وضعیت سوئد در موج دوم کرونا؛نگرانی مقامات بیشتر از موج نخست
سوئد موج نخست کرونا را با استراتژی منحصر به فرد خود گذراند؛ هیچ تدابیر سختی اعمال نکرد و تنها به رعایت «فاصله اجتماعی» و «شستن دست ها» بسنده کرد. این‌ها را به صورت توصیه مطرح کردند و قانون و جریمه ای در نظر نگرفتند. در اوایل بهار، تلفات سنگینی به نسبت جمعیت خود دادند، ولی در تابستان بدون این که هزینه سنگین قرنطینه را تحمل کنند، همه گیری مهار شد.
از ماه سپتامبر که نشانه‌های موج دوم در اروپا بروز کرد، سوئدی‌ها در روزهای نخست خیلی خوشحال بودند که کمترین شیوع را در مقایسه با همسایه‌های سخت گیر دارند. ولی ظاهرا موج دوم کرونا برای سوئد با تاخیر بیشتری در مقایسه با دیگر کشورهای اروپایی، فرا رسیده است.
ردیابی موج دوم کرونا در فاضلاب استکهلم
از روز ششم آوریل 2020 (99/1/18) دانشگاه صنعتی استکهلم (KTH) در قراردادی با سازمان بهداشت عمومی سوئد، آزمایش بر روی نمونه‌های فاضلاب مناطق مختلف استکهلم (ردیابی ژنتیک کرونا) را آغاز کرد تا میزان آلودگی هر منطقه را به مقامات بهداشتی هشدار دهد. اهمیت بررسی فاضلاب این بود که می‌توانست هشدار زودهنگام را برای آمادگی با همه گیری و تامین امکانات بیمارستانی بدهد.
بررسی فاضلاب مناطق مختلف استکهلم نشان می دهد که میزان آلودگی از اواخر ماه سپتامبر دوباره اوج گرفته است. این درحالی است که در ماه‌های جولای و اگوست، تقریبا ناپیدا بود. حجم آلودگی در دو هفته اخیر به اندازه ای افزایش یافت که با روزهای اوج خود در فصل بهار قابل مقایسه است. به گفته یک استاد آزمایشگاه SciLifeLab در دانشگاه KTH میزان آلودگی هفته پایانی سپتامبر، با ماه می‌برابر بود.
معنی افزایش ردپای کرونا در فاضلاب این است که شیوع در میان مردم زیاد شده است و این بر خلاف نظر برخی از کارشناسان است که افزایش اخیر در آمار مبتلایان را به خاطر افزایش میزان آزمایش کرونا عنوان کرده بودند. مخالفین آمار معتقد بودند که میزان شیوع به اندازه قبلی است ولی تعداد زیاد آزمایش، آمار را زیاد نشان می دهد.
تدابیر دولتی سخت تر از موج نخست
ظاهرا سوئدی‌ها از موج دوم کرونا بیشتر می ترسند و می خواهند جدی تر از موج نخست برخورد کنند. آن‌ها حتی در اوج شیوع در فصل بهار، هیچ محدودیت سخت گیرانه ای اعلام نکرده بودند، ولی اکنون درباره احتمال برخی سخت گیری‌های محلی و منطقه ای (نه کشوری) سخن گفته اند. مثلا ممکن است همه فروشگاه‌های یک منطقه، به جز مواد غذایی فروشی را ببندند، ترابری عمومی متوقف شود یا قرنطینه خانوادگی اعمال کنند.
با این حال، ماسک زدن هنوز در پروتکل بهداشتی سوئد وجود ندارد و صرفا به فاصله اجتماعی و شستن دست بسنده کردند. آقای آندرس تگنل، مسئول اپیدمی‌کشور و معمار تدابیر کرونایی سوئد، اعتقادی به ماسک ندارد و عوارض بد آن را بیشتر از خوبی‌ها می داند، مثلا می‌گوید ماسک باعث احساس ایمنی کاذب می‌شود و به خاطر آن، مردم فاصله اجتماعی را نادیده می‌گیرند.
مدارس در سوئد باز هستند، همچنان که در اوج شیوع در فصل بهار هم باز بودند و هرگز بسته نشدند. از نظر تگنل، دانش آموزان نقش بسیار اندکی در شیوع دارند، به گفته او، بچه‌ها تا هنگامی‌که عوارض نداشته باشند، ناقل هم نیستند.
بحران کرونا چقدر طول می‌کشد:
مهمترین پرسش همه جوامع این است که تا چقدر باید این محدودیت ها را تحمل کنیم. کمتر کارشناسی جرات می‌کند پاسخ قطعی بدهد. این هفته آقای یوهان کارلسون Johan Karlson، رییس سازمان بهداشت سوئد، در پاسخ به پرسش خبرنگاران، صریحا گفت که مشکلات و محدودیت های کنونی دست کم یک سال دیگر باقی خواهد بود.
Fredrik Elgh استاد ویروس شناسی در دانشگاه اومئو می‌گوید: نمی‌توانیم زمان مشخصی برای پایان بحران کرونا اعلام کنیم. هنوز درباره کارکرد واکسن‌ها قطعیت وجود ندارد. هم اکنون حدود 50 پروژه ساخت واکسن در دنیا پیش می روند. واکسن‌ها در آینده قابل پیش بینی نمی‌توانند بحران را ریشه کن کنند بلکه زندگی ما را آسانتر می‌کنند. آنفولانزای اسپانیایی 3 سال به سختی گذشت ولی خود ویروس کم کم بی اثر شد. اگر بخواهیم کرونا را با آن مقایسه کنیم، دست کم سه فصل طول می‌کشد ویروس به شکل کم اثرش تغییر ماهیت دهد. مردم برای پایان بحران عجله دارند ولی ممکن است در موج های بعدی، انسان‌های زیادی از بین بروند.
Emma Frans پژوهشگر موسسه کارلینسکا، می‌گوید: ویروس کاملا ناپدید نمی‌شود ولی سرانجام با کمک واکسن‌ها، زندگی به حالت عادی برمی‌گردد. البته چند سال طول می‌کشد تا همه مردم واکسینه شوند، علاوه بر این، هنوز روشن نیست که واکسن تا چه اندازه بر روی سالمندان اثر دارد. برای بازگشت به دوران تجمعات سرپوشیده مانند نمایشگاه‌های کتاب باید زمان زیادی صبر کنیم. احتمالا سال دیگر برخی از سفرهای خارجی از سر گرفته شوند، ولی کشورهایی مانند نیوزیلند که می خواهند آمار را صفر نگه دارند، باید برای چند سال مرزهای خود را ببندند.
Björn Olsen استاد بیماری‌های واگیردار در دانشگاه اوپسالا: بشر در تاریخ خود، همه گیری‌های بسیار بدتری را دید و گذراند. کرونا هم به پایان می رسد ولی فعلا هیچ کس نمی‌تواند زمان دقیق پایان بحران را پیش بینی کند. در حال حاضر تنها توصیه ما، رعایت فاصله و بهداشت است. رفتار ما در زمستان امسال، بسیار تعیین کننده است، می‌تواند روند تحولات آینده و مدت زمان گرفتاری ما را تعیین کند. ویروس کاملا ناپدید نمی‌شود بلکه می‌توانیم شیوع آن را کنترل کنیم. ممکن است ویروس خودش هم تغییر یابد و با ما سازگاری پیدا کند.