مدیریت منابع آبی بخش کشاورزی در ازبکستان
بخش کشاورزی یکی از مهمترین بخش های اقتصاد ازبکستان است که علاوه بر اشتغالزایی بالا، درآمد ارزی بسیار خوبی را نیز به کشور وارد می‌کند. دولت ازبکستان کوشیده است طی سالهای اخیر علاوه بر انتقال دانش فنی در بخش کشاورزی و مشخصا سیستم های نوین آبیاری کم مصرف، در راستای نوسازی شبکهٔ آبرسانی و مدیریت بهینه منابع آبی با هدف مقرون به‌صرفه‌تر کردن کشاورزی، همچنین مبارزه با اثرات سوء تغییرات آب‌وهوایی نیز گام بردارد.
به همین منظور در جنوب منطقه خودمختار قره‌قالپاقستان، به‌جای برق از جاذبه زمین برای آبیاری مزارع استفاده می‌شود. آبراه بوستان شاهرگ آبرسانی این منطقه بوده و خاکی‌بودنش هرزرفت فراوان آب را به‌همراه داشته. اما امروز اجرای یک طرح عظیم زیرساختی به‌میزان چشمگیری از هرزرفت آب جلوگیری می‌کند.
آزاد سراج‌اوف، مدیر این پروژه می‌گوید: "زمین اینجا ماسه‌ای است، و بنابراین خاکش نیمی از آب این آبراه را به خود می‌کشید، درنتیجه تصمیم به احداث کانال سیمانی گرفتیم". آب کانال "بوستان" از آبگیر تویامویون در مرز ترکمنستان می‌آید. شبکهٔ کانال‌های بوستان در مجموع ۸۰۰ کیلومتر درازا دارد، و طرح بازسازی آن سه منطقه از ازبکستان را با حدود ۱۰۰ هزار هکتار زمین زراعی پوشش می‌دهد.
شوکت همرایف، وزیر منابع آب ازبکستان درباره فواید اجرای این طرح می‌گوید: " کمبود شدید آب در اینجا، ۳۵ هزار هکتار زمین زراعی را از شبکه آبرسانی خارج کرده بود. ما با کانال‌سازی و کاهش هرزرفت آب کارآیی سیستم را افزایش دادیم و امروز ۳۰۰ میلیون متر معکب آب صرفه‌جویی می‌کنیم که زمین‌های زیادی را به شبکه آبرسانی متصل می‌کند.".
پیشتر برای آبیاری این زمین‌ها از پمپ آب استفاده می‌شد اما اکنون جمع‌آوری ۴۰۰ پمپ آب و ۲۳ تمبله‌خانه کوچک و بزرگ که همگی به هزینه دولت کار می‌کرده‌اند آغاز شده. مسئولان این طرح می‌گویند با اجرای آن ۳۶ هزار متر مکعب از میزان گازکربنیکی که سالانه منتشر می‌شده کاسته شده است.
کف و دیواره‌های کانال ۷۰ کیلومتری بوستان با زیرلایه‌ای از ژئومِمبِران (پلی‌اتیلین متراکم) و سپس با سیمان پوشانده شده و کف کانال بوستان بالاتر از کانال‌های فرعی قرار گرفته، بنابراین آب به کمک نیروی جاذبه خوبه‌خود در نهرهای کوچک‌تر جاری می‌شود، امری که هزینه سالانه برق کشاورزان این کشور را ۳ میلیون دلار کاهش داده است.
تا کنون ۱۶۰۰ عدد دریچه ویژه آبرسانی از کانال به مزارع و باغ‌ها نصب شده است. برای آبیاری هر زمین یا باغ تنها کافی است این دریچه را باز کنند.
مظفر، سفربایف مالک یکی از باغ‌های جنوب قره‌قالپاقستان می‌گوید با این کار سالانه ۶ هزار یورو در هزینه برق صرفه‌جویی می‌کند و می‌افزاید: "خاک این باغ با دستگاه لیزری تسطیح و یکدست شده، و این کار محصول ما را بیشتر کرده و درنتیجه درآمدمان هم افزایش پیدا کرده، امسال سرعت آب از پارسال خیلی بیشتر است".
تسطیح خاک از هرزرفت آب در زمین‌های ناهموار جلوگیری می‌کند و در این مناطق خشک و کم‌آب به افزایش بهره‌وری و سازگاری با زیست‌بوم می‌انجامد. هزینه کل این طرح که با پیشتیبانی مالی بانک جهانی راه‌اندازی شده ۳۷۴ میلیون دلار بوده است.
آزاد عبدالحمید، کارشناس مدیریت منابع آب در دفتر بانک جهانی در ازبکستان است. او درباره میزان بازدهی سرمایه‌گذاری روی این پروژه می‌گوید: "در حوزه کشاورزی امنیت شغلی ۳۸ هزار نفر را تأمین کرده و همزمان به‌شکل غیرمستقیم مشاغل تازه‌ای هم ایجاد کرده، پس این طرح با کارآفرینی، هماهنگی با شرایط اقلیمی، و افزایش بهره‌وری در مصرف آب بسیار مهم بوده و در راستای راهبردهای دولت و بانک جهانی است".