اخبار اقتصادی ازبکستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ازبکستان در هفته اول دی ماه 1403 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

ایران، هفدهمین شریک تجاری ازبکستان در دوره 11 ماهه 2024

 بر اساس داده‌های موسسه دولتی آمار ازبکستان در بازه زمانی 11 ماهه از ابتدای ژانویه لغایت پایان ماه نوامبر 2024 جمهوری اسلامی ایران هفدهمین شریک تجاری ازبکستان بوده است. بر این اساس دو کشور در این دوره بیست شریک تجاری اول ازبکستان در دوره زمانی ژانویه لغایت پایان نوامبر 2024 حدود 448 میلیون دلار مناسبات تجاری داشته اند که 149.8 دلار آن به صادرات ازبکستان .و 298.1 دلار نیز به واردات این کشور از ایران اختصاص دارد.

بیست شریک اصلی ازبکستان در حوزه تجارت خارجی

طبق گزارش موسسه آمار ازبکستان، طی ماه‎های ژانویه الی نوامبر سال 2024 گردش تجارت خارجی ازبکستان 59.4 میلیارد دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 2.1 میلیارد دلار یا 3.6 درصد افزایش  رانشان می دهد.. از این میزان صادرات 24 میلیارد و 223.0 میلیون (+4.4 درصد) و واردات 35 میلیارد 145.8 (+3 درصد) میلیون دلار است. در ماه‎های ژانویه الی نوامبر سال 2024 حجم گردش تجارت خارجی ازبکستان با 20 کشور همکار اصلی به شرح ذیل است:

• چین – 11255 میلیون: صادرات – 1913 میلیون و واردات – 9342 میلیون دلار؛
• روسیه –5 میلیون: صادرات – 3410.5 میلیون و واردات – 7271.0 میلیون دلار؛
• قزاقستان –7 میلیون: صادرات – 1308.9 میلیون و واردات – 254.7 میلیون دلار؛
• ترکیه –2 میلیون: صادرات 1023.4 میلیون و واردات – 1611.8 میلیون دلار؛
• جمهوری کرۀ –9 میلیون: صادرات 32.6 میلیون و واردات – 1777.2 میلیون دلار؛
• ترکمنستان –3 میلیون: صادرات – 110.4 میلیون و واردات – 964.9 میلیون دلار؛
• آلمان –6 میلیون: صادرات – 82.3 میلیون و واردات – 988.3 میلیون دلار؛
• فرانسه –3 میلیون: صادرات – 700.6 میلیون و واردات – 312.7 میلیون دلار؛
• افغانستان –9 میلیون: صادرات 969.4 میلیون و واردات – 30.5 میلیون دلار؛
• هندوستان –4 میلیون: صادرات 97.0 میلیون و واردات – 770.4 میلیون دلار؛
• آمریکا –3 میلیون: صادرات 279.3 میلیون و واردات 494.1 میلیون دلار؛
• قرقیزستان –5 میلیون: صادرات – 476.6 میلیون و واردات – 262.9 میلیون دلار؛
• بلاروس –2 میلیون: صادرات – 150.1 میلیون و واردات – 496.1 میلیون دلار؛
• تاجیکستان –1 میلیون: صادرات – 491.9 میلیون و واردات – 135.2 میلیون دلار؛
• امارات –7 میلیون: صادرات – 223.9 میلیون و واردات – 366.8 میلیون دلار؛
• لیتوانی –5 میلیون: صادرات – 149.8 میلیون و واردات – 298.1 میلیون دلار؛
• ایران –0 میلیون: صادرات – 149.8 میلیون و واردات – 298.1 میلیون دلار؛
• برزیل –3 میلیون: صادرات – 11.7 میلیون و واردات – 405.5 میلیون دلار؛
• جمهوری چک –4 میلیون: صادرات – 50.2 میلیون و واردات – 357.2 میلیون دلار؛
• ایتالیا –8 میلیون: صادرات – 41.0 میلیون و واردات – 364.9 میلیون دلار.

https://stat.uz/uz/matbuot-markazi/qo-mita-yangiliklar/58952-o-zbekiston-respublikasi-tashqi-savdo-aylanmasi-2024-yil-yanvar-noyabr

شرکت داروسازی هند قصد برقراری همکاری با ازبکستان را دارد

آقای عبدالله عزیزاف، مدیر آژانس توسعه بخش داروسازی ازبکستان با هیئت شرکت TIL Healthcare هند ملاقات کرد. بنا به گزارش سفارت ازبکستان در دهلی، طرفین فرصت‎های همکاری در زمینه تولید مشترک مواد دارویی و صادرات آن به کشورهای ثالث را مورد بحث و بررسی قرار دادند. داروسازان هند جهت اجرای‎سازی پروژه‎های مشترک در ازبکستان ابراز علاقه و انجام گفت‎وگوی اعمال شده به هدف یاد شده با همکاران بومی را اعلام نمود.

https://kun.uz/news/2024/12/24/hindiston-farmatsevtika-kompaniyasi-ozbekiston-bilan-hamkorlikni-yolga-qoymoqda

میزان تجارت خارجی ازبکستان با کشورهای مشترک المنافع در دوره 11 ماهه 2024

در ماه‏های ژانویه الی نوامبر سال 2024 سهم کشورهای مستقل مشترک المنافع در کل گردش تجارت خارجی ازبکستان 35.4 درصد رقم خورده، در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته 3 درصد افزایش یافت. در مدت زمان یاد شده حجم گردش تجارت خارجی ازبکستان با کشورهای مستقل مشترک المنافع به 21032.1 میلیون دلار رسید. از این مجموعه صادرات – 8266.2 میلیون و واردات – 12765.9 میلیون دلار می‌باشد. سهم عضو کشورهای مستقل مشترک المنافع در گردش تجارت خارجی ازبکستان به ترتیب زیر می‌باشد

• روسیه –8 درصد؛
• قزاقستان –3 درصد؛
• ترکمنستان –1 درصد؛
• قرقیزستان –5 درصد؛
• بلاروس –1 درصد؛
• تاجیکستان – 3 درصد؛
• آذربایجان –1 درصد؛
• اوکراین –9 درصد؛
• ارمنستان –1 درصد؛
• مولداوی –1 درصد

صادرات محصولات گوشتی و کشاورزی از ازبکستان به مقصد کویت

شرکت‎های ازبکستان با فرآوردهای خود در نمایشگاه Kuwait International Agro Food Exhibition شرکت کردند. در حاشیه نمایشگاه در غرفه ازبکستان فرآورده‎های تولیدکنندگان بومی‌کشور به نمایش گذاشته شد. نمایشگاه بین‎المللی کویت صنعت کشاورزی و مواد غذایی را برهم گرفته، مواد غذایی، لبنیات، میوه، محصولات دریایی، فناوری‎های بسته بندی و دیگر نمایش شد. در حاشیه نمایشگاه دیدارهای نمایندگان شرکت‎های ازبکستان و کویت برگزار گردید. در این دیدارها صادرات میوه خشک و تر، سبزیجات، عسل و محصولات گوشتی ازبکستان به مقصد کویت و مسیرهای حمل و نقلی برای تحویل محصولات مورد بررسی قرار گرفت. قراردادهای تجاری تحویل محصولات گوشتی و کشاورزی بین کارآفرینان دو کشور به امضا رسید. 

https://kun.uz/news/2024/12/24/ozbekiston-kuvaytga-gosht-va-qishloq-xojaligi-mahsulotlarini-yetkazib-beradi

بررسی برنامه‌های دولت ازبکستان در حوزه سرمایه‏ گذاری

آقای شوکت میرضیایف، رئیس جمهوری ازبکستان در تاریخ 19 دسامبر سال 2024 نشست در مورد سر حساب نتایج سرمایه‎گذاری در سال 2024 و وظایف سال آینده برگزار کرد. از سال 2017 تا به حال به ازای تمام منابع به اقتصاد کشور 188 میلیارد دلار سرمایه‎گذاری شده است. 87 میلیارد دلار از این مجموعه از خارج جذب شده است. در نتیجه آن سهم سرمایه‎گذاری در تولید ناخالص داخلی از 30 درصد فراتر رفته، زمینه ساز برای ارتقای پایدار اقتصادی می‌شود. در سال جاری میلادی میزان سرمایه‎گذاری 1.3 برابر افزایش یافته، از 36 میلیارد دلار فراتر رفت. به ازای سرمایه یاد شده در سال جاری 560 پروژه بزرگ و متوسطه به ارزش 70 تریلیون صومی راه‎اندازی شد. در سال آینده فرصت افزایش 1 میلیارد دلاری صادرات به وجود می آید. با فرصت‎های حوزه و مناطق این نتایج می‌شود باز بالاتر برد. در نشست یاد شده وزیر سرمایه‎گذاری، صنعت و تجارت در مورد برنامه‎های سال 2025 گزارش داد. سال آینده در نظر است 43 میلیارد دلار سرمایه جذب شود. انتظار می رود از طریق سرمایه‎های یاد شده بیش از 300 پروژه بزرگ اجرایی و تولید 662 نوع کالا جدید جایگزین واردات تولید شود. رئیس جمهور بر ضرورت همکاری هدفمند با سرمایه‎داران خارجی، ایجاد تسهیلات بیشتر و اجرایی در سطح بالای تمام توافقات حاصل شده تاکید داشت. همچنین، امور اجرایی 1890 پروژه صورت می‌گیرد. مسئولین برای تسریع فرآیند اجرایی آنها تعیین گردید. در این نشست بر موضوعات تجارت خارجی نیز توجه ویژه شد. در وضعیت پیچیده جهان تجارت خارجی خود به خود انجام نمی‌گردد. زنجیره‌های صادرات و لجستیک پیچیده و خرید محصولات آماده در بازارهای صادرات اصلی کشور کاهش می یابد. تشریح شد در وضعیت مشابه افزایش سرعت‎های توسعه اقتصادی از طریق بسیج کامل فرصت‎های داخلی از اهتمام ویژه برخوردار است. هدف افزایش دو برابر میزان سالانه صادرات کشور تا سال 2030 یعنی تا 45 میلیارد دلار در سال تعیین شد. این برنامه افزایش محصولات و خدمات ارزش افزوده و گسترش جغرافیایی صادرات از طریق راه‎اندازی سر موقع پروژه‎های سرمایه‎گذاری را تقاضا می‌کند. به مسئولین دستورات تحلیل مداوم اجرایی برنامه‎ها و تنظیم با کیفیت امور داده شد. 

 https://president.uz/uz/lists/view/7775

آمار تولید خودروی سبک در 11 ماه سال 2024

بنا به داده‎های اولیه آژانس آمار، طی ماه‎‌های ژانویه الی نوامبر سال 2024 توسط شرکت‎های مختلف به طور کلی 382905 دستگاه خودروی سبک مختلف تولید شده است. تقسیم بندی به نوع خودروها به شرح ذیل است:

• Cobalt – 149790 دستگاه؛
• Chery – 6301 دستگاه؛
• KIA – 19328 دستگاه؛
• Gentra – 12837 دستگاه؛
• Damas – 92011 دستگاه؛
• Tracker – 40718 دستگاه؛
• Onix – 36408 دستگاه؛
• Lada – 6 دستگاه؛
• Haval – 2473 دستگاه؛
• خودروهای سبک ویژه – 23033 دستگاه.

 https://kun.uz/news/2024/12/22/2024-yil-11-oyda-qancha-yengil-avtomobil-ishlab-chiqarilgani-malum-qilindi

تداوم کاهش میزان استخراج گاز، نفت و بنزین در ازبکستان

آژانس آمار اطلاعات مربوط به میزان تولیدات صنعتی در ماه‎های ژانویه الی نوامبر سال 2024 را اعلام نمود. در 11 ماه سال جاری میلادی میزان استخراج گاز 40.75 میلیارد متر مربع رقم خورده، نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود 2 میلیارد متر مربع یا 4.7 درصد کاهش یافته است. شاخصات استخراج گاز در ماه‎های ژانویه الی نوامبر سال 2024 به ترتیب زیر می‌باشد:

• ژانویه – 3.99 میلیارد متر مربع (در مدت مشابه سال گذشته –31 میلیارد متر مربع)؛
• فوریه –71 میلیارد متر مربع (3.85 میلیارد)؛
• مارس –89 میلیارد متر مربع (4.16 میلیارد)؛
• آوریل –7 میلیارد متر مربع (3.94 میلیارد)؛
• می –52 میلیارد متر مربع (3.6 میلیارد)؛
• ژوئن –54 میلیارد متر مربع (3.7 میلیارد)؛
• جولای –78 میلیارد متر مربع (3.9 میلیارد)؛
• اوت –78 میلیارد متر مربع (3.9 میلیارد)؛
• سپتامبر –55 میلیارد متر مربع (3.7 میلیارد)؛
• اکتبر –6 میلیارد متر مربع (3.78 میلیارد)؛
• نوامبر –67 میلیارد متر مربع (3.79 میلیارد)؛

به اطلاع می رساند، استخراج گاز در سال 2022 از 53.8 میلیارد تا 51.67 میلیارد متر مربع یا 4 درصد، در سال 2023 از 51.67 میلیارد تا 46.71 میلیارد متر مربع یا 9.6 درصد کاهش یافته بود. میزان استخراج گاز بین سال‎های 2018 و 2023 به شرح زیر است:

• در سال 2018 –59 میلیارد متر مربع؛
• در سال 2019 –71 میلیارد متر مربع؛
• در سال 2020 –77 میلیارد متر مربع؛
• در سال 2021 –8 میلیارد متر مربع؛
• در سال 2022 –67 میلیارد متر مربع؛
• در سال 2023 –71 میلیارد متر مربع.

بر اساس آمار ارائه شده می‌شود گفت میزان استخراج گاز ازبکستان طی 6 سال اخیر 24 درصد یا 14.88 میلیارد متر مربع کاهش یافته است. روند کاهش در سال 2024 تسریع شده است. خاطر رسان می‌شود، در راهبرد ازبکستان – 2030 وظیفه رساندن میزان استخراج گاز به 62 میلیارد متر مربع در سال تعیین شده بود. این معنی افزایش 33 درصد میزان استخراج گاز در 6 سال آینده را می دهد. در صورت کاهش میزان استخراج گاز حجم واردات افزایش حاصل می‌کند. به خصوص، در ماه‎های ژانویه الی نوامبر سال جاری از خارج 1 میلیارد 552 میلیون دلاری گاز طبیعی وارد شد. این در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته 2.8 برابر بیشتر است. به نوبه خود در 6 سال اخیر صادرات گاز 16.5 درصد یا 593 میلیون دلار افزایش یافته است. به ویژه در ماه‎های اخیر میزان صادرات گاز افزایش پیدا کرد. چند مدت قبل آقای جورابیک میرزا احمداف، وزیر انرژی ازبکستان اعلام نمود، احتمال دارد میزان واردات گاز از خارج تا سال 2030 به 10 الی 11 میلیارد متر مربع رسد.

در 11 ماه اول سال جاری حجم استخراج زغال سنگ 7 میلیون 328 هزار تن رقم خورده، نسبت به مدت مشابه سال گذشته 27.5 درصد افزایش یافته است. همچنین، طی مدت یاد شده میزان استخراج نفت از 709 هزار تن تا 657 هزار تن کاهش و حجم تولید میعانات گازی از 1094 هزار تن تا 1113 هزار تن افزایش یافته است. در ماه‎های ژانویه الی نوامبر سال جاری میزان تولید نیروی برق نسبت به مدت مشابه سال گذشته 4.5 درصد افزایش حاصل کرده است. به خصوص، در 11 ماه سال 2023 حدود 70.4 میلیارد کیلووات ساعت نیروی برق تولید شده، این شاخص در مدت مشابه سال جاری 73.6 میلیارد کیلووات ساعت رقم خورده است. در مدت زمان یاد شده تولید سوخت دیزل از 939 هزار تن تا 912 هزار تن و تولید بنزین از 1 میلیون 215 هزار تن تا 1 میلیون 186 هزار تن کاهش یافته است.

 https://kun.uz/news/2024/12/21/ozbekistonda-gaz-neft-va-benzin-ishlab-chiqarish-kamayishda-davom-etyapti

سهم بخش خصوصی در کل صادرات ازبکستان تا 60 درصد افزایش خواهد یافت

بنا به داده‎های خبرگزاری دنیا، مقاله تحت عنوان «ازبکستان از صادرکنندگان حمایت می‌کند» در مجله Lookwe چین منتشر شد. در نشریه اشاره شده است که صادرات عامل اصلی اقتصادی توسعه تولیدات، ایجاد اشتغال جدید و افزایش میزان تولید ناخالص داخلی است. در مقاله آمده است: از این رو هر یک کشور سعی می‌کند تا از شرکت‎های که برای افزایش میزان صادرات محصولات خود به بازارهای خارجی تلاش می‌کند، حمایت کند. حمایت از صادرات در این کشور به صورت سیستماتیک انجام می‌شود و دقیقاً هدف افزایش سهم بخش خصوصی در صادرات به 60 درصد است که در راهبرد «ازبکستان – 2030» تعیین گردیده است. طی 6 سال اخیر جغرافیایی صادرات ازبکستان با 33 کشور جدید گسترش یافته، تعداد بازارهای خارجی به 115 بازار رسید. فرآورده‎های ازبکستان برای اولین بار وارد بازارهای پرو، پاناما، مکزیک، جمهوری دومینیکن، آژنتین، آلبانیا، صربستان، فنلاند، لیوکزمبورگ و دیگر کشورهای شد. نشریه یاد شده تاکید نمود، در سال‎های اخیر در ازبکستان در حاشیه سیستم ملی حمایت از صادرات بر جذب به طور گسترده شرکت‎های خصوصی به فعالیت صادراتی توجه ویژه می‌گردد. به عنوان مثال در سال گذشته حدود 3 هزار شرکت بومی‌به فعالیت صادرات جذب شده باشد، طی ماه‎های ژانویه الی اکتبر سال جاری 2 هزار 450 شرکت برای اولین بار وارد بازارهای خارجی شده، به طور کلی 1 میلیارد دلاری محصولات صادر کرد. بخشی مهمی از امور جامع، ایجاد محیط مناسب می‌باشد. در سال‎های اخیر در کشور قوانین و مقررات حقوقی هنجاری مهم اعمال شده به تسهیل و تشویق فعالیت صادرات اتخاذ شد. امور به طور سیستمی صورت می‌گیرد. اهداف و وظایف راهبردی تعیین شد و مبانی حقوقی شکل گرفت. مقاله با نظرات زیر به پایان می رسد: «به طور کلی، اصلاحات انجام شده در زمینه حمایت از صادرات در ازبکستان امکان پیش بینی قابل اعتماد دستیابی به حجم تعیین شده در راهبرد ملی تا سال 2030 را فراهم می‌کند». 

 https://kun.uz/news/2024/12/21/ozbekiston-eksportida-xususiy-sektor-ulushi-60-foizga-yetkaziladi