اخبار اقتصادی بلغارستان

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی بلغارستان در هفتۀ اول آذر ماه 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

پیش‌بینی شتاب رشد اقتصادی در بلغارستان

کمیسیون اروپا پیش‌بینی رشد اقتصادی بلغارستان را افزایش داد و همزمان انتظار کاهش تورم در این کشور را دارد،. براساس این گزارش، انتظار می‌رود رشد تولید ناخالص داخلی بلغارستان از 2.4 درصد در سال 2024 به 2.9 درصد در سال 2025 و 3 درصد در سال 2026 افزایش یابد. نرخ تورم در این کشور نیز به طور قابل توجهی کاهش یافته و از 8.6 درصد در سال 2023 به 2.5 درصد در سال 2024 و 2.3 درصد در سال 2025 خواهد رسید. سرمایه‌گذاری‌های تأمین‌شده توسط تسهیلات بازیابی و تاب‌آوری نیز به تقویت تشکیل سرمایه ثابت ناخالص کمک خواهند کرد. 

همچنین پیش‌بینی می‌شود کسری مالی از 2.6 درصد تولید ناخالص داخلی در سال 2024 به 2.8 درصد در سال‌های 2025 و 2026 افزایش یابد. این افزایش عمدتاً به دلیل هزینه‌های بیشتر برای حقوق بازنشستگی و دستمزد کارکنان بخش دولتی خواهد بود. بدهی عمومی دولت نیز تا سال 2026 به 24.5 درصد تولید ناخالص داخلی افزایش خواهد یافت. از سوی دیگر، بازار کار بلغارستان همچنان فشرده باقی خواهد ماند، زیرا تعداد بیکاران و افراد غیر فعال رو به کاهش است. این امر باعث می‌شود که سطح اشتغال تقریباً ثابت بماند؛ در این شرایط، شرکت‌ها احتمالاً استخدام‌های جدید را کاهش داده و افزایش دستمزدها را محدود خواهند کرد.  لینک منبع

رونق تجاری 2.7 میلیارد یورویی بازار داروسازی بلغارستان

بازار دارویی بلغارستان در سال 2023 رشد چشمگیری داشت، به‌طوری که عرضه شرکت‌ها با 14.7 درصد افزایش به 2.7 میلیارد یورو رسید. به نظر می‌رسد پیامدهای همه‌گیری کووید-19 عامل مهمی در این تغییرات بوده است، زیرا مردم بلغارستان اهمیت بیشتری برای سلامت خود قائل شده‌اند. به گفته شرکت تحقیقاتی و تحلیلی بین‌المللی IQVIA و اتحادیه داروسازان بلغارستان، دلایل متعددی برای افزایش تقاضای دارو وجود دارد. یکی از دلایل اصلی، دسترسی بهتر به محصولات دارویی در کشور است. رئیس اتحادیه داروسازان بلغارستان، دیمیتار مارینوف، توضیح داد که تشخیص بهتر بیماری‌ها به لطف پیشرفت‌های تکنولوژی و همچنین افزایش امید به زندگی، منجر به رشد تقاضا برای داروها شده است.

در حال حاضر، عرضه دارو در بلغارستان به 2.7 میلیارد یورو رسیده که معادل حدود 3 درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور است. افزایش عرضه دارویی نسبت به سال گذشته 14.7 درصد گزارش شده است. در همین حال، سهم خرده‌فروشی داروخانه‌ها که حدود 75 درصد از کل بازار دارویی را شامل می‌شود، با رشد 11.3 درصد به رشد دو رقمی دست یافته است. طبق داده‌های IQVIA، داروهای انکولوژیک همچنان پیشتاز عرضه داروهای بیمارستانی هستند و فروش آن‌ها به 124.4 میلیون یورو رسیده است. این رشد تا حد زیادی به قیمت بالای برخی داروها (بیش از 500 یورو برای هر بسته) و اثربخشی داروهایی که از عفونت‌های اولیه پیشگیری می‌کنند مرتبط است. این دسته از داروها تا پایان سال 2022 بیش از 16.4 میلیون یورو فروش داشته‌اند. لینک منبع

بلغارستان در میان اقتصادهای برتر اتحادیه اروپا با 2.2 درصد رشد سالانه

در سه‌ماهه سوم سال 2024، اقتصاد بلغارستان با رشدی 0.5 درصدی نسبت به سه‌ماهه قبل، در میان پنج کشور برتر اتحادیه اروپا از نظر رشد اقتصادی قرار گرفت. تولید کلی اقتصادی اتحادیه اروپا در این بازه زمانی 0.3 درصد افزایش یافت، در حالی که اقتصاد منطقه یورو رشد اندکی برابر با 0.4 درصد را تجربه کرد. این سومین سه‌ماهه متوالی رشد اقتصادی در اتحادیه اروپا بوده و نشان‌دهنده ادامه روند بهبود از کندی‌های گذشته است. در مقیاس سالانه، تولید ناخالص داخلی بلغارستان در سه‌ماهه سوم 2024 با رشد 2.2 درصدی، به یکی از بهترین عملکردهای اقتصادی در اتحادیه اروپا تبدیل شد. تنها قبرس (با رشد 3.8 درصد)، اسپانیا (3.4 درصد) و لیتوانی (2.3 درصد) نرخ رشد سالانه بالاتری ثبت کردند. در مقایسه، تولید ناخالص داخلی اتحادیه اروپا 1.0 درصد و منطقه یورو 0.9 درصد نسبت به سال گذشته رشد داشتند که نشان‌دهنده پیشرفت پایدار اقتصادی در این منطقه است.

ایرلند با رشد 2.0 درصدی در این سه‌ماهه بالاترین نرخ رشد تولید ناخالص داخلی را در اتحادیه اروپا به ثبت رساند و پس از آن لیتوانی (1.1 درصد)، قبرس (1.0 درصد) و اسپانیا و هلند (هر دو 0.8 درصد) قرار گرفتند. در مقابل، برخی کشورها از جمله مجارستان (-0.7 درصد)، لتونی (-0.4 درصد)، لهستان (-0.2 درصد) و سوئد (-0.1 درصد) انقباض اقتصادی را تجربه کردند. با وجود رشد متوسط کلی در اتحادیه اروپا، عملکرد بلغارستان چشمگیر بود و تنها چند کشور توانستند در سه‌ماهه سوم از آن پیشی بگیرند. لینک منبع

آخرین معیار برای ورود بلغارستان به منطقۀ یورو

لیودمیلا پتکووا، سرپرست معاون نخست‌وزیر و وزیر دارایی بلغارستان، در مراسم افتتاحیه هفته یورو در دانشگاه اقتصاد ملی و جهانی (UNSS) و دهمین کنفرانس علمی سالانه پولی و اقتصادی با موضوع «تحول دیجیتال و بهبود اقتصادی پس از بحران» اظهار داشت که انتظار می‌رود تا پایان سال، معیار ثبات قیمت‌ها محقق شود و بدین ترتیب آخرین مانع برای عضویت بلغارستان در منطقه یورو برطرف گردد. پتکووا اعلام کرد که پس از برآورده شدن این معیار نهایی، بلغارستان درخواست تهیه گزارش‌های ویژه همگرایی از سوی کمیسیون اروپا (EC) و بانک مرکزی اروپا (ECB) را ارسال خواهد کرد. این گزارش‌ها مبنای تصمیم‌گیری شورای اتحادیه اروپا برای تعیین تاریخ عضویت بلغارستان در منطقه یورو خواهند بود. 

وی افزود که در سطح ملی نیز اقدامات بسیاری باید انجام شود. علاوه بر اجرای آماده‌سازی‌های فنی برای معرفی یورو، وزارت دارایی در حال تهیه پیش‌نویس بودجه سال آینده است که در آن کسری بودجه در حدود 3 درصد تولید ناخالص داخلی پیش‌بینی شده است. پتکووا ابراز اطمینان کرد که بودجه سال 2025، که مطابق با قوانین مالی تعیین‌شده در قانون مالیه عمومی تدوین خواهد شد، توسط مجلس ملی تصویب می‌شود و ثبات مالی و پایداری مالی کشور را تضمین می‌کند. پتکووا تأکید کرد که رعایت سیاست مالی محافظه‌کارانه‌تر نه‌تنها برای پذیرش یورو، بلکه برای حفظ ثبات مالی بلندمدت کشور نیز ضروری است. او خاطرنشان کرد که در عین حال، تمرکز بر استفاده بهینه از بودجه عمومی‌با محوریت سرمایه‌گذاری‌ها بسیار مهم است. این سرمایه‌گذاری‌ها، همراه با منابع مالی طرح بهبود و پایداری و برنامه‌های عملیاتی، رشد اقتصادی و اجتماعی کشور را تضمین خواهند کرد. لینک منبع

مواجهۀ صنعت گردشگری بلغارستان با کمبود نیروی کار

گردشگری در بلغارستان در اوج تابستان با کاهش قابل توجهی در نیروی کار مواجه شد. طبق گزارش رسمی موسسه ملی آمار (NSI)، این بخش 11.5 درصد از نیروی کار خود را از دست داده است، در حالی که کل اقتصاد در مقایسه با سه‌ماهه قبل تنها 1 درصد کاهش داشت. این افت نیروی کار در گردشگری، علی‌رغم افزایش سریع حقوق در این بخش رخ داد، به‌طوری که میانگین دستمزد ناخالص سالانه 18.2 درصد افزایش یافت و به 1495 لو بلغاری (لوا) رسید؛ رقمی‌که همچنان پایین‌ترین میانگین در میان صنایع است.

با وجود کاهش نیروی کار، وضعیت مالی گردشگری نشانه‌های مثبتی داشت. درآمد حاصل از اقامت‌های شبانه در ماه سپتامبر نسبت به سال قبل 14.8 درصد افزایش یافت و به 249.7 میلیون لو بلغاری رسید. از این میزان، 157.1 میلیون لوا مربوط به گردشگران خارجی بود. با این حال، این رقم در مقایسه با سپتامبر 2019 (پیش از همه‌گیری) اندکی کمتر بود، چرا که آن زمان درآمد گردشگران خارجی 166.7 میلیون لوا بود، در حالی که تورم طی این دوره افزایش یافت.

ضریب اشغال تخت هتل‌ها نیز رشد داشت و در سپتامبر به 34.1 درصد رسید که نسبت به سال قبل 2.4 واحد درصد بیشتر بود. هتل‌های لوکس، به‌ویژه اقامتگاه‌های 4 و 5 ستاره، بیشترین میزان اشغال (44.9 درصد) را داشتند که عمدتاً توسط گردشگران خارجی مورد استفاده قرار می‌گرفت. علاوه بر این، تعداد کل اقامت‌های شبانه 1.4 درصد افزایش یافت که عمدتا به دلیل رشد 2.6 درصدی اقامت گردشگران خارجی بود، در حالی که اقامت گردشگران داخلی، تنها 0.4 درصد افزایش نشان داد. لینک منبع

الحاق بلغارستان به OECD؛ یک اولویت ملی کلیدی

«الحاق بلغارستان به سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) یک اولویت ملی کلیدی است. با وجود برخی بی‌ثباتی‌ها در کشور، اجماعی سیاسی درباره اهمیت این عضویت و تداوم اجرای سیاست‌های مربوط به آن وجود دارد. ما به طور فعال و هدفمند برای رسیدن به این هدف راهبردی تلاش می‌کنیم». این سخنان را روزن کارادیموف، وزیر نوآوری و رشد، در دیدار با ماتیاس کورمان، دبیرکل OECD، در مقر این سازمان در پاریس بیان کرد. در این دیدار، پیشرفت بلغارستان در زمینه اجرای توصیه‌های مرتبط با اقتصاد دیجیتال و سرمایه‌گذاری، موضوعاتی که وزارت نوآوری و رشد مسئول آن است، مورد بحث قرار گرفت.

ماتیاس کورمان نیز از پیشرفت‌های انجام‌شده ابراز رضایت کرد و تأیید نمود که انتظار می‌رود بلغارستان در پاییز 2025 به این سازمان بپیوندد. وی افزود که پیوستن به OECD موجب افزایش سرمایه‌گذاری خارجی در کشور، حمایت از رشد اقتصادی پایدار، و توسعه نوآوری‌ها در بخش‌های مختلف می‌شود. همچنین این عضویت جایگاه اقتصادی بلغارستان را در سطح جهانی ارتقا خواهد داد. لینک منبع

کاهش تولید خودروهای داخلی در اتحادیه

در سال 2023، مجموع تولید خودروهای داخلی در اتحادیۀ اروپا با کاهش 1.5 درصدی روبرو شد که این اولین افت در دهه گذشته است. طبق داده‌های منتشر شده از سوی آژانس‌های جهانی، ارزش کل تولید خودرو در اتحادیه اروپا به قیمت پایه 577.1 میلیارد یورو برآورد شده است. این مقدار در مقایسه با 545.4 میلیارد یورو در سال 2022، کاهش 1.5 درصدی را نشان می‌دهد. پاییز امسال، روند افزایشی تولید که از سال 2010 آغاز شده بود، متوقف شد.

کاهش تولید ناشی از افت حجم تولید (2.3 درصد) و تغییرات جزئی در قیمت اسمی‌کالاها و خدمات (+0.8 درصد) بوده است. این داده‌ها از برآوردهای اقتصادی کل اقتصاد برای سال 2023 توسط سرویس آمار کمیسیون اروپا استخراج شده‌اند. اگرچه حجم کلی تولید داخلی در اتحادیه اروپا کاهش یافت، اما در 10 کشور عضو، رشد قابل‌توجهی ثبت شد. بالاترین رشد در مجارستان (+26 درصد) و اسلواکی (+12 درصد) مشاهده شد. در مقابل، کشورهای شرقی مانند یونان (-16 درصد)، استونی، لتونی، اسپانیا (هرکدام -9 درصد) و سوئد (-8 درصد) بیشترین کاهش را تجربه کردند. 

کاهش سرمایه گذاری خارجی در بلغارستان

بر اساس داده‌های اولیه بانک ملی بلغارستان (BNB)، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در بلغارستان طی دوره ژانویه تا سپتامبر 2024 به 1.24 میلیارد یورو رسید. این رقم در مقایسه با مدت مشابه در سال 2023، که 2.13 میلیارد یورو بود، نزدیک به 42 درصد کاهش یافته است. در سپتامبر 2024، جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی مثبت بوده و به 314.6 میلیون یورو رسید، در حالی که این رقم در سپتامبر 2023 برابر با 277.3 میلیون یورو بود.

بیشترین جریان خالص مثبت سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در این دوره از کشورهای اتریش (399.1 میلیون یورو)، هلند (350.9 میلیون یورو)، و یونان (221.4 میلیون یورو) بوده است. در مقابل، بزرگ‌ترین جریان خالص منفی به لوکزامبورگ (268.3 میلیون یورو) و ایالات متحده آمریکا (254.3 میلیون یورو) اختصاص داشت. همچنین، بر اساس داده‌های اولیه، جریان خالص سرمایه‌گذاری مستقیم خارج از کشور در دوره ژانویه تا سپتامبر 2024 معادل 416.4 میلیون یورو بود که نسبت به مدت مشابه در سال 2023، با رقم 510.4 میلیون یورو، کاهش نشان می‌دهد. در سپتامبر 2024، جریان خالص سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی نیز مثبت بوده و به 53 میلیون یورو رسید، در حالی که این رقم در سپتامبر 2023 برابر با 97.2 میلیون یورو بود. لینک منبع