سومین مجمع سرمایه گذاری جمهوری ازبکستان

کشور ازبکستان با در پیش گرفتن سیاست درهای باز در حوزه اقتصادی برنامه بلندمدتی را جهت صنعتی سازی و توسعه حوزه‌های زیرساختی در تمامی جنبه‌ها و شاخه‌های مورد نظر خود دنبال می نماید. از این رو این کشور با برقراری ارتباط مناسب با همسایگان و افزایش اعتبار بین المللی و کاهش ریسک سرمایه گذاری در کشور خود سالانه میزبان هزاران سرمایه گذار و نماینده از دولت ها، نهادهای مالی بین المللی، بانک های منطقه ای، سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی داخلی و خارجی می‌باشد.

جمهوری ازبکستان در 13 تا 15 اردیبهشت با هماهنگی‌های صورت گرفته توسط وزارت سرمایه گذاری، صنعت و تجارت خود میزبان خیل عظیمی از مقامات، مدیران نهادهای مالی و بین المللی، تجار و سرمایه گذاران از 93 کشور بود و طبق آمار اعلامی طرف ازبک 2500 نفر در این رویداد بزرگ مشارکت نمودند. ریاست جمهور ازبکستان در افتتاحیه جلسه با تاکید بر عزم جدی ازبکستان جهت ایجاد فضایی امن از لحاظ سیاسی و اقتصادی و همچنین به صفر رساندن اختلافات با همسایگان و ارائه مشوق و معافیت های لازم جهت سرمایه گذاری در ازبکستان، بر حمایت و پشتیبانی کامل خود از سرمایه گذاری تاکید نمود. شایان ذکر است در این  رویداد معاون رئیس جمهور ترکیه، وزیر انرژی عربستان، مدیر بانک EBRD، مدیر اجرایی کمیسیون اقتصادی سازمان ملل برای اروپا، مدیر بانک توسعه آسیایی، نخست وزیر قرقیزستان، وزیر انرژی تاجیکستان، رئیس صندوق توسعه بین المللی اوپک، نماینده پارلمان سنگاپور و بسیاری دیگر از مقامات سایر کشورها شرکت نمودند. از جانب کشورمان سفیر محترم جمهوری اسلامی ایران به همراه معاون صنایع و ماشین آلات وزارت صنعت، معدن و تجارت و کارشناس اقتصادی و وابسته بازرگانی سفارت مشارکت نمودند. برخی از مهمترین موارد مطروحه توسط رئیس جمهور ازبکستان در این رویداد به شرح ذیل تشریح می‌گردد:

1. نکات کلی و مهم مطروحه در خلال اجلاس:

• اقتصاد ازبکستان در سال های اخیر تقریبا دو برابر شده است و رشد اقتصادی ازبکستان در سال گذشته به 6 درصد رسید.
• ذخایر بین المللی ازبکستان با افزایش 918 میلیون دلاری به بیش از 35 میلیارد دلار در آوریل 2024 رسید.
• کل ذخایر بین المللی ازبکستان در آوریل 2024 با 918 میلیون دلار افزایش به 35.1 میلیارد دلار رسید. (نکته: این افزایش عمدتاً ناشی از افزایش شدید قیمت طلا بود.  بانک مرکزی ازبکستان گزارش داد که بخش ارزی ذخایر ازبکستان با 238.6 میلیون دلار کاهش به 8 میلیارد دلار رسیده است.)
• تلاش ازبکستان جهت دوبرابر نمودن سرانه درآمد وفق استراتژی 2030 و قرار گرفتن در رده کشورهای با درآمد بالا
• در این رویداد، توافقنامه‌هایی به ارزش 26.6 میلیارد دلار منعقد شد که در مقایسه با مجمع قبلی در سال 2022 که اسنادی به ارزش 11 میلیارد دلار امضاء شده بود، افزایش چشم‌گیری مشاهده می‌شود.
• معرفی 28 پروژه در حوزه انرژی؛ ظرفیت انرژی تجدیدپذیر بالغ بر 20 گیگاوات خواهد شد و مطابق استراتژی 2030 به 40 درصد خواهد رسید.
• در خلال نشست با حضور رئیس جمهور ازبکستان 15 پروژه سرمایه گذاری جدید به ارزش 8.7 میلیارد دلار و فعالیت 5 منطقه صنعتی با پروژه‌هایی به ارزش 2.8 میلیارد دلار شروع به کار نمود.
• در حوزه بانکی در سال های گذشته شمار زیادی از بانک های خصوصی در ازبکستان ایجاد شده اند از جمله بانک های پیش رو اروپایی و چندین بانک دیجیتالی
• همکاری نزدیک ازبکستان با موسسات مالی جهانی از جمله بانک جهانی، صندوق بین المللی پول، ADB و بسیاری دیگر از موسسات بین المللی و منطقه ای
• امضای قراردادهای استراتژیک ازبکستان با اتحادیه اروپا در زمینه مواد خام با توجه ذخایر مناسب طلا، مس، تنگستون، نقره، اورانیوم و بیش از 30 منابع کمیاب فلزات دیگر و همچنین تاکید رئیس جمهور ازبکستان در زمینه امضای این قبیل توافقات با آمریکا و بریتانیا و دعوت از شرکت های بزرگ در این زمنیه برای حفاری و بهره برداری
• تاکید رئیس جمهور ازبکستان در زمینه توسعه پروژه‌ها و طرح های فناوری اطلاعات بوِیژه در زمینه اقتصاد دیجیتال، فناوری‌های مرتبط با هوش مصنوعی و ایجاد مراکز دادهای سبز
• تورم در ازبکستان در زیر 9 درصد باقی مانده است
• اعطای رژیم لغو روادید برای 90 کشور و در نظر گرفتن تسهیلات، معافیت ها، مزایا و غیره برای سرمایه گذاران
• تصویب قانونی در زمینه حمایت از سرمایه گذاران مطابق با قوانین و استانداردهای WTO و تلاش جهت ایجاد اولین دادگاه بین المللی تجاری در ازبکستان در آینده نزدیک
• در چند سال گذشته ازبکستان بالغ بر 60 میلیارد دلار سرمایه جذب نموده است و بالغ بر 14 میلیارد دلار از نهادهای مالی بین المللی در پروژه‌های زیرساختی و اجتماعی جذب سرمایه صورت گرفته است.
• دولت ازبکستان در حوزه‌های زیرساختی و سرمایه گذاری 300 پروژه سرمایه گذاری معرفی نموده است که با جذب سرمایه خارجی نه تنها موجب پیشرفت زیرساختی بلکه موجب ایجاد هزاران شغل شده است.
• هیئت عربستان به ریاست عبدالعزیز بن سلمان وزیر انرژی سعودی در این مجمع شرکت نمود و در چارچوب آن قراردادهایی را به ارزش ۱۸ میلیارد دلار با طرف ازبکستان منعقد نمود. حدود ۵ میلیارد دلار از این مبلغ مربوط به سرمایه‌گذاری‌ شرکت ACWA POWER در زمینه انرژی تجدیدپذیر است که حجم کل سرمایه‌گذاری‌های این شرکت در ازبکستان را به ۱۳.۹ میلیارد دلار رساند و ازبکستان را تبدیل به بزرگترین بازار سرمایه‌گذاری انرژی سبز این شرکت پس از خود عربستان کرد. 

2. شرکت های بزرگ بین المللی شرکت کننده

• مهمترین سرمایه گذاری در حوزه انرژی توسط شرکت هایی همچون آکوا ACWA، مصدرMASDAR، توتال ارنTOTAL EREN، ولتالیاVOLTALIA، چالیک CALIKو آکسا AKSA
• در حوزه صنعت شیمیایی: اندوراما INDORAMAو کمسی CAMCE
• در صنعت معدن و متالوژی شرکت های ORANO و DANIELI
• در حوزه خودور و خودروهای برقی: BYD، KIA و SAMSUNG
• در حوزه ساخت: KOC، KNAUF و سایر قدرت های جهانی
• در زمینه پروژه‌های آبیاری و جاده‌ای با شرکت‌های چینی «CITIC» و «Camce»
• پروژه‌های تأمین آب آشامیدنی با شرکت‌های فرانسوی «Suez» و «Veolia»
• ایجاد امکانات پزشکی مدرن با شرکت‌های عربی «InterHealth» و «Pure»سلامت»
• شروع پروژه‌های جدید با شرکت های LINDE، ORASCOM، DATAVOLT، BONAFARM، PASHA HOLDING و غیره

3. اهم موارد در حوزه انرژی:

• برنامه ریزی ازبکستان به منظور افزایش ظرفیت منابع تامین انرژی تجدیدپذیر به بیش از 20 گیگاوات تا 2030 که تقریبا 40 درصد بالانس کلی انرژی این کشور را شامل خواهد شد.
• طرح ازبکستان جهت کار در زمینه 28 پروژه در زمینه معرفی انرژی‌های سبز و همچنین اعلام نمود در سال 2023 نیروگاه‌های خورشیدی و بادی با ظرفیت 1.4 گیگاوات را آغاز نموده است که این مهم با مشارکت شرکت های بین المللی MASDAR-GEZHOUBA-CHINA ENERGY صورت پذیرفت.
• طرف ازبک با شرکت ACWA عربستان به منظور ساخت کارخانه تولید برق (بادی) با ظرفیت 5 هزار مگاوات به ارزش 6.2 میلیارد دلار در منطقه قونقرات (KUNGIROT) استان قره قالپاقستان، قرارداد و توافقنامه امضاء نمود. این نیروگاه بعد از بهره برداری سالانه 17.5 میلیارد کلیووات برق تولید خواهد نمود که موجب صرفه جویی 5.3 میلیارد مترمکعبی گاز طبیعی و مانع انتشار 7.4 میلیون تن گازهای مضر در جو می‌شود.
• امضای قرارداد خرید برق با شرکت (AMEA) امارات به عنوان بخشی از برنامه ساخت کارخانه‌های تولید برق از طریق انرژی باد با ظرفیت کلی 1000مگاوات و به ارزش 1.1 میلیارد دلار در منطقه قونقرات قره قالپاقستان: بعد از بهره برداری این ایستگاه 3.5 میلیارد کیلووات سالانه تولید برق خواهد داشت و موجب ذخیره سازی 1.06 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی و مانع انتشار 1.48 میلیون تن گاز مضر در جو می‌شود.
• اعتبارات مرتبط با اجرای این طرح ها از طریق سرمایه گذاری مستقیم خارجی و بر مبنای PPP انجام خواهد گرفت. معرفی پروژه‌های تولید برق-آبی کشورهای قرقیزستان و تاجیکستان در خلال رویداد

4. اهم موارد در حوزه ریل و راه

• توسعه بخش های زیرساختی ازبکستان در زمینه راه و ریل و ایجاد فرصت های مناسب برای شرکت ها و سرمایه گذاران بخش خصوصی
• اصلاحات اساسی در بخش راه آهن با گشودن فرصت های گسترده برای سرمایه گذاران خصوصی در حال انجام است. پروژه‌های مشترک برای ساخت جاده‌های عوارضی و راه آهن سریع السیر در حال توسعه هستند.
• تلاش‌هایی برای نوسازی فرودگاه‌های بین‌المللی تاشکند، بخارا و اورگنچ و ساخت فرودگاه‌های جدید با مشارکت سرمایه‌گذاران خارجی انجام می‌شود.
• تاکید رئیس جمهور ازبکستان در زمینه آغاز فرآیند ساخت راه آهن چین- قرقیز- ازبکستان و ازبکستان- افغانستان- پاکستان با مشارکت شرکای خارجی و تاکید وی بر نقش اساسی این دو پروژه در زمینه تغییر اقتصادی-جغرافیایی و پیوند شمال-جنوب-شرق و غرب راه مواصلاتی جهانی و دعوت از شرکت کنندگان و سرمایه گذاران جهانی جهت توسعه فعالیت خود در این حوزه‌ها

5. اهم موارد در حوزه IT

• برنامه ریزی ازبکستان به منظور افزایش میزان صادرات خدمات مرتبط با حوزه فناوری اطلاعات به 5 میلیارد دلار
• برنامه ریزی جهت افزایش پارک های فناوری اطلاعات به ده برابر میزان موجود و ایجاد 100 هزار شغل جدید در بخش فناوری اطلاعات
• ایجاد مرکز بین المللی فناوری دیجیتالی که به یک ایستگاهی برای شرکت های خارجی تبدیل خواهد شد.
• در زمینه هوش مصنوعی با مشارکت شرکت عربستانی DATA VOLT یک مرکز داده در حوزه انرژی سبز ایجاد خواهد شد که به موتور محرک کشور ازبکستان در این بخش تبدیل خواهد شد.

 

6. اهم توافقات حاصل شده در این مجمع عبارتند از:

• شرکت Data Volt عربستان سعودی به مبلغ 1 میلیارد دلار در ساخت زیرساخت‌های شهری در "تاشکند جدید" مشغول خواهد شد و همچنین یک "مرکز پردازش داده" مبتنی بر فناوری‌های سبز به مبلغ 3 میلیارد دلار ایجاد خواهد کرد؛
• شرکت Acwa Power عربستان در حال اجرای پروژه‌هایی برای ساخت یک مزرعه بادی 5 گیگاوات در قره‌قالپاقستان و ایجاد دستگاه‌های ذخیره انرژی 2 گیگاوات به مبلغ کل 6.2 میلیارد دلار است؛
• شرکت Amea Power مستقر در امارات پروژه‌ای را برای ساخت یک مزرعه بادی 1000 مگاواتی در قره‌قالپاقستان به ارزش 1.1 میلیارد دلار اجرا خواهد کرد؛
• یک شرکت عربستانی، مدرن سازی سیستم تأمین حرارت در نوکوس، فرغانه و کوواسای را به مبلغ 750 میلیون دلار آغاز می‌کند؛
• شرکت نیل شوگر از مصر به میزان 500 میلیون دلار به کشت چغندرقند و تولید شکر در منطقه جیزخ می‌پردازد؛
• شرکت چینی Shanghai Knud International در حال اجرای پروژه تولید محصولات نساجی و پوشاک در منطقه نمنگان به مبلغ 205 میلیون دلار است؛
• شرکت بین‌المللی Wilmar سنگاپور محصولات غذایی و شیرینی را در منطقه تاشکند به مبلغ 200 میلیون دلار تولید خواهد کرد؛
• توافق بین وزارت فناوری‌های دیجیتال و وزارت نیرو ازبکستان با شرکت فناوری اطلاعات Data Volt در مورد ساخت مرکز داده مبتنی بر فناوری‌های "سبز"؛