چشم انداز اقتصاد قبرس در برنامه کلان 15 ساله توسعه (2035-2020)

از دو سال قبل تعدادی از اقتصاددانان به ریاست وزیر اسبق دارائی قبرس آقای تاکیس کلردیس و در قالب گروهی تحت عنوان شورای رقابت اقتصادی، با اخذ بودجه ای از صندوق ساختاری اتحادیه اروپا درصدد برنامه ریزی 15 ساله اقتصادی برای قبرس برآمده و پیوسته مطالعاتی را در این زمینه انجام داده اند. تاب آوری اقتصاد قبرس در مواجهه با رقابت های بین المللی، ترسیم و تقویت بخش های تحقیق و توسعه، ابداعات و اختراعات، تکنولوژی کشاورزی، تجارت هوشمند و تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات از کلیدی ترین و مهمترین محور های این طرح توسعه در دستور کار قرار گرفته است.

رئیس و سخنگوی پروژه مذکور در مصاحبه با خبرنگار اقتصادی روزنامه سایپرس میل با ذکر مقدمه ای بر اهداف طرح  به نکات حائز اهمیتی اشاره نموده است که ذیلا به آن پرداخته می‌شود.                                                                                            

درک این نکته مهم است که طرح مذکور استاتیک و غیر قابل تغییر نیست بلکه تحت تاثیر تحولات اقتصادی جهان، ممکن است تغییر پیدا کند. بطور قطع چین سال 2030 بسیار متفاوت با چین سال 2020 خواهد بود. بنابراین مفهوم توسعه اقتصادی را باید در یک پروسه دنباله دار و تداوم بخش جستجو نمود.

خروجی این پروژه تحقیقاتی باید انتظارات شناسائی بخش های کلیدی اقتصادی قبرس با در نظر داشتن مزیت های رقابت پذیری در حال حاضر و آینده را برآورده نماید و بر این اساس برنامه توسعه پایداری برای اقتصاد قبرس طراحی گردد.

سوال مهم در این ارتباط که ممکن است در اذهان ایجاد شود این است که آیا دولت های آتی نیز به توصیه‌ها و مشاوره‌های این شورا متعهد خواهند بود یا خیر؟ در پاسخ باید گفت که مطالعات و تحقیقات و برنامه ریزی انجام شده در این شورا کاملا فرا حزبی، فرا دولتی و کاملا تخصصی است و افراد متخصص و متعلق به تمامی تفکرات سیاسی در جامعه در آن حضور دارند؛ لذا دلیلی برای عدم بکارگیری توصیه‌های این شورا وجود ندارد.        

اهداف و محورهای توسعه در قبرس

با مطالعات انجام شده، مهمترین محرکه‌های رشد اقتصادی در قبرس، بر توسعه بخشهای تحقیق و توسعه، ابداعات و اختراعات، تجارت هوشمند، توسعه تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات، توریسم، تکنولوژی کشاورزی و صنایع سبک تمرکز خواهد یافت که در صورت تحقق؛ تاب آوری اقتصاد قبرس را در مقابل رقابتهای بین المللی در طی 15 سال آتی امکانپذیر خواهد کرد.                                                                                        

1-تکنولوژی کشاورزی

برای این منظور، توسعه تعاونی‌های کشاورزی با هدف استفاده مشارکتی از تکنولوژی‌های جدید در تمامی منابع سرزمینی توصیه شده است. تکنولوژی‌های جدید کشاورزی می‌تواند توسط انستیتو کشاورزی؛ تامین و به کشاورزان خرد آموزش و اجاره داده شود. استفاده بهینه از منابع آبی در صنعت کشاورزی و تشویق کشاورزان به تولید آن دسته از محصولات که دارای مزیت نسبی است، ضروری می‌باشد.                                                      

2-صنایع سبک

با درنظر داشتن مشکلات و برخوردار نبودن اقتصاد قبرس از مزیت های نسبی در این بخش، تمرکز بر توسعه صنایع غذائی، داروئی و بیوتکنولوژی که دارای ارزش افزوده فراوان می‌باشد، گردیده است.                                                                                           

3-توسعه تجارت هوشمند، تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات

توسعه و کمک دولتی برای بوجود آوردن زیرساخت های مدرن مورد نیاز که شرکتهای کوچک دانش بنیان را قادر به رقابت در بازار جهانی بنماید از توصیه‌های مهم این شورا می‌باشد. جذب کمپانی‌های مهم IT با ارائه مشوقهای مالیاتی، جذب نیروی انسانی ماهر خارجی با ارائه مجوز اقامت و کار و همچنین توسعه پارکهای علمی‌توسط دولت از دیگر موارد پیشنهادی شورا است.                                                                                    

4-خدمات حرفه ای

توسعه دیجیتال خدمات بانکی، مالی، بندری وکشتیرانی از اهم ضروریات است که بایستی طبق برنامه در دستور کار دولت های آتی قرار گیرد.                                            

5-انرژی خورشیدی

انرژی خورشیدی  با تمرکز بر تولید فوق تکنولوژی‌های تجدید پذیراز دیگر بخش هائی است که باید مورد حمایت دولت قرار گیرد.

6-توریسم  و گردشگری

بخش توریسم می‌بایستی تدریجا به رشد والائی بر اساس مدل های فصلی؛ اکو – توریسم؛ اگرو-توریسم و توریست سلامت برسد. هدف رسیدن به شرایط آب و هوائی بدون کربن طی 10 الی 15 سال آینده ایده آلی است که باید برنامه ریزی شود.                                    

7- ابداعات و اختراعات

از طریق سرمایه گذاری در آموزش، نیل به اهداف گسترده در بخش اختراعات و ابداعات و ایجاد ارتباط بین جامعه آکادمی و تجارت و فراهم کردن فضای دوستانه دیجیتال در حوزه اقتصاد و تجارت برنامه ریزی شده است.                                               

8-توسعه مهارتهای دیجیتالی

ارائه آموزش های مدرن و دیجیتال به نیروی کار شاغل در کشور مناسب با شرایط بازار کار از مهم ترین توصیه‌های طرح توسعه مذکور می‌باشد.    

موقعیت ژئوپلتیک قبرس و قرار داشتن در نزدیکی و محور سه قاره اروپا، آسیا و آفریقا، عضویت کامل در اتحادیه اروپا، عضویت در گروه کشورهای مشترک المنافع، ارائه خدمات بانکی، پولی، کشتیرانی و بندری و امکانات فراوان توریستی از جمله عوامل محرکه برای جذب سرمایه در این جزیره هستند. مطالعات انجام شده برای تدوین راهبرد توسعه قبرس تا سال 2035 نیز با در نظر گرفتن همین داشته‌ها، توسط گروه مشاوره ای طراحی شده است. ذکر این نکته ضروری است که در شاکله اصلی طرح بر تقویت نظام دیجیتالی به عنوان یک اصل تاکید شده است.