اخبار اقتصادی صربستان

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی صربستان در هفتۀ اول اسفند ماه 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

 بیشترین حقوق بازنشستگی  صربستان متعلق به بازنشستگان سنی است

با افزایش 10.9 درصدی، میانگین حقوق بازنشستگی در صربستان در ماه دسامبر، طبق داده‌های صندوق بازنشستگی و بیمه ناتوانی صربستان (PIO)، میانگین حقوق بازنشستگان سنی در  این ماه به 54370 دینار رسید. میانگین حقوق بازنشستگی کارافتادگی در حدود 46499 دینار و حقوق بازنشستگی بازماندگان 41017 دینار بود. در فهرست حقوق و دستمزد ماه دسامبر صندوق بیمه بازنشستگی و از کارافتادگی یک میلیون و 657 هزار مستمری بگیر وجود دارد که در این میان بیشترین تعداد مستمری بگیران سنی با 1.106 میلیون نفر، در رتبه دوم از نظر تعداد مستمری بگیران بازماندگان با 323 هزار و 337 نفر و در رتبه سوم مشمولان مستمری از کارافتادگی 227.944 نفر قرار گرفتند.

بیشترین تعداد بازنشستگی مربوط به شاغلین هست که 1.410 میلیون نفر یا 85.1 درصد هستند و آنها از نظر میزان حقوق بازنشستگی نیز پیشتاز هستند، زیرا میانگین حقوق آنها 53627 دینار است. تعداد بازنشستگان کشاورزی در رتبه بعدی قرار دارد که 129973 نفر هستند و میانگین حقوق بازنشستگی آنها 21958 دینار هستند. در رتبه سوم خوداشتغالان با 116783 بازنشسته قرار دارند و میانگین حقوق بازنشستگی آنها 47084 دینار بود. حقوق بازنشستگی تا 30000 دینار توسط نزدیک به نیم میلیون نفر و تا 50000 دینار توسط بیش از 970000 بازنشسته دریافت شده است. حقوق بازنشستگی 250 هزار نفر از شهروندان صربستان در ماه دسامبر بیش از 80000 دینار بوده است. همچنین در میان آنها 124166 نفر هستند که درآمدی بیش از 100000 دینار دارند. سهم آنها در کل تعداد بازنشستگان 7.5 درصد و سهم پول مورد نیاز برای پرداخت خالص آنها در کل پول حقوق بازنشستگی 18.9 درصد می‌باشد. در مورد کمترین میزان حقوق بازنشستگی، برای دسته‌های شاغل و خوداشتغال 27711 دینار و برای کشاورزان 21786 دینار بود. حقوق بازنشستگی 10.9 درصد نسبت به ژانویه 2024 که در حدود 1345.88 دینار بوده  افزایش یافته است و به 1492.58 دینار رسیده است.

https://www.politika.rs/sr/clanak/662404/najvece-penzije-imaju-starosni-penzioneri-vise-od-100-000-dinara-prima-124-166-korisnika

تورم صربستان در دو سال آینده در محدوده هدف خواهد بود

تورم در صربستان، طبق پیش‌بینی جدید بانک مرکزی صربستان، در دو سال آینده نیز در محدوده هدف خود یعنی سه درصد به اضافه منهای ۱.۵ درصد باقی خواهد ماند. این موضوع را معاون رئیس بانک مرکزی صربستان، ژلیکو یوویچ، اعلام کرد.

وی در جریان ارائه گزارش تورم ماه فوریه که اخیراً توسط هیئت اجرایی بانک مرکزی صربستان تصویب شد، گفت که تورم سالانه در ابتدای سال جاری باید حول مرز بالایی محدوده مجاز انحراف از هدف باشد، در حالی که احتمال اینکه در برخی از ماه‌ها به طور موقت و اندکی بالاتر از این مرز قرار گیرد، منتفی نیست. پس از آن، تورم باید به تدریج کاهش یابد و تا پایان سال به مقدار مرکزی هدف نزدیک شود، که سطحی است که تا پایان افق پیش‌بینی در اطراف آن خواهد بود. وی افزود که چنین حرکتی از تورم بیشتر تحت تأثیر شرایط پولی همچنان محدودکننده، تورم وارداتی پایین‌تر و قیمت‌های جهانی پایین‌تر انرژی مورد انتظار خواهد بود و ورود به فصل جدید کشاورزی از ماه مه، با این فرض که فصل متوسط باشد، باید منجر به کاهش قیمت میوه و سبزیجات و همچنین کاهش هزینه‌ها در تولید مواد غذایی شود. علاوه بر این، حرکت پیش‌بینی شده دستمزدهای واقعی مطابق با رشد بهره‌وری باید به کاهش تورم پایه و نزدیک شدن آن به تورم کل کمک کند. از جمله موارد دیگر، پویایی مثبت فعالیت در اقتصاد در سه ماهه آخر سال ۲۰۲۴ باید ادامه داشته است، زمانی که، بر اساس تخمین اداره آمار صربستان، رشد سالانه تولید ناخالص داخلی ۳.۳ درصد بوده است و در سطح سال این رشد به ۳.۹ درصد رسیده است.

یوویچ گفت که علیرغم شرایط جهانی بسیار پیچیده، صربستان نشان داد که به درجه بالایی از مقاومت ادامه داده است، در حالی که صربستان با موفقیت به همه اهداف خود دست یافته است. سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی ۵.۲ میلیارد یورو در سال ۲۰۲۴ و همچنین هزینه‌های سرمایه‌ای بی‌سابقه دولت حدود شش میلیارد یورو به عنوان ستون‌های مهم منابع تأمین مالی سرمایه‌گذاری تأکید می‌شود. علیرغم تحقق کامل هزینه‌های سرمایه‌ای برنامه‌ریزی شده دولت، کسری مالی کمتر از میزان پیش‌بینی شده بود و دو درصد از تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌داد که منجر به ادامه مسیر کاهشی بدهی عمومی‌شد، در حالی که ذخایر ارزی کشور در سطح رکورد قرار دارد.

وی می‌گوید که رشد میزان دیناری شدن و اعتبارات و سپرده‌ها، همراه با پس‌انداز بی‌سابقه دینار شهروندان که از ۱۹۰ میلیارد دینار فراتر رفته است، و همچنین کاهش شاخص وام‌های مشکل‌دار به پایین‌ترین مقدار ۲.۵ درصد در پایان سال ۲۰۲۴، نشان‌دهنده حفظ و تقویت بیشتر ثبات مالی است. همه این نتایج به تحقق یکی از مهم‌ترین اهداف استراتژیک بانک مرکزی صربستان و دولت در سال ۲۰۲۴ کمک کرده است. کسب رتبه اعتباری سرمایه‌گذاری. نرخ رشد اقتصادی تحقق یافته برای سال ۲۰۲۴ کمی‌بیشتر از پیش‌بینی نوامبر بانک مرکزی صربستان بود، همانطور که وی گفت، در حالی که اثرات منفی خشکسالی بر تولید کشاورزی بیشتر از آنچه در نوامبر تخمین زده بود، اما نتایج در بخش تولید و همچنین در بخش‌های خدماتی جبران کننده بود. سهم مثبت نیز از ساخت‌وساز ناشی شد، عمدتاً به لطف اجرای پروژه‌های زیربنایی برنامه‌ریزی شده توسط برنامه "جهش به سوی آینده - صربستان اکسپو ۲۰۲۷". بر اساس ارزیابی انجام شده، رشد فصلی بدون تعدیل تولید ناخالص داخلی در سه ماهه چهارم حدود یک درصد بود و تقریباً همین مقدار را نیز تأثیر روندهای منتقل شده برای امسال تخمین زده می‌شود.

همچنین انتظار سهم مثبت از صادرات را به عنوان نتیجه شروع تولید انبوه در صنعت خودروسازی و همچنین ظرفیت‌های جدید در بخش انرژی، علیرغم تقاضای خارجی همچنان ضعیف، در درجه اول، از منطقه یورو  می رود.

معاون رئیس بانک مرکزی صربستان گفت که بانک مرکزی صربستان در سال ۲۰۲۴ در بازار ارز ۲۷۲۵ میلیون یورو خالص خریداری کرد تا دینار بیش از حد تقویت نشود که منجر به رشد ذخایر ارزی کشور به ۲۹.۳ میلیارد یورو در پایان سال شد. پیش‌بینی می‌ شود که سهم کسری حساب جاری در تولید ناخالص داخلی در سطح مشابه سال ۲۰۲۴ در سال جاری و سال آینده باشد و سپس در سال ۲۰۲۷ به حدود چهار درصد کاهش یابد که باید ناشی از رشد صادرات خدمات در سال برگزاری نمایشگاه تخصصی اکسپو ۲۰۲۷ و همچنین بهبود تجارت خارجی کالا باشد. حفظ موقعیت خارجی مطلوب در دوره آینده نیز تحت تأثیر ورود بالای سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، که تخمین زده می‌شود حدود سطح رکورد سال گذشته باشد.

در مدت زمان گزارش قبلی، سطح نرخ بهره مرجع را از ۵.۷۵ درصد تغییر داده نشده است. هنگام اتخاذ چنین تصمیماتی، بانک مرکزی صربستان در نظر داشت که علیرغم حرکت تورم در محدوده هدف، لازم است که اجرای سیاست پولی محتاطانه ادامه یابد. احتیاط عمدتاً به تنش های ژئوپلیتیکی برجسته و تکه تکه شدن بازار جهانی، همراه با خطر رشد بیشتر حمایت گرایی، اشاره دارد که می‌تواند منجر به افزایش قیمت انرژی، محصولات کشاورزی اولیه و سایر مواد اولیه در تولید و همچنین توقف در زنجیره‌های تامین جهانی شود. پیش بینی‌های اقتصاد کلان ارائه شده بر اساس این فرض است که در دوره آینده، روابط ژئوپلیتیکی به میزان زیادی تشدید نخواهد شد و حمایت گرایی در سطح جهانی بیشتر تقویت نخواهد شد.

https://www.politika.rs/sr/clanak/662516/inflacija-u-naredne-dve-godine-u-granicama-cilja

 قیمت پارکینگ در بلگراد به ۶۲۰۰۰ یورو رسید

بر اساس آخرین گزارش اداره ژئودتیک صربستان(RGZ) برای سه ماهه سوم سال گذشته بالاترین قیمت ثبت‌شده برای یک فضای اداری ۲.۵۸ میلیون یورو با مساحت ۹۲۲ متر مربع در نووی ساد بوده است، در حالی که گران‌ترین پارکینگ در صربستان با قیمت ۶۲۰۰۰ یورو در شهرداری وراچار بلگراد فروخته شده است.

به‌طور کلی، طبق اطلاعات قبلی از RGZ، پارکینگ از سال ۲۰۲۲ به ستاره‌‌ی بازار املاک در صربستان تبدیل شدند، زیرا در سال2022 ارزش بازار پارکینگ در مقایسه با سال ۲۰۲۱ تا ۷۵ درصد افزایش یافت. جالب است که در سه‌ماهه آخر آن سال، سرمایه‌گذاری بیشتری در پارکینگ نسبت به زمین‌های کشاورزی انجام شد. حدود ۵۸ میلیون یورو برای خرید زمین‌های زراعی و حدود ۶۷ میلیون یورو برای جای پارک هزینه شد. اجاره اغلب پارکینگ‌ها به قیمت ۵۰، ۱۰۰، ۱۵۰ یورو در ماه می‌باشد.

در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۴، بیشترین سهم مربوط به قراردادهای خرید و فروش آپارتمان‌ها با ۲۹.۴ درصد بود که چهار درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است. پس از آپارتمان‌ها، بیشترین معامله زمین‌های ساختمانی ۱۵.۷ درصد، سپس زمین‌های کشاورزی ۱۵.۵ درصد و خانه‌ها ۱۳.۹ درصد بود.

https://www.politika.rs/sr/clanak/662559/garaza-na-vracaru-prodata-za-62-000-evra

 بدهی به بانک‌های صربستان نسبت به سال گذشته ۱۱.۲ درصد افزایش یافت

بر اساس آخرین گزارش دفتر اعتباری انجمن بانک‌های صربستان در پایان ماه ژانویه، اشخاص حقوقی، کارآفرینان و افراد حقیقی در مجموع ۳.۷۹۶ میلیارد دینار وام به بانک‌های صربستان بدهکار هستند. از این مبلغ، بیشترین بدهی مربوط به اشخاص حقوقی با ۲.۰۸۶ میلیارد دینار بود، و پس از آن افراد حقیقی با ۱.۶۲۸ میلیارد دینار قرار داشتند، در حالی که باقی‌مانده بدهی مربوط به کارآفرینان است.

کل بدهی نسبت به سال قبل ۱۱.۲ درصد افزایش یافته است که بیشترین افزایش در بین کارآفرینان با ۱۷.۰ درصد ثبت شده است. اشخاص حقوقی با افزایش ۱۲.۹ درصدی در رتبه بعدی قرار داشتند، در حالی که بدهی افراد حقیقی ۸.۹ درصد رشد داشته است. افراد حقیقی بیشترین بدهی را به شکل وام‌های نقدی داشتند که در مجموع ۷۸۲.۶۰ میلیارد دینار بود، و پس از آن وام‌های مسکن و وام‌های بازسازی خانه قرار داشت که ۶۹۷.۴۹ میلیارد دینار بود. در مورد تأخیر در بازپرداخت وام، میانگین تأخیر در بین هر سه دسته از وام‌گیرندگان ۲.۵ درصد بود. بالاترین نرخ تأخیر در بین کارآفرینان با ۴.۸ درصد بود، و پس از آن اشخاص حقوقی با ۲.۷ درصد قرار داشتند، در حالی که کمترین میزان در بین افراد حقیقی با ۲.۱ درصد بود.

در پایان ژانویه، ۹.۲۸ میلیون حساب جاری باز در صربستان وجود داشت که ۶.۰۷ میلیون دارنده حساب هستند. در مقایسه با ۳۱ ژانویه ۲۰۲۴، هم تعداد حساب‌های جاری و هم تعداد دارندگان حساب افزایش یافته است. حساب‌های جاری ۳.۵ درصد و دارندگان حساب ۲.۵ درصد.

برخلاف حساب‌های جاری، تعداد کارت‌های اعتباری و کاربران آنها کاهش یافته است. تعداد کارت‌های اعتباری از ۱.۱۵ میلیون در ۳۱ ژانویه ۲۰۲۴ به ۱.۱۳ میلیون رسیده است. در حالی که تعداد کاربران از ۹۲۳۹۷۰ نفر به ۹۱۴۴۳۶ نفر در مدت مشابه کاهش یافت.

https://bif.rs/2025/02/dug-bankama-povecan-za-112-odsto-u-odnosu-na-pre-godinu-dana/

مصرف‌کنندگان صربستان، زنجیره‌های خرده‌فروشی را یکی پس از دیگری تحریم می‌کنند

 تحریم زنجیره‌های خرده‌فروشی در صربستان به دلیل قیمت‌های بالا از دوشنبه، ۲۴ فوریه، از سر گرفته خواهد شد و انجمن حمایت از مصرف‌کننده افکتیوا از شهروندان خواسته است که این بار فقط یک زنجیره خرده‌فروشی را به مدت هفت روز تحریم کنند. مصرف‌کنندگان از طریق یک نظرسنجی به تحریم شرکت دلهاایز، یعنی فروشگاه‌های ماکسی و شاپ‌اندگو، رای دادند.

بر اساس آرای مصرف‌کنندگان، اولین مورد در این لیست شرکت دلهاایز، یعنی ماکسی و شاپ‌اندگو است که ۶۶.۸ درصد از شهروندان به آن رای داده‌اند. مرکاتور با ۲۰.۷ درصد دوم است، در حالی که لیدل با ۷.۳ درصد آرا در رتبه سوم قرار دارد. یونیوراکسپورت سه درصد و دیس ۲.۲ درصد آرا را به خود اختصاص داده‌اند. انجمن حمایت از مصرف‌کننده افکتیوا می افزاید که اگرچه این بار آنها فقط به یک زنجیره خرده‌فروشی بسنده شده است ولی ب مصرف‌کنندگان توصیه می‌شود تا جایی که می‌توانند خرید را از سایر خرده‌فروشان نیز کاهش دهند، زیرا فقط به این ترتیب می‌توانند تأثیر بگذارند که قیمت مواد غذایی در صربستان در درازمدت کاهش یابد. قیمت در زنجیره‌های خرده‌فروشی صربستان در بین بالاترین‌ها در اروپا هست. اگرچه هنوز نتایج رسمی از تحریم هفته گذشته بدست نیامده است، اما طبق برآورد افکتیوا، گردش مالی زنجیره‌های خرده‌فروشی در پنج روز حدود ۲۵-۳۰ درصد کاهش یافته است. پس از دلهاایز، این انجمن از مصرف‌کنندگان خواهد خواست که زنجیره خرده‌فروشی مرکاتور و فروشگاه‌های ابدآ و رودا را به مدت هفت روز تحریم کنند.

طبق آخرین گزارش اداره آمار صربستان (RZS) قیمت‌های مصرف‌کننده در ژانویه ۲۰۲۵ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴.۶ درصد افزایش یافته است، بیشترین افزایش قیمت در یک سال مربوط به شکر، مربا، عسل و شکلات۱۵.۱ درصد است و بلافاصله پس از آنها قهوه، چای و کاکائو با ۱۲.۶ درصد قرار دارند.

طبق آمار رسمی، افزایش قیمت ۱۱.۲ درصدی نیز در روغن‌ها و چربی‌ها ثبت شده است. میوه ۱۲.۵ درصد و سبزیجات ۵.۳ درصد گران شده‌اند. نان و غلات ۳.۸ درصد گران‌تر هستند، در حالی که گوشت ۱.۳ درصد ارزان‌تر است.

https://biznis.rs/vesti/srbija/potrosaci-pocinju-sa-bojkotom-jednog-po-jednog-trgovinskog-lanca/