اخبار اقتصادی قبرس
گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی قبرس در هفتۀ اول دیماه 1403، مندرج در رسانه‌ها و روزنامه‌های این کشور به شرح ذیل ارائه می‌گردد:
پیش‌بینی رشد تولید ناخالص داخلی قبرس در سال 2024
بانک مرکزی قبرس (CBC) پیش‌بینی خود برای رشد اقتصادی سال 2024 را افزایش داد و اکنون پیش‌بینی می‌کند، تولید ناخالص داخلی این کشور 3.7 درصد رشد پیدا کند. با این حال، برای سال‌های 2025 و 2026 پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که به دلیل افزایش واردات برای پاسخگویی به تقاضای داخلی شاهد کاهش رشد خواهد بود. صادرات (به‌ویژه خدمات غیرگردشگری) همچنان از رشد حمایت می‌کند، اما افزایش واردات اثر آن را تعدیل می‌کند. بازار کار نیز مقاوم است و نرخ بیکاری که در سال 2023 برابر با 5.8 درصد بود، انتظار می‌رود در سال 2024 به 5درصد و تا سال 2027 به 4.6 درصد کاهش یابد و به اشتغال کامل نزدیک شود. تورم نیز روند کاهشی دارد؛ شاخص قیمت مصرف‌کننده (HICP) از 3.9 درصد در سال 2023 به 2.2 درصد در سال 2024 کاهش می‌یابد و به هدف 2درصد نزدیک می‌شود. این کاهش ناشی از کاهش فشارهای خارجی و سیاست‌های پولی پایدار است. خطرات اقتصادی برای سال 2024 متعادل ارزیابی شده‌اند، اما برای سال‌های 2027-2025 بیشتر نزولی هستند. عوامل مؤثر در ریسک اقتصادی شامل تنش‌های ژئوپلیتیکی، تقاضای جهانی کمتر از حد انتظار و تأثیرات سیاست‌های داخلی است. تورم برای دوره 2027-2025 ثابت باقی خواهد ماند، اما تنش‌های ژئوپلیتیکی و تغییرات اقلیمی ممکن است باعث افزایش قیمت انرژی و مواد غذایی شوند. همچنین، افزایش احتمالی دستمزدها می‌تواند فشار بیشتری بر قیمت‌ها وارد کند.
https://cyprus-mail.com/2024/12/20/cyprus-gdp-growth-forecast-for-2024-revised-upwards
مازاد بودجۀ دولت قبرس در سه‌ماهه سوم 2024
براساس داده‌های اولیه منتشرشده توسط مرکز آمار قبرس، در سه‌ماهۀ سوم سال 2024 مازاد بودجۀ دولت به 867.5 میلیون یورو رسید. این رقم با وجود افزایش هزینه‌های دولت، از مبلغ مازاد 872.8 میلیون یورویی ثبت‌شده در مدت مشابه سال گذشته، اندکی کمتر است. در بازۀ زمانی ژوئیه تا سپتامبر 2024 کل درآمد دولت 255.7 میلیون یورو افزایش یافت و با رشد 6.9 درصدی به 3.97 میلیارد یورو رسید. افزایش درآمد به عوامل زیر نسبت داده می‌شود:
- مشارکت‌های اجتماعی: با رشد 13.2درصدی به 1.09 میلیارد یورو رسید.
مالیات بر درآمد و ثروت: با افزایش 13.9درصدی به 1.29 میلیارد یورو رسید.
- درآمد از ارائه کالاها و خدمات: با جهش 30.7درصدی به 284.9 میلیون یورو رسید.
- درآمد از املاک: با رشد 14.3درصدی به 30.8 میلیون یورو رسید.
- مالیات بر تولید و واردات: با کاهش 2.1درصدی به 1.22 میلیارد یورو (شامل کاهش 1.5درصدی در مالیات بر ارزش افزوده به 834 میلیون یورو) رسید.
- نقل و انتقالات جاری: با افت 30.9درصدی به 59.7 میلیون یورو رسید.
- نقل و انتقالات سرمایه‌ای: با کاهش شدید 97درصدی به 1.4 میلیون یورو رسید.
در همین دوره، کل هزینه‌های دولت با 261 میلیون یورو افزایش و رشد 9.2درصدی به 3.1 میلیارد یورو رسید. عوامل کلیدی این افزایش عبارت‌اند از:
- مزایای اجتماعی: با افزایش 8.8درصدی به 1.24 میلیارد یورو رسید.
- حقوق کارکنان: با رشد 6.5درصدی به 892.6 میلیون یورو (شامل حقوق، بازنشستگی و مشارکت‌های اجتماعی) رسید.
- یارانه‌ها: با جهش 53.2درصدی به 44.9 میلیون یورو رسید.
برخی هزینه‌ها کاهش یافتند ازجمله:
- مخارج سرمایه‌ای: با افت 5.5درصدی به 268.3 میلیون یورو (شامل 225.3 میلیون یورو سرمایه‌گذاری و 43 میلیون یورو انتقال سرمایه‌ای) رسید.
- درآمد قابل پرداخت دارایی: کاهش 19.6درصدی به 94.1 میلیون یورو رسید.
https://cyprus-mail.com/2024/11/22/papanastasiou-hopes-exxonmobil-drilling-will-open-new-horizons/
تورم در صدر فهرست نگرانی قبرسی‌ها
براساس یک نظرسنجی جدید، نگرانی اصلی اکثر قبرسی‌ها، تورم است که تقریباً دو سوم جمعیت را شامل می‌شود. فشارسنج محلی Cypronetwork نشان داد که پس از مسئلۀ تورم، 45 درصد مردم نگران اقتصاد و 43درصد نگران فساد بودند و 42درصد نیز مسئلۀ قبرس مهم‌ترین مسئلۀ آن‌ها بوده است. بهداشت، مهاجرت، آموزش و محیط زیست در رتبه‌های پایین‌تر این فهرست قرار داشتند. اعتماد به کلیسا و ادارۀ حسابرسی بالاتر بود، به طوری که یک چهارم «کاملاً به کلیسا اعتماد دارند» و 19 درصد به ادارۀ حسابرسی. در مورد انتخابات تنها 28درصد گفتند که به حزبی رأی می‌دهند که معمولاً به آن رأی می‌دهند، در حالی که 16درصد گفتند که به یک حزب جدید رأی می‌دهند و 40 درصد دیگر گفتند که هنوز مطمئن نیستند. در مورد مسئله قبرس، 25درصد از یک فدراسیون دو منطقه‌ای و دو جامعه‌ای حمایت کردند و 23درصد طرفدار راه‌حل تک دولتی بودند و 12 درصد ترجیح می‌دهند وضعیت موجود حفظ شود.
تصویب قانون محدودیت معاملات نقدی بیش از 10هزار یورو
مجلس نمایندگان قبرس، روز دوشنبه با اکثریت آرا قانون محدودیت تراکنش‌های نقدی بیش از 10هزار یورو، پس از ارجاع مجدد توسط رئیس‌جمهور به پارلمان، را تصویب کرد. این قانون، مبادلات نقدی را به 10هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزها محدود می‌کند و با مقررات اتحادیۀ اروپا (EU 2024/1624) با هدف مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم مطابقت دارد. اگرچه مقررات اتحادیۀ اروپا در سال 2027 اجرایی می‌شود، اما قبرس تصمیم گرفت آن را بلافاصله اجرا کند. بنابراین، قبرس یکی از اولین کشورهای اتحادیه اروپا است که این کار را انجام می‌دهد. این قانون با 29 رأی موافق، 3 رأی مخالف و 1 رأی ممتنع به تصویب رسید.
آغاز حفاری‌های گازی از اواسط ژانویه
جورج پاپاناستاسیو، وزیر انرژی قبرس گفته دکل حفاری اکسون‌موبیل در اواسط ژانویه در «الکترا» واقع در بخش جنوبی بلوک 5 منطقۀ اقتصادی انحصاری قبرس (EEZ) به مدت تقریباً یک ماه فعال خواهد شد. وی در گفت‌وگو با خبرگزاری قبرس گفت که از نظر زمین‌شناسی به «الکترا» خوش‌بین هستیم؛ بنابراین حفاری را ادامه می‌دهیم. دکل حفاری اکسون‌موبیل برای دو حفاری، یکی در «الکترا» و دیگری در «پگاسوس» در بلوک 10 استفاده خواهد شد. وی دربارۀ حفاری اکسون‌موبیل که با مشارکت شرکت قطر انرژی در بلوک 5 انجام می‌شود گفت این دکل که اخیراً در منطقۀ EEZ مصر حفاری می‌کرده به منطقۀ EEZ قبرس منتقل شده است. وزیر همچنین به برخی از گمانه‌زنی‌ها دربارۀ ظرفیت این دو محل اشاره کرد و گفت برآوردها نشان می‌دهد براساس نشانه‌های اولیه ممکن است بین 10 تا 30 تریلیون فوت مکعب گاز طبیعی داشته باشند که در این صورت این میزان از منابع، قابل توجه خواهد بود. پاپاناستاسیو در مورد تاریخ شروع حفاری گفت که این حفاری «از اواسط ژانویه آغاز خواهد شد و تقریباً یک ماه ادامه خواهد داشت.» وی توضیح داد که NAVTEX صادر شده توسط جمهوری قبرس تا 24 فوریه معتبر است و متعاقباً دکل به سمت «پگاسوس» حرکت خواهد کرد. وزیر انرژی دربارۀ دیگر برنامه‌های مرتبط گفت دو شرکت انی و توتال نیز طرح توسعه و تولید در «کرونوس» را قرار است ارائه بدهند و کنسرسیوم شورون، شل و نیومدانرژی نیز منتظر پاسخ ما دربارۀ تأیید یا رد طرح توسعه و تولید در «آفرودیت» هستند. وی افزود طرح اولیه را دریافت کرده‌ایم و ظرف دو هفتۀ آینده طرح جامع‌تری را ارائه خواهند داد.
https://cyprus-mail.com/2024/12/26/gas-drilling-to-begin-mid-january