اخبار اقتصادی صربستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی صربستان در هفته اول مرداد 1402 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

رشد ادامه‌دار نرخ بهره معیار اروپا

طبق اظهارات کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا، انتظار می‌رود افزایش جدیدی در نرخ‌های بهره معیار اروپا رخ دهد. اقتصاددانان و تحلیلگران همچنین تخمین می‌زنند که نرخ بهره حداقل برای مدتی افزایش می‌یابد، یعنی تا زمانی که نرخ تورم به محدودۀ هدف یعنی سطح 2 درصد نزدیک شود. وضعیت مشابه برای بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) وجود دارد و کارشناسان آمریکایی پیش‌بینی می‌کنند که فدرال رزرو نرخ‌های بهره را 0.25 واحد درصد دیگر افزایش خواهد داد و احتمالا این آخرین افزایش در این چرخه انقباضی سیاست پولی باشد.

اقدامات بعدی بانک مرکزی اروپا به طور مستقیم بر نوسانات نرخ بهره معیار اروپا، که بخشی از نرخ بهره متغیر اکثر وام‌های بلندمدت صربستان (عمدتا شامل وام‌های مسکن) است تأثیر می‌گذارد. پایان ژوئن آخرین تاریخی بود که بانک‌ها اقساط جدید ماهانه را هم برای وام‌های با نرخ بهره معیار 3 ماهه و هم برای وام‌های 6 ماهه محاسبه کردند.

به طور مشخص نرخ بهره معیار سه ماهه اروپا در 30 ژوئن سال جاری، 3.577 درصد بود که 0.5 واحد درصد بیشتر از دوره قبلی در 31 مارس (3.038 درصد) است. نرخ بهره معیار شش ماهه اروپا نیز 3.9 درصد است که 1.2 واحد درصد بیشتر از پایان سال گذشته در زمان آخرین محاسبه اقساط وام (2.693 درصد) است. در یک سال و نیم قبل، اقساط وام ماهانه از 10 یورو به بیش از 100 یورو افزایش یافت. از پنج بانک بزرگ صربستان، سه بانک نرخ بهره متغیر خود را با نرخ بهره معیار سه ماهه اروپا و دو بانک دیگر با نرخ شش ماهه همراه می‌کنند. به این معنی که اقساط وام در 31 مارس، 30 ژوئن، 30 سپتامبر و 31 دسامبر (در مورد اول) یا 30 ژوئن و 31 دسامبر (در مورد دوم) محاسبه و ارزیابی مجدد می‌شود.

https://biznis.rs/vesti/srbija/euribor-nastavlja-da-raste-klijenti-zabrinuti-za-nove-rate-kredita

تداوم افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی صربستان

هیات اجرایی بانک مرکزی صربستان (NBS) تصمیم گرفت تا نرخ بهره را 0.25 واحد درصد افزایش دهد و به 6.5 درصد برساند. بانک مرکزی در بیانیه‌ای اعلام کرد که نرخ تسهیلات سپرده و تسهیلات وام به ترتیب به 5.25 درصد و 7.75 درصد افزایش خواهد یافت.

تضعیف فشارها از جانب هزینه‌های جهانی ادامه دارد و قیمت‌های جهانی انرژی، مواد غذایی و مواد خام صنعتی در مقایسه با سال گذشته در حال کاهش است، با این حال، هیات اجرایی معتقد است با توجه به اینکه تورم در سطح جهانی مقاومتی بیشتر از آنچه پیش‌بینی می‌شد نشان می‌دهد، ادامه سیاست‌های پولی انقباضی همچنان ضروری است و اگر چه تورم در بسیاری از کشورها به تدریج در حال کاهش است، اما همچنان نسبتا بالاست. افزایش انتظارات تورمی و عوامل بازار کار (خصوصا رشد دستمزدها) باعث شده است تورم در بسیاری از کشورها با سرعت کمی‌کاهش یابد، بنابراین مبارزه بانک‌های مرکزی با تورم هنوز به پایان نرسیده است و می‌توان انتظار افزایش بیشتر نرخ‌های بهره توسط بانک‌های مرکزی پیشرو جهان را در آینده نیز داشت.

https://www.ekapija.com/news/4295977/nbs-podigla-referentnu-kamatnu-stopu-na-65

تفاوت بین تحصیلات دانشگاهی و نیاز بازار کار صربستان

وضعیت فعلی در بازار کار صربستان نشان‌دهنده تفاوت بین نیازهای واقعی بازار کار و ترجیحات جوانان هنگام ثبت‌نام در دانشگاه است. نتایج تحقیقات اخیر انجام شده توسط وب سایت Startuj به وضوح نشان می‌دهد که عدم تطابق بین مشاغل خالی و تحصیلات در دانشگاه‌های صربستان و تقاضا برای مشاغل خاص در بازار کار وجود دارد. دانشجویان بیشترین میل به ثبت نام در بخش IT را دارند. حدود 6997 داوطلب برای رشته IT که ظرفیت 4328 نفر را دارد، درخواست داده‌اند که نشان دهنده علاقه زیاد به بخش IT است، اما همچنان کمبود پرسنل فناوری اطلاعات در بازار احساس می‌شود.

دانشگاه بلگراد بیشترین تعداد جای خالی را در دانشکده کشاورزی، معدن و زمین شناسی و جنگلداری به ثبت رسانده است. به عنوان مثال در دانشکده کشاورزی از مجموع 790 صندلی برای دانشجویان 421 صندلی خالی وجود دارد، در حالی که در دانشکده معدن و زمین شناسی و دانشکده جنگلداری به ترتیب 200 و 192 ظرفیت خالی وجود دارد. همچنین خاطرنشان می‌شود که رشته‌هایی مانند روانشناسی، دندانپزشکی، داروسازی، پزشکی و طراحی گرافیک بیشترین تقاضا را دارند. به طور متوسط از هر سه فارغ التحصیل دبیرستان یک نفر برای این رشته‌ها با هم رقابت می‌کنند.

اما وضعیت بازار کار تصویر متفاوتی را نسبت به ترجیحات جوانان هنگام ثبت‌نام در دانشگاه نشان می‌دهد. طبق داده‌های وب‌سایت Startuj، بیشترین مشاغل در صربستان در زمینه‌های خرده‌فروشی و بازاریابی، IT، مهندسی مکانیک و صنعت هتلداری هستند. این تحقیق همچنین نشان داد که مشاغل فناوری اطلاعات هنوز با کمبود نیروی کار مواجه هستند، اگرچه تعداد دانشجویان فناوری اطلاعات در حال افزایش است و یافتن شغل و کارآموزی برای آنها بسیار آسان‌تر است. این تحقیق بیان می‌کند که حقوق در صنعت IT برای مبتدیان از میانگین حقوق برای موقعیت‌های دیگر در سایر زمینه‌ها بیشتر است. نوجوانان فعال در بخش فناوری اطلاعات به طور متوسط بین 800 تا 1000 یورو درآمد دارند.

https://bif.rs/2023/07/nesklad-izmedju-sistema-obrazovanja-i-trzista-rada

کمک‌های مالی دولتی برای کارآفرینان جوان

وزارت اقتصاد صربستان فراخوانی را برای کمک‌های مالی تحت برنامه تشویق توسعه کارآفرینی از طریق حمایت مالی از مبتدیان و جوانان برای کسب و کار در سال 2023 اعلام کرده و 300 میلیون دینار (2.5 میلیون یورو) از بودجه دولتی را برای این برنامه اختصاص داده است. حمایت مالی از کارآفرینان ترکیبی از 30 درصد کمک‌های بلاعوض دولتی و 70 درصد وام‌ها از صندوق توسعه است. کارآفرینان، مشاغل خرد و کوچک که حداکثر تا سال 2021 در آژانس ثبت مشاغل (APR) ثبت شده‌اند، حق دارند برای فراخوان عمومی درخواست دهند.

همچنین کارآفرینان، شرکت‌های خرد و کوچک که از آوریل 2018 به ثبت رسیده‌اند و مؤسس و نماینده قانونی آن‌ها شخص حقیقی زیر 35 سال است، حق مراجعه دارند. سینیشا مالی، وزیر دارایی، که اختیارات وزیر اقتصاد را نیز برعهده دارد، گفت که مجموع وجوه مصوب به ازای هر درخواست، در مورد بخش مربوط به کمک‌های بلاعوض، نمی‌تواند کمتر از 400 هزار دینار و یا بیش از 6 میلیون دینار باشد.

https://bankar.rs/2023/07/17/drzava-sa-300-miliona-podrzava-pocetnike-i-mlade-preduzetnike

یارانه به کشاورزان وویودینا پس از طوفان فاجعه‌بار

ملادن پترس، دستیار در امور کشاورزی، آب و هوا و مدیریت آب در استان وویودینا اعلام کرد پس از اولین طوفان فاجعه‌بار، یارانه‌ای برای حفاظت از بدی آب و هوا اختصاص داده شده است و استان وویودینا 109 میلیون دینار (930 هزار یورو) به عنوان یارانه به باغداران و انگورکاران برای خرید تجهیزاتی که محصولات آنها را از بدی آب و هوای محافظت می‌کند، اختصاص داده است. بخش باغداری استان وویودینا این کار را یک روز پس از اولین طوفان فاجعه‌بار انجام داد، در صورتی که در روزهای بعدی چندین طوفان فاجعه‌بار دیگر نووی ساد و کل استان ویوودینا را درنوردید. همچنین طبق پیش‌بینی سازمان هواشناسی، طوفان‌های جدیدی نیز در راه می‌باشد.

https://rtv.rs/sr_lat/vojvodina/novi-sad/vojvodjanskim-poljoprivrednicima-181-milion-dinara-za-zastitu-od-vremenskih-nepogoda_1462406.html

افزایش عملکرد بنادر صربستان

از ابتدای سال، آژانس مدیریت بنادر صربستان، تخلیه و بارگیری 7.4 میلیون تن محموله را ثبت کرده است که 2.7 درصد بیشتر از مدت مشابه در سال 2022 است. بیشترین نوع محموله، شن، ماسه و سنگدانه‌ها با سهم 29 درصد بوده است. پس از آن ذغال‌سنگ (با 22 درصد)، نفت و مشتقات نفتی (با 13 درصد) و سنگ‌های معدنی مختلف (با 12 درصد) قرار دارند.

https://www.ekapija.com/news/4307398/na-rekama-u-srbiji-od-pocetka-godine-pretovareno-775-zitarica-manje-nego