بهینه سازی مصرف انرژی در آلمان
دولت آلمان کاهش 30 درصدی سرانه مصرف انرژی را تا سال 2030 (در مقایسه با 2008) به عنوان هدف بهرهوری انرژی کشور برای سال 2030 تعیین کرده است. سرانه مصرف انرژی قرار است تا سال 2050 به نصف برسد. دولت فدرال با برنامه اقدام ملی برای بهرهوری انرژی (NAPE) ، استراتژی جامعی را برای دستیابی به این هدف طراحی کرده است.
NAPE ابزاری مهم برای هدایت سیاست بهرهوری انرژی در آلمان است که جهت گیری استراتژیک سیاست بهرهوری را تعریف میکند. در چارچوب سیاست بهرهوری انرژی اهداف ذیل تعریف شده است:
- پیشبرد بهرهوری انرژی در ساختمانها،
- پایه گذاری بهرهوری انرژی به عنوان مدل کسب و کار
- افزایش مسئولیت فردی در بهرهوری انرژی
به منظور کاهش سرانه مصرف انرژی، تغییرات ساختاری گستردهای در بخش تولید و کاهش چشمگیر مصرف توسط مصرف کنندگان نهایی لازم است که از طریق انجام برنامههای ذیل دنبال میگردد:
1) با جایگزینی نیروگاههای هستهای و زغال سنگ با انرژیهای تجدیدپذیر، سرانه مصرف انرژی در بخش تولید تا بیش از نصف کاهش پیدا میکند. به طور کلی، سرانه مصرف انرژی در بخش برق در سال 2030 در مقایسه با 2008 حدود 700 تراوات ساعت (TWh)کاهش خواهد یافت.
2) کاهش سرانه مصرف انرژی در خانوارها، صنعت، بخش خدمات و تجارت و همچنین حمل و نقل برای دستیابی به این هدف الزامی است. انتظار میرود تا سال 2030 سرانه مصرف انرژی TWh 200 در این بخشها کاهش یابد.
3) برای دستیابی به سرانه مصرف انرژی به حدود TWh 200 (در مقایسه با 2008)، باید در جهت کاهش سرانه مصرف انرژی مصرف کنندگان نهایی (حداقل TW`h300 کاهش) اقداماتی صورت گیرد.
بدین ترتیب این بسته اقدامات زیست محیطی را در بخش ساختمان، صنعت و تجارت، زیرساختهای گرمایش و بخش حمل و نقل دربرمیگیرد. در همه بخشها، هنوز پتانسیل زیادی برای افزایش بهرهوری انرژی و افزایش بکارگیری انرژیهای تجدیدپذیر وجود دارد. تولید انرژی سرمایشی و گرمایشی از اهمیت ویژهای برخوردار است و تقریباً 50 درصد کل مصرف نهایی انرژی در آلمان را تشکیل میدهد.
ارتباط تنگاتنگی میان برنامه اقدام ملی برای بهرهوری انرژی (NAPE) و پیاده سازی اهداف کشور در زمینه کاهش تغییرات اقلیمیبرای سال 2030 وجود دارد. اکثریت قریب به اتفاق اقدامات سیاسی و ابزارها برای کاهش مصرف سوخت در عین حال منجر به کاهش انتشار گازهای گلخانهای نیز میشود. بسیاری از این اقدامات در طرح کاهش تغییرات آب و هوایی اعمال میشود، مانند:
- تعیین تعرفه برای انتشار دی اکسید کربن در بخشهای حمل و نقل و تولید گرما (ساختمان)؛
- مشوقهای مالیاتی برای بازسازی ساختمان جهت بهبود کارایی انرژی
- تقویت و توسعه بیشتر بودجه موجود برای ساختمانها و صنعت؛
- توسعه بیشتر استانداردهای قانونی در چارچوب ممیزی اجباری بهرهوری انرژی برای شرکتهای بزرگ و در چارجوب بهبود کارایی انرژی در تولید محصولات
راهبردهای بهینه سازی مصرف انرژی در بخشهای مختلف
الف) بهبود کارایی انرژی ساختمانهای موجود
در سال 2016 مصرف نهایی سالانه انرژی در بخش ساختمان، که حدود دو سوم آن مربوط به بخش ساختمان و حدود یک سوم آن مربوط به فرآیندهای صنعتی و تجاری است، 898 کیلووات ساعت بوده که حدود 35.9 درصد کل مصرف نهایی انرژی آلمان را تشکیل میدهد. طبق قوانین آلمان جهت مهار تغییر اقلیم برای سال 2030، بخش ساختمان تنها مجاز به انتشار معادل 70 میلیون تن گاز دی اکسید کربن میباشد. علاوه بر این، هدف آلمان دستیابی به سهم 27 درصدی انرژیهای تجدیدپذیر در مصرف نهایی انرژی در بخش گرمایش و سرمایش میباشد.
کاهش انتشار غیرمستقیم گازهای گلخانهای در تولید مصالح و قطعات ساختمانی، فناوری سیستمها و غیره در بخش صنایع نیز میتواند یکی از راهبردهای بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمانها باشد. علاوه بر ترویج استفاده از مصالح ساختمانی با مصرف بهینه انرژی، تخریب بخشهایی از ساختمان و بازیافت مصالح ساختمانی نیز میتواند به کاهش مصرف انرژی کمک کند.
توسعه زیرساختهای گرمایشی، بهرهوری بیشتر انرژی و سهم بیشتر انرژیهای تجدیدپذیر در تولید گرما را ممکن میسازد. تولید گرمای تجدیدپذیر میتواند به ویژه در زیرساختهای گرمایشی مناسب مانند شبکههای گرمایشی مدرن با دمای پایین به کار گرفته شود.
مشروح برخی از اقدامات در حال اجرا در بخش ساختمان:
- مشوقهای مالیاتی برای بازسازی ساختمان جهت بهبود کارایی انرژی
- کمک مالی دولت برای ساختمانهای کارآمد ( از جمله ارائه مشوق مالی برای تعویض دستگاههای نفتی)
- توسعه بیشتر مشاوره در زمینه انرژی
- توسعه بیشتر استانداردهای انرژی
- توسعه بیشتر طرح نوآوری ساخت و ساز در آینده
- توسعه شبکههای گرمایشی کارآمدتر و تجدید پذیرتر
- جایگزینی آبگرمکنهای مخزن دار با آبگرمکنهای الکترونیکی
- بهینه سازی در چارچوب مدل سازی اطلاعات ساختمان (BIM)
علاوه بر این، تعیین تعرفه برای انتشار گاز دی اکسید کربن برای بخشهای گرمایش و حمل و نقل انگیزههایی را برای کاهش مصرف انرژی ایجاد میکند.
برای ثبت و ارزیابی سریع تر وضعیت انرژی ساختمانها و فناوری آنها توسط مشاوران و بازرسان انرژی، باید در آینده از سیستمهای دیجیتالی بیشتری استفاده شود. سیستمهای دیجیتالی میتوانند برای مصرف کنندگان شفافیت ایجاد کرده و آنها را برای صرفه جویی در انرژی ترغیب کنند.
ب) بهبود کارایی در صنعت، تجارت و خدمات
دو سوم انرژی نهایی مورد نیاز در صنعت مربوط به انرژی گرمایی در فرآیندهای صنعتی (476 TWh) میشود. حدود نیمی از این نیاز به شکل انرژی گرمایی اتلاف میگردد.
کاهش مصرف انرژی گرمایی حاصل از سوختهای فسیلی در فرآیندهای صنعتی و بهینه سازی اتلاف انرژی گرمایی
نیاز به انرژی گرمایی در فرآیندهای صنعتی (به ویژه فسیلی) با افزایش ظرفیتهای بهینه سازی کاهش مییابد. "بودجه فدرال برای بهرهوری انرژی در اقتصاد" با اختصاص بودجه 50 میلیون یورویی تا سال 2030 برای این منظور استفاده میشود. در همین حال دولت آلمان از سرمایه گذاری در بهینه سازی اتلاف انرژی گرمایی نیز حمایت میکند.
برخی از اقدامات در حال اجرا در بخش صنعت ، تجارت و خدمات:
- توسعه حداقل استانداردها
- توسعه بیشتر طرح NER300 ، که منجر به سرمایه گذاری در نمونه پروژههای نوآورانه، کم کربن و کم مصرف در صنعت انرژی میشود.
پ) بهبود کارایی در ترابری
مشروح برخی از اقدامات در حال اجرا در ترابری:
- افزایش جذابیت جا به جایی ریلی مسافرین
- افزایش جذابیت حمل و نقل عمومی
- توسعه زیرساختهای دوچرخه سواری و بهبود شرایط برای دوچرخه سواری
- تقویت جابهجایی بار در حمل و نقل ریلی
- نوسازی ناوبری داخلی و استفاده از برق ساحل در بنادر به وسیله ایجاد سریعتر زیرساختها و ارتقای فن آوریهای پیشرفته
- اعطای مشوقهای مالیاتی و مالی به خریداران خودروهایی که انتشار گاز دی اکسید کربن آنها کم است
- توسعه زیرساختهای شارژ
ت) بهبود کارایی در صنعت کشاورزی
تعیین معیارها جهت طراحی بهینه محصولات توسط اتحادیه اروپا و برچسب مصرف انرژی راهکارهایی هستند که سالهاست بهرهوری محصولات در خانوارها و تجارت را شکل میدهند. در حالی که معیارهای طراحی بهینه عاملی برای بهبود محصولات تولید شده میباشد، برچسب انرژی بر تصمیم گیری خریداران اثر میگذارد و بنابراین بین تولیدکنندگان برای تولید محصولات با کارآیی بیشتر رقابت ایجاد میشود.
مشروح برخی از اقدامات در حال اجرا در صنعت کشاورزی:
- ادامه و توسعه برنامه فدرال BMEL برای افزایش بهرهوری انرژی با حرکت به سوی انرژیهای تجدیدپذیر(به عنوان مثال استفاده از گرمای اتلافی و انرژی زمین گرمایی) در کشاورزی و باغداری،
- افزایش کارایی نیروگاههای بیوگاز با کنترل بیشتر بر روی متان اتلافی احتمالی ،
- ایجاد طرح حمایت دولتی برای تامین انرژی تجدید پذیر در کشاورزی (به ویژه جایگزینی استفاده از گازوئیل کشاورزی با برق تجدید پذیر)
- آموزش و مشاوره در زمینه بهبود کارایی ماشین آلات سنگین کشاورزی و طرح حمایتی برای استفاده از فناوری مربوطه
تامین مالی پروژهها
در حال حاضر مصرف کنندگان برق به منظور حمایت از توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در آلمان، عوارض اضافی EEG را پرداخت میکنند که بخشی از قیمت برق را تشکیل میدهد.
اخیرا مجلس سنای آلمان از دولت فدرال خواستار اعمال اصلاحات سیستماتیک بر روی مالیات و عوارض در بخش انرژی شده است. نمایندگان ایالتها هشدار داده اند که سیستم فعلی تأمین مالی، مانع دستیابی به اقتصادی کارآمد خواهد شد.
آنها انتقاد کرده اند که در شرایط فعلی برق نسبت به سایر منابع انرژی بسیار گران بوده و خواستار ایجاد انگیزه و شرایط رقابتی در همه بخشها برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای شده اند.
پیتر آلتمایر، وزیر اقتصاد آلمان نیز ضمن تایید انتقادات اعلام کرده که "هزینههای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر باید از طریق بودجه دولت تأمین شود و نباید بر قیمت برق تأثیر بگذارد. "
بدین ترتیب عوارض اضافی بر قیمت برق در سال ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ کاهش خواهد یافت و باقی مانده هزینههای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر از طریق بودجه دولت تأمین خواهد شد.
منابع:
https://www.bmwi.de/Redaktion/DE/Publikationen/Energie/energieeffiezienzstrategie-2050.pdf?__blob=publicationFile&v=12
https://www.bundesregierung.de/breg-de/service/publikationen/energieeffizienzstrategie-2050-1708334
https://www.bmwi.de/Redaktion/DE/Artikel/Energie/nape-mehr-aus-energie-machen.html
https://www.bundesregierung.de/breg-de/themen/klimaschutz/nationaler-emissionshandel-1684508
https://www.energiezukunft.eu/politik/bundesrat-fordert-reformen-im-energiemarkt/