تجارت خارجی قزاقستان در پنج ماهه نخست 2024

تجارت خارجی قزاقستان در پنج ماهه اول سال 2024 بیش از 55 میلیارد دلار اعلام گردید.

بر اساس گزارش دفتر مطبوعاتی نخست وزیری قزاقستان، کشورهای چین، روسیه و اعضای اتحادیه اروپا همچنان بیشترین سهم را در تجارت با قزاقستان دارند. رشد قابل توجه تجارت دوجانبه با چین از نکات حائز اهمیت گزارش مذکور می­باشد.

بازارهای دارای اولویت­ برای صادرات قزاقستان

 صادرات قزاقستان در ژانویه تا می سالجاری با 1.8 درصد رشد به 32.5 میلیارد دلار رسیده است. صادرات کالاها و خدمات غیرنفتی بیش از 13 میلیارد دلار بوده که 10.5 میلیارد دلار از صادرات محصولات نهایی حاصل شده است. رشد صادرات قزاقستان تحت تأثیر افزایش تقاضای بازارهای جهانی برای فلزات غیرآهنی و روغن آفتابگردان می­ باشد.­همچنین بخش خدمات قزاقستان نیز روند صادرات مثبتی را نشان می ­دهد.

دولت قزاقستان در سالهای اخیر با تمرکز بر سیاست­های اقتصادی عملگرا و پرهیز از تنش­های سیاسی-امنیتی منطقه­ ای و  بین­ المللی،  شرایط مساعدی را برای بازارهای جدید فروش و تقویت همکاری با تولیدکنندگان داخلی خود فراهم کرده است. این کشور نگاه ویژه ای برای توسعه بازارهای صادراتی از طریق توسعه کریدورهای بین­ المللی حمل و نقل بخصوص گسترش تجارت با چین دارد.

برنامه ویژه توسعه روابط با چین

 سهم چین در کل گردش مالی قزاقستان به 20 درصد رسیده و در مجموع  11.4 میلیارد دلار در پنج ماه اول سال 2024 می‌باشد که 6.6 درصد نسبت به سال قبل  رشد را نشان می­دهد. از سوی دیگر صادرات به چین با 19.1 درصد افزایش به  رقم 5.7 میلیارد دلار رسید.

همکاری منطقه‌ای با استان‌های چین نتایج مثبتی را نشان داده است: تجارت با منطقه خودمختار اویغور سین‌کیانگ 50 درصد رشد داشته است که شامل 35.3 درصد افزایش در صادرات می‌شود. صادرات به استان سیچوان نیز نزدیک به 30 درصد رشد و به استان جیانگ سو بیش از ده برابر افزایش یافته است.

در ماه مارس، قزاقستان و چین توافقنامه ای را برای ایجاد مرکز چند منظوره آسیای مرکزی - جیانگ سو امضا کردند. در 26 مارس، دومین مجمع صادرکنندگان در آستانه شامل کنفرانسی در مورد همکاری تجاری و اقتصادی بین چین و قزاقستان بود که طی آن مذاکرات  B2B  منجر به عقد قراردادهایی به ارزش 164.5 میلیون دلار شد.

تعامل با ایران، سنگاپور و دیگر کشورها

ورود قزاقستان به بازارهای جدید با اقدامات حمایتی جامع، حمایت از تولید و پذیرش فناوری‌های جدید تسهیل شده و در نیمه اول سال 2024، قراردادهایی با ایران در مورد منطقه آزاد تجاری کالا و با سنگاپور در مورد تجارت خدمات به تصویب رسیده است. مذاکرات با اندونزی، مغولستان و امارات در مراحل پایانی خود قرار دارد و به طور بالقوه صادرات را بیش از 1.9 میلیارد دلار افزایش می­ دهد.

سیاستهای حمایتی دولت قزاقستان در توسعه صادرات

ا-تاسیس بیمه صادرات و حمایت بیمه­ ای و مالی از صادرکنندگان خرد و کلان

به دستور رئیس جمهور قاسم ژومارت توکایف، یک موسسه ترویج صادرات بر اساس شرکت بیمه صادرات قزاقستان تأسیس شده است. قانون آژانس اعتبار صادرات مصوب ژانویه 2023، از طیف وسیعی از اقدامات بیمه ­ای و مالی حمایت می ­کند. در نیمه اول سال 2024،این آژانس حداقل از 30 صادرکننده قزاقستانی حمایت کرده است.

2-برنامه شتاب صادرات

هدف سالانه این برنامه در سال 2024 افزایش تعداد 100 صادرکننده فعال است که تا پایان سال 2025 باید تعداد  1000 فرد یا شرکت صادرکننده به تعداد صادرکنندگان این کشور افزوده شود. بین سالهای 2020 تا 2024، 557 شرکت در این برنامه شرکت کردند که منجر به 44 قرارداد صادراتی به ارزش 312 میلیون دلار شد. برنامه شتاب صادرات 2024 با انتخاب 120 شرکت مهم در حوزه صنایع و خدمات مهندسی، مکانیک، شیمیایی، مواد غذایی و فناوری اطلاعات و غیره پیگیری می­شود. به­ همین منظور، هشت بازار هدف شناسایی شده است: روسیه، ازبکستان، جمهوری قرقیزستان، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، قطر، آلمان و چین.

3-پشتیبانی خدمات برای صادرکنندگان

کالاهای ساخت قزاقستان از طریق نمایشگاه­های بین­ المللی به بازارهای جهانی معرفی می ­شوند. از آغاز سالجاری، با برگزاری پنج نمایشگاه اقتصادی در امارات متحده عربی، چین و افغانستان، قراردادهای صادراتی به ارزش نزدیک به 150 میلیون دلار امضا شد. در این رویدادها 135 شرکت صادرکننده قزاقستان و حدود 700 شرکت خارجی حضور داشتند.

خانه تجارت قزاق نیز در دبی راه اندازی شده و محصولات قزاقستانی مانند گوشت، روغن، شیرینی، آرد، آب میوه، سیب و سایر کالاها به نمایش گذاشته می­ شوند. علاوه براین،  فضای همکاری مرکز نوآوری تحت عنوان Qaz Steppe نیز با ارائه پروژه‌های استارتاپی پیشرفته از قزاقستان، شروع به کار کرده است.

4-ستاد عملیاتی صادرات غیرنفتی

در اکتبر 2023، قزاقستان ستاد عملیاتی توسعه صادرات غیرنفتی را راه اندازی کرد تا به درخواست های تجاری پاسخ دهد.وظیفه این  ستاد تشویق و رفع موانع برای صادرکنندگان اقلام غیر نفتی می ­باشد. در همین راستا اخیرا توافقی با چین برای ایجاد کارگروهی برای تسریع در عبور کالا در مرز قزاقستان و چین با حضور آژانس‌های حمل‌ونقل، گمرک و مرز هر دو کشور صورت گرفته است.