اخبار اقتصادی ترکیه - آنکارا

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ترکیه در هفته سوم آبان ماه 1404 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

خدمات رسانی به 187 میلیون مسافر هوایی در ۹ ماه سال 2025 در فرودگاههای ترکیه

اورال اوغلو وزیر حمل و نقل و زیر ساخت ترکیه، داده‌های هواپیمایی، مسافری و باری اداره کل فرودگاه‌های دولتی این کشور در  برای ماه سپتامبر را اعلام کرد. وی اظهار داشت، تعداد هواپیماهای فرود و برخاسته در فرودگاه‌های مسافربری در سراسر ترکیه در ماه سپتامبر در مسیرهای داخلی ۹۲,۵۷۳ و در مسیرهای بین‌المللی ۹۴,۷۹۹ بوده است. ترافیک مسافری در پروازهای داخلی در ماه سپتامبر ۹,۵۴۷,۵۷۱ و ترافیک مسافری در پروازهای بین‌المللی ۱۵,۲۰۵,۷۶۸ بوده است. وی همچنین خاطرنشان کرد که در مجموع ۲۴,۷۶۹,۹۰۷ مسافر، شامل مسافران ترانزیت مستقیم، سفر کرده‌اند که نشان دهنده افزایش ۱۰.۵ درصدی ترافیک مسافری اعم از داخلی، خارجی و ترانزیت بوده است.

اورال اوغلو همچنین اظهار داشت که در تنها در ماه سپتامبر 2025  بالغ بر ۹۱,۴۶۰ تن بار در مسیرهای داخلی و ۴۰۶,۰۵۸ تن در مسیرهای بین‌المللی حمل شده است. وی خاطرنشان کرد که فرود و برخاست هواپیما در این فرودگاه بین ژانویه و سپتامبر در مجموع ۷۴۶,۶۵۹ مورد در مسیرهای داخلی و ۷۱۱,۶۵۲ مورد در مسیرهای بین‌المللی بوده و با احتساب پروازهای عبور از قلمرو ترکیه این رقم به  ۱,۸۸۸,۳۷۰ عدد می‌رسد.

وزیر حمل و نقل ترکیه در ادامه گفت، در این مدت، تردد مسافران داخلی در فرودگاه‌های سراسر ترکیه به ۷۶,۵۸۴,۲۸۴ و تردد مسافران بین‌المللی به ۱۱۰,۶۹۹,۷۳۹ نفر رسیده است. در مجموع ۱۸۷,۳۹۷,۶۷۸ مسافر، شامل مسافران ترانزیت مستقیم، خدمات دریافت کرده‌اند. که این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵.۳ درصد افزایش داشته است. بنابراین، به طور متوسط ۶۸۶,۰۰۰ نفر روزانه در نه ماه اول سال ۲۰۲۵ از طریق هوایی سفر کرده‌اند. وی همچنین اعلام داشت، در همین مدت، تردد بار فرودگاهی در مسیرهای داخلی به ۷۱۲,۶۱۵ تن و در مسیرهای بین‌المللی به ۳,۱۳۱,۵۲۵ تن رسیده است که در مجموع به بیش از ۳,۸۴۴,۱۳۹ تن می‌رسد.

اورال‌اوغلو اظهار داشت که ترافیک هوایی فرودگاه استانبول در ماه سپتامبر به ۴۸,۵۰۲ پرواز رسیده است که ۱۱,۴۲۸ پرواز در مسیرهای داخلی و ۳۷,۰۷۴ پرواز در مسیرهای بین‌المللی بوده‌ است. وی همچنین اظهار داشت که فرودگاه استانبول در ماه سپتامبر 2025 به ۷,۶۱۰,۶۲۳ مسافر خدمات‌رسانی کرده است که ۱,۶۴۷,۶۷۰ نفر در مسیرهای داخلی و ۵,۹۶۲,۹۵۳ نفر در مسیرهای بین‌المللی بوده‌اند. اورال‌اوغلو خاطرنشان کرد که بین ژانویه – سپتامبر 2025، این فرودگاه ۴۱۰,۵۷۱ پرواز، شامل ۹۴,۳۶۱ پرواز داخلی و ۳۱۶,۲۱۰ پرواز بین‌المللی، را انجام داده است. همچنین این فرودگاه ۶۲,۸۶۱,۴۰۸ مسافر، شامل ۱۳,۴۷۰,۹۶۶ پرواز داخلی و ۴۹,۳۹۰,۴۴۲ پرواز بین‌المللی را مدیریت کرده است.

اورال اوغلو همچنین خاطرنشان کرد که فرودگاه صبیحه گوکچن در ماه سپتامبر شاهد ۲۴,۶۶۹ فرود و برخاست هواپیما بوده است که شامل ۱۰,۶۴۴ پرواز داخلی و ۱۴۰۲۵ پرواز بین‌المللی می‌شود. وی همچنین گزارش داد که میزان تردد مسافران به ۴,۴۲۴,۱۱۶ نفر رسیده است که شامل ۱,۹۹۳,۰۴ پرواز داخلی و ۲,۴۳۱,۱۱۲ پرواز بین‌المللی می‌شود. اورال اوغلو اظهار داشت که این فرودگاه در طول دوره نه ماهه ۲۰۲,۹۶۵ پرواز را مدیریت کرده است که شامل ۸۶,۳۸۶ پرواز داخلی و ۱۱۶,۵۷۹ پرواز بین‌المللی است. وی افزود که این فرودگاه به ۳۵,۶۲۸,۰۴۸ مسافر خدمات‌رسانی کرده است که شامل ۱۵,۸۰۲,۷۹۰ پرواز داخلی و ۱۹,۸۲۵,۲۵۸ پرواز بین‌المللی می‌شود.

اورال اوغلو اظهار داشت که تعداد مسافرانی که در فرودگاه‌های شهرهای گردشگری به آنها خدمات ارائه شده است، در 9 ماه اول به 50 میلیون و 226 هزار و 510 نفر رسیده است که 14 میلیون و 944 هزار و 71 مسافر در مسیرهای داخلی و 35 میلیون و 282 هزار و 439 مسافر در مسیرهای بین‌المللی بوده‌اند.  

در طول نه ماه سالجاری میلادی، فرودگاه ازمیر عدنان مندرس به ۹,۵۸۶,۴۶۷ مسافر، فرودگاه آنتالیا به ۳۱,۳۳۴,۴۷۴ مسافر و فرودگاه موغلا دالامان به ۴,۷۴۰,۸۶۵ مسافر خدمات‌رسانی کرده‌اند. فرودگاه موغلا میلاس-بودروم در مجموع به ۳,۷۶۲,۱۰۸ مسافر و فرودگاه قاضی پاشا آلانیا به ۳,۷۶۲,۱۰۸ مسافر خدمات‌رسانی کرده‌اند.

 رکورد صادرات ترکیه در اکتبر 2025

عمر بولات، وزیر تجارت ترکیه گفت: صادرات این کشور در ماه اکتبر 2025 با 2.3 درصد افزایش به 24 میلیارد دلار رسیده است. وی افزود: در ماه اکتبر رکورد صادرات ماهانه و سالانه کالا را شکسته شد. وزیر تجارت ترکیه، آمار تجارت خارجی ماه اکتبر 2025 را در یک کنفرانس مطبوعاتی که با  حضور مصطفی گل تپه، رئیس انجمن صادرکنندگان ترکیه برگزار شد، اعلام کرد. وی اظهار داشت که ترکیه دوران چالش‌برانگیزی را پشت سر می‌گذارد و آنها دیپلماسی تجاری بسیار فعالی را در پیش گرفته‌اند، که عمدتاً برای افزایش صادرات کالا و خدمات، توسعه روابط اقتصادی و برداشتن گام‌های جدید در زمینه عقد قرارداد خدمات به خارج از کشور است. بولات اظهار داشت، در شرائطی که شاهد جنگ‌های تجاری جهانی، اقدامات حمایت‌گرایانه، رکود اقتصادی، کاهش تقاضای خارجی و تنش‌های ژئوپلیتیکی هستیم، ترکیه به لطف موفقیت خود در رشد اقتصادی، تولید، اشتغال و رشد صادرات، با اطمینان و آرامشی که از یک اقتصاد پایدار حاصل می‌شود، به مسیر خود ادامه می‌دهد. وی با یادآوری اینکه رشد ۳.۶ درصدی در نیمه اول سال محقق شده است، گفت: ما در ۲۲ سال گذشته به طور متوسط به رشد واقعی ۵.۳ درصدی دست یافته‌ایم. از ابتدای سال ۲۰۲۰، زمانی که کووید-۱۹ آغاز شد، در پنج سال گذشته به رشد سالانه ۵.۴ درصدی دست یافته‌ایم. طبق پیش‌بینی‌های صندوق بین‌المللی پول (IMF)، انتظار می‌رود ترکیه تا پایان سال از نظر برابری قدرت خرید (PPP) یک رتبه ارتقا یابد و به یازدهمین اقتصاد بزرگ جهان و چهارمین اقتصاد بزرگ اروپا تبدیل شود.

بولات خاطرنشان کرد که شاخص اعتماد اقتصادی در ماه اکتبر با ۰.۳ درصد افزایش به ۹۸.۲ و نرخ تورم سالانه نیز دوباره کاهش یافته و به 32.87 درصد رسیده است. وی در ادامه افزود، در حالی که در ماه اکتبر 2025 شاهد بالاترین میزان صادرات در کشور بودیم، مجموع صادرات ۱۲ ماه گذشته به ۲۷۰.۲ میلیارد دلار رسید و رکورد جدیدی را ثبت کرد. بولات با اشاره به اینکه صادرات کالا در هشت ماه از ده ماه اول سال 2025 افزایش یافته است، گفت: در ده ماه اول، شاهد افزایش ۳.۹ درصدی بودیم که افزایش ۸.۴ میلیارد دلاری در صادرات کالا را نشان می‌دهد.

 نرخ تورم ترکیه به 32.87 درصد رسید

سازمان آمار ترکیه، نرخ تورم این کشور برای ماه اکتبر 2025 را اعلام نمود. براین اساس نرخ تورم در ماه اکتبر به 2.55 درصد و بصورت سالانه به 32.87 درصد رسید.

در همین ارتباط، جودت ییلماز، معاون رئیس جمهور ترکیه، اظهار داشت: تورم سالانه در ماه اکتبر به ۳۲.۸۷ درصد کاهش یافت و روند کاهش تورم همچنان ادامه دارد. این چشم‌انداز نشان می‌دهد که مسیر سازگار با اهداف میان‌مدت حفظ شده است. برنامه اقتصادی ما بر کاهش تورم به تک رقمی و ایجاد تعادل در اقتصاد کلان از طریق افزایش بهره‌وری و رقابت‌پذیری متمرکز است. پیش‌بینی می‌کنیم روند نزولی  نرخ تورم ادامه یابد و در سال ۲۰۲۶ به زیر ۲۰٪ و در سال ۲۰۲۷ به سطوح تک رقمی‌برسد.

 صادرات  19.6 میلیارد دلاری حوزه کشاورزی و مواد غذایی ترکیه

فدراسیون انجمن‌های صنایع غذایی و آشامیدنی ترکیه اعلام کرد، صادرات بخش کشاورزی، مواد غذایی و آشامیدنی در نه ماه اول سال 2025 در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با 0.57 درصد کاهش به 19.67 میلیارد دلار و واردات در همین دوره با 19.68 درصد افزایش به 16.63 میلیارد دلار رسید.

این بخش در این دوره به مازاد تجارت خارجی 3.04 میلیارد دلار دست یافت، در حالی که ارزش واحد صادرات با 9.28 درصد افزایش به 1399 دلار در هر تن رسید. صادرات ماه سپتامبر 2025 در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته ۳.۳۹ درصد کاهش یافت و به ۲.۱۵ میلیارد دلار رسید.

در نه ماه اول سال 2025، گروه برتر محصولات صادراتی این بخش، کالاهای قندی(شیرینی، شکلات، آب نبات و غیره) با ۲.۵۹ میلیارد دلار بود. پس از آن میوه‌ها و سبزیجات تازه با ۲.۳ میلیارد دلار و آجیل با ۱.۶۷ میلیارد دلار قرار داشتند. فندق نیز از برترین محصولات صادراتی ترکیه در این دوره بوده و صادرات آن به 820 میلیون دلار رسید. پس از آن روغن آفتابگردان تصفیه شده با ۷۸۹ میلیون دلار و آرد گندم با ۶۳۹.۸ میلیون دلار قرار گرفتند.  

خوراک دام با ۴.۳۵ میلیارد دلار، روغن نباتی با ۲.۲۵ میلیارد دلار و کالاهای قندی با ۱.۹ میلیارد دلار، سویا با ۱.۴۱ میلیارد دلار، ذرت با ۱.۰۳ میلیارد و کاکائو با ۹۴۶ میلیون در صدر واردات قرار داشتند.

بیشترین صادرات بخش کشاورزی، مواد غذایی و آشامیدنی به کشور عراق با ۲.۳ میلیارد دلار بوده است. پس از آن آلمان با ۱.۴۶ میلیارد دلار و آمریکا با ۱.۳۴ میلیارد دلار قرار دارند. صادرات به آمریکا در این دوره نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۰.۹۵ درصد افزایش یافته است، در حالی که صادرات به عراق ۷.۸۲ درصد و به آلمان ۶.۰۶ درصد کاهش یافته است.

بیشترین وارات نیز از کشور روسیه با ۲.۱ میلیارد دلار بوده و پس از آن برزیل با ۱.۸ میلیارد دلار و اوکراین با ۱.۵۴ میلیارد دلار قرار دارند.

 برگزاری نوزدهمین مجمع اقتصادی ترکیه و سوئیس در استانبول

نوزدهمین مجمع اقتصادی ترکیه و سوئیس با حضور عمر بولات، وزیر تجارت، مصطفی توزجوف معاون وزیر تجارت، برنارد پارملین، معاون رئیس شورای فدرال سوئیس و وزیر اقتصاد، آموزش و تحقیقات، رئیس اتاق بازرگانی سوئیس و رئیس اتحادیه پیمانکاران ترکیه در استانبول برگزار شد. در این رویداد که در انعکاس تعهدات دو کشور سوئیس و ترکیه به رشد پایدار، نوآوری و همکاری بین‌المللی خائز اهمیت بود، نمایندگان عالی رتبه، دانشگاهیان، بازرگانان نوآور و رهبران صنعت از هر دو کشور را گرد هم آورد. هدف این مجمع، توسعه همکاری برای دستیابی به آینده‌ای مقاوم در برابر تغییرات اقلیمی و کم‌کربن بوده است. این رویداد امسال همچنین با صدمین سالگرد پیمان دوستی سوئیس و ترکیه که در سال ۱۹۲۵ امضا شد، همزمان بود. این مجمع به بستری مهم برای گفتگو و مشارکت تبدیل شده است. رئیس اتاق بازرگانی سوئیس در این همایش  در سخنرانی افتتاحیه خود اظهار داشت که سوئیس و ترکیه رابطه‌ای دیرینه دارند که بر اساس احترام متقابل، اعتماد و ارزش‌های مشترک بنا شده است. وی خاطرنشان کرد که رهبری سوئیس در نوآوری، تحقیق و فناوری‌های زیست‌محیطی، نقاط قوت ترکیه در مهندسی و پیمانکاری را تکمیل می‌کند. وی افزود: این شایستگی‌ها، در کنار هم، پایه و اساس محکمی‌برای سرمایه‌گذاری‌های مشترک ایجاد می‌کنند که از آینده‌ای پایدارتر و رقابتی‌تر پشتیبانی می‌کنند. وی اظهار داشت: از طریق چنین همکاری، می‌توانیم ایده‌ها را به عمل تبدیل کنیم و پایه‌های رفاه مشترک و پایدار را بنا نهیم. وی در ادامه با اشاره به اینکه مجمع اقتصادی سوئیس-ترکیه به بستری مهم برای گفتگو و مشارکت بین دو کشور تبدیل شده است، اظهار داشت: امروز، ضمن تمرکز بر پایداری در ساخت و ساز و زیرساخت‌ها، هدف ما پرداختن به یکی از چالش‌های تعیین‌کننده زمان ماست: چگونه می‌توان با مسئولیت‌پذیری ساخت و ساز کرد و در عین حال رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی را تضمین نمود.

عمر بولات وزیرتجارت ترکیه نیز در این همایش طی سخنانی اظهار داشت، این رویداد به دلیل بزرگداشت صدمین سالگرد پیمان دوستی بین سوئیس و ترکیه حائز اهمیت است و این نشست مشارکت اقتصادی بین دو کشور را بیش از پیش تقویت خواهد کرد. بولات با بیان اینکه توافقنامه تجارت آزاد اصلاح‌شده با کشورهای عضو انجمن تجارت آزاد اروپا همچنان سنگ بنای موفقیت است، گفت: در نه ماه اول سال 2025، حجم تجارت دو کشور به 12 میلیارد دلار رسید و در حال حاضر به مجموع سال 2024 رسیده است. وی خاطرنشان کرد که حجم سرمایه‌گذاری شرکت‌های سوئیسی فعال در ترکیه ۱۰.۶ میلیارد دلار است، در حالی که سرمایه‌گذاری‌های ترکیه در سوئیس تقریباً ۱ میلیارد دلار است.  بولات تأکید کرد که موقعیت ترکیه به عنوان دروازه‌ای به قفقاز، جهان ترک و آسیا، به سرمایه‌گذاران سوئیسی امکان دسترسی به بازارهای جدید و گسترده‌ای را می‌دهد. وی گفت: ترکیب تخصص مهندسی و ظرفیت مالی شرکت‌های سوئیسی با تجربه بین‌المللی و موفقیت اثبات‌شده پیمانکاران ترکیه، هم در سوئیس و هم در بازارهای کشورهای ثالث، داستان موفقیت‌آمیزی خواهد بود. وزیر تجارت ترکیه بر لزوم بازسازی و پروژه‌های زیرساختی در اوکراین، سوریه و سایر نقاط جهان تأکید کرد. وی خاطرنشان کرد که آنها در تلاشند تا از طریق دیپلماسی تجاری، کانال‌های بالقوه گفتگو بین دو کشور را باز کنند که این امر همکاری بین شرکت‌های پیمانکاری ترکیه با بانک‌ها و خدمات مهندسی از سوئیس را فراهم خواهد کرد. در حاشیه این مجمع، تفاهم‌نامه‌ای  بین بیمه ریسک صادرات سوئیس (SERV) و اگزیم بانک ترکیه برای تقویت همکاری اقتصادی و تجاری بین سوئیس و ترکیه امضا شد.