صنعت ساختمان و املاک قبرس
بر اساس آخرین نظرسنجی سالانه شرکت EY قبرس، بانکها جای دولت را بهعنوان تأثیرگذارترین نیروی حاضر در بخش املاک و مستغلات قبرس گرفتهاند.
به گزارش روزنامه فیلفتروس، Philenews، بازار همچنان تحت سلطه سرمایهگذاران خارجی، بهویژه رژیم صهیونیستی، بریتانیا، و بخشهایی از اروپا و خاورمیانه قرار دارد؛ بهطوریکه تقاضا بیشتر به مجوزهای اقامت، امنیت شخصی و کیفیت زندگی مربوط میشود. این نظرسنجی در واقع بازتاب نگرانیهای فزاینده، بهویژه در زمینه تنشهای ژئوپلیتیکی، نرخهای بالای بهره، و بروکراسی پیچیده، در صنعت ساختمان میباشد.
فعالان حوزه املاک تأکید دارند که قبرس همچنان در برابر شوکهای خارجی آسیبپذیر است و در این میان، درگیریهای خاورمیانه بهعنوان مهمترین خطر شناخته شده است. علاوه بر این، ناکارآمدیهای داخلی قدیمی نیز همچنان مانع توسعه و گسترش بازار میشود.
چالش ها
بیثباتی ژئوپلیتیکی برای دومین سال متوالی بهعنوان بزرگترین چالش، شناخته شده و حدود ۷۰ درصد پاسخدهندگان آن را ذکر کردهاند، در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۳، پنجاه درصد بود. نکته قابل توجه اینکه هیچیک از پاسخدهندگان این عامل را در جایگاهی پایینتر از سوم قرار ندادند.
محدودیتهای اعتباری نیز برای نخستین بار در رتبه دوم قرار گرفتند، که بازتابدهنده تغییر در رفتار بانکها و کاهش دسترسی به وام است.
نرخهای بهره و تغییرات مداوم نظارتی نیز بهعنوان دغدغههای اصلی مطرح شدند، در حالی که تعهدات مرتبط با محیطزیست (ESG) و عوامل اقلیمی، در اولویت پایینتری قرار داشتند.
مهمترین حامیان بخش مسکن
۵۰ درصد از پاسخدهندگان در پاسخ به این پرسش که کدام نهادها بهترین جایگاه را برای حمایت از رشد بازار طی شش ماه آینده دارند، بانکها را انتخاب کردند؛ که نشان دهنده افزایشی چشمگیر نسبت به سال گذشته است. در مقابل، تنها ۱۷ درصد دولت را انتخاب کردند، در حالیکه در نظرسنجیهای پیشین، عامل دولت، در جایگاه نخست قرار داشت.
مالکین بخش خصوصی، نظیر توسعهدهندگان و سازندگان نیز برجستهتر شدند و ۲۵ درصد آنها را بهعنوان بازیگران کلیدی معرفی کردند؛ رقمیکه در سال گذشته تنها ۷ درصد بود.
اصلاحات ضروری و حوزهها از نظرپاسخدهندگان
۲۹ درصد خواستار دیجیتالسازی روند صدور مجوز و درخواستها برای کاهش تأخیرها شدند؛
۲۴ درصد از بانکها خواستند تا روند رسیدگی به تراکنشها را بهبود بخشیده، بررسیهای مشتریشناسی (KYC) را تسریع کنند و گزینههای وامدهی منعطفتری ارائه دهند؛
۱۸ درصد نیز خواستار کاهش نرخ بهره شدند.
علل افزایش قیمت مسکن و مستغلات
۶۳ درصد از پاسخدهندگان عرضه محدود را عامل اصلی افزایش قیمت مسکن دانستند. متخصصان تأخیر در صدور مجوز، کندی در تأییدیهها و بیثباتی منطقهای را دلایل اصلی نبود پروژههای جدید عنوان کردند. ۲۵ درصد نیز تقاضای بیش از حد، بهویژه از سوی خریداران خارجی را، عامل رشد قیمت دانستند، در حالیکه ۱۳ درصد معتقد بودند که تغییر خاصی در قیمتها مشاهده نمیشود.
مناطق جذاب برای سرمایه گذاری در بخش مسکن
لارنکا و پافوس هر دو با ۳۳ درصد آرا بهعنوان جذابترین مقاصد برای سرمایهگذاران خارجی در ۱۲ ماه آینده معرفی شدند. پس از آن، لیماسول با ۲۵ درصد، همچنان بهعنوان شهری مناسب برای کسب و کار با فضای بینالمللی شناخته شد. نیکوزیا تنها ۸ درصد آرا را به خود اختصاص داد و منطقه فاماگوستا هیچ رأیی دریافت نکرد.
مهمترین سرمایه گذاران
از نظر منشأ سرمایهگذاران، اسرائیل با ۳۶ درصد در رتبه نخست قرار دارد. پس از آن، لبنان و روسیه هر یک با ۱۶ درصد، و سپس آلمان، اوکراین و بریتانیا هر یک با ۸ درصد در رتبههای بعدی قرار گرفتند.
پاسخدهندگان از افزایش تعداد افراد با درآمد بالا که به دنبال توسعه یا بهرهبرداری تجاری از املاک هستند، خبر دادند. بسیاری از خریداران اسرائیلی اقدام به خرید زمین برای پروژههای اختصاصی خود میکنند و قبرس را مکانی امن برای اقامت دوم میدانند.
پروفایل سرمایهگذاران بسته به منطقه متفاوت است
لیماسول خریداران با درآمد متوسط رو به بالا را جذب میکند؛
لارنکا بیشتر میزبان افرادی با بودجههای متوسط است، از جمله سرمایهگذارانی از لبنان و دیگر کشورهای خاورمیانه؛
خریداران آلمانی، اتریشی و بریتانیایی عمدتاً به دنبال خانههای دوم برای بازنشستگی یا برنامهریزی مالیاتی هستند.
دلایل اصلی خرید املاک توسط اتباع خارجی
اقامت و ویزا، ۴۷ درصد ؛
انگیزههای سرمایهگذاری، ۲۹ درصد؛
انگیزههای مربوط به سبک زندگی و نگرانیهای امنیتی.
چالشهای ساختاری بازار مسکن قبرس
بروکراسی پرهزینه و کند: روند صدور مجوزها، تغییر کاربری، تأیید نقشههای معماری و صدور سند مالکیت، بهطور سنتی در قبرس زمانبر و پیچیده بوده و بسیاری از پروژههای ساختمانی را با تأخیر مواجه میکند.
فقدان برنامهریزی شهری مدرن: برخی از مناطق (مخصوصاً پافوس و فاماگوستا) فاقد طرحهای جامع توسعه شهری هماهنگ با استانداردهای سرمایهگذاری بینالمللی هستند.
تمرکز سرمایهگذاری در شهرهای خاص: حجم بالای سرمایهگذاری در مناطقی چون لارنکا و لیماسول، موجب شده مناطق دیگر از مزایای توسعه متوازن محروم بمانند.
روند مثبت رشد سرمایه گذاری خارجی در بخش صنعت ساختمان و افزایش تمایل شهروندان دیگر کشورها برای خرید املاک و مستغلات در قبرس، اگرچه به توسعه این صنعت منجر شده و ممکن است بر دیگر بخش ها نیز تاثیر مثبت داشته باشد، اما یکی از تاثیرات قطعی منفی آن، افزایش قیمت مسکن و اجاره بها است که باعث فشار بر خانوادههای محلی خواهد شد.