری در صنعت گردشگری ثبت کند. بر اساس آمار ارائه‌شده از سوی مدیریت کل فرهنگ و گردشگری استان طرابوزان، در این بازه زمانی، مجموعاً ۱ میلیون و ۷۵ هزار و ۹۳۶ گردشگر در این شهر اقامت داشته‌اند که از این تعداد، ۶۵۲ هزار و ۷۰۹ نفر گردشگر خارجی بوده‌اند.

طرابوزان؛ مقصدی چهار فصل برای گردشگری

طرابوزان با موقعیت جغرافیایی ویژه خود، توانسته در حوزه‌های مختلفی چون گردشگری طبیعی، کوهستانی، ییلاقی، تاریخی و فرهنگی رشد چشمگیری داشته باشد. این شهر نه‌تنها توجه گردشگران داخلی را به خود جلب کرده، بلکه از کشورهای متعددی به‌ویژه از منطقه خلیج فارس مانند عربستان سعودی، عمان، عراق و امارات نیز گردشگران بسیاری جذب کرده است. همچنین با راه‌اندازی پروازهای مستقیم از ازبکستان، شاهد افزایش حضور گردشگران از کشورهای آسیای مرکزی بوده‌ایم.

یکی دیگر از نکات مهم و قابل توجه در گزارش، رشد تعداد گردشگران از شرق آسیا است. بر اساس این گزارش، تعداد قابل توجهی از گردشگران از کشورهای چین، ژاپن، اندونزی، تایلند و مالزی به طرابوزان سفر کرده‌اند. تمرکز بیشتر در تبلیغات و معرفی شهر در این کشورها، موجب شده تا طرابوزان بیش‌ازپیش در سطح بین‌المللی شناخته شود.

با وجود اینکه در حال حاضر، طرابوزان ۳۴ هزار و ۹۰۳ تخت اقامتی دارد، مقامات گردشگری استان اعلام کرده‌اند که سرمایه‌گذاری‌های جدید برای ساخت هتل‌ها، اقامتگاه‌ها و پروژه‌های مرتبط با گردشگری طبیعت در دست اجراست تا ظرفیت و کیفیت خدمات اقامتی افزایش یابد.

مدیرکل فرهنگ و گردشگری طرابوزان: هدف ما گردشگری پایدار در تمام طول سال است

تامر اردوغان، مدیرکل فرهنگ و گردشگری استان طرابوزان، با اشاره به اینکه آمار ۸ ماهه بسیار امیدبخش است، گفت:

«در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، تعداد گردشگران خارجی ۱۳ درصد افزایش یافته که نشان می‌دهد طرابوزان در بازار گردشگری جهانی به‌خوبی دیده شده است.» او با بیان اینکه تلاش دارند فصل گردشگری را فقط به تابستان محدود نکنند، افزود:

«افزایش تعداد گردشگران از کشورهای خلیج فارس، جمهوری‌های ترک‌زبان و شرق آسیا نشان‌دهنده تنوع بازار هدف ماست. با ادامه نمایشگاه‌ها و برنامه‌های معرفی در سطح بین‌المللی، امیدواریم این روند مثبت ادامه یابد.»

جمع‌بندی: طرابوزان در مسیر تبدیل‌شدن به قطب گردشگری جهانی

افزایش چشمگیر تعداد گردشگران، تنوع بازارهای هدف، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و رضایت عمومی‌گردشگران، همه نشانه‌هایی از این است که طرابوزان با سرعت در حال تبدیل شدن به یکی از قطب‌های گردشگری منطقه و حتی جهان است. اگر این روند با برنامه‌ریزی صحیح ادامه یابد، بدون شک در سال‌های آینده، شاهد رکوردهای بالاتری نیز از این شهر خواهیم بود.

منبع خبر : روزنامه تاکا 18 سپتامبر 2025

  سرمایه انسانی زنگ خطر را به صدا درآورد! ریزه و گیرسون از طرابوزان پیشی گرفتند

شاخص سرمایه انسانی (Beşeri Sermaye Endeksi)، شاخصی است که با در نظر گرفتن شرایط بهداشتی و آموزشی کشوری که یک کودک در آن متولد می‌شود، تخمین می‌زند که آن کودک در سن ۱۸ سالگی چه سطحی از توانایی‌ها، سلامت و آموزش را می‌تواند به‌دست آورد.
این شاخص بین ۰ تا ۱ ارزش‌گذاری می‌شود و هر چه عدد به ۱ نزدیک‌تر باشد، نشان‌دهنده کیفیت بالاتر آموزش و سلامت برای کودک متولدشده در آن کشور است.

وضعیت ترکیه و استان‌های منطقه دریای سیاه شرقی

مرکز آمار ترکیه (TÜİK) در سال ۲۰۲۳، شاخص سرمایه انسانی ترکیه را برابر با 0.690 اعلام کرده است. این عدد بدین معناست که کودکان متولدشده در ترکیه در شرایط فعلی، در آینده تنها ۶۹٪ از پتانسیل واقعی خود را می‌توانند محقق کنند.

در میان استان‌های منطقه دریای سیاه شرقی، استان ریزه (Rize) بالاترین شاخص سرمایه انسانی را کسب کرده و در صدر قرار گرفته است. پس از آن، گیرسون (Giresun) در رتبه دوم و طرابوزان (Trabzon) با وجود اینکه بالاتر از میانگین کشوری است، در رتبه سوم منطقه‌ای قرار گرفته است.

جزئیات شاخص سرمایه انسانی استان‌ها:

هشدار کارشناسان:

پروفسور دکتر احسان گون‌آیدین (İhsan Günaydın)، استاد دانشگاه فنی کارادنیز (KTÜ)، هشدار داده است که این داده‌ها باید برای سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان به عنوان ابزار راهبردی استفاده شود. او گفته: « شاخص سرمایه انسانی، بازتابی عددی از میزان سلامت، آموزش و توانایی تولید نسل آینده است. اگر کشوری بخواهد آینده‌ای قدرتمند داشته باشد، باید سرمایه‌گذاری بیشتری روی سلامت و آموزش کودکان انجام دهد.»

وی اضافه کرد:

شاخص ۰.۶۹ نشان می‌دهد که کودکان ترکیه تنها به ۶۹ درصد از ظرفیت خود می‌رسند. این نشان‌دهنده آن است که ظرفیت کامل منابع انسانی کشور در حال استفاده نیست و نیاز به بازنگری در سیاست‌های آموزشی و بهداشتی وجود دارد.

با وجود آنکه استان طرابوزان نسبت به میانگین کشوری وضعیت بهتری دارد، اما در رقابت منطقه‌ای با ریزه و گیرسون عقب مانده است. این عقب‌ماندگی بیش از همه به شاخص آموزش مربوط می‌شود. تحلیلگران معتقدند اگر اقدامات جدی در حوزه آموزش و بهداشت انجام نشود، پتانسیل انسانی این مناطق نمی‌تواند به‌طور کامل شکوفا شود. این نتایج، هشداری برای سیاست‌گذاران و مسئولان منطقه‌ای است تا سرمایه‌گذاری جدی‌تری در حوزه توسعه انسانی داشته باشند.

منبع خبر: روزنامه گونه باکیش 19 سپتامبر 2025

متن دیدگاه
نظرات کاربران
تاکنون نظری ثبت نشده است

امتیاز شما