بیشترین نرخ تورم یک دهه گذشته در یونان
نرخ تورم در یونان در ماه اکتبر برای اولین بار در 10 سال گذشته به بالاترین میزان خود رسید. دلیل این تورم، افزایش شدید قیمت های حامل های انرژی اعلام شده است.
نرخ تورم در ماه اکتبر 2021 در یونان به بالاترین میزان خود در 10 سال گذشته رسید و به سه ممیز چهار دهم درصد (سال به سال) افزایش یافت. بر اساس اعلام سازمان آمار یونان، دلیل افزایش بی سابقه تورم در یونان افزایش حدود دوبرابری قیمت حامل های انرژی از جمله گاز، بنزین و گازوئیل است که باعث افزایش قیمت سایر کالاها از جمله مواد غذایی نیز شده است.
رسانههای یونانی پیش بینی میکنند افزایش قیمت حامل های انرژی طی ماههای گذشته در یونان باعث آسیب جدی به اقشار آسیب پذیر این کشور در کوتاه مدت خواهد شد. البته دولت یونان ماه گذشته اعلام کرد تسهیلات نسبتا زیادی (حدود نیم میلیارد یورو) برای مبارزه با تبعات افزایش قیمت حامل های انرژی بر زندگی روزمره اقشار مختلف مردم اختصاص داده است. این بودجه در قالب یارانه در اختیار اقشار کم درآمد قرار خواهد گرفت.
قمیت گاز در یونان در ماه اکتبر امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته به میزان بیش از 132 درصد افزایش یافت. گازوئیل برای مصرف خانگی نیز در همین مدت حدود 50 درصد گرانتر شد و قیمت بنزین و برق نیز به ترتیب حدود 22 و 19 درصد افزایش یافت.
این افزایش قیمت حامل های انرژی باعث افزایش قیمت سایر کالاهای اساسی و مواد غذایی در یونان شد به طوریکه قیمت روغن زیتون و سبزیجات در ماه سپتامبر به ترتیب به میزان حدود 22 و 9 درصد افزایش یافت. قیمت سیب زمینی حدود 9 درصد، نان حدود 4 درصد، گوشت مرغ حدود 9 درصد و ماهی حدود 8 درصد افزایش یافت. بر اساس آمار منتشره، انواع مواد غذایی و نوشیدنیهای غیرالکلی به طور متوسط شاهد سه درصد افزایش قیمت بود.
صاحبان فروشگاههای بزرگ البته گفته اند که افزایش قیمت اصلی در راه است و تا پایان سال جاری میلادی اعمال خواهد شد زیرا برخی از فروشگاهها هنوز محمولههای جدید مواد غذایی را خریداری نکرده اند و در حال فروش مواد انبار شده قبلی با قیمت های قبلی هستند و در صورت خرید جدید، قیمت ها را مطمئنا افزایش خواهند داد. به نوشته روزنامه کاتیمرینی، بار افزایش قیمت های اخیر حدود سه میلیون یورو در سال خواهد بود که میباید توسط مشتریان پرداخت شود.
آخرین مرتبه ای که نرخ تورم در یونان به بیش از سه درصد افزایش یافت در اکتبر 2011 بود. دو سال پس از آن اقتصاد یونان وارد دوره ای جدید از تورم و رکود شد که تا 2016 ادامه یافت. شیوع کرونا نیز در افزایش قیمت ها بی تاثیر نبوده است.
اخیرا نظرسنجی اتاق بازرگانی آتن نشان داد که حدود 50 درصد از بنگاههای اقتصادی کوچک و متوسط انتظار دارند که قیمت نهایی محصولات خود را در پی افزایش قیمت حامل های انرژی 10 درصد افزایش دهند. این در حالی است که از هر هفت شرکت، یک شرکت پیش بینی میکند این افزایش قیمت به 30 درصد خواهد رسید.
مخالفان دولت در پارلمان یونان خواستار اقدام فوری دولت برای مقابله با تبعات اقتصادی افزایش قیمت حامل های انرژی بویژه گاز شده اند. ماه گذشته وزیر انرژی یونان نیز ضمن هشدار درباره گسترش ابعاد بحران انرژی خواستار اتخاذ سیاستی واحد در اتحادیه اروپا برای مقابله با این بحران شد. دولت یونان اعلام کرده که اگر بحران افزایش قیمت گاز و برق در یونان تا ماه دسامبر 2021 (دی ماه 1400) ادامه داشته باشد، تدابیر خاصی را به اجرا خواهد گذاشت.
تدابیری که دولت یونان برای مقابله با این بحران درنظر گرفته اکثرا شامل ارایه کمک های مالی در قالب رایانه میباشند. این کمک ها قرار است از صندوق های مالی ویژه ای از جمله صندوق مقابله با عواقب تغییرات اقلیمی و نیز صندوق توسعه انرژیهای تجدیدپذیر یونان تامین شوند. صندوق توسعه انرژیهای تجدیدپذیر یونان برای این منظور حدود 250 میلیون یورو در نظر گرفته است.
وزارت انرژی یونان نیز اعلام کرده در حال مذاکره با دو شرکت اصلی نفت و گاز یونانی یعنی شرکت هلنیک پترولیوم و شرکت موتور اویل است تا آنها را راضی کند برای زمستان امسال و حداقل در سه ماه آینده تخفیفی برای خانوارهای یونانی در نظر بگیرد.
بعلاوه وزارت دارایی یونان نیز اعلام کرده جمعا حدود 500 میلیون یورو (326 میلیون یورو برای برق و 168 میلیون یورو برای گاز) یارانه برای خانوارهای یونانی در نظرگرفته است تا قیمت گاز و برق تعدیل شود. همچنین یارانه دیگری برای خرید گازوئیل در یونان برای گرمایش منازل در زمستان در نظر گرفته شده و برای نخستین بار پرداخت یارانه گاز نیز برای اقشار کم درآمد پیش بینی شده است. شرکت گاز یونان در همین راستا اعلام کرد 15 درصد تخفیف برای تمامی مشتریان خود اعمال خواهد کرد.
از اوایل سال جاری تاکنون میانگین قیمت بنزین از لیتری یک ممیز 42 یورو به یک ممیز 74 یورو و قیمت گازوئیل خانگی از 80 سنت به یک ممیز 10 یورو رسیده است. با توجه به اینکه میانگین مصرف بنزین و گازوئیل خانگی برای هر خانوار یونانی به ترتیب به هزار و هزارو500 لیتر در سال می رسد، افزایش قیمت این دو کالای اساسی نسبت به سال گذشته حدود 750 یورو پیش بینی شده است.
در یونان 46 درصد نیاز مردم و صنایع به انرژی از طریق گاز، 28 درصد از طریق انرژیهای تجدید پذیر (خورشیدی و بادی)، 15 درصد از طریق واردات، هشت درصد از طریق ذغالسنگ و سه درصد از طریق نیروگاههای برقابی تامین میشود.