اخبار اقتصادی عربستان سعودی - جده

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی عربستان سعودی در هفته چهارم تیر ماه 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

موافقت ایران و عربستان با اجرای موافقتنامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف

ایران و عربستان با اجرای مفاد موافقت‌نامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف در مورد مالیات‌های بر درآمد و سرمایه و جلوگیری از فرار و اجتناب مالیاتی بین دو طرف موافقت کردند. خبرگزاری مهر(مهر نیوز) در این باره گزارش داد که ایران و عربستان تفاهم کردند مفاد موافقت‌نامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف در مورد مالیات‌های بر درآمد و سرمایه و جلوگیری از فرار و اجتناب مالیاتی بین دو طرف اجرا شود. چهارمین دور از مذاکرات کارشناسی هیأت‌های مالیاتی ایران و عربستان، ۱۲ تا ۱۴ تیرماه 1403‏ به صورت مجازی برگزار شد که حسین عبداللهی مدیرکل دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور، ریاست هیأت مالیاتی ایران و وصال المالکی مدیرکل معاهدات و مشارکت‌های بین‌المللی و راهبردی سازمان زکات، مالیات و گمرک عربستان، ریاست هیئت مالیاتی عربستان را برعهده داشتند. در جریان این دور از مذاکرات کارشناسی، هیئت‌های مالیاتی دو کشور کلیه مواد «موافقت‌نامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف در مورد مالیات‌های بر درآمد و سرمایه و جلوگیری از فرار و اجتناب مالیاتی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت عربستان سعودی» را بر مبنای متون پیش‌نویس جدید پیشنهادی دو کشور، به‌‏ طور کامل مورد بحث و بررسی قرار دادند و در مورد تمام مواد متن موافقت نامه مذکور توافق کامل حاصل شد. در این راستا، مقرر شد پس از بررسی و مرور متن نهایی شده، موافقت‏نامه مذکور به دست رؤسای دو هیئت پاراف شده و پس از طی مراحل تطبیق و تأیید متون، اسناد موافقتنامه به دست مقامات رسمی دو طرف امضا و برای تصویب به مجالس قانونگذاری دو کشور ارسال شود. با لازم‌الاجرا شدن موافقت‏نامه یادشده، اهداف گوناگونی از قبیل حذف اخذ مالیات مضاعف در دو کشور، تسهیل فرآیند جذب سرمایه‌گذاری مستقیم، توسعه روابط اقتصادی و گسترش همکاری‌های مالیاتی، تبادل اطلاعات برای ارتقا سطح شفافیت مالیاتی، تسهیل مراودات تجاری فعالان اقتصادی و جلوگیری از فرار مالیاتی در مورد مالیات‌های بر درآمد و سرمایه بین دو کشور تحقق خواهد یافت.

سود شرکت لبنیاتی و مواد غذایی المراعی عربستان سعودی

نتایج مالی تلفیقی اولیه شرکت المراعی نشان داد که سود خالص آن در سه ماهه دوم سال 2024 با 11.2 درصد افزایش در مقایسه با سه ماهه دوم سال 2023 از رقم 148.55 میلیون دلار به رقم 165.20 میلیون دلار رسیده است. سود خالص المراعی در سه ماهه دوم سال جاری در مقایسه با سود خالص در سه ماهه اول سال 2024، با 10.5 درصد کاهش از حدود 184.59 میلیون دلار به حدود 165.20 میلیون دلار به رسیده است.  در نیمه اول سال 2024 ، سود خالص المراعی با 10 درصد افزایش نسبت نیمه اول سال 2023 از رقم 317.33 میلیون دلار به 349.33 میلیون دلار رسیده است. این شرکت در بیانیه‌ای در بازار بورس عربستان گفت که افزایش 11 درصدی سود خالص ناشی از رشد 8 درصدی درآمدها در نتیجه کنترل هزینه‌ها، تنوع بخشیدن به ترکیب محصولات و تثبیت هزینه‌های کالا بوده است. این درحالی است که درآمدهای این شرکت نیز با افزایش 8 درصدی از رقم 1.277 میلیارد دلار در سه ماهه دوم سال 2023 به رقم 1.373 میلیارد دلار در سه ماهه دوم 2024 رسیده است. بر اساس گزارش فوق افزایش درآمدها را ناشی از رشد قوی حجم فروش بوده و این امر به سهم ایجابی (مثبت) همه بخش ها، به رهبری بخش های لبنی و طیور نسبت داده می‌شود. سود بخش لبنیات و آب میوه این شرکت نسبت به سال قبل با توجه به افزایش فروش در بازارهای اصلی کشورهای حاشیه خلیج فارس به ویژه در بخش لبنیات و مهار خوب هزینه‌ها افزایش یافته است. به همین ترتیب، سود بخش نانوایی نسبت به سال گذشته در نتیجه رشد راندمان تولید و تغییرات فصلی در الگوی مصرف افزایش یافته است. سود خالص بخش طیور به دلیل افزایش درآمدها و افزایش مداوم راندمان تولید و بهبود صرفه جویی در مقیاس نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.

جذب شرکت‌های چینی پیشرو در تولید انرژی‌های پاک توسط عربستان

سه شرکت چینی پیشرو در تولید انرژی‌های تجدیدپذیر برای تولید انرژی خورشیدی و بادی در سعودی قصد دارند کارخانه‌های تولیدی خود را در عربستان ایجاد احداث کنند، صندوق سرمایه‌گذاری عمومی سعودی(PIF) به عنوان یکی از بزرگترین صندوق‌های حاکمیتی جهان با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد این صندوق با شرکت‌های «Jinko Solar» و «TCL Zhonghuan» از بزرگترین تولیدکنندگان ماژول‌های خورشیدی و ویفرهای سیلیکونی خورشیدی همکاری خواهد کرد. پیش از این نیز با سازنده توربین‌های بادی «Envision» سرمایه‌گذاری مشترکی را کلید زده بود.  

تکمیل بخش عمده پروژه اتصال شبکه برق عربستان به مصر

خبرگزاری الشرق بلومبرگ به نقل از یک مقام مصری گزارش داد که ۶۰ درصد از پروژه اتصال شبکه برق بین مصر و عربستان سعودی تکمیل شده است و انتظار می‌رود فاز اول عملیات در جولای ۲۰۲۵ با هزینه ۱.۸ میلیارد دلار آغاز شود. به نظر می رسد حداکثر ظرفیت پروژه اتصال برق، با ظرفیت تولید حدود ۳۰۰۰ مگاوات، در اوایل سال ۲۰۲۶ تکمیل شود. این پروژه علاوه بر گسترش ارتباط با کشورهای همسایه و کمک به مصر برای مقابله با بحران برق که از آن رنج می‌برد، چشم‌انداز خوبی هم برای صادرات برق به قاره‌های آسیا و اروپا دارد. در مرحله تکمیل لوله‎‌گذاری مجریان پروژه ۸ کابل برای اتصال شبکه برق عربستان به مصر را از طریق دریا و به طول حدود ۲۲ کیلومتر از زیر صخره‌‎های مرجانی در دریای سرخ در منطقه خلیج عقبه، عبور می‌‎دهند. این پروژه از ۳ ایستگاه بزرگ فشار قوی تشکیل شده است: اولی در شرق شهر مدینه، دومی در تبوک عربستان و سومی در شهر بدر در شرق قاهره که با خطوط هوایی به طول حدود ۱۳۵۰ کیلومتر و کابل‌های دریایی به هم متصل می‎‌شوند. کنسرسیومی متشکل از ۳ شرکت بین‎‌المللی برنده مزایده اجرای این پروژه شد.

در نیمه‌ی نخست سال 2024 تعداد مسافران هوایی در عربستان از 62 میلیون نفر گذشت

آمار ارائه شده از سوی سازمان هواپیمایی کشوری حاکی از افزایش تعداد مسافران هوایی در نیمه‌ی نخست سال 2024 در عربستان سعودی است. طبق آمار این سازمان، تعداد مسافران هوایی در جریان 6 ماه گذشته با 62 میلیون مسافر در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته که 53 میلیون مسافر بود، 17 درصد افزایش یافته است.  در 6 ماه نخست سال 2024 تعداد پروازها نیز با 446 پرواز در مقایسه به مدت مشابه سال گذشته که 399 پرواز بود، افزایش 12 درصدی را نشان می‌دهد، همچنین میزان انتقال بار هوایی در نیمه‌ی اول سال 2024 در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 14 درصد افزایش یافته است. به همین ترتیب در جریان 6 ماه نخست سال 2024، سازمان هواپیمایی کشوری موفق به راه اندازی تعدادی از پروژه‌های توسعه‌ای شد به طور مثال توسعه فرودگاه بین‌المللی شاهزاده محمد بن عبدالعزیز، افتتاح و توسعه فرودگاه بین‌المللی الاحساء، افتتاح ترمینال بین المللی اضافی در فرودگاه بین المللی طائف، راه اندازی تجربه تاکسی هوایی خودران برای اولین بار در حج، اعطای اولین مجوز عملیاتی تمیزکاری ساختمان‌ها با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین از جمله مهمترین این پروژه‌ها می‌باشند.

عربستان سعودی در شاخص «کار در خارج از کشور» برای مهاجران رتبه دوم جهان را دارد

عربستان سعودی رتبه دوم جهان را در شاخص «کار در خارج از کشور» به دست آورد. این شاخص  میزان رضایت کارگران خارجی را از دستمزد، ساعات کار، انعطاف‌‎پذیری و وضعیت اقتصادی کشور میزبان می‌‎سنجد. به گزارش روزنامه الاقتصادیه به نقل از گزارش «Expat Insider 2024»، دانمارک در رتبه اول از نظر رضایت کارگران خارجی قرار دارد. عربستان دوم است و بلژیک، هلند، لوکزامبورگ و امارات به ترتیب رتبه‌‎های بعدی را به خود اختصاص داده‌‎اند. ۵۵ درصد از کارگران خارجی در نظرسنجی این گزارش، بازار کار عربستان را مثبت ارزیابی کردند و ۷۵ درصد از مهاجران در عربستان سعودی اذعان کردند که مهاجرت به آن‌جا چشم‌‎انداز شغلی آن‌ها را بهبود بخشیده است که بالاتر از میانگین جهانی ۵۶ درصدی است. بر اساس این گزارش، میزان رضایت مهاجران از وضعیت اقتصاد محلی به ۸۲ درصد- در مقایسه با ۵۹ درصد در سطح جهانی- رسیده است. میانگین ساعات کار در عربستان سعودی برای مشاغل تمام وقت ۴۷.۸ ساعت در هفته است که بالاتر از میانگین جهانی ۴۲.۵ ساعت است. شاخص «کار در خارج از کشور» بر اساس ۴ زیر شاخص اندازه‌‎گیری می‌‎شود که عبارتند از: اول؛ رتبه‌‎بندی مهاجران خارج از کشور از بازار کار محلی، فرصت‌‎های شغلی شخصی آنها و اینکه آیا مهاجرت به کشور باعث بهبود چشم‎‌انداز شغلی آن‌ها شده است یا خیر. دوم؛ حقوق، امنیت شغلی و وضعیت اقتصادی. سوم؛ کار، اوقات فراغت، رضایت، ساعات کار و تعادل بین کار و زندگی. چهارم؛ رضایت کلی شغلی و حمایت فرهنگ کسب و کار محلی از انعطاف‌‎پذیری، مانند کار از راه دور و ساعات کاری انعطاف‌پذیر. برای اینکه یک کشور در این فهرست قرار گیرد باید حداقل ۵۰ شرکت کننده داشته باشد و در سال ۲۰۲۴، ۵۳ کشور این حداقل حجم نمونه را برای ارزیابی داشتند.

ورود سرمایه سرمایه‌گذاران خارجی به بورس سعودی

نشریخ  سعودی «مال» با بررسی داده‌های مربوط به بازار بورس این کشور اعلام کرد، طی هفته منتهی به 18 ژولای سرمایه‌گذاران غیرعربستانی 1.2 میلیارد ریال سرمایه وارد بازار بورس عربستان کردند. در خلال این مدت شرکت سعودی «باعظیم» با دریافت 4.1 میلیون ریال از طریق معامله 63 هزار سهم بیشترین میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی را در بورس این کشور داشته است.

 آمار سرمایه گذاری مستقیم خارجی چین در عربستان سعودی

براساس آمارها: ۳۱۸۷.۴۷ میلیون دلار سرمایه گذاری مستقیم خارجی از چین به عربستان طی یک دهه گذشته (۲۰۱۲ تا ۲۰۲۲) وارد شده است و در برخی سالها ( به طور مثال در سال ۲۰۱۷ حدود 345 میلیون دلار و در سال ۲۰۲۲ حدود 161 میلیون دلار مجموعا در حدود ۵۱۵.۶۶ میلیون دلار) خروج سرمایه گذاری خارجی چین از عربستان سعودی را شاهد بودیم. گزارش بلومبرگ از تولیدکننده بزرگ نفت در جهان تا ژوئن 2024: آمریکا مقام نخست با تولید 13.25 میلیون بشکه در روز، روسیه مقام دوم با تولید 9.39 میلیون بشکه در روز و عربستان سعودی مقام سوم با تولید 8.83 میلیون بشکه در روز،

میزان درآمد آرامکو در سال 2023

عنوان شد میزان درآمد شرکت نفت عربستان سعودی در سال 2023 میلادی با 95 میلیارد دلار کاهش نسبت به سال 2022 میلادی از رقم 535 میلیارد دلار به رقم 440 میلیارد دلار تنزل یافته است. به گفته خبرگزاری آسوییتد پرس کاهش سود آرامکو در سال 2023 نسبت به سال 2022، ریاض را برای هدف بزرگ عدم اتکا به درآمدهای نفتی در سال پیش رو تحت فشار قرارخواهد داد.ضمنا عنوان شد که ارزش بازار آرامکو در حدود 2 تریلیون دلار است و به این ترتیب پس از شرکت های اپل، مایکروسافت و انویدیا (شرکت فناوری چند ملیتی آمریکایی)، چهارمین شرکت باارزش جهان می‌باشد.

کاهش 121 میلیاردی سود سالانه آرامکو

آرامکوی عربستان سعودی در سال میلادی گذشته، ۱۲۱ میلیارد دلار سود داشت که به دلیل کاهش قیمت انرژی، نسبت به رقم سود سال ۲۰۲۲ کمتر بود. نتایج مالی که توسط آرامکو اعلام شد، دومین سود بالای این شرکت است. با این حال، این نتایج، فاینانس عربستان سعودی را که درحال اجرای پروژه توسعه عظیم برای کاهش اتکا به درآمدهای نفتی است، در مضیقه قرار میدهد. آرامکو در سال ۲۰۲۲، سود ۱۶۱ میلیارد دلاری را گزارش کرده بود که احتمالا بزرگترین سود گزارش شده توسط یک شرکت سهامی عام است این کاهش عمدتا منعکس‌کننده تاثیر کاهش قیمت نفت و کاهش حجم فروش و افت حاشیه سود پالایشگاهی و مواد شیمیایی است. با وجود این که سود آرامکو امسال پایین‌تر بود، این شرکت سود نقدی به سهامدارانش را به بیش از ۳۱ میلیارد دلار در سه ماهه چهارم، افزایش داد.  آرامکو درآمد کلی ۴۴۰ میلیارد دلار را برای سال میلادی گذشته، گزارش کرد که در مقایسه با ۵۳۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲، کاهش نشان داد.  آرامکو، ارزش بازار ۲ تریلیون دلار دارد که این شرکت را در جایگاه چهارمین شرکت ارزشمند برتر جهان پس از اپل، مایکروسافت و انویدیا، قرار داده است.