تلاش اندونزی برای دستیابی به کربن صفر تا سال 2060
اندونزی بر اساس کنوانسیون تغییرات آب و هوایی پاریس متعهد شده است که تا سال 2060 تولید آلایندههای جوی(کربن) را به صفرکاهش دهد و انتشار گازهای گلخانه ای را تا 29 درصد بر اساس سهم تعیین شده ملی این کشور تا سال 2030 تقلیل دهد. در این راستا دولت اندونزی در حال افزایش تلاش های خود برای کربن زدایی است. بطوریکه در چند ماه گذشته، این کشور گامهای مهمیبرای اجرای برنامه اقدام اقلیمی خود برداشته است.
گام های دولت اندونزی با ایجاد مقرراتی در مورد قیمتگذاری کربن با هدف راهاندازی بازار کربن برداشته شده است که شامل ایجاد یک سیستم تجارت آلاینده[1] (ETS) تا سال 2025 برای تشویق کاهش انتشار کربن در فعالیتهای اقتصادی پر آلاینده است. در چنین سیستم تجارتی، شرکتهای تحت پوشش این مقررات با یک سقف ثابت برای انتشار آلاینده مواجه هستند، با اعتبارات مالی مشخص برای انتشار معادل CO2 به نام کمک هزینه که توسط دولت اعلام میشود یا به شرکتها و موسسات تحت پوشش تخصیص مییابد.
برای حمایت از تلاش برای کربن زدایی و توسعه اکوسیستم بازار کربن، اعتقاد بر این است که راه اندازی یک بازار داوطلبانه کربن [2](VCM) بخش مهمی از تسریع پیشرفت اندونزی در رسیدن به اهداف مورد نظر (کربن صفر) است. در این بازار، شرکت ها میتوانند در ازای مشوق های مالی، اعتبارات کربن را به صورت داوطلبانه خریدو فروش بکنند. به عنوان مثال، یک توسعهدهنده میتواند بهطور داوطلبانه یک پروژه کاهش انتشار کربن مانند حفاظت از جنگل را توسط یک نهاد مستقل توسعه و آن را ثبت و تأیید کند و سپس اعتبار آن را به شرکت یا نهاد دیگری بفروشد. شرکتها و نهادها از این اعتبارات کربن برای جبران و یا خنثی کردن انتشار گازهای گلخانهای خود در طول مدت کربنزدایی خود و در نهایت برای رسیدن به صفر خالص استفاده میکنند.
یک بازار داوطلبانه کربن (VCM) میتواند همراه با سیستم تجارت آلاینده (ETS) برای ایجاد اقدامات کاهش انتشار کربن در طیف وسیعی از بخشها عمل کند، همانطور که در بسیاری از کشورها مانند انگلیس، مکزیک، کلمبیا و چین دیده میشود. بازارهای انطباق معمولاً بخشهایی را هدف قرار میدهند که دارای انتشار کربن و گازهای آلاینده بیشتری مانند بخش هایی از جمله انرژی، نفت و گاز و صنایع سنگین همچون فولاد و سیمان هستند.
در همین حال، یک بازار داوطلبانه کربن میتواند به جلب مشارکت سایر صنایع مانند جنگلداری و کشاورزی کمک کند که گنجاندن آنها در سیستم تجارت آلایندهها (ETS) دشوارتر است. اعتبارات کربن تولید شده از این بازار داوطلبانه ممکن است برای برآورده کردن تعهدات بازار کربن (در صورت اجازه مقررات) مورد استفاده قرار گیرد. ایجاد کسبوکار جدید و فرصتهای تأمین مالی سبز ناشی از چنین بازاری، کسبوکارها را در سراسر صنایع به راهاندازی طرحهای کاهش کربن بیشتر سوق میدهد. از سوی دیگر راهاندازی یک چنین بازاری در مواردی به پوشش ایدهآل بخش های مرتبط با انتشار کربن و گازهای آلاینده، محدودیتهای انتشار این نوع گازها و استفاده از استانداردهای کربن کمک میکند. همچنین این بازار به ایجاد اکوسیستمی از خریداران، فروشندگان و ارائه دهندگان خدمات کمک میکنند که دارای مجموعه مناسبی از قابلیت ها در زمینههای مرتبط با کربن و تأییدکاهش انتشار و زیرساخت های لازم مانند بحث های مالی یا بازار باشند.
بنا به اظهارات کارشناسان موسسه McKinsey Nature Analytics، در حالی که اندونزی در حال حاضر سومین تولیدکننده گازهای گلخانهای در جهان (پس از چین و آمریکا) است، اما دومین پتانسیل جهانی برای ارائه راهحلهای کمهزینه و مبتنی بر طبیعت برای کربنزدایی را دارد. با توجه به مقیاس قابل توجه تقاضا وعرضه بالقوه، اندونزی در موقعیت منحصر به فردی برای جذب ارزش از بازارهای کربن قرار میگیرد. در واقع، طبق برآوردهای آنها، کاهش کربن اندونزی میتواند تا سال 2030 به 60 تا 85 میلیون تن CO2 در سال برسد. درهمین حال، ازنظر عرضه، تخمین می زنند که کشور میتواند بیش از60 میلیون تن از آلاینده کربنی خود در سال بکاهد که در این زمینه بطور بالقوه میتواند به سایر کشورها در دستیابی به اهداف کاهش انتشار کمک کند.
با توجه به نوپا بودن بازار تجارت کربن اندونزی، کسب و کارها و دولت میتوانند از درسهایی که توسط پذیرندگان اولیه بازار داوطلبانه کربن در سایر نقاط جهان آموختهاند، استفاده کنند. در واقع، هنگام راهاندازی یک استراتژی قوی بازار داوطلبانه کربن، انتخابهای زیادی وارد عمل میشوند. یک سیستم گزارشدهی قابل اعتماد و شفاف، که چرخه کامل بازار داوطلنانه (اندازهگیری، گزارش و راستیآزمایی) را پوشش میدهد، یک عامل کلیدی است و باید راهاندازی شود. انجام ندادن این کار میتواند منجر به انتشار بیشتر کرین و الایندهها شده و در نتیجه باعث نوسانات و مشکلات بیشتر در دستیابی به اهداف کاهش انتشار کربن میشود. راهاندازی یک برنامه آزمایشی با شرکتهای منتخب میتواند به شرکتکنندگان در ایجاد قابلیتهای لازم و آزمایش مکانیسم چنین بازار کربنی قبل از گسترش کامل کمک کند. دولت اندونزی در حال بررسی امکان راه اندازی آزمایشی بازار داوطلبانه کرین با شرکت های دولتی است. سایر شرکت های بخش خصوصی نیز ممکن است با پیروی از این روش سود ببرند.
در همین راستا، همچنین دولت اندونزی سه موضوع مربوط به تغییرات اقلیمی را بعنوان راهبرد در دستور کار خود و در همکاری با تلاش های بین المللی قرار داده است :
نخست، در کنترل تغییرات آب و هوایی و دعوت از جهان برای انجام اقدامات مشخص بسیار جدی است و مقابله با تغییرات آب و هوا یی در جهت تامین منافع ملی اندونزی میباشد.
دوم، درخواست از جهانیان برای تلاش در جهت ارتقاء توسعه سبز برای جهانی بهتر. در این خصوص اندونزی سهم تعیین شده ملی خود[3](NDC)را به منظور افزایش ظرفیت سازگاری و انعطاف پذیری آب وهوا به روز کرده است.
سوم، برای دستیابی به هدف توافق پاریس و دستور کار مشترک بعدی، اندونزی خواستار تقویت مشارکت جهانی در این خصوص میباشد که کشورهای جهان برای دستیابی به انتشار صفر درصد کربن باید تفاهم و استراتژیهایی را ایجاد کنند.
از نظر کارشناسان، یک راهبرد موفق بازار داوطلبانه کربن را نمیتوان به تنهایی به دست آورد. دولت میتواند در طراحی چارچوب نظارتی درست پیش قدم شود. کسبوکارها باید اهداف کربن زدایی را تعیین کنند و راهحلهای کم کربن را بررسی کنند و انجمنهای صنعتی باید این دو را با ایجاد همکاریهای گروه ویژه خصوصی و عمومی ودیگر انجمنهای هدفمند به هم نزدیک کنند. براین اساس، زمان آن فرا رسیده است که دست اندرکاران مختلف دراندونزی گردهم آیند تا نقش خود را در مقابله با این چالش مهم ایفا کنند.
دولت اندونزی در راستای سیاست کربن زدایی و رسیدن به هدف کربن صفر تا سال 2060 مالیات بر کربن و آلایندههای جوی را وضع و قرار است از اول ژوئیه 2022 به عنوان بخشی از اصلاحات مالیاتی اندونزی در این کشور اجرایی شود. به عنوان یکی از ابزارهای مالی غیر تجاری، مالیات کربن با هدف تغییر رفتار، حمایت از کاهش انتشار و تشویق سرمایه گذاری و نوآوری است. طبق قانون هماهنگ سازی مقررات مالیاتی در اندونزی، مالیات کربن بر انتشار کربن اعمال میشود که تأثیر منفی بر محیط زیست میگذارد. جهت اعمال مالیات کربن با توجه به نقشه راه بازار کربن و یا نقشه راه مالیات کربن است که شامل استراتژی کاهش انتشار کربن، هدف بخش اولویت، توسعه انرژیهای تجدیدپذیر و هماهنگ سازی مقررات مختلف دیگر است.
طی دهههای گذشته توسعه مناطق شهری،جنگل زدایی برای استفاده کشاورزی و بهره برداریهای معدنی و صنایع چوبی در اندونزی اکوسیستمهای جنگلهای بارانی و مناطق نیزارهای این کشور را که سالیانه میلیاردها تن کربن ذخیره میکنند را با تهدیدات جدی مواجه نموده است و تخریب آنها باعث انتشارگازهای گلخانهای عظیم در جو شده است. این کشور در حال حاضر سومین تولیدکننده گازهای گلخانهای در جهان پس از آمریکا و چین است که 85 % از انتشار گازهای گلخانهای آن ناشی از تخریب و از بین رفتن جنگلهای بارانی و استفاده از ذغال سنگ است. اکنون 5% از کل انتشار گازهای گلخانهای جهانی از اندونزی ناشی میشود،
اندونزی درحال حاضر با ساخت پارک صنعتی تحت عنوان " پارک سبز اندونزی" با مساحت 12 هزار و500 هکتار دراستان کالیمانتان شمالی که به بزرگترین پروژه درجهان تبدیل میشود،درحال تسریع در پروژه آزمایشی انتشار کربن درحدصفر است. قرار است در این پارک انرژیهای تجدیدپذیر تولید شود .
[1] -Emission Trading Sestem( ETS ).
[2] -Voluntary Carbon Market (VCM).
[3] - Nationally Determined Contribution ( NDC).