ممنوعیت صادرات گوشت از قرقیزستان

در پی صادرات بی رویه دام زنده آن هم دام ماده و در پی آن افزایش 20 الی 30 درصدی قیمت گوشت، وزارت کشاورزی قرقیزستان صادرات دام از این کشور را ممنوع نمود.

متعاقب این اقدام دولت، اعتراضات و مباحث زیادی در این زمینه بین دامداران و کارشناسان اقتصادی صورت گرفته و دامداران نسبت به تصمیم دولت انتقاد نموده و آن را به عنوان دخالت دولتدر بازار آزاد تلقی می‌کنند.

ماناس ساماتوف، متخصص در حوزه کشاورزی بر این باور است مهلت قانونی فقط باعث تشدید قاچاق شده است و نمی‌توان از طریق چنین اقدام قیمت گوشت را کاهش داد. تاجیک‌ها و ازبک‌ها در دره فرغانه در طی قرن‌ها از قرقیزها گوشت می‌خریدند و قاچاق دام که الان حرفش را می‌زنند به خاطر این ممنوعیت صورت می‌گیرد. با وجود وضع ممنوعیت، فروش دام متوقف نشده است، فقط سختی‌های مضاعف مانند دادن رشوه به کارمندان گمرک، مرزبانان و دیگر کارمندان دولتی به وجود آمده‌اند.

مدیر شرکت دامداری در شهرستان کوچکور معتقد است نیازی به وضع ممنوعیت نیست، دولت ‌باید بتواند قیمت‌های گوشت را تحت کنترل در بیاورد و بر میزان دام مورد نیاز مصرف داخلی نظارت کند. از نظر وی، وضع ممنوعیت سعی بر کنترل کردن جیب دامداران است. دامداران تازه با خریداران دائم شروع به همکاری کرده بودند، وزارت کشاورزی جلوی کارشان را گرفت. دامداران از آن شاکی هستند که دولت هیچ کاری برای حمایت از آنان انجام نداده است و فقط برای فعالیت قانونی آنان موانع ایجاد می‌کند. به گفته آنان، قیمت خوراک دام افزایش یافته است. دامداران شکایت می‌کنند که بعد از وضع ممنوعیت مذکور قیمت‌های دام در بازارهای دام کاهش یافت و آنان به جای درآمد، فقط متحمل ضرر می‌شوند. مصرف کنندگان نیز از کاهش نیافتن قیمت گوشت با وجود وضع ممنوعیت شاکی هستند.  

خدمت دولتی مرزبانی در واکنش به اتهامات وزیر کشاورزی مبنی بر اینکه دام از راه‌های قاچاقی خارج از کشور می‌شود، اظهارات وزیر کشاورزی را پوپولیستی نامید. خدمت مذکور از زمان وضع ممنوعیت بر صادرات دام از تاریخ 19 نوامبر سال جاری همه اقدامات خود را برای جلوگیری از قاچاق دام به کار گرفته است. [i]

چندی قبل کمیته دولتی آمار گزارش داده است در سال 2020 حجم صادرات دام زنده در سال 2020 به طور چشم‌گیر افزایش یافت. در طی 9 ماه سال 2019 میزان صادرات دام زنده بیش از 11 هزار بود، میزان صادرات در دوره مشابه سال جاری  به 44 هزار 608 گله دام زنده رسیده است. این آمارها دلیل اصلی نگرانی‌های وزیر کشاورزی شده بود. زیرا این میزان بالای صادرات دام به خارج کشور می‌تواند باعث نابودی دام در کشور گردد. در همین راستا نامبرده صدور دام زنده را ممنوع نمود. وزیر کشاورزی در سخنان خود با اشاره به کشورمان گفته بود: ایران نیز در یک زمان تمام دام خود را از جمله دام دارای نژاد به کشورهای عربی با هدف به دست آوردن درآمد خوب فروخته بود، در نتیجه آن، ایران تمام ذخایر خود را از دست داد.

در حال حاضر مقامات ازبکستان به دامداران خود 1 میلیون صوم را در صورت واردات دام از خارج به کشور می‌دهند. تعداد زیادی از واسطه‌گران دامداران قرقیزی با توجه به سود حاصله از صدور دام اقدام به صدور دام خود نمودند.

در پی صدور بی‌رویه دام زنده قیمت گوشت در بازار داخلی قرقیزستان رشد چشمگیری داشت است که با اعتراض شدید مردم روبرو شد.

وضع ممنوعیت صادرات دام در طی 6 ماه اجرا خواهد شد . در صورت ثبات در قیمت گوشت مجددا دولت اجازه صدور آن را خواهد داد. این در حالی است که وزارت کشاورزی صدور گوشت و لاشه دام را اجازه داده است.

[i] - منبع: آزادی، تورموش، تاریخ: 9 دسامبر سال 2020