اخبار اقتصادی مصر

اهم اخبار و تحولات اقتصادی مصر در نیمه دوم شهریور ماه 1402 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

 

روند خصوصی سازی در مصر

دولت مصر با چالش‌هایی مواجه است که علیرغم وجود سرمایه‌گذارانی، به‌ویژه از برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس، مانع از برنامه فروش شرکتها شده است. در سال 1991، قاهره یک برنامه اصلاحات ساختاری اقتصادی را با حمایت صندوق بین‌المللی پول و همراهی مشوق‌های بیشتر برای بخش خصوصی در چندین فعالیت اقتصادی منعقد کرد. همچنین قوانین تجاری جدید و آزادی تجارت و سرمایه گذاری بطور جزئی صورت گرفت .

دولت مصر به اجرای این برنامه با نام دیگری که همان برنامه IPO دولتی است بازگشت و در مارس 2018 اعلام شد که نکات منفی همراه با نام اصلی را تغییر داده است اما تنها افزایش سرمایه شرکت دخانیات شرق با عرضه سهام به میزان 4.5 درصد این برنامه اجرا شد و سپس برنامه متوقف شد.

این برنامه در آوریل 2022 با فروش سهام دو شرکت های کود ابوقیر و E-Finance از سر گرفته شد اما برنامه فوریه گذشته به طور کامل متوقف شد، زیرا مصطفی مدبولی نخست وزیر مصراعلام کرد که کشورش قصد دارد سهام 32 شرکت دولتی را تا پایان ماه مارس آینده به فروش برساند .

مهمترین فروش موسسات دولتی سودآور پس از تصاحب 30 درصد سهام شرکت تنباکوی شرق توسط شرکت اماراتی گلوبال اینوستمنت هلدینگ در بورس اوراق بهادار به عنوان بزرگترین تولیدکننده تنباکو در مصر در 12 شهریور جاری انجام شد . معامله ای که گلوبال را به بزرگترین سهامدار شرکت تنباکوی شرق تبدیل می‌کند. این شرکت اماراتی 625 میلیون دلار در ازای سهام به شرکت هلدینگ صنایع شیمیایی پرداخت می‌کند، معامله ای که ارزش این شرکت را بیش از دو میلیارد دلار کرده است.

شرکت اماراتی 150 میلیون دلار برای کمک به این شرکت در خرید مواد اولیه اعطا می‌کند و این مبلغ علاوه بر قیمت خرید، به عنوان تامین مالی است که سرمایه گذار جدید در دوره بعدی از سود شرکت بازیابی خواهد کرد. این معامله کاملاً غیرمنتظره بود، زیرا شرکت هلدینگ صنایع شیمیایی که اکثریت سهام در شرکت تنباکوی شرق را در اختیار دارد، کمتر از دو هفته پیش اعلام کرده بود که می‌تواند تنها 15.3 درصد از سهام خود را بفروشد اما بر اساس توافق جدید، سهم هلدینگ صنایع شیمیایی از 50.95 درصد به 20.95درصد کاهش یافت.

این معامله در دسترس بودن سرمایه گذاران خارجی را نشان می دهد و دولت تلاش می‌کند تا به نهادهای بین المللی ثابت کند که در ایجاد فضا برای بخش خصوصی جدی است اما این اقدام به دلیل ناتوانی مقامات برای تصمیم قاطع به پیشنهادات سرمایه گذاران برای خرید شرکت ها روند کندی داشته است.

موفقیت اجرای خصوصی‌سازی شرکت دخانیات به این دلیل بوده است که فروش شرکت‌های دولتی پذیرفته شده در بورس نسبت به شرکت‌های دولتی دیگر آسان‌تر است، زیرا قیمت شرکت‌های پذیرفته شده در بورس در صفحه‌های معاملاتی نمایش داده می‌شود و نتایج عملیات آن در طول یک سال در دسترس همگان است بنابراین به اندازه شرکت هایی که متعلق به بخش نظامی هستند ، نیازی به بررسی مالی ندارند.

قاهره قصد دارد تا پایان سال مالی جاری با فروش تعدادی از موسسات خود حدود 5 میلیارد دلار تا پایان سال مالی جاری جمع آوری کند و تا سال 2026 حدود 40 میلیارد دلار از سرمایه گذاری بخش خصوصی بدست آورد تا نقش بخش خصوصی در اقتصاد به 65 درصد بالغ گردد. مسئولین در حال بررسی پیشنهادات ارائه شده هستند تا مناسب ترین آنها را انتخاب کنند و اشتباه خصوصی سازی در سال های اخیر را مرتکب نشوند. از آنجایی که سرمایه گذاران به نیاز فوری دولت مصر به جذب دلار پی برده اند، پیشنهاداتی را با قیمت ارزان برای دارایی‌ها ارائه می دهند تا از شرایط فعلی استفاده کنند.

 

توسعه بنادر مصر

مقامات مصری علاقه زیادی به توسعه بنادر بدون وارد شدن به رقابت مستقیم با سایر کشورها دارند، زیرا بازار به روی همه باز است با توجه به مزیت های ترجیحی و جهت گیری سرمایه گذاران به همین دلیل اعلام کرده است با کشورهای عربی که در این زمینه مهارت دارند، مانند امارات وارد همکاری می‌شود . بندر العریش، واقع در دریای مدیترانه به یک مرکز لجستیکی جهانی در خدمت فعالیت های تجاری تبدیل خواهد شد و تصمیم به مدرنیزه و تبدیل به منطقه محوری و مهم گرفته اند . این بندر به دلیل موقعیت منحصر به فرد خود نزدیک ترین نقطه مصر به جنوب اروپا و ترکیه است و موقعیت آن دسترسی به تنگه جبل الطارق و از آنجا به اقیانوس اطلس ، اتصال آن به خطوط کشتیرانی جهانی از جمله روسیه و ترکیه از شرق به جنوب و غرب ناشی می‌شود و ممکن است به یک هاب لجستیکی جهانی تبدیل شود. دولت مصر توسعه بندر العریش و اتصال آن به بندر طابا در خلیج عقبه در دریای سرخ را آغاز کرده است که توسط عربستان سعودی، اردن و سرزمین‌های اشغالی فلسطین احاطه شده است، بنابراین حرکت تجارت و سرمایه گذاری مربوط به پروژه‌های NEOM، تیران و صنافیر در آینده را تسهیل خواهد کرد . توسعه فعلی بندر العریش فرصت ها را برای جذب سرمایه گذاری‌های عربی و خارجی، علاوه بر سرمایه گذاری‌های داخلی، در سینا افزایش داده است .مقامات مصری در حال افتتاح یک خط راه آهن از العریش در شمال تا طابا در جنوب به طول 260 کیلومتر و از آنجا به منطقه بئر العبد برای اتصال به راه آهن قدیمی هستند که قبل از سال 1967 به غزه متصل بود و شاهد به روز رسانی‌های بوده است اما به دلیل وقوع انقلاب 25 ژانویه 2011 شاهد آسیب های متعددی شد .

ظرفیت حمل و نقل عظیم  بندر نشان می دهد که قاهره مجموعه ای از اهداف را برای به حداکثر رساندن سود از آن دارد که فراتر از محدودیت های ظاهری مربوط به تجارت سنتی است توسعه بندر العریش برای کسانی که می خواهند با تکیه بر بندر حیفا در اسرائیل اقدام به توسعه تجارت در منطقه نمایند، پیام هایی دارد.

فاز اول فعلی توسعه بندر دریایی العریش شامل ساخت اسکله به طول 2250 متر و موج شکن به طول 2700 متر، ساخت موج شکن اصلی به طول 1250 متر، ایجاد اسکله توریستی بر روی آن به طول 1000 متر و سپس احداث امتداد موج شکن اصلی به طول 1200 مترعلاوه بر ساخت موج شکن شرقی به طول 250 متر، اسکله بار عمومی‌شماره 1 به طول 250 متر، ساخت اسکله باری عمومی‌شماره 2 به طول 1000 متر و مولتی اسکله هدف به طول 915 متر.است .

توسعه بندر العریش در چارچوب طرحی است که برای تبدیل مصر به مرکز تجارت جهانی و لجستیک با حضور در مهمترین کریدور جهانی کشتیرانی، کانال سوئز، با هدف بازگرداندن مصر به موقعیت خود به عنوان یکی از موتورهای تجارت جهانی است .

تمام سرمایه گذاری‌ها در بندر و توسعه آن با سرمایه‌های ملی بر روی ارائه پروژه‌هایی برای مدیریت و بهره برداری با بخش خصوصی برای رسیدن به هدف اصلی جذب ارزهای معتبر و جریان سرمایه گذاری مستقیم است. کریدور لجستیکی العریش-طابا توسعه یکپارچه ای که قاره‌های اروپا، آسیا و آفریقا را به هم متصل می‌کند. به موازات توسعه بندر العریش، قاهره به دنبال ترویج سرمایه گذاری در منطقه نزدیک به محور کانال سوئز شامل مناطق صنعتی مختلف برای جذب بازرگانان عرب و خارجی و ارائه آخرین تجهیزات و دستگاه‌های تکنولوژیکی است .

مصر طرحی دارد که به دنبال اجرای آن است که شامل ایجاد پنج کریدور لجستیکی مهم تا سال 2030 است که عبارتند از: محور سخنه - اسکندریه که از بندر عین السخنه در دریای سرخ تا بندر خشک 10 رمضان در شرق قاهره امتداد دارد و سومین مسیر شامل : العریش - طابا و طنطا- منصوره – دمیاط و چهارمین مسیر شامل : دالان لجستیکی قاهره - اسکندریه و پنجمین مسیر : جرجوب - السلوم که از بندر جرجوب شروع می‌شود و به منطقه لجستیکی شرق بندر سلوم در غرب مصر و نزدیک مرز لیبی می رسد.