اخبار اقتصادی صربستان

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی صربستان در هفتۀ اول آذر ماه 1404 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

افزایش عرضه فرآورده‌های نفتی از مجارستان به صربستان

پیتر سیارتو، وزیر امور خارجه و تجارت خارجی مجارستان، اعلام کرد که مجارستان عرضه فرآورده‌های نفتی به صربستان را از ماه دسامبر افزایش خواهد داد و افزود که همکاری دو کشور در زمینه انرژی جنبه استراتژیک دارد. به گفته او، اینکه آیا یک شرکت مجارستانی، از جمله MOL، بخشی از ساختار NIS خواهد بود یا خیر، موضوع مذاکرات تجاری بین دو طرف ذی‌نفع و مهم‌تر از همه، موضوع مالک است. سیارتو گفت که MOL عرضه فرآورده‌های نفتی به صربستان را طی ماه نوامبر دو برابر کرده و این عرضه را در دسامبر دو و نیم برابر و بیشتر نیز افزایش خواهد داد «این بدان معناست که MOL از تمام روش‌های حمل و نقل ممکن، از طریق جاده، راه‌آهن استفاده می‌کند، کاری که قبلاً هرگز انجام نداده بودند. اکنون اولین قطار رسیده و قطار دوم در حال آماده‌سازی است و همچنین از دانوب استفاده می‌شود. به گفته او، همکاری دو کشور در زمینه انرژی جنبه استراتژیک دارد. سیارتو تاکید کرد: «بدون صربستان، امنیت انرژی در مجارستان وجود ندارد و بدون مجارستان، امنیت انرژی در صربستان وجود ندارد.»

https://www.tanjug.rs/ekonomija/srbija/210522/sijarto-madarska-ce-vec-u-decembru-povecati-isporuke-derivata-srbiji/vest

پایگاه اینترنتی تانیوگ -26/11/2025

رشد ۶۱ درصدی تعداد خریداران و تولیدکنندگان برق در صربستان

انجمن منابع انرژی تجدیدپذیر صربستان اعلام کرد که تعداد خریداران و تولیدکنندگان برق در صربستان طی یک سال گذشته ۶۱ درصد افزایش یافته است. رجیستر پروزومرهای شرکت توزیع برق صربستان در حال حاضر ۵۸۳۲ می‌باشد. با مجموع توان نصب شده بیش از ۱۲۰.۳۸ مگاوات را ثبت کرده است، در حالی که نوامبر گذشته ۷۴.۸ مگاوات در رجیستر ثبت شده بود. پرشمارترین دسته خریداران و تولیدکنندگان، خانوارها هستند که طی یک سال رشدی بیش از ۵۰ درصد در آنها ثبت شده است. ۴۲۴۸ خریداران و تولیدکنندگان در این دسته وجود دارد، با توان نصب شده ۳۵.۴۸ مگاوات، که نشان‌دهنده رشد ۵۵.۱ درصدی در تعداد کاربران و رشد ۵۵.۳ درصدی در اتصال نصب شده نسبت به نوامبر گذشته است.

انجمن منابع انرژی تجدیدپذیر صربستان اعلام کردند که این جهش نشان‌دهنده علاقه فزاینده شهروندان به تولید برق از منابع تجدیدپذیر، عمدتاً از طریق پنل‌های خورشیدی است. در حالی که علاقه در میان خانوارهای انفرادی در حال افزایش است، علاقه در میان مجتمع‌های مسکونی همچنان پایین است.

تحلیل این سازمان نشان می‌دهد که از نظر جغرافیایی، شهروندان ویوودینا بیشترین علاقه را به تولید برق از منابع تجدیدپذیر دارند ویوودینا با ۱۵۴۷ کاربر ثبت‌شده، که ۳۶.۴۲ درصد از کل تعداد را تشکیل می‌دهد.

https://rtv.rs/sr_lat/ekonomija/aktuelno/oie-srbija-broj-prozjumera-u-srbiji-porastao-za-61-odsto-za-godinu-dana_1674488.html

پایگاه اینترنتی آرتی‌وی -27/11/2025

آغاز تدوین استراتژی جمعیتی صربستان تا سال ۲۰۳۶

یلنا ژاریچ کواچویچ، وزیر مراقبت از خانواده و جمعیت‌شناسی صربستان، اعلام کرد که این وزارتخانه با حمایت سازمان ملل، کار روی اولین استراتژی توسعه جمعیتی صربستان را برای سال‌های ۲۰۲۶ تا ۲۰۳۶ آغاز خواهد کرد.

وزیر مراقبت از خانواده و جمعیت‌شناسی صربستان تأکید کرد که مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها ستونی حیاتی برای ثبات جمعیتی و توسعه پایدار صربستان است. او افزود، سیاست‌هایی که از تعادل بین کار و زندگی شخصی حمایت می‌کنند، هم به نفع کارکنان و هم کارفرمایان است و باعث افزایش بهره‌وری می‌شود.

برای دستیابی به توسعه پایدار جمعیت، دولت باید سیاست‌های عمومی را بهبود دهد. هماهنگی بین کار و نقش والدین به عنوان یک سیاست جمعیتی محوری مطرح شده است.

این وزارتخانه در حال توسعه مدل‌های حمایتی مانند پروژه "مردم شهر را می‌سازند" و همچنین قصد دارد برنامه جایزه "دوست خانواده" را برای تشویق شرکت‌های حامی خانواده تمدید و ارتقا دهد.

متیو پنو از اتحادیه اروپا گفت که کشورهای غرب بالکان باید برای همسوسازی مقررات خود با استانداردهای اتحادیه اروپا، به ویژه در زمینه آموزش کارکنان و برابری جنسیتی در بازار کار، بیشتر تلاش کنند.

اولیورا رادیچ از اتاق بازرگانی صربسکا اعلام کرد که بوسنی و هرزگوین اقدامات لازم برای توسعه پایدار را انجام داده و در رتبه ۵۷ جهان قرار دارد، اما هنوز برای هماهنگی با قوانین اتحادیه اروپا کار زیادی باقی است.

https://www.rtv.rs/sr_lat/drustvo/zaric-zapocecemo-proces-izrade-prve-strategije-demografskog-razvoja-srb-od-2026-2036._1674455.html

پایگاه اینترنتی آرتی‌وی -27/11/2025

اختصاص ۱۶۴ میلیارد دینار اضافی در بودجه 2026 صربستان برای انرژی

کمیته مالی، مجلس صربستان، بودجه سال 2026 و کنترل هزینه‌کرد وجوه عمومی هفت اصلاحیه بر پیش‌نویس قانون بودجه سال ۲۰۲۶ را پذیرفت که از جمله آنها اصلاحیه‌ای است که اختصاص ۱۶۴ میلیارد دینار اضافی (تقریباً ۱.۴ میلیارد یورو) برای تأمین امنیت و ثبات انرژی را پیش‌بینی می‌کند.

مبلغ اولیه برنامه‌ریزی شده برای این منظور ۶۰۰ میلیون دینار بود که با تغییر پیشنهادی به ۱۶۴ میلیارد دینار افزایش می‌یابد.

آنا برنابیچ، رئیس مجلس صربستان، پیشتر اعلام کرده بود که اصلاحیه‌ای بر پیش‌نویس قانون بودجه ارائه خواهد شد که شرایطی را پیش‌بینی می‌کند که در آن صربستان ممکن است مجبور به تصدی NIS شود.

یکی از اصلاحیه‌های ارائه شده علاوه بر هدف خرید دارایی‌های مالی برای امنیت انرژی، تأکید دارد که به منظور تضمین امنیت و ثبات انرژی کشور، تأمین مالی تا سقف ۱۹,۹۲۴,۰۰۰,۰۰۰ دینار برای پروژه اتصال‌ گازی صربستان و مقدونیه شمالی ضروری است.

ورولیوب ارسیچ، رئیس کمیته، اظهار داشت که در مجموع ۱۳۶ اصلاحیه بر پیش‌نویس قانون بودجه ارائه شد، که دولت صربستان و کمیته هر دو هفت مورد را پذیرفتند و بقیه رد شدند.

https://www.rtv.rs/sr_lat/ekonomija/aktuelno/odbor-za-finansije-podrzao-amandman-o-izdvajanju-dodatnih-164-milijardi-dinara-za-energetiku_1674410.html

پایگاه اینترنتی آرتی‌وی -27/11/2025

صربستان بزرگترین مجموعه سوپرکامپیوتر را در سال ۲۰۲۶ نصب خواهد کرد

میخائیلو یوانوویچ، مدیر دفتر فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک، امروز در بیست و پنجمین کنفرانس سالانه هم‌افزایی در بلگراد شرکت کرد.

وی تأکید کرد که شرکت مایکروسافت با کار مستمر و طولانی مدت خود به طور قابل توجهی به رشد بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در صربستان کمک کرده و توسعه نوآوری‌ها را در خدمات عمومی و خصوصی تقویت می‌کند.

یوانوویچ اظهار داشت که امروز بخش ICT پرآتیه‌ترین شاخه اقتصادی صربستان است. صادرات خدمات ICT در سال ۲۰۲۴ به رکورد ۴.۱ میلیارد یورو رسید که ۱۱ برابر بیشتر از سال ۲۰۱۲ بوده و مازاد تجاری ۳.۲ میلیارد یورو به همراه داشته است. رشد در سال ۲۰۲۵ نیز ادامه یافته و در ۹ ماه اول، صادرات خدمات ICT به ۳.۳۳۳ میلیارد یورو رسیده که ۱۲٪ بیشتر از دوره مشابه در سال ۲۰۲۴ است. او افزود که با این سرعت رشد، صربستان تا پایان سال ۲۰۲۵ از رکورد ۴.۵ میلیارد یورو صادرات فراتر خواهد رفت.

همچنین صربستان در سال ۲۰۲۶ به سرمایه‌گذاری در گسترش و بهبود سوپرکامپیوترها و کاربرد هوش مصنوعی در بخش‌های مختلف اجتماعی ادامه می‌دهد. نتیجه این امر سیستمی خواهد بود که پس از اولین ارتقا در سال ۲۰۲۶، ۷ برابر سریع‌تر از سیستم موجود خواهد بود و ظرفیت بسیار بیشتری برای پردازش داده‌ها فراهم می‌کند. فاز دوم ارتقا، که برای پایان سال ۲۰۲۶ برنامه‌ریزی شده است، به صربستان امکان می‌دهد تا در اوایل سال ۲۰۲۷، بزرگترین مجموعه سوپرکامپیوتر در جنوب شرقی اروپا را که برای توسعه راه‌حل‌های مبتنی بر هوش مصنوعی در نظر گرفته شده است، در اختیار داشته باشد.

یوانوویچ در مورد همکاری در زمینه امنیت سایبری یادآور شد که صربستان، با مشارکت مایکروسافت و از طریق پیاده‌سازی فناوری‌های XDR در چارچوب ابر دولتی (که یکی از بزرگترین اجراها در این بخش از اروپا است)، موفق شده است میانگین زمان تشخیص حادثه را به تنها پنج دقیقه و زمان رفع آن را به سه ساعت کاهش دهد. او افزود: در سه‌ماهه آینده، صربستان اولین عامل‌های هوش مصنوعی کنترل‌شده در SOC  معرفی خواهد کرد که به طور قابل توجهی طبقه‌بندی، تحقیقات و واکنش را تسریع خواهند کرد. و در زمینه هوش مصنوعی، دفتر فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک با مایکروسافت در حال پیاده‌سازی سیستم Purview برای مدیریت و کنترل داده‌ها است که به نهادهای دولتی دیدگاهی روشن از تعامل کارکنان با ابزارهایی مانند ChatGPT و Google Gemini می‌دهد.

فناوری‌های مایکروسافت، به ویژه Azure OpenAI، اساس دستیارهای هوش مصنوعی را تشکیل می‌دهند که در حال حاضر در پورتال دولت الکترونیک فعال هستند. این دستیارها خدمات سریع‌تر، دقیق‌تر و در دسترس‌تری را برای شهروندان فراهم می‌کنند و پایه‌های نسل جدید مدیریت دیجیتال را می‌گذارند. تنها در پورتال دولت الکترونیک، در مدت کوتاهی بیش از ۲۰۰,۰۰۰ گفتگو ثبت شده است.

یوانوویچ یادآور شد که سال ۲۰۲۵ یکی از سال‌های کلیدی در دستور کار تحول دیجیتال صربستان بود. صربستان با این کار، موقعیت خود را به عنوان قطب زیرساخت دیجیتال منطقه‌ای تأیید کرد و به ویژه افتتاح خانه دولت الکترونیک و مرکز دیجیتال چند منظوره و خلاقانه-نوآورانه لوژیونیتسا در اکتبر امسال، برجسته است.

https://www.b92.net/biz/srbija/vesti/185222/jovanovic-srbija-ce-instalirati-najveci-klaster-superkompjutera-u-2026-godini/vest

پایگاه اینترنتی ب92 -27/11/2025

صربستان بزرگترین شریک اقتصادی آلمان در منطقه است

دراگان گلاموچیچ، وزیر کشاورزی، جنگلداری و مدیریت آب،  با آنکه کنراد، سفیر آلمان در صربستان، دیدار کرد و در این ملاقات تأکید نمود که صربستان، آلمان را به عنوان یک شریک قابل اعتماد می‌شناسد که حمایت اصولی و مستمر آن از فرآیند پیوستن صربستان به اتحادیه اروپا از اهمیت بالایی برخوردار است.

او افزود که سرمایه‌گذاری‌های آلمان در صربستان در سطح بسیار بالایی قرار دارد و گواه ثبات اقتصادی و اعتماد متقابل است، که بنیانی محکم و انگیزه‌ای برای تقویت بیشتر روابط اقتصادی و مشارکت بلندمدت به شمار می‌رود.

در این نشست تأیید شد که صربستان بزرگترین شریک اقتصادی آلمان در منطقه غرب بالکان است و همچنین دو کشور از طریق تبادلات فشرده تجارت خارجی محصولات کشاورزی و غذایی با یکدیگر ارتباط دارند.

هر دو طرف آمادگی و تمایل خود را برای تعمیق بیشتر همکاری‌ها در تمامی زمینه‌های مورد علاقه مشترک در حوزه کشاورزی ابراز کردند.

سفیر کنراد از وزیر برای شرکت در مجمع جهانی غذا و کشاورزی (GFFA)، که قرار است ژانویه سال آینده در چارچوب نمایشگاه کشاورزی هفته سبز در برلین برگزار شود، دعوت کرد.

https://www.politika.rs/scc/clanak/713504/glamocic-sa-ambasadorkom-konrad-srbija-najveci-ekonomski-partner-nemacke-u-regionu

پایگاه اینترنتی پولیتیکا -27/11/2025

صربستان ۵۲.۳ تن طلا دارد

یورگووانکا تاباکوویچ، رئیس بانک مرکزی صربستان، در افتتاحیه روز دوم انجمن اجرایی مدیریت ذخایر طلا در بازل، اظهار داشت که صربستان امروز ۵۲.۳ تن طلا به ارزش تقریباً شش میلیارد یورو دارد، که بیش از یک پنجم کل ذخایر ارزی صربستان را تشکیل می‌دهد. همانطور که او گفت، صربستان امروز بیشتر از تمام کشورهای یوگسلاوی سابق در مجموع طلا دارد. تاباکوویچ تأکید کرد که این میزان بیشتر از اکثر کشورهای اروپای مرکزی است. این میزان سرانه بیشتر از هر کشور دیگری در غرب بالکان است. او اشاره کرد که این یک مسابقه در کمیت نبوده است. این یک مسابقه در مسئولیت‌پذیری بوده است.

او خاطرنشان کرد که این گردهمایی مهم در سالی برگزار می‌شود که به عنوان یکی از مهم‌ترین سال‌ها در تاریخ بازار مدرن طلا ثبت خواهد شد. بانک مرکزی صربستان (NBS) گزارش داد که صربستان در ۱۰ ژوئن امسال به نقطه عطف مهمی در تاریخ مدرن خود دست یافته‌است و برای اولین بار از سطح ۵۰ تن طلا در ذخایر ارزی خود فراتر رفت. تاباکوویچ افزود در اوت ۲۰۱۲ که ریاست بانک مرکزی صربستان را بر عهده گرفت، میزان ذخایر طلا ۱۴.۸ تن و ارزش آن حدود ۶۰۰ میلیون یورو بود و سهم طلا در کل ذخایر در آن زمان کمتر از شش درصد بود.

https://www.tanjug.rs/ekonomija/srbija/210058/jorgovanka-tabakovic-srbija-ima-523-tone-zlata-vise-od-svih-zemalja-bivse-jugoslavije-zajedno/vest

پایگاه اینترنتی تانیوگ -25/11/2025

در ماه سپتامبر بیشترین حقوق در صربستان مربوط به کارکنان شرکت‌های نفتی بود

بر اساس آخرین داده‌های اداره آمار صربستان، متوسط حقوق خالص کشوری در سپتامبر ۱۰۹,۱۴۷ دینار بوده است و بر اساس حوزه‌های فعالیت، بیشترین دریافتی مربوط به کارکنان تولید ذغال‌سنگ و مشتقات نفتی با میانگین ۳۱۹,۹۲۳ دینار و کمترین مربوط به شاغلان در خدمات شخصی با میانگین ۶۲,۳۷۹ دینار بوده است. در جایگاه دوم از نظر میزان درآمد، برنامه‌نویسان با میانگین ۲۹۵,۴۷۶ دینار قرار دارند. پس از آن‌ها، کارکنان استخراج نفت خام و گاز با میانگین ۲۸۳,۹۱۶ دینار هستند. جالب اینجاست که حقوق آن‌ها، و همچنین حقوق کارکنان تولید ذغال‌سنگ و مشتقات نفتی، نسبت به آگوست به طور چشمگیری افزایش یافته است. اولی ۷۸ درصد و دومی ۷۳ درصدافزایش داشته‌است. در فهرست حوزه‌های با بالاترین درآمد، حمل و نقل هوایی با میانگین ۲۴۷,۲۶۲ دینار و سپس تحقیقات علمی و توسعه با میانگین ۲۱۲,۰۸۳ دینار قرار دارند. درآمد کمتر از میانگین در کشاورزی ۸۷,۴۴۳ دینار، در سطح کل صنعت فرآوری ۹۸,۷۵۳ دینار مشاهده شده است، که در آن تفاوت‌ها بسیار زیاد است و میانگین‌ها از ۶۸,۱۲۴ دینار در فرآوری چوب (به جز تولید مبلمان) تا رقم ذکر شده ۳۱۹,۹۲۳ دینار در تولید ذغال‌سنگ و مشتقات نفتی متغیر است.کارکنان ساختمانی با ۹۴,۶۶۱ دینار، تجار با ۹۱,۴۵۹ دینار، و شاغلان در امور املاک با ۹۸,۹۸۲ دینار نیز کمتر از میانگین دریافت کرده‌اند. میانگین‌های کمتر از ۷۰,۰۰۰ دینار، علاوه بر فرآوری چوب و سایر خدمات ذکر شده، در تهیه و سرو غذا و نوشیدنی ۶۳,۸۸۱ دینار، و تعمیر رایانه و لوازم شخصی و خانگی ۶۷,۱۴۸ دینار ثبت شده است.

همچنین متوسط حقوق خالص سپتامبر کارکنان بخش دولتی، بر اساس داده‌های اداره آمار صربستان، ۱۱۳,۰۲۵ دینار و خارج از بخش دولتی ۱۰۷,۵۸۸ دینار بوده است. کمترین درآمد مربوط به کارآفرینان و کارکنان آن‌ها بوده که به طور متوسط ۵۸,۵۹۲ دینار است. در مورد حقوق در بخش دولتی، بیشترین میانگین مربوط به مدیریت در سطح دولتی ۱۲۳,۴۷۹ دینار است. شرکت‌های دولتی با میانگین ۱۲۲,۴۲۲ دینار در رده بعدی قرار دارند و در جایگاه سوم از نظر میزان درآمد، مدیران استان‌ها با میانگین خالص سپتامبر ۱۲۱,۲۱۹ دینار قرار داشته است. کمترین حقوق در بخش دولتی مربوط به کارکنان مدیریت محلی بوده است. متوسط درآمد سپتامبر آن‌ها بدون مالیات و عوارض ۹۶,۴۰۳ دینار بوده است.

https://www.rtv.rs/sr_lat/ekonomija/u-septembru-najvece-plate-naftasima-najmanje-u-usluznim-delatnostima_1674063.html

پایگاه اینترنتی آرتی‌وی -26/11/2025

افزایش وام‌های‌دهی به شرکت‌ها و شهروندان صربستان در سه‌ماهه سوم سال 2025

بانک مرکزی صربستان (NBS) در جدیدترین گزارش خود در مورد روند فعالیت‌های اعتباری در سه‌ماهه سوم، اعلام کرد که وام‌های اعطایی به شرکت‌ها در سه‌ماهه سوم سال جاری ۳۱.۷ میلیارد دینار و وام‌های اعطایی به خانوارها ۲۱.۵ میلیارد دینار افزایش یافته است. به گزارش بانک مرکزی صربستان رشد وام‌های اعطایی به شرکت‌ها ناشی از وام‌های سرمایه‌گذاری بوده که بیش از یک سوم افزایش را شامل می‌شود، و پس از آن وام‌های سرمایه در گردش و سایر وام‌های طبقه‌بندی نشده قرار دارند.

در این گزارش آمده است که وام‌دهی به شرکت‌های تجاری افزایش یافته، در حالی که وام‌های اعطایی به شرکت‌های دولتی کاهش یافته است. عمدتاً به شرکت‌های بزرگ وام داده شده است و بر اساس حوزه‌های فعالیت، بیشترین وام‌ها به صنایع فرآوری، تجارت و کشاورزی اختصاص یافته است. وام‌دهی به بخش حمل و نقل نیز افزایش یافته، در حالی که وام‌های اعطایی به ساخت و ساز، انرژی و املاک و مستغلات کاهش یافته است. در مورد وام‌های اعطایی به خانوارها، افزایش امسال در سه‌ماهه سوم کمتر از افزایش ثبت شده در دوره مشابه سال ۲۰۲۱ بود، زمانی که شهروندان صربستان می‌توانستند از تسهیلاتی که امکان تعویق در بازپرداخت وام، تمدید دوره بازپرداخت و تأمین مالی مجدد وام‌ها را با یک دوره تنفس شش ماهه فراهم می‌کرد، استفاده کنند و تقریباً سه چهارم افزایش در سه‌ماهه سوم مربوط به وام‌های مسکن بوده و پس از آن وام‌های نقدی قرار دارند. سهم وام‌های مسکن در کل وام‌های اعطایی به خانوارهای صربستان در این دوره بیشتر افزایش یافته و در سپتامبر به تقریباً ۴۰ درصد رسیده است. سهم وام‌های مشکل‌دار در کل وام‌ها در سپتامبر کمتر از ۳.۲ درصد بوده و نسبت به ژوئن ۰.۱ واحد درصد کاهش یافته است. به این ترتیب، ارزش این شاخص به پایین‌ترین سطح جدید خود تاکنون رسیده است که یک واحد درصد کمتر از سطح قبل از همه‌گیری ویروس کرونا است، که نشان می‌دهد کیفیت دارایی‌های بانک‌ها حتی پس از پایان اجرای تدابیر کمک اقتصادی دولت، در سطح بالایی حفظ شده است. نسبت به ژوئیه ۲۰۱۵، یعنی درست قبل از شروع اجرای استراتژی حل و فصل وام‌های مشکل‌دار، سهم وام‌های مشکل‌دار در کل وام‌ها ۱۹.۲ واحد درصد کمتر است.

https://rtv.rs/sr_lat/ekonomija/nbs-povecani-krediti-privredi-i-gradjanima-u-trecem-kvartalu_1394314.html

پایگاه اینترنتی آرتی‌وی -26/11/2025