اقدامات جبرانی برای مقابله با سیاست تعرفه ای امریکا

صربستان نتوانسته است با ایالات متحده آمریکا بر سر نرخ تعرفه‌های جدیدی که قرار است از ۷ اوت اجرایی شوند، به توافق برسد. این تعرفه‌ها ممکن است تا ۳۵ درصد از ارزش صادرات صربستان به آمریکا را شامل شوند.بر اساس گزارش منتشرشده در وب‌سایت Blic.rs در تاریخ ۳ اوت ۲۰۲۵، تعرفه ۳۵ درصدی آمریکا بر صادرات صربستان می‌تواند هزینه‌های صادراتی این کشور را به‌طور متوسط ۴۲ درصد افزایش دهد. این امر به‌ویژه در بخش‌های کلیدی مانند صنایع لاستیک و فلزات تأثیرگذار است و پیش‌بینی ‌شده که این تعرفه‌ها می‌توانند رشد تولید ناخالص داخلی صربستان را در سال ۲۰۲۵ تا ۱.۲ درصد کاهش دهند، در حالی که پیش‌بینی رشد GDP بدون این تعرفه‌ها حدود ۳.۸ درصد بود. این کاهش به دلیل وابستگی ۱۲ درصدی اقتصاد صربستان به صادرات به بازارهای غیراروپایی، از جمله آمریکا، است.

اتاق بازرگانی صربستان (PKS) از این تصمیم دولت آمریکا ابراز ناامیدی کرده است، به‌ویژه با توجه به اینکه داده‌های اداره آمار صربستان نشان‌دهنده کسری تجاری این کشور با آمریکا است، نه مازاد تجاری، که این برخلاف ادعای مقامات آمریکایی می‌باشد. 

برخی تولیدکنندگان صرب که به آمریکا صادرات دارند، اعلام کرده‌اند که در حال بررسی انتقال خط تولید خود به خارج از کشور هستند. آن‌ها تأکید کردند که در برخی صنایع، با شرایط جدید صادراتی به آمریکا، تولید در صربستان دیگر مقرون‌به‌صرفه نخواهد بود.

بویان استانیچ، معاون مدیر بخش تحلیل‌های استراتژیک، خدمات و بین‌المللی‌سازی اتاق بازرگانی صربستان، اظهار داشت که تصمیم آمریکا برای اعمال تعرفه ۳۵ درصدی نگرانی‌های جدی در میان کسب‌وکارهای داخلی ایجاد کرده است، به‌ویژه با توجه به اینکه صربستان پیش‌تر استدلال‌های خود را در مذاکرات با آمریکا مطرح کرده بود.

استانیچ گفت: «از طریق وب‌سایت کاخ سفید و رسانه‌های جهانی مطلع شدیم که تمام استدلال‌های ما پیش‌تر ارائه شده بود و تنها منتظر نتیجه بودیم. اکنون این نتیجه مشخص است و همان‌گونه که پیش‌تر اعلام شده بود، تعرفه‌ای ۳۵ درصدی اعمال خواهد شد.»وی افزود که در روزهای  باقی‌مانده تا اجرای این تصمیم، هنوز فرصتی برای مذاکره وجود دارد. او همچنین خاطرنشان کرد که با توجه به سابقه دولت کنونی آمریکا در تغییر تصمیمات، احتمال بازنگری پس از 7 اوت نیز وجود دارد.

استانیچ توضیح داد: «صربستان در حال حاضر یکی از کشورهای به‌شدت متأثر از این تعرفه‌هاست. در میان کشورهای اروپایی، تنها سوئیس با تعرفه‌ای بالاتر از صربستان مواجه است. در مقایسه با پیشنهاد اولیه در۲ آوریل که تعرفه ۳۷ درصدی را مطرح کرده بود، نرخ ۳۵ درصدی ممکن است اندکی ملایم‌تر به نظر برسد، اما در واقع، این نرخ حتی از تعرفه ۳۰ درصدی چین نیز بالاتر است. اتحادیه اروپا با تعرفه ۱۵ درصدی متأثر شده است.»

به گفته او، این تصمیم مستقیماً جایگاه کالاهای صربستانی در بازار آمریکا را تضعیف می‌کند. کالاهای صربستان در مقایسه با رقبا گران‌تر خواهند شد و شرکت‌های داخلی برای حفظ حضور خود در بازار آمریکا با چالش‌های جدی مواجه می‌شوند.استانیچ اظهار داشت: «به همین دلیل ما ناامید هستیم، زیرا روابط اقتصادی صربستان و آمریکا در سال‌های اخیر روندی رو به رشد داشته است.»وی افزود که در شش ماهه نخست سال جاری، تجارت کل بین صربستان و آمریکا ۲۳ درصد افزایش یافته و بخش خدمات نیز رشد قابل‌توجهی داشته است. او همچنین به افزایش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی آمریکا در صربستان اشاره کرد که در سال‌های اخیر حتی از سرمایه‌گذاری آلمان پیشی گرفته است.استانیچ تأکید کرد: «این تصمیم سیاسی، که ما آن را غیرمنطقی می‌دانیم، تمامی این پیشرفت‌ها را به خطر می‌اندازد، به‌ویژه با توجه به اینکه بر اساس آمارهای یورواستات، صربستان با آمریکا کسری تجاری دارد و دارای مازاد تجاری نیست.»

وی افزود حدود ۷۰۰ شرکت صربستانی به آمریکا صادرات دارند. بخش‌های اصلی متأثر شامل صنعت لاستیک خودرو ، غذای حیوانات خانگی، و بخش‌هایی از صنایع فرآوری مانند قطعات ساختمانی و تجهیزات فلزی هستند.استانیچ هشدار داد: «درست است که آمریکا بازار اصلی صادرات صربستان نیست و در رتبه نوزدهم قرار دارد، اما پیامدهای غیرمستقیم این تصمیم نگران‌کننده است.»وی افزود که اتحادیه اروپا، که با تعرفه ۱۵ درصدی متأثر شده، بخشی از رقابت‌پذیری خود را از دست خواهد داد و این تأثیر به صربستان نیز سرایت می‌کند. او اشاره کرد که آلمان، مهم‌ترین شریک تجاری صربستان، پیش‌بینی رشد اقتصادی کندتری برای سال‌های آینده دارد و شرکت‌های آلمانی مانند آئودی، مرسدس و فولکس‌واگن کاهش سود را تجربه کرده‌اند.استانیچ در پایان گفت: «این عوامل فضایی از بی‌ثباتی جدی برای اقتصاد اروپا ایجاد می‌کند که از قبل تحت فشار ریسک‌های سیاسی ناشی از جنگ اوکراین، مشکلات تأمین انرژی، کمبود نیروی کار و وابستگی به فناوری وارداتی قرار دارد. در این شرایط، رقابت‌پذیری صادراتی اتحادیه اروپا در بازار جهانی کاهش می‌یابد و صربستان، که دوسوم صادراتش به این بازار وابسته است، به شدت تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.»

سانیا استانیمیروویچ، مدیر شرکت تسترال در یاگودینا، اظهار داشت که تعرفه‌های قبلی ۵۰ درصدی آمریکا بر محصولات آلومینیومی، فعالیت‌های این شرکت را به‌شدت مختل کرده است. تسترال در تولید درب، پنجره و نماهای آلومینیومی و شیشه‌ای تخصص دارد.وی گفت که بازار آمریکا تا ۷۰ درصد از کل صادرات شرکت را تشکیل می‌داد، اما اکنون این بازار برای آن‌ها تقریباً غیرقابل‌دوام شده است.

استانیمیروویچ توضیح داد: «وضعیت کسب‌وکار بسیار نامطلوب است. فروش در آمریکا عملاً متوقف شده است، نه‌تنها به دلیل مشکلات ما به‌عنوان صادرکننده، بلکه به این دلیل که مشتریان و خریداران ما در آمریکا منتظر بودند تا نتیجه مذاکرات مشخص شود. همه می‌دانستند که قراردادهای جدید شامل شرطی برای انتقال هزینه تعرفه‌ها به آن‌ها خواهد بود.»وی یادآوری کرد که این شرکت پیش‌تر با یک شوک گمرکی سنگین مواجه شده بود و تعرفه جدید، ضربه‌ای مضاعف است. او افزود که محصولات آلومینیومی آن‌ها با تعرفه ۵۰ درصدی به‌علاوه ۵.۷ درصد تعرفه موجود مواجه هستند و سایر محصولات مانند شیشه و اتصالات نیز مشمول تعرفه ۳۵ درصدی به‌علاوه ۵.۷ درصد شده‌اند.استانیمیروویچ گفت: «محصولات ما اکنون با میانگین تعرفه‌ای حدود ۴۶ درصد وارد آمریکا می‌شوند که این وضعیت غیرقابل‌تحمل است.»به همین دلیل، شرکت در حال بررسی گزینه‌های جایگزین برای ادامه صادرات است که یکی از آن‌ها انتقال تولید به خارج از صربستان است.وی توضیح داد: «شاید نتوانیم فوراً تولید را منتقل کنیم، اما مشخص است که همکاری با شرکای تولیدی در کشورهایی مانند لهستان یا ترکیه برای تولید و صادرات محصولات تحت نظارت ما به آمریکا، در مقایسه با تولید در صربستان، مقرون‌به‌صرفه‌تر خواهد بود.»در پاسخ به این پرسش که آیا شرکت به تغییر بازارهای هدف فکر کرده است، او گفت که تسترال به‌سرعت خود را بازسازی کرده و به بازار داخلی روی آورده است. وی افزود که در حال حاضر تمرکز اصلی شرکت بر بازار صربستان، به‌ویژه بلگراد، است که فعلاً از نظر ساخت‌وساز وضعیت مناسبی دارد. همچنین، این شرکت در سراسر صربستان فعالیت می‌کند.

استانیمیروویچ اظهار داشت: «ما در حال افزایش سهم خود در بازار صربستان هستیم و در عین حال بازارهای جایگزینی مانند سوئیس، اتریش، ایتالیا و اخیراً مقدونیه شمالی را دنبال می‌کنیم.»

وی با اشاره به انعطاف‌پذیری محصولات شرکت که قابلیت سازگاری سریع با بازارهای مختلف را دارند، تأکید کرد که از دست دادن بازار آمریکا ضربه‌ای جدی خواهد بود.

استانیمیروویچ هشدار داد: «از دست دادن بازار آمریکا برای ما بد خواهد بود. ما هر تلاشی برای بازسازی و حفظ حضورمان در این بازار انجام خواهیم داد، اما تولید مستقیم از صربستان به آمریکا، دست‌کم در صنعت ما، اکنون تقریباً غیرممکن است.»

تعرفه‌های ۳۵ درصدی آمریکا می‌توانند منجر به از دست رفتن حدود ۸,۵۰۰ شغل در صنایع صادراتی صربستان، به‌ویژه در بخش‌های تولید لاستیک خودرو و تجهیزات فلزی، شوند. این گزارش تخمین می‌زند که ۴۵ درصد از این مشاغل متعلق به شرکت‌هایی هستند که بیش از ۷۰ درصد محصولاتشان به آمریکا صادر می‌شد. این کاهش اشتغال می‌تواند نرخ بیکاری صربستان را که در حال حاضر حدود ۹.۱ درصد است، تا پایان سال ۲۰۲۵ به ۹.۸ درصد افزایش دهد.

به دلیل تعرفه‌های سنگین آمریکا، برخی شرکت‌های صربستانی در حال بررسی مسیرهای صادراتی جدید از طریق بنادر ترکیه و لهستان هستند. این تغییر مسیر می‌تواند هزینه‌های لجستیک را تا ۳۰ درصد افزایش دهد، که برای شرکت‌های کوچک و متوسط (SMEs) که ۶۵ درصد از صادرات صربستان به آمریکا را تشکیل می‌دهند، چالش‌برانگیز است. همچنین هزینه اضافی حمل‌ونقل می‌تواند سودآوری صادرات را تا ۲۰ درصد کاهش دهد

https://www.ekapija.com/news/5253802/srbija-carinom-od-35-kaznjena-zbog-partn/