اخبار اقتصادی قزاقستان - آکتائو
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی قزاقستان در هفته دوم مردادماه 1404مندرج در روزنامهها و رسانههای این کشور به شرح زیر میباشد:
تصویب قوانین جدید برای حضور اتباع خارجی روی کشتیها با پرچم قزاقستان
وزارت حمل و نقل جمهوری قزاقستان، دستورالعملهای مربوط به فعالیت کاپیتانهای بنادر و نحوه پذیرش خارجیها و افراد بدون تابعیت در خدمه کشتیهای حامل پرچم دولتی قزاقستان را اصلاح کرده است. براساس قوانین جدید، خارجیها میتوانند با رعایت تعدادی از شرایط از جمله داشتن دیپلم حرفهای بینالمللی دریانوردی،گواهی پزشکی، تأیید صلاحیتها، و در دسترس بودن مدارکی همچون روادید، گواهی دریانوردی و... در کشتیهای دریایی و رودخانهای قزاقستان مشغول به کار شوند. در قانون جدید تاکید شده اولویت حضور با متخصصان قزاقستانی خواهد بود و اتباع خارجی فقط در صورتی پذیرفته میشوند که داوطلب قزاقی مناسبی در بازار کار داخلی وجود نداشته باشد. اتباع خارجی همچنان از داشتن سمتهای کلیدی فرماندهی در کشتیهای رودخانهای مانند کاپیتان، سرمهندس و متخصص رادیو منع شدهاند. دستور مربوط به حضور اتباع خارجی روی کشتیها با پرچم قزاقستان به شماره ۲۳۰ در تاریخ ۲۴ جولای ۲۰۲۵ توسط وزیر امضا شده و ۱۰ روز پس از انتشار رسمی آن، لازم الاجرا خواهد بود.
https://www.lada.kz/aktau_news/society/141580-inostrantsam-razreshat-rabotat-na-sudakh-pod-flagom-kazakhstana-utverzhdeny-novye-pravila.html
آغاز جشنواره کشاورزی AGROFEST - 2025 در قزاقستان غربی
یکی از مهمترین رویدادهای تقویم کشاورزیAGROFEST - 2025 کار خود را در روستای سولوکول، منطقه قزاقستان غربی آغاز کرده است. این جشنواره برای چهارمین بار، نمایندگان برجسته مجتمع کشاورزی و صنعتی را از تمام مناطق قزاقستان و مناطق همسایه روسیه گرد هم میآورد. طبق اعلام وزارت کشاورزی، قرار است بیش از 8 هزار شرکتکننده از جمله کشاورزان، سرمایهگذاران، نمایندگان علوم، تجارت و سازمانهای دولتی، طی دو روز در این رویداد شرکت کنند. باگلان بکبائوف، معاون وزیر کشاورزی جمهوری قزاقستان، در افتتاحیه این جشنواره گفت: AGROFEST بستری منحصر به فرد است و کسانی که به کشاورزی متعهد هستند را متحد میکند. امروز، ما باید در جهت هدف تعیین شده توسط رییس دولت که دو برابر کردن بازده محصول و تبدیل کشاورزی به محرک اصلی اقتصاد میباشد، تلاش کنیم. سال 2025 به عنوان سال مشاغل کارگری در قزاقستان اعلام شد و AGROFEST - 2025 به بستری مهم برای ارتقای مشاغل کشاورزی و افزایش اعتبار مشاغل لازم برای کشاورزی تبدیل شده است.
امسال توجه ویژهای به هفتاد و پنجمین سالگرد نژاد گاو قزاق "اکباس" معطوف شد. این نژاد برای اولین بار در منطقه قزاقستان غربی پرورش یافت و امروزه به نمادی از دامداری داخلی تبدیل شده است. رویداد اصلی این جشنواره، نیز مسابقات قهرمانی نژاد گاو آکباس بود. بهترین حیواناتی که از سراسر قزاقستان آورده شدهاند، در اینجا به نمایش گذاشته میشوند. شایان ذکر است که ۶۷۷ پروژه به ارزش ۳.۳ تریلیون تنگه در مجتمع کشاورزی-صنعتی منطقه در حال انجام میباشد.
https://kaz.inform.kz/news/agrofest-2025-batis-kazakstandagi-basti-agrarlik-festival-bastaldi-a294b8/
اصلاحات و الحاقات جدید در قوانین ورود و اقامت مهاجران به جمهوری قزاقستان
پیشنویس قطعنامهای از سوی دولت تهیه شده است که اصلاحات و الحاقاتی را در قوانین ورود و اقامت مهاجران در جمهوری قزاقستان و همچنین خروج آنها از جمهوری و قوانین اجرای کنترل مهاجرت پیشبینی میکند. طبق این پیشنویس، شهروندان ۵۶ کشور میتوانند بدون ویزا وارد قزاقستان شوند و از آن خارج شوند، مشروط بر اینکه اقامت آنها در این کشور از لحظه عبور از مرز دولتی بیش از ۳۰ روز تقویمی و در مجموع ۹۰ روز تقویمی در هر دوره ۱۸۰ روزه تقویمی نباشد.این کشورها شامل استرالیا، اتریش، بحرین، بلژیک، بلغارستان، کانادا، شیلی، کلمبیا، کرواسی، قبرس، جمهوری چک، دانمارک، استونی، فنلاند، فرانسه، آلمان، یونان، واتیکان مقدس، مجارستان، ایسلند، اندونزی، ایرلند، رژیم صهیونیستی، ایتالیا، ژاپن، کره، کویت، لتونی، لیختن اشتاین، لیتوانی، لوکزامبورگ، مالزی، مالت، مکزیک، موناکو، هلند، نیوزیلند، نروژ، عمان، فیلیپین، لهستان، پرتغال، قطر، رومانی، عربستان سعودی، سنگاپور، اسلواکی، اسلوونی، اسپانیا، سوئد، سوئیس، تایلند، امارات متحده عربی، بریتانیا، ایالات متحده و ویتنام هستند. شهروندان جمهوری اسلامی ایران و هند میتوانند بدون ویزا تا ۱۴ روز تقویمی و در مجموع ۴۲ روز تقویمی در هر دوره ۱۸۰ روزه در قزاقستان اقامت داشته باشند.
تغییر اصلی مربوط به گسترش رژیم بدون ویزا بین قزاقستان و ترکیه است. به طور خاص، شهروندان ترکیه میتوانند وارد قزاقستان شوند و در هر دوره ۱۸۰ روزه تقویمی، ۹۰ روز تقویمی (در حال حاضر ۳۰ روز) در اینجا اقامت داشته باشند. در پیشنویس قطعنامه آمده است: هدف از تصویب این قانون، توسعه همکاری نزدیک با جمهوری ترکیه، ایجاد فضای مساعد سرمایهگذاری و گردشگری در جمهوری قزاقستان و احیای دیپلماسی اقتصادی است. گسترش دسترسی بدون ویزا بخشی از استراتژی بلندمدت قزاقستان برای افزایش ارتباطات حمل و نقل و سادهسازی فضای کسب و کار است که این کشور را برای گردشگران و سرمایهگذاران جذابتر میکند. بیش از ۷.۵ میلیون خارجی در نیمه اول سال ۲۰۲۵ از قزاقستان بازدید کردند.
https://otpannews.kz/kz/news/turkiia-azamattary-kazakstanda-90-kunge-deiin-vizasyz-zhure-alady
افزایش تعداد گردشگران در منطقه مانگیستائو
تعداد گردشگرانی که از منطقه مانگیستائو بازدید میکنند هر ساله در حال افزایش است. از ژانویه تا مارس 2025 میلادی، تعداد 66450 گردشگر از این منطقه بازدید کردند. از این تعداد، 60055 نفر گردشگر داخلی و 6395 نفر مهمان خارجی بودند. یرسین ایبراشف، رییس اداره گردشگری منطقه پیشبینی کرد تا پایان امسال، 519 هزار گردشگر از منطقه مانگیستائو بازدید کنند. از این تعداد، 430 هزار نفر گردشگر داخلی و 89 هزار نفر شهروند کشورهای دیگر هستند.
به گفته ایبراشف ، منطقه مانگیستائو در حال حاضر در رتبه ششم جمهوری در پذیرش گردشگر و رتبه دهم در جذب گردشگران خارجی قرار دارد. ورود اصلی گردشگران از روسیه، چین، ایران، ایتالیا، آذربایجان، بریتانیا، بلژیک، ترکیه، ازبکستان و ایالات متحده است. به طور کلی انتظار میرود این ارقام تا سال ۲۰۲۹ دو برابر شود. طبق نتایج سه ماهه اول سال ۲۰۲۵، تعداد ۱۰۸ مرکز اقامتی در منطقه ثبت شده است. این رقم ۵ درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته میباشد.
https://web.telegram.org/a/#-1001444509026
کشف ذخایر هیدروکربنی در استان کیزیل اوردا
در منطقه کیزیل اوردا، بررسیهای زمینشناسی ذخایر هیدروکربنی تخمینی ۱.۱ میلیارد متر مکعب را نشان دادهاند. با استناد به اداره منطقهای کارآفرینی و صنعت، این کار از سال ۲۰۲۲ به عنوان بخشی از یک طرح جامع برای توسعه اجتماعی-اقتصادی منطقه انجام شده است. داورن ابیخیروف، رییس این اداره، میگوید: منطقه در حال حاضر شاهد کاهش سه برابری تولید نفت از ۱۱.۲ میلیون تن در سال ۲۰۰۸ به ۳.۳ میلیون تن در سال 2024 است. در نیمه اول سال ۲۰۲۵، ۱.۵ میلیون تن نفت تولید شده است که ۱۲.۲ درصد کمتر از مدت مشابه سال گذشته میباشد. قرار است میدان جدید کشف شده در حوضه رسوبی آرال از طریق مزایده به سرمایهگذاران بالقوه منتقل شود. ماهیت اصلی این ذخایر زمینشناسی پس ازبررسیهای لرزهنگاری و حفاری مشخص میگردد.
به موازات این پروژه، کارهای مشابهی در منطقهی حوزهی سیردریا به ارزش ۴.۳ میلیارد تنگه، برای سه سال طراحی شده و پیمانکار آن از قبل انتخاب شده است. علاوه بر استفاده از منابع زیرزمینی، این منطقه در حال اجرای ۱۴ پروژهی سرمایهگذاری به ارزش بیش از ۵۵۳ میلیارد تنگه است، از جمله ساخت هتل پنج ستارهی ریکسوس، کارخانهی بازیافت زبالههای جامد و کارخانهی تولید ظروف شیشهای.
https://azh.kz/ru/news/view/117957
افزایش قیمت بنزین و گازوئیل در قزاقستان
رومن اسکلار، معاون نخست وزیر قزاقستان، اعلام کرد دولت به دلیل پایین بودن قیمت بنزین، قیمت آن را افزایش خواهد داد. اسکلار در یک کنفرانس مطبوعاتی در دولت خاطرنشان کرد که قزاقستان با وجود تمام ظرفیتهایش، فرآوردههای نفتی کافی تولید نمیکند. بنزین، سوخت دیزل موجود میباشد اما سوخت جت کمی وجود دارد. اسکلار گفت: بنزین و گازوئیل در اینجا بسیار ارزانتر از همسایگان ما هستند و جریان خروجی وجود دارد. حمل و نقل ترانزیتی با سوخت ارزان انجام میشود. بنابراین، ما به تدریج قیمتها را برابر خواهیم کرد. در مورد طرح افزایش تولید خودمان، این طرحها شامل ساخت مرحله دوم پالایشگاه نفت شیمکنت و اقداماتی برای افزایش بهرهوری در پالایشگاههای نفت موجود است.
با توجه به تصویب مفهوم جدید توسعه صنعت پالایش نفت تا 2040 قراراست حجم پالایش نفت در این کشور از ۱۸ به ۳۹ میلیون تن افزایش یابد که باید نیاز بازار داخلی را تأمین کند و امکان صادرات تا ۳۰ درصد سوخت به چین، هند و کشورهای آسیای میانه را فراهم کند. با این حال، مشکل اصلی کمبود نفت برای تکمیل ظرفیت است. تقریباً ۷۰ درصد تولید توسط سه ابرشرکت تنگیز، کاراچاگاناک و کاشاگان کنترل میشود. آنها صادرات محور هستند.در حال حاضر نفت قزاقستان با قیمت ۲۰ تا ۲۵ دلار در هر بشکه و قیمت تمامشده ۴۰ دلار در داخل کشور فروخته میشود. این امر باعث شده پالایش بدون حمایت صادراتی سودآور نباشد.کارشناسان میگویند اگر دولت سعی کند پالایشگاههای آینده را به طور کامل با مواد اولیه داخلی پر کند، این امر منجر به افزایش قیمتها شده و قیمت بنزین ممکن است به جای ۰.۶۰ دلار فعلی، به ۱ دلار در هر لیتر برسد.
https://orda.kz/benzin-i-dizel-podorozhajut-v-kazahstane-404881/
استفاده از هوش مصنوعی را برای انتقال دادههای گاز قزاقستان
قزاقستان شروع به پیادهسازی فناوریهای هوش مصنوعی در بخش گازرسانی خود نمود. شرکت QazaqGaz Aimaq یک پروژه آزمایشی برای انتقال خودکار قرائت کنتورهای گاز از طریق یک برنامه تلفن همراه با استفاده از هوش مصنوعی راهاندازی کرد. این سرویس دیجیتال در مناطق Kyzylorda، Kostanay و Turkestan در حال آزمایش است. بیش از 7 هزار کاربر قبلاً این برنامه را دانلود کردهاند، به ویژه ساکنان منطقه Turkestan که محصول جدید در آنجا بازخورد مثبتی دریافت کرده است. کاربر از طریق برنامه از کنتور گاز خود عکس میگیرد.پس از آن سیستم با استفاده از هوش مصنوعی، قرائتها را تشخیص داده و ارسال میکند. این امر نیاز به بازدید بازرسان را از بین برده، پردازش دادهها را سرعت بخشیده، خطر خطا را کاهش داده و شفافیت محاسبات را افزایش میدهد. به گفته QazaqGaz Aimaq، این راهکار دیجیتال به طور قابل توجهی حجم کار اپراتورها را کاهش و به شکلگیری فرهنگ مصرف منطقی گاز در بین مردم کمک میکند.
https://azh.kz/ru/news/view/117819
راهاندازی سه قطب لجستیکی در قزاقستان تا سال 2027
اولژاس بکتنوف، نخست وزیرقزاقستان، در پاسخ به یک تحقیق پارلمانی گفت که قزاقستان قصد دارد تا سال ۲۰۲۷ مجتمعهای لجستیکی، از جمله مراکز چندوجهی و بنادر خشک، را در آلماتی، آستانه و منطقه کستانای افتتاح کند. به گفته بکتنوف، تلاشهایی برای تقویت زیرساختهای لجستیکی این کشور در حال انجام است. وی افزود: قزاقستان با توسعه مسیرهای بینالمللی شرق-غرب و شمال-جنوب، نقش خود را به عنوان یک مرکز کلیدی ترانزیت اوراسیا تقویت میکند. نقاط کلیدی شامل لیانیونگانگ، شیآن، دوستیک، آلتینکول، کوریک، آکتائو، آلات، سلیاتینو، سویسلوچ و اورومچی است. ترمینالهای جدیدی در دست ساخت میباشند. بکتنوف خاطرنشان کرد که شرکت راهآهن ملی قزاقستان نیز در حال توسعه کریدورهای حمل و نقل به مراکز لجستیکی در ایران، امارات متحده عربی و پاکستان است.
https://astanatimes.com/2025/07/kazakhstan-to-launch-logistics-hubs-in-three-regions-by-2027/
KTZ و دریافت وام 540 میلیون دلاری برای ارتقاء کریدور راه آهن ترانس قزاقستان
شرکت راهآهن ملی قزاقستان، (KTZ) وام سندیکایی به مبلغ حداکثر ۴۸۰ میلیون فرانک سوئیس (تقریباً ۵۴۰ میلیون دلار) برای یک دوره سه ساله دریافت کرده است. این وام که از طریق بانک تجاری ابوظبی و دویچه بانک تأمین میشود، از پروژههای کلیدی زیرساختی در امتداد کریدور راهآهن ترانس-قزاقستان پشتیبانی خواهد کرد. به گفته KTZ، این وام، ساخت بخش موئینتی-قیزیلژار، ارتقاء بخشهای پرتردد شبکه راهآهن ملی و تأمین مالی مجدد بدهیهای موجود را پوشش خواهد داد.
کریدور راهآهن ترانس-قزاقستان در استراتژی قزاقستان برای تثبیت نقش خود به عنوان یک قطب اصلی ترانزیت زمینی که چین و اروپا را به هم متصل میکند، نقش محوری دارد. انتظار میرود بهبود زیرساختها باعث کاهش زمان تحویل، کاهش هزینههای لجستیک، ایجاد شغل و تنوعبخشی به مسیرهای تجارت بینالمللی شود و هم تابآوری اقتصاد قزاقستان و هم رقابتپذیری بخش حملونقل آن را افزایش دهد. در حال حاضر، بیش از ۸۰ درصد از حمل و نقل زمینی از چین به اروپا از طریق مسیر حمل و نقل بینالمللی ترانس خزر(کریدور میانی )، از قزاقستان عبور میکند. قزاقستان قصد دارد تا سال ۲۰۳۰، حجم حمل و نقل در امتداد کریدور میانی را بیش از دو برابر کرده و به ۱۰ میلیون تن برساند که بخشی از اهداف گستردهتر این کشور برای گسترش حضور در زنجیرههای تأمین جهانی است.
https://timesca.com/ktz-secures-540-million-loan-to-upgrade-trans-kazakhstan-railway-corridor/
سهم انرژی تجدیدپذیر قزاقستان در نیمه اول سال 2025
قزاق گرین در ۲۴ جولای2025 به نقل از وزارت انرژی گزارش داد که منابع انرژی تجدیدپذیر (RES) در نیمه اول سال ۲۰۲۵، حدود ۶.۸۱ درصد از کل تولید برق قزاقستان را تشکیل دادهاند. تأسیسات انرژی تجدیدپذیر در این کشور در طول شش ماه ۴.۲ میلیون کیلووات ساعت (کیلووات ساعت) تولید کردند. انرژی بادی با ۲.۶ میلیون کیلووات ساعت، بیشترین سهم را داشته که بیش از ۶۰ درصد از کل تولید انرژی تجدیدپذیر است. نیروگاههای خورشیدی با بیش از یک میلیون کیلووات ساعت، نیروگاههای برق آبی کوچک با ۵۷۲ میلیون کیلووات ساعت و انرژی بیوالکتریک با ۱.۳۹ میلیون کیلووات ساعت به ترتیب در جایگاههای بعدی قرار دارند. تا پایان ماه ژوئن، کل ظرفیت انرژی تجدیدپذیر نصب شده قزاقستان ۳۱۲۲.۱۲ مگاوات بود که شامل ۱۵۷۰.۰۵ مگاوات از مزارع بادی، ۱۲۶۲.۶۱ مگاوات از نیروگاههای خورشیدی ، ۲۸۷.۶۸۵ مگاوات از نیروگاههای آبی کوچک و ۱.۷۷ مگاوات از نیروگاههای بیوالکتریک میشود.
https://astanatimes.com/2025/07/kazakhstans-renewable-energy-share-hits-6-8-in-first-half-of-2025/