دیدگاه یونان در مورد توافق تجاری اتحادیه اروپا و آمریکا

توافق تجاری میان اتحادیه اروپا و امریکا که در ماه گذشته بین فون در لاین و دونالد ترامپ حاصل شد، اگرچه به بلاتکلیفی و عدم قطعیت ماه‌های اخیر پایان داد، اما با اعمال تعرفه ۱۵ درصدی بر واردات کالاهای اروپایی به امریکا، رقابت پذیری کالاهای صادراتی اروپائی از جمله یونان به امریکا را تحت تاثیر منفی قرار می دهد.

توافق تجاری جدید اکنون با واکنش‌های مختلفی در سراسر اروپا روبرو است. در حالی که کمیسیون اروپا آن را راهی برای جلوگیری از جنگ تجاری و حفظ مشاغل معرفی کرده، منتقدان این توافق را یک عقب‌نشینی راهبردی در برابر فشارهای واشنگتن می‌دانند.

در این راستا وزیر دارایی یونان، پیراکاکیس، دیدگاهی خوش‌بینانه اتخاذ کرده و این توافق را توسعه‌ای مثبت دانست، چراکه به بی‌ثباتی پایان می‌دهد. او گفت: دولت به دقت مذاکرات را دنبال می‌کند و در صورتی که مفاد توافق اجازه دهد، برای بهبود صادرات محصولات خاصی که برای کشور ما اهمیت دارند، تلاش خواهد کرد.

پیراکاکیس مزایای توافق را چنین برشمرد:

حفظ اتحاد فراآتلانتیک؛

اجتناب از جنگ تجاری با پیامدهای منفی گسترده برای تجارت بین‌المللی و زنجیره‌های تأمین؛

تأمین امنیت انرژی اروپا با کاهش وابستگی به گاز طبیعی روسیه؛

وی افزود: دولت یونان مذاکره را به جنگ تعرفه‌ای ترجیح می‌داد و خواهان تعرفه ۱۰ درصدی بود، اما اکنون با رقم توافق‌شده ۱۵ درصدی مواجه است. وزیر دارایی تأکید کرد که یونان باید تلاش هماهنگی برای تنوع‌بخشی به بازارهای صادراتی خود، به‌ویژه در کشورهایی مانند هند و خاورمیانه انجام دهد.

آلکیویادیس کالمبوکیس، رئیس اتحادیه صادرکنندگان سراسری یونان، گفت: ۱۵ درصد در مقایسه با صفر درصد عدد بزرگی است، اما در مقایسه با ۳۰ درصد، به نوعی وضعیت نرمال جدید محسوب می‌شود. وی ضمن اشاره به اثرات منفی تعرفه ‌ها بر صادرات محصولات غذایی که بالغ بر ۶۷۱  میلیون دلار است، تاکید کرد که همکاری با کشورهایی چون کانادا و همچنین کشورهای آسیایی می‌تواند زمینه تجارت بدون تعرفه و دسترسی به بازارهای جدید را فراهم کند. کالمبوکیس با انتقاد از شرایط تعرفه ‌ای کنونی، خواستار معافیت محصولات شاخص چون هلو، زیتون، روغن زیتون و پنیر فتا شد. وی ابراز امیدواری کرد که برخی محصولات، مانند روغن زیتون، از تعرفه‌ها معاف شوند، همان‌طور که در اولین دوره ریاست جمهوری ترامپ این‌گونه بود.

از سوی دیگر رئیس اتحادیه کنسروسازان یونان، نسبت به وضعیت دشوار صادرات کمپوت‌ های میوه، به ویژه هلو، هشدار داد. با احتساب تعرفه جدید ۱۵ درصدی، تعرفه کلی به ۳۲ درصد می ‌رسد که در کنار کاهش ارزش دلار در برابر یورو، رقابتپذیری این محصولات را به شدت کاهش می‌ دهد. اتاق بازرگانی و صنایع آتن نیز از دولت یونان خواسته است که از طریق نهادهای اتحادیه اروپا، تضمین نماید که اجرای نهایی این توافق، اخلالی در رقابت پذیری صادرات یونان ایجاد نخواهد کرد. این اتاق بر اهمیت توسعه همکاری ‌های انرژی با امریکا، به ویژه در حوزه واردات LNG و سرمایه‌گذاری در زیرساخت ‌های لجستیکی و کشتی سازی تاکید نمود.

 با این وجود شرکت‌ ها و نهادهای اقتصادی یونان در انتظار انتشار فهرست کالاهای معاف از تعرفه گمرکی می‌باشند و امیدوارند محصولاتی چون زیتون و روغن زیتون مجددا در فهرست فوق قرار گیرند.

 با توجه به رشد ۲۰ درصدی سالانه صادرات یونان به امریکا بین سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، بازار امریکا از اهمیت راهبردی برای تولیدکنندگان یونانی برخوردار است. بر این اساس صادرات یونان به آمریکا در سالهای اخیر و با روی کار آمدن دولت میچوتاکیس (2019) از رشد و توسعه برخوردار بوده است و از 450/1 میلیارد دلار در سال 2020 به 741/2 میلیارد دلار در سال 2024 بالغ گشته است.

صادرات یونان به آمریکا (۲۰۲۴)

ارزش کل صادرات کالا از یونان به آمریکا در سال ۲۰۲۴ به حدود به 741/2  میلیارد دلار رسید.

کالاهای عمده صادراتی:

سوخت‌های معدنی و نفتی: ۵۹۶٫۵ میلیون دلار

محصولات غذایی (سبزی، میوه، مغز و خشکبار:  ۶۷۱.۱  میلیون دلار

تجهیزات الکترونیکی: ۱۸۰٫۷ میلیون دلار

آلومینیوم: ۱۴۷٫۵ میلیون دلار

مصالح ساختمانی ، سنگ، گچ و سیمان: ۱۲۱٫۰۵ میلیون دلار

واردات یونان از آمریکا (۲۰۲۴)

یونان در ۲۰۲۴ حدود ۲٫۳۴0 میلیارد دلار کالا از آمریکا وارد کرد.

مهم‌ترین اقلام وارداتی:

نفت خام، سوخت مایع، LNG (گاز طبیعی مایع):  ۱٫۱۱ میلیارد دلار

تجهیزات و ماشین‌آلات (از جمله تجهیزات فنی) :  ۱۸۶٫۶ میلیون دلار

الکترونیک: ۱۱۸٫۵ میلیون دلار

آهن و فولاد: ۱۰۴٫۲ میلیون دلار

پلاستیک، تجهیزات پزشکی/عکاسی و هواپیما: مجموع حدود ۲۵۰ میلیون دلار

تراز تجاری دوجانبه یونان–آمریکا، ۲۰۲۴

بر این اساس یونان در مقابل ایالات متحده به میزان 268 میلیون دلار و مازاد تجاری (trade surplus) با تراز تجاری مثبت برای یونان مواجه بود.

مقایسه با کل تجارت یونان  در سال 2024

صادرات کل یونان در سال ۲۰۲۴، صادرات یونان به جهان به ۴۹.۹ میلیارد یورو رسید. همچنین در سال ۲۰۲۴، ارزش کل واردات یونان به ۸۴.۹ میلیارد یورو رسید. بر این اساس سهم صادرات یونان به آمریکا از کل صادرات یونان حدود ۴٫۸–۴٫۹٪ می‌باشد.