اخبار اقتصادی غنا

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کشور غنا در هفته دوم مرداد ماه 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح ذیل اعلام می‌گردد:

الف) خبرهای اقتصادی جمهوری غنا

تعهد دولت بر اجرای دستور کار تحول صنعتی علیرغم چالش‌های اقتصادی؛

در ملاقات آقای فیلیپ استالدر سفیر سوئیس در روز جمعه 29 جولای 2022 در محل خانه دولت، آقای آکوفو آدو رئیس جمهور غنا اظهار داشت که دولت در حال تلاش است که اقتصاد کشور به مسیر رشد سریع بازگردد و به هیچ وجه از اجرای برنامه تحول اقتصادی کشور کوتاه نخواهد آمد. وی کانون توجه دولت خود را تحول بخش صنعت دانست و اضافه کرد که ایجاد شرکت‌های جدید و توسعه شرکت‌های موجود با جدیت تمام دنبال خواهد شد. وی در این دیدار ضمن اشاره به تبعات اقتصادی پاندمی‌کووید 19 و جنگ روسیه و اوکراین که اقتصاد غنا را همچون بسیاری دیگر از کشورهای جهان با مشکلاتی مواجه ساخت، مذاکرات دولت و صندوق بین المللی پول را خوب ارزیابی کرد و نسبت به ایجاد ثبات در تراز پرداخت‌های غنا از طریق منابع مالی صندوق بین المللی پول اظهار امیدواری نمود. آقای رئیس جمهور ضمن قدردانی از سفیر سوئیس بابت انجام موفقیت آمیز وظایفش، تجارت دو کشور غنا و سوئیس را در زمینه طلا و کاکائو موفقیت آمیز ارزیابی کرد و معتقد است که دو کشور دارای ظرفیت‌های بالقوه جهت توسعه روابط در سایر زمینه‌ها هستند. سفیر سوئیس نیز از متنوع ساختن تجارت دو کشور فراتر از دو محصول طلا و کاکائو حمایت نمود و گفت که در دوران مأموریت وی دو دولت توافقنامه‌هایی را در زمینه تغییرات اقلیمی‌به امضا رساندند و مقامات دو کشور با یکدیگر ملاقات نمودند. سفیر سوئیس در پایان ملاقات نسبت به توسعه روابط اقتصادی دو کشور در سال‌های آتی اظهار امیدواری نمود.

آغاز برنامه ملی اقدام منطقه تجارت آزاد قاره‌ای آفریقایی؛

در راستای بهره مندی کسب و کارهای خصوصی از مزایای منطقه تجارت آزاد قاره‌ای آفریقایی (AfCFTA)، دولت غنا به صورت رسمی آغاز اجرای برنامه ملی اقدام را اعلام نمود. در نطقی که آقای کوجو اوپانگ انکروما وزیر اطلاع رسانی غنا به نیابت از آقای آکوفو آدو رئیس جمهور این کشور ارائه نمود آمده است: ((اجرای موفقیت آمیز برنامه اقدام ملی ظرفیت بخش خصوصی غنا را در بهره مندی از فرصت‌های دسترسی به بازار در آفریقا جهت توسعه عرضه کالاها و خدمات ساخت غنا (Made in Ghana goods and services) را افزایش خواهد داد. برنامه اقدام ملی که در چارچوب قواعد داخلی طرح ریزی شده است توسط وزارت صنعت و تجارت غنا اجرایی می‌شود. کشورهای آفریقایی بدون انجام اقداماتی جهت بهبود قابلیت‌های تولیدی بخش خصوصی و افزایش تجارت درون قاره آفریقا، قادر به فائق آمدن بر چالش‌های کنونی اقتصادی ناشی از پاندمی‌کرونا و جنگ روسیه – اوکراین نخواهند بود)).

آقای آلان کایرماتن وزیر صنعت و تجارت غنا که وزارتخانه‌اش مسئولیت اجرای برنامه اقدام ملی را برعهده دارد در اینباره گفت: ((جهت بهره مندی حداکثری بخش خصوصی غنا از AfCFTA، برنامه اقدام ملی شامل راهبردها و اولویت‌های اجرای میان مدت و کوتاه مدت است. ما به عنوان کشور میزبان دبیرخانه AfCFTA، از این قابلیت برخورداریم که به مرکز تجاری جدید آفریقا تبدیل شویم. حضور موفقیت آمیز غنا در توافقنامه AfCFTA ناشی از دیدگاه دولت در چارچوب طرح‌هایی همچون (غنا فراتر از کمک Ghana beyond Aid) و (هر منطقه، یک کارخانه One district, One factory) می‌باشد.

پیش بینی درآمد 12 میلیارد دلاری غنا از محل صادرات محصولات باغی منتخب؛

بنابر گزارش روز دوشنبه مورخ 1 آگوست روزنامه Business and Financial Times، وزارت غذا و کشاورزی غنا اعلام کرد که درآمدی در حدود 12 میلیارد دلار را از محل صادرات 6 محصول منتخب یعنی کائوچو، شیا، انبه، روغن پالم، بادام هندی و نارگیل پیش بینی می‌کند. آقای اووسو آفریه آکوتو که در مراسم آغاز برنامه راهبردی پنج ساله توسعه محصولات درختی در اکرا حضور داشت گفت: ((این برنامه راهبردی به منظور احیای بخش باغداری تدوین شده است. برای پنج سال منتهی به 2027، هدف ما این است که درآمد مربوط به هر درخت منتخب به 2 میلیارد دلار برسد یعنی با درآمد سالانه کشور از صادرات کاکائو برابر شود. با اجرای برنامه راهبردی این هدف دور از دسترس نیست)). بدون تردید تولید کاکائو که بیش از 120 سال است که بیشترین عایدی را برای کشور داشته است و لذا محصولی راهبردی به شمار می‌رود، در سال‌های اخیر به دلیل کاهش سطح کشت ناشی از جنگل زدایی، تغییرات اقلیمی و سایر عوامل انسانی با تهدیدهای جدی روبرو است.

وزیر غذا و کشاورزی غنا در ادامه نطق خود خطاب به بخش باغداری اظهار داشت: ((اینکه سایر محصولات باغی غیر از کاکائو توسط 1.6 میلیون خانوار کشت می‌شود، بهترین راه برای تنوع بخشی اقتصادی است که نتیجه آن اشتغالزایی و کاهش فقر است)). وی در ادامه ضمن اشاره به ظرفیت‌های بالقوه بخش باغداری غنا، بر چالش‌های ساختاری که تولید این نوع محصولات با آن روبرو است مانند باردهی کم درختان، کیفیت پایین تولید، نوسان قیمت، محدودیت دسترسی به منابع مالی و بازار فروش و نیز محیط توزیعی نامطلوب اذعان نمود. وی گفت: ((شش محصول مذکور دارای ظرفیت ارز آوری بیش از 16 میلیاردی برای کشور تا سال 2030 می‌باشند)).

آغاز به کار فرودگاه بین المللی کوماسی از ماه اکتبر؛

به گزارش سایت خبری Ghana web، در حال حاضر 98 درصد از عملیات ارتقا فرودگاه بین المللی کوماسی جهت کاهش بار سفرهای فرودگاه بین المللی کوتوکا، تکمیل شده است. پروژه ارتقا این فرودگاه از سال 2018 تحت نظارت دولت غنا و با هزینه 124.9 میلیون یورو توسط شرکت انگلیسی Contracta Construction UK Limited آغاز شد. در مرحله دوم توسعه فرودگاه بین المللی کوماسی، وسعت باند 1981 متری این فرودگاه به 2300 متر خواهد رسید. این پروژه شامل شبکه جاده‌ای جدید، فنس های حفاظتی محوطه بیرونی فرودگاه، برج مراقبت جدید، ساختمان جدید آتش نشانی و ترمینال جدید با ظرفیت 1 میلیون مسافر در سال می‌باشد.

بانک مرکزی غنا: افزایش قیمت جهانی، ارزش صادرات غنا را به 9 میلیارد دلار در ژوئن 2022 رساند؛

گزارش ماه جولای بانک مرکزی غنا نشان می‌دهد که ارزش کل صادرات این کشور در ماه ژوئن به 9 میلیارد دلار رسیده است، در حالیکه در دوره مشابه در سال 2021، 7.6 میلیارد دلار بوده است. ارزش کل واردات غنا نیز از 6.7 میلیارد دلار در ژوئن 2021 به 7.5 میلیارد دلار در ژوئن 2022 افزایش یافته است. بنابراین در ژوئن 2022 در مقایسه با ژوئن 2021، ارزش صادرات غنا 18.4 درصد و واردات نیز 11.9 درصد رشد داشته است. در گزارش اخیر بانک مرکزی غنا آمده است که ارزش تجارت این کشور از 886 میلیون دلار به 1.43 میلیارد دلار رسیده است. در ژوئن 2022 درآمد غنا از محل فروش بین المللی کاکائو، نفت و طلا 7.2 میلیارد دلار بوده است، در حالیکه در مدت مشابه سال قبل درآمدهای حاصل از صادرات این سه محصول 6.2 میلیارد دلار بوده است.

نگاهی به داده‌های بانک مرکزی غنا نشان می‌دهد که طلا بیشترین رشد ارزش صادراتی را داشته است. ارزش کل صادرات طلا 3.01 میلیارد دلار ثبت شده است. پس از طلا، نفت خام بیشترین رشد را داشته و به 2.83 میلیارد دلار رسیده است، بنابراین در 6 ماهه منتهی به ژوئن 2022 در مقایسه با 6 ماهه منتهی به ژوئن 2021، ارزش صادراتی نفت خام غنا 64 درصد رشد داشته است که دلیل آن افزایش جهانی قیمت نفت ذکر شده است. از دلایل افزایش ارزش صادراتی طلا با رشد 13 درصدی را می‌توان افزایش قیمت جهانی، تصمیم دولت بر کاهش مالیات صادرات طلا از 3 درصد به 1.5 درصد و افزایش تولید توسط تولیدکنندگان اعم از تولیدکنندگان کوچک و بزرگ دانست.

با این حال در 6 ماهه سال 2022 در مقایسه با مدت مشابه در سال 2021، صادرات کاکائو به لحاظ ارزش 17 درصد کاهش داشته است و از 1.78 میلیارد دلار به 1.38 دلار تنزل کرده است که برخی علت اصلی آن را کاهش مصرف جهانی کاکائو دانسته‌اند.

حذف تدریجی کمک‌های توسعه‌ای هلند به غنا و سه کشور دیگر؛

به گزارش روزنامه Business and Financial Times مورخ سه شنبه 2 آگوست 2022، آقای جروهن ورهول سفیر هلند در غنا در مصاحبه‌ای در حاشیه مراسم پایان مرحله دوم برنامه احیا و افزایش تولید کاکائو اظهار داشت که دولت هلند تصمیم گرفته است که به تدریج کمک‌های توسعه‌ای خود را به 4 کشور غرب آفریقا یعنی غنا، ساحل عاج، سیرالئون و لیبریا را قطع نماید و دوره هلند به عنوان اهداکننده کمک‌های توسعه‌ای خاتمه یابد و دوره جدیدی در مناسبات با این کشورها را در قالب توسعه تجارت و سرمایه گذاری آغاز نماید.

افزایش درآمد غنا از محل صادرات غیرسنتی به 3.33 میلیارد دلار در سال 2021؛

به گزارش روز سه شنبه 2 آگوست روزنامه Daily Graphic، درآمد غنا از محل صادرات غیرسنتی از 2.84 میلیارد دلار در سال 2020 به 3.33 میلیارد دلار در سال 2021 افزایش یافت که بیانگر رشدی 17 درصدی است. این افزایش مربوط به بازیابی اقتصادی دوران پساکرونا در تجارت بین المللی می‌باشد که سازمان تجارت جهانی پیش‌بینی کرده است که رشد تجارت غیرسنتی دو رقمی‌شود. طبق گزارش ماه گذشته سازمان توسعه تجارت غنا درخصوص صادرات غیرسنتی 2021، محصولات فرآوری شده و نیمه فرآوری شده که حدود 84.35 درصد را به خود اختصاص داده‌اند بیشترین سهم را در صادرات غیرسنتی داشته‌اند، در حالیکه محصولات خام کشاورزی 14.2 درصد و صنایع و هنرهای صنعتی 1.35 درصد از صادرات غیرسنتی را ثبت نمودند. در این گزارش ده محصول برتر در صادرات غیرسنتی عبارتند از: خمیر کاکائو، کره کاکائو، بادام هندی، محصولات پلاستیکی، تن ماهی، ورق‌های کائوچو، روغن پالم، ورق‌ها و شمش‌های آهنی/ فولاد، پودر کاکائو و ورق‌های آلومینیوم.

خمیر کاکائو با 14.89 درصد بیشترین درآمد را در حوزه تجارت غیرسنتی برای غنا به ارمغان آورده است. بادام زمینی تنها محصول کشاورزی است که در فهرست ده تایی جای گرفته است، مابقی محصولات فهرست ده تایی همگی محصولات فرآوری شده و نیمه فرآوری شده هستند.

در سال 2021، غنا به 152 کشور شامل انگلستان، کشورهای عضو اتحادیه اروپا، سایر کشورهای توسعه یافته، کشورهای عضو اکوواس، سایر کشورهای آفریقایی و اقتصادهای نوظهور صادرات غیرسنتی داشته است.

صادرات غیرسنتی (NTE) غنا در سال 2021 به اکوواس 1.096.275.617 میلیارد دلار (22.49 درصد)، به اتحادیه اروپا و انگلستان 1.197 میلیارد دلار (35.96 درصد)، به سایر کشورهای آفریقایی (1.59 درصد)، سایر کشورهای توسعه یافته (7.85 درصد) و به اقتصادهای نوظهور (21.67 درصد) ثبت شده است.

شرکت ملی ارتباطات غنا: تصمیم وودافون (Vodafone) جهت فروش سهام منطبق بر قوانین نظارتی نیست؛

شرکت ملی ارتباطات غنا (NCA) اعلام کرده است که اقدام هلدینگ بین المللی وودافون جهت فروش 70 درصد از سهام وودافون غنا به یک شرکت دیگر برخلاف قوانین نظارتی است. شرکت تنظیم مقررات مخابراتی غنا روز چهارشنبه اعتراف کرد که در ژانویه سال جاری، فرم درخواست هلدینگ بین المللی وودافون جهت انتقال بخش اعظم سهام وودافون غنا به گروه تله سل (Telecel Group) را دریافت کرده است. شرکت ملی ارتباطات غنا پس از آگاهی از موضوع شروع به بررسی میزان انطباق این فروش و هر دو گروه وودافون و تله سل نمود و به این نتیجه رسید که این معامله برخلاف اصول و قواعد نظارتی است. براساس گزارش اخیر بلومبرگ هدف هلدینگ بین المللی وودافون به عنوان غول ارتباطات مخابراتی بریتانیا، از فروش سهام وودافون غنا به گروه تله سل، تمرکز بر بازارهای کلیدی می‌باشد.

هلدینگ وودافون در سال 2008 با خرید 70 درصد از سهام شرکت مخابرات غنا به ارزش 900 میلیون دلار وارد غنا شد و با این خرید تنها 30 درصد از سهام در دست شرکت مخابرات باقی ماند. به گزارش Graphic Business یکی از دلایل این تصمیم هلدینگ وودافون این است که سهام داران اقلیت از جمله دولت غنا از زمان شروع فعالیت وودافون در غنا هیچ سرمایه گذاری در این حوزه نکرده‌اند. بخش تلفن همراه وودافون که 7.7 میلیون نفر مشترک داشت، از آغاز سال 2021 روندی نزولی پیدا کرد و در ماه آوریل تعداد مشترکین آن با کاهش 2.44 درصدی به 7.5 میلیون نفر رسید. اگرچه این شرکت همچنان دومین شرکت بزرگ مخابراتی این کشور است و 18.26 درصد از بازار غنا را در اختیار دارد ولی از پایان ماه آوریل نشانه‌هایی دال بر بحران مالی جدی این شرکت بروز کرده است.

افتتاح فاز نخست فرودگاه سانیانی (Sunyani)؛

آقای آکوفو آدو رئیس جمهور غنا فاز نخست پروژه بازسازی و ارتقاء فرودگاه سانیانی را افتتاح نمود و اطمینان داد که دولت به تلاش‌های خود جهت تبدیل غنا به قطب صنعت هوایی در غرب آفریقا ادامه خواهد داد. در واقع هدف از بازسازی فرودگاه سانیانی ارتقا ایمنی و امنیت این فرودگاه در زمان صعود و فرود انواع هواپیماهای تجاری، شخصی و هواپیماهای غول پیکر است. در ماه مارس 2016، به دلیل نگرانی‌های مربوط به ایمنی باند پرواز، محوطه بارگیری، وسایل نقلیه داخلی فرودگاه و توسعه ترمینال فرودگاه، عملیات مسافربری از و به این فرودگاه متوقف گردید. پروژه بازسازی فرودگاه با اعتبار 52.25 میلیون غناسدی توسط دولت غنا و شرکت هواپیمایی غنا در اکتبر 2019 آغاز گردید و طبق برنامه زمانی اولیه می‌بایست ظرف مدت 9 ماه به بهره برداری می‌رسید که به دلیل شیوع ویروس کرونا به مدت 1 سال پروژه متوقف شد. فاز نخست این پروژه شامل بازیابی و توسعه پهنای باند از 1280 متر به 1400 متر با آسفالت و شیارهای لازم جهت افزایش ایمنی انجام شد. قرار است با توسعه ترمینال، این فرودگاه در هر ساعت 100 مسافر را پذیرش نماید.

فارغ التحصیلی 661 دانشجوی خارجی (از 44 کشور) از دانشگاه غنا در سال تحصیلی 2022-2021؛

به گزارش روز دوشنبه 1 آگوست روزنامه Ghanaian Times، روز شنبه مورخ 30 جولای، 661 دانشجوی خارجی دانشگاه غنا در پایان سال تحصیلی 2022-2021 از این دانشگاه فارغ التحصیل شدند. این دانشجویان فارغ التحصیل شامل 103 دانشجوی مقطع دکترا، 530 دانشجوی کارشناسی ارشد و 28 دانشجوی دانشکده پزشکی و دندانپزشکی از اتباع 44 کشور خارجی مانند بنین، بورکینافاسو، کنگو، جمهوری دموکراتیک کنگو، دانمارک، انگلستان، فرانسه، گابن، گینه، هند، مالی، نامیبیا، نروژ، اسلوونی، آفریقای جنوبی و ایالات متحده آمریکا می‌باشند. خانم نانا آبا آمفو معاون ریاست دانشگاه غنا در نطق معارفه خود گفت که مراسم فارغ التحصیلی پس از دو سال که بنا به ملاحظات مربوط به مقابله با ویروس کرونا به صورت مجازی برگزار شده بود امسال به صورت حضوری برگزار گردید. وی در ادامه گفت که دانشگاه غنا از ماه آوریل 3 ابتکار را تحت عنوان ((ارتقا تجربه دانشجویان دانشگاه غنا از طریق دیجیتالی شدن)) آغاز کرده است. ابتکار اول، مدرن نمودن کلاس‌ها می‌باشد که در فاز اول مبلغ 5 میلیون و 500 هزار غناسدی و در فاز دوم 100 هزار غناسدی جهت اجرای آن اختصاص یافته است. ابتکار دوم، ابتکار ((هر دانشجو یک لپ تاپ)) است که در این راستا سه سالن جهت تجهیز درنظر گرفته شده است. ابتکار سوم ساخت سه ساختمان جدید جهت افزایش فضای خوابگاهی دانشگاه که مجموعاً 424 تخت به تخت‌های دانشگاه اضافه می‌شود.

ب) خبرهای اقتصادی جمهوری توگو

میزبانی توگو از اجلاس صنعت مالی آفریقا در نوامبر 2022؛

به گزارش خبرگزاری توگو فرست (Togo First)، شهر لومه پایتخت توگو، دومین اجلاس صنعت مالی آفریقا موسوم به AFIS (the Africa Financial Industry Summit) را در تاریخ 28 و 29 نوامبر 2022 میزبانی خواهد کرد. این اجلاس برخلاف اجلاس نخست که به صورت آنلاین بود، به صورت حضوری برگزار خواهد شد. در طول این رویداد، که کنفرانس‌ها، کارگاه‌های آموزشی و میزهای گرد را شامل می‌شود، به رهبران آفریقایی این فرصت را می‌دهد تا نظرات خود را درخصوص توسعه فراگیر و پایدار صنایع و بهبود اوضاع اقتصادی قاره ارائه نمایند.

به گفته معاون اجلاس صنعت مالی آفریقا، آقای فردریک موری، شرکت کنندگان در این اجلاس علاوه بر وزرای اقتصاد و مالی، نمایندگان مؤسسات مهم توسعه‌ای، روسای برخی بانک‌ها، شرکت‌های بیمه، شرکت‌های مخابراتی و تلفن همراه و نمایندگان بازارهای سرمایه حضور خواهند داشت و در مجموع 500 شرکت کننده از 30 کشور حضور خواهند داشت.