رشد بازار بورس پاکستان

بازار بورس پاکستان در هفته‌های اخیر از 100 هزار واحد عبور کرد و بهترین عملکرد در بازار کشورهای آسیایی را داشت. عوامل مختلفی در جذب سرمایه به بورس نقش داشتند که باعث شد سرمایه از بخش املاک به سمت بورس روانه شود. سیاست های دولت از جمله کنترل تورم ،سیاست های کنترل واردات کالاهای لوکس، مبارزه با سفته بازی، سیاست های مالیاتی و تشویقی برای سرمایه گذاران بورس و عوامل دیگر باعث رونق بازار بورس شد به نحوی که حتی از جذابیت بازار طلا و ارز نیز پیشی گرفت و منجر به تثبیت نرخ شد.

رشد اخیر بازار سهام پاکستان و عبور شاخص KSE-100که از نرخ  100 هزار واحد در هفته‌های گذشته عبور کرد( و تا 110 واحد نیز رسید) دلایل متعددی دارد که به اقدامات سیاستی دولت، نقش بانک مرکزی و توافق با صندوق بین‌المللی پول (IMF) مرتبط است. به طور تاریخی، بازار سهام پاکستان پس از بحران اقتصادی 2022-2023، در سال 2023 شروع به بهبود کرد و توافق با IMF و اصلاحات اقتصادی نقش کلیدی در این روند داشت. رشد بازار از نیمه دوم سال 2023 شتاب بیشتری گرفت و از ابتدای 2024 تاکنون ادامه دارد.

بخشی از دلیل این عملکرد قوی این است که بازار سهام در پاکستان برای مدت طولانی کم ارزش بوده است. بی ثباتی سیاسی، نرخ های بسیار بالای تورم، انبوهی از بدهی‌های خارجی برای پرداخت، ارزش پول به سرعت در حال کاهش، و ضعف بنیادی اقتصاد کلان تا حد زیادی سرمایه گذاران خارجی را از سرمایه گذاری در بازارهای پاکستان منصرف کرد. اما تلاش پاکستان برای اصلاح اقتصادی و سیاست های دولت در کاهش تورم و تنظیم نرخ بهره باعث رونق گرفتن این بازار شد.  از جمله مهم ترین عوامل سعود این بازار از دید تحلیلگران به شرح زیر است :

توافق با صندوق بین‌المللی پول: یکی از عوامل اصلی این رشد، توافق پاکستان با صندوق بین‌المللی پول در سال 2023 برای دریافت یک وام 3 میلیارد دلاری بود که به کاهش نگرانی‌ها درباره ورشکستگی اقتصادی کمک کرد. این توافق، اصلاحات اقتصادی را نیز در پی داشت که سرمایه‌گذاران را به بازار سهام جذب کرد.

 بعد از آن توافق با صندوق بین المللی پول برای دریافت وام 7 میلیاردی  و اخیرا انتشارخبر ، دریافت 500 میلیون دلار از بانک توسعه آسیایی (ADB) به عنوان بخشی از برنامه افزایش مقاومت در برابر تغییرات آب و هوایی و بلایا از جمله شرایطی بود که باعث جذب اعتماد سرمایه گذران برای ورود به بازار شد .

این جریان ورودی، ذخایر ارزی پاکستان را تقویت کرده و آنها را به مرز 12 میلیارد دلار رسانده است. تحلیلگران این موضوع را عاملی اساسی در کاهش عدم اطمینان اقتصادی و افزایش خوش بینی سرمایه گذاران می دانند. باید بهبود شرایط سیاسی کشور و سرکوب معترضان را نیزز بر این فاکتورها اضافه‌ها کرد.

بهبود ارزش روپیه: افزایش ارزش روپیه در برابر دلار، پس از کاهش شدید آن در سال‌های گذشته، باعث شد تا اعتماد به اقتصاد کشور افزایش یابد و سرمایه‌ها به سمت بازار سهام هدایت شوند. اینکه دولت چه سیاستی برای افزایش ارزش روپیه پیش گرفت جای دیگر بحث خواهد شد.

کاهش نرخ بهره: سیاست‌های بانک مرکزی پاکستان در راستای کاهش نرخ بهره و کنترل تورم  تأثیر مثبتی بر بازار داشت.

ارزانی بازار: بورس پاکستان از لحاظ نسبت قیمت به درآمد (P/E) یکی از ارزان‌ترین بازارهای آسیا با تخفیف 50 درصدی نسبت به میانگین تاریخی خود است. این جذابیت سرمایه‌گذاران خارجی را به خود جلب کرده است.

طبق اطلاعات منتشر شده سرمایه گذاری که قبلا در بازار املاک بود به تدریج به سمت بازار بورس حرکت کرده است و طبق مشاهدات میدانی قیمت املاک روبه کاهش است. دلایل این تغییر را به عوامل زیر نسبت می هند:

کاهش جذابیت بازار املاک و افزایش بازده بازار سرمایه: افزایش مالیات بر خرید و فروش املاک، کاهش نقدشوندگی، و مقررات سخت‌گیرانه‌تر باعث کاهش جذابیت این بازار برای سرمایه‌گذاران شده است. از طرف دیگر بازدهی بالاتر بورس در مقایسه با بازار املاک نیز عامل موثری در این قضیه بوده است.

تسهیلات دولت برای بورس: اصلاحات و سیاست‌های حمایتی دولت در راستای تقویت بورس، مانند کاهش مالیات بر سود سهام، سرمایه‌گذاران را تشویق به سرمایه‌گذاری در بازار سهام می‌کند. از طرف دیگر سیاست های دولت منجر شد که  مردم به سمت ذخیره ارز و طلا نیز نروند. از جمله :

کنترل نرخ ارز: بانک مرکزی پاکستان با اقدامات کنترلی توانسته نرخ ارز را نسبتاً تثبیت کند. این کاهش نوسانات باعث شده جذابیت سفته‌بازی در بازار ارز کاهش یابد.

کاهش فرصت‌های سودآوری: با تثبیت روپیه، سرمایه‌گذاری در ارزهای خارجی دیگر سودآوری قابل توجهی ندارد، در حالی که بورس فرصت رشد بالاتری ارائه می‌دهد. از طرف دیگر بازار طلا نیز با توجه به عواملی چون نسبت نقد شندگی پایین نسبت به بورس، رشد کمتر نسبت به سهام و ... از عرصه رقابت با بورس عقب ماند.

 رشد سریع سهام بانک ها در بورس پاکستان

سهام بانکداری به سهام شرکت‌هایی اشاره دارد که در صنعت خدمات مالی و بانکداری فعالیت می‌کنند. این بانک‌ها شامل بانک‌های تجاری، سرمایه‌گذاری، و موسسات اعتباری هستند. سرمایه‌گذاری در سهام بانکداری معمولاً به دلیل بازدهی پایدار و قابلیت ایجاد سود از طریق بهره و کارمزدها جذاب است.

دلایل رشد سهام بانکداری در پاکستان

افزایش نرخ بهره:

نرخ بهره بالا در پاکستان، که توسط بانک مرکزی به‌منظور کنترل تورم اعمال شد (22 درصد)، باعث افزایش سود بانک‌ها از طریق وام‌دهی شد. این افزایش مستقیماً به افزایش درآمد بانک‌ها و در نتیجه افزایش ارزش سهام آن‌ها منجر شده است. با بهبود شرایط اقتصادی و افزایش تقاضا برای وام‌ها و خدمات بانکی، درآمد بانک‌ها این بار از محل افزایش تقاضای بانکی حاصل شد  و سهام آن‌ها مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفته است از طرفی سپرده‌های بانکی در پاکستان به دلیل نبود گزینه‌های سرمایه‌گذاری امن و جذاب، افزایش یافته است. این موضوع توانایی بانک‌ها برای سرمایه‌گذاری و سودآوری بیشتر را تقویت کرده است. دولت پاکستان نیز سیاست‌هایی مانند کاهش مالیات و حمایت از بانک‌های خصوصی برای رشد اقتصادی اعمال کرده است، که به نفع بخش بانکی تمام شده است.

سیاست‌های بانک‌های پاکستان برای افزایش ارزش سهام

توسعه دیجیتال بانکداری:

بانک‌ها با سرمایه‌گذاری در فناوری‌های مالی (FinTech) و ارائه خدمات آنلاین، تجربه مشتریان را بهبود بخشیده‌اند که به افزایش سودآوری کمک کرده است.

تنوع در محصولات و خدمات:

بانک‌ها با معرفی محصولات جدید مانند کارت‌های اعتباری، وام‌های خرد، و خدمات بیمه، دامنه درآمدزایی خود را افزایش داده‌اند.

مدیریت بهتر ریسک و کاهش وام‌های معوق:

بانک‌های پاکستانی سیاست‌های قوی‌تری برای مدیریت ریسک و کاهش نرخ وام‌های معوق اتخاذ کرده‌اند که باعث افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران به سهام این بانک‌ها شده است.

توسعه بازارهای بین‌المللی:

برخی از بانک‌های بزرگ پاکستانی تلاش کرده‌اند تا حضور خود را در بازارهای بین‌المللی گسترش دهند و از این طریق منابع درآمدی جدید ایجاد کنند.

افزایش بهره‌وری سرمایه:

بانک‌ها سیاست‌هایی مانند بازخرید سهام، افزایش بازده سرمایه‌گذاری، و بهبود مدیریت منابع مالی را به کار گرفته‌اند تا ارزش سهام خود را افزایش دهند.

تحلیلگران معتقدند که این روند ادامه خواهد داشت و اگر این سیاست های دولت ادامه داشته باشد شاهد رشد بیشتر بورس نیز در آینده خواهند بود. کنترل اوضاع سیاسی ، بهبود صادرات به ویژه محصولات کشاورزی و عدم افزایش قیمت نفت فاکتورهای مهم در آینده بورس پاکستان است

منابع :

https://www.eurasiareview.com/11112024-pakistans-economic-renaissance-rising-exports-industrial-expansions-and-stock-market-

https://www.disruptionbanking.com/2024/09/12/why-is-pakistans-

https://www.thenews.com.pk/latest/1257298-psx-extends-record-streak-as-amid-bullish-market-sentimentstock-market-on-a-bull-run/growth-oped/