راهاندازی آزمایشگاه شتابدهندۀ توسعۀ UNDP در اوگاندا
برنامۀ توسعۀ سازمان ملل (UNDP) در راستای برنامۀ راهبردیِ خود برای سالهای ۲۰۱۸ تــا ۲۰۲۱ اقدام به برپایی مراکزی به نام «آزمایشگاه شتابدهنده» در ۶۰ کشور جهان نموده که به صورت یک شبکه به یافتن راهکارهای بومیبرای چالشهای توسعهای در هر کشور میپردازد. اوگاندا نیز در تاریخ ۲۱ نوامبر ۲۰۱۹ آزمایشگاه شتابدهندۀ خود را رسماً افتتاح کرد. این مراکز (آزمایشگاهها) از نمایندگان دولت، بخش خصوصی، جامعۀ مدنی، دانشگاهیان و دیگر ذینفعان تشکیل میشود که گِرد هم آمده، هر بار دربارۀ موضوعی خاص در زمینۀ توسعه به تبادل نظر، یادگیری و یافتن راهکاری بومی میپردازند.
برنامۀ توسعۀ سازمان ملل (UNDP) به دنبال کمک به کشورهای گوناگون است تا بتوانند با یافتنِ راهکارهایی سریعتر و پایدارتر به اهداف دستورکار ۲۰۳۰ دست یابند. در همین راستا، این سازمان اقدام به تشکیل مراکزی در ۶۰ کشور دنیا کرده که به صورت شبکهای برای تعامل و یادگیری و یافتن راهکارهای بومی در زمینۀ چالشهای توسعهای در هر کشور عمل میکند. نام این مراکز را «آزمایشگاه شتابدهنده» گذاشتهاند. این آزمایشگاهها در هر کشور با سرپرستیِ نمایندۀ UNDP جلساتی ترتیب میدهند که طی آن نمایندگانی از بخشهای گوناگون مانند دولت، بخش خصوصی، جامعۀ مدنی، دانشگاهیان، صاحبنظران و جز اینها با تمرکز بر یکی از چالشهای پیش روی توسعه در کشورِ خود، ضمن تبادل اطلاعات و تجربیات و یادگیری از یکدیگر، تلاش میکنند با استفاده از منابع و ظرفیتهای بومی، راهکاری بومیبرای آن چالش پیدا کنند.
آزمایشگاههای شتابدهنده در واقع برنامهای جهانی و سهساله هستند که تلاش میکنند رویکردی نوآورانه داشته باشند. علت تشکیل آنها این است که مسئولان به این نتیجه رسیدهاند که روشها و ساز و کارهای موجود نمیتواند کشورها را به اهداف سال ۲۰۳۰ برساند.
این آزمایشگاهها محلی است که در آن رویکردهای جدید برای چالشهای پیـچیده بررسی و آزمایش میشود؛ محل امنی که شرکتکنندگان میتوانند ایدههای نامتعارف را بیازمایند تا منشأ تحول و خلق فرصتهای تازه شوند. در این راستا UNDP تلاش میکند کمتر به دولت وابسته باشد و بیشتر به بخش خصوصی و جامعۀ مدنی روی آورَد.
برنامۀ «آزمایشگاه شتابدهنده» در اوگاندا از سوی UNDP و دولت اوگاندا اجرا میشود و حامیان مالیِ آن قطر و آلمان میباشند.آلمان طی سه سال مبلغ ۳۳ میلیون دلار برای این آزمایشگاه اختصاص خواهد داد .
مراسم افتتاح رسمی آزمایشگاه شتابدهنده در اوگاندا
در تاریخ ۲۱ نوامبر ۲۰۱۹ (۳۰ آبان ۱۳۹۸)، برنامۀ توسعۀ سازمان ملل UNDP در اوگاندا طی مراسمی آزمایشگاه مذکور را در این کشور افتتاح کرد. در این برنامه، که با حضور مقامات دولتی، دیپلماتهای کشورهای گوناگون، نمایندگان بخش خصوصی و دیگر ذینفعان برگزار شد، شخصیتهای زیر به سخنرانی پرداختند:
نمایندۀ مقیم UNDP (خانم اِلسی آتافوا)
وی ضمن معرفی مختصر این برنامه ابراز امیدواری کرد که بخش خصوصی اوگاندا با اشتیاق در این آزمایشگاه شرکت کند. خانم آتافوا گفت بودجۀ آزمایشگاههای شتابدهنده در کل جهان حدود ۱۴۰ میلیون دلار است و در کشورهایی که پیشتر این برنامه را آغاز کردهاند تاکنون راهکارهای گوناگون و جالبی برای رفع موانع توسعهای از درون همین آزمایشگاه ارائـه شده است، مثلاً تاکنون دویست طرح بومیبرای مبارزه با جنگلزدایی مطرح گردیده است.
نمایندۀ کشوریِ UN در امور زنان (آقای ماکسیم هوئیناتو)
وی به نمایندگی از هماهنگکنندۀ مقیم سازمان ملل در اوگاندا در این مراسم شرکت کرده بود. آقای هوئیناتو گفت برای نیل به اهداف توسعۀ پایدار به بودجهای حدود ۳٫۳ تــا ۴٫۳ تریلیون دلار در جهان نیاز داریم. وی تأکید کرد اوگاندا نیز برای رسیدن به چشمانداز ۲۰۴۰ حتماً باید به نوآوریِ بومی روی بیاورد. وی با ذکر اینکه مشکلاتی مانند فقر، نابرابری و بهداشت از اولویتهای اوگانداست گفت بنیاد بخش خصوصیِ این کشور با همکاری جامعۀ مدنی توانسته است بیش از ۷۰۰۰ زن را توانمندسازی کند.
سفیر آلمان در اوگاندا (آقای آلبرشت کونتسه)
وی نیز بر ضرورت حرکت سریعتر برای رسیدن به اهداف ۲۰۳۰ در اوگاندا اشاره کرد و افزود:
- روش آزمایشگاه شتابدهنده مؤثرتر از روشهای قبلی در رسیدن به اهداف توسعه است زیرا آن روشها بیشتر از بالا به پایین بودند اما این آزمایشگاهها از پایین به بالا هستند.
- UNDP راههایی برای حضور و مشارکتِ فعالترِ بخش خصوصی پیدا کرده است.
- طی ده سالِ گذشته، از نگاهی ایدئولوژیک به نگاهی عملگرا روی آوردهایم.
- نباید چندان روی کمک دولت به دولتی دیگر حساب کنیم زیرا دولتِ دریافتکننده دیگر به فکر دریافت مالیات و درآمدزایی نخواهد بود و بنابراین در درازمدت زیان خواهد دید.
- در اوگاندا سالانه ۶۰۰ هزار جوان بر تقاضای اشتغال میافزایند.
دبیرکل دائم وزارت علم، فناوری و نوآوری (آقای آجِر بسیل):
وی به این نکته اشاره کرد که هماکنون علم و فناوری به تنهایی در دانشگاهها تدریس میشود اما «نوآوری» هم باید همزمان با اینها به دانشجویان آموزش داده شود. آقای بسیل گفت دولت اوگاندا به دیجیتالسازی اهمیت میدهد و روی فراگیریِ مهارتها در مدرسه و دانشگاه تمرکز کرده است.
مقامات دیگری از هیأت دولت و دفتر نخستوزیری نیز به اختصار از این طرح حمایت و بر ضرورت آن تأکید ورزیدند.