اخبار اقتصادی صربستان
گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی صربستان در هفتۀ چهارم تیر ماه 1404 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد:
رشد تولید ناخالص داخلی صربستان در پنج ماه اول سال ۲۰۲۵
بر اساس گزارش تحلیلها و روندهای اقتصاد کلان (MAT) تولید ناخالص داخلی (GDP) واقعی صربستان در دوره ژانویه تا می ۲۰۲۵، سال به سال حدود ۲.۲ درصد افزایش یافته است.
در تحلیل اختصاصیافته به ارزیابی فعالیتهای اقتصادی، تأکید شده است که از جنبه تولید، منبع اصلی رشد، بخش خدمات بوده، در حالی که صنعت حدود ۰.۴ واحد درصد به رشد تولید ناخالص داخلی کمک کرده است. رشد سالانه صنعت در ماه می ۴.۴ درصد و بخش فرآوری ۷ درصد بوده است.
همچنین، رشد دو رقمی سالانه در تجارت خارجی ثبت شده است؛ صادرات کالا ۱۷.۳ درصد و واردات ۶.۸ درصد افزایش یافته است، که در نتیجه کسری تجارت کالا ۲۶.۸ درصد کاهش یافته است. پوشش واردات توسط صادرات ۸۳.۷ درصد بوده است.
پس از کندی قبلی، به ویژه در دوره فوریه-آوریل، در ماه میبهبود کامل در گردش مالی داخلی مشاهده شده است، به طوری که گردش مالی خردهفروشی با قیمتهای ثابت ۵.۶ درصد افزایش یافته است.
در مورد تورم، در ماه می هم در سطح ماهانه و هم در سطح سالانه کاهش یافته است. در آوریل و می ۲۰۲۵، تورم ماهانه ۰.۳ درصد و ۰.۲ درصد و تورم سالانه ۴.۰ درصد و ۳.۸ درصد ثبت شده است.
https://www.rtv.rs/sr_lat/ekonomija/finansije/u-prvih-pet-meseci-bdp-medjugodisnje-uvecan-za-oko-2-2-odsto_1641302.html
پایگاه اینترنتی آرتیوی -07/07/2025
میزان کسری بودجه صربستان
وزارت دارایی صربستان اعلام کرد که در پنج ماه نخست سال جاری، کسری بودجه دولت به ۷۲.۱ میلیارد دینار رسیده است. این میزان بهطور قابل توجهی کمتر از رقم برنامهریزیشده ۱۹۱.۵ میلیارد دینار بوده و نسبت به برنامه مصوب بودجه که کسری ۱۱۹.۴ میلیارد دیناری را پیشبینی کرده بود، عملکرد بهتری را نشان میدهد.
بر اساس گزارش منتشر شده، مجموع درآمدهای دولت در این دوره به ۸۷۹.۹ میلیارد دینار رسید، در حالی که میزان هزینهها ۹۵۱.۹ میلیارد دینار بوده است. تنها در ماه مه، دولت موفق به ثبت مازاد بودجهای معادل ۵.۹ میلیارد دینار شد.
در ماه مه، کل درآمدهای عمومیبه ۱۹۶.۱ میلیارد دینار بالغ شد که از این میزان، ۱۷۶ میلیارد دینار مربوط به درآمدهای مالیاتی بود. بخش عمده این درآمدها از محل مالیات بر ارزش افزوده (۷۸.۱ میلیارد دینار) و عوارض (۴۴.۴ میلیارد دینار) حاصل شده است. درآمدهای غیرمالیاتی در این ماه نیز ۱۹.۶ میلیارد دینار و کمکهای مالی دریافتی ۰.۵ میلیارد دینار بودهاند.
در همین ماه، هزینههای دولت به ۱۹۰.۲ میلیارد دینار رسید که شامل هزینههای حقوق و دستمزد کارکنان (۴۸.۵ میلیارد دینار)، انتقالات به سازمانهای بیمه اجتماعی و صندوقهای بازنشستگی و حمایتی (۳۰.۲ میلیارد دینار)، سرمایهگذاریهای عمرانی (۲۲.۵ میلیارد دینار) و پرداخت یارانهها (۱۹.۷ میلیارد دینار) بوده است.
در سطح بودجه عمومی دولت، کسری مالی در پنج ماه نخست سال ۵۷ میلیارد دینار گزارش شده، در حالی که مازاد اولیه بودجه (پیش از پرداخت بهره بدهیها) به ۱۶.۶ میلیارد دینار رسیده است.
وزارت دارایی صربستان همچنین اعلام کرد که میزان بدهی عمومیکشور تا پایان ماه مارس به ۳۸.۷۶ میلیارد یورو رسیده است که معادل ۴۴ درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) میباشد. این رقم نسبت به پایان سال گذشته روندی کاهشی داشته است؛ بهطوریکه در تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۲۴، بدهی عمومی ۳۸.۸۷ میلیارد یورو و نسبت آن به تولید ناخالص داخلی ۴۷.۲ درصد بود.
https://www.blic.rs/biznis/vesti/u-prvih-pet-meseci-deficit-budzeta-721-milijardu-dinara-javni-dug-smanjen/xw8c9vv
پایگاه اینترنتی بلیس -07/07/2025
امکان پرداخت بینالمللی با کارت دیناکارد از طریق همکاری با دیسکاور
بانک مرکزی صربستان (NBS) با همکاری شرکت آمریکایی دیسکاور، امکان پرداخت بینالمللی را برای دارندگان کارتهای ملی دیناکارد فراهم کرده است. این همکاری از طریق صدور کارتهای مشترک دیناکارد–دیسکاور توسط بانکهایی همچون NLB و پست بانک عملیاتی شده و کاربران میتوانند از این کارتها در بیش از ۲۰۰ کشور استفاده کنند.
بر اساس اعلام ندا ووکویچ، کارشناس بانک مرکزی، این همکاری بخشی از راهبرد توسعه کارتهای ملی برای گسترش دامنه استفاده و اتصال به شبکههای جهانی است. همچنین، پرداختهای خارجی با این کارتها براساس نرخ فروش ارز بانک مرکزی انجام میشود و میتواند در برخی موارد مقرونبهصرفهتر از پرداخت نقدی باشد.
همزمان با آغاز پذیرش کارتهای دیسکاور در صربستان، انتظار میرود بانکهای بیشتری پذیرنده این کارتها شوند. به گفته ووکویچ، این همکاری مزایایی دوجانبه برای شبکههای کارتی و پذیرندگان به همراه دارد و به تقویت سیستم مالی داخلی کمک میکند.
https://rtv.rs/sr_lat/ekonomija/saradnja-nbs-sa-discoverom-omogucava-korisnicima-dina-kartice-placanje-van-zemlje_1641341.html
پایگاه اینترنتی آرتیوی -07/07/2025
اجرایی شدن افزایش ۶۰ درصدی مالیات بر محصولات تنباکو در صربستان
وزارت دارایی صربستان از اجرای آییننامه جدید مالیاتی خبر داد که از ۵ جولای به اجرا درآمده و از دوره محاسبه ۱ تا ۱۵ ژانویه ۲۰۲۶ اعمال خواهد شد. بر اساس این آییننامه، نرخ مالیات بر محصولات جایگزین تنباکو، مانند فیلترهای تنباکو و طعمدهندههای قلیان، از ۴۰ درصد به ۱۰۰ درصد افزایش یافته و با سیگارهای معمولی همتراز شده است.
هدف از این تغییر، جلوگیری از فرار مالیاتی و افزایش درآمدهای دولتی با یکسانسازی بار مالیاتی بر انواع محصولات تنباکویی عنوان شده است. فهرست کالاهای مشمول نیز گسترش یافته و محصولاتی نظیر کیسههای نیکوتین، مایعات زیستی و گاز طبیعی را نیز در بر میگیرد.
همچنین، اصلاحات جدید شامل دیجیتالیسازی کامل فرآیند ثبت، گزارشدهی و ارسال اظهارنامهها از طریق فرم جدید PP OA است که دارای ساختاری دقیق و زمانبندی دو مرحلهای در هر ماه خواهد بود.
https://www.b92.net/biz/srbija/vesti/144265/poskupljuju-akcize-na-duvanske-proizvode-za-cak-60-odsto/vest
پایگاه اینترنتی ب92 -07/07/2025
افزایش چشمگیر قراردادهای مالی از راه دور در صربستان
بانک مرکزی صربستان (NBS) اعلام کرد در سهماهه نخست سال جاری، ۹۳,۳۵۵ قرارداد مالی از راه دور منعقد شده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته، ۵۸.۴ درصد رشد داشته است.
از این تعداد، ۲۵,۵۰۶ قرارداد با استفاده از شناسایی ویدیویی کاربران منعقد شده که افزایشی ۷۹.۹ درصدی را نشان میدهد. سهم این نوع شناسایی در کل قراردادهای از راه دور به ۲۷.۳ درصد رسیده است.
همچنین، ۹۶۴ قرارداد از این مجموعه توسط ارائهدهندگان خدمات مالی غیربانکی انجام شده است.
در مقایسه با سال گذشته، قراردادهای سپردهای ۱۱۳.۶ درصد، افتتاح حسابهای پرداخت ۱۰۷.۸ درصد، اضافهبرداشتها ۳۷.۴ درصد و وامهای نقدی ۲۸ درصد رشد داشتهاند.
این آمار نشاندهنده افزایش استقبال شهروندان از خدمات مالی دیجیتال در کشور است.
https://www.tanjug.rs/ekonomija/srbija/175701/nbs-broj-ugovora-na-daljinu-u-prvom-tromesecju-veci-za-584-nego-pre-godinu-dana/vest
پایگاه اینترنتی تانیوگ -08/07/2025
تعویق اعمال تعرفههای آمریکا بر صربستان تا اول اوت
اتاق بازرگانی صربستان اعلام کرد که آمریکا اجرای تعرفه ۳۵ درصدی بر کالاهای صربستانی را تا ۱ اوت به تعویق انداخته و این زمان صرف مذاکرات بیشتر برای بهبود شرایط تجاری خواهد شد.
این تعرفهها، بخشی از سیاست تجاری جدید دولت ترامپ هستند که به گفته او، در صورت عدم توافق با کشورهای هدف، از اول آگوست اجرا خواهند شد. تعرفه پیشنهادی برای صربستان ۳۵ درصد تعیین شده است که نسبت به نرخ اولیه، ۲ درصد کاهش یافته است.
ترامپ در نامهای به رئیسجمهور صربستان تأکید کرد در صورتی که شرکتهای صرب در خاک آمریکا سرمایهگذاری کنند، از این تعرفهها معاف خواهند شد و مجوزهای لازم در مدت کوتاهی صادر میشود.
طبق اعلام اتاق بازرگانی صربستان، تجارت دوجانبه با آمریکا در پنج ماه نخست سال ۲۰۲۵ در حدود ۳۰ درصد افزایش یافته و صادرات صربستان به این کشور با وجود تعرفههای پیشین، ۲۸ درصد رشد داشته است.
تعرفههای جدید شامل کالاهایی همچون فولاد، آلومینیوم، خودرو و لاستیک خودرو خواهد بود. صربستان یکی از ۱۴ کشوری است که از سوی ترامپ مشمول این تعرفهها شده است.
https://rtv.rs/sr_lat/ekonomija/aktuelno/pks-odlozene-carine-sad-do-1.-avgusta-do-tada-dodatni-pregovori_1641669.html
ایر صربیا در شش ماه بیش از ۲۰,۰۰۰ مسافر را در مسیر بلگراد-شانگهای جابجا کرده است
شرکت هواپیمایی ملی صربستان، ایر صربیا در طول شش ماه اول از زمان برقراری خط پرواز مستقیم بین بلگراد و شانگهای، بیش از ۲۰,۰۰۰ مسافر را در این مسیر جابجا کرده است.
ایر صربیا اعلام کرده است که پروازهای بین پایتخت صربستان و مرکز تجاری چین از میزان بالای مسافران برخوردار بوده و با رشد پایدار میباشد و در طول فصل تابستان جاری شدت بیشتری گرفته است.
ییریی مارک، مدیرعامل ایر صربیا، اظهار داشت که برقراری پروازهای منظم بین بلگراد و شانگهای گامی مهم در جهت بهبود ارتباطات جهانی صربستان است.
مارک افزود: «تعداد مسافرانی که در شش ماه گذشته از این مسیر استفاده کردهاند، به وضوح توجیه و اهمیت استراتژیک آن را تأیید میکند. به این ترتیب، سفر بین دو کشور را تسهیل شده است و به تقویت مبادلات اقتصادی و فرهنگی بین صربستان و چین کمک کردهاست. ما مطمئنیم که اهمیت این خط در سالهای آینده نیز در راستای روندهای توسعه همکاری بین اروپا و آسیا افزایش خواهد یافت»
ایر صربیا علاوه بر شانگهای، در پروازهای طولانی مدت به گوانگژو، نیویورک و شیکاگو نیز پرواز میکند. در تمامی خطوط ذکر شده، هواپیماهای از نوع ایرباس A330-200 مورد استفاده قرار میگیرند.
https://mojgradsm.rs/er-srbija-za-sest-meseci-prevezla-vise-od-20-000-putnika-na-ruti-beograd-sangaj/
پایگاه اینترنتی مویگراد -11/07/2025
قیمت خدمات هتلها و رستورانهای صربستان در ژوئن 9.2 درصد بیشتر از سال گذشته بوده است
بر اساس دادههای اداره آمار صربستان، خدمات مهماننوازی در صربستان در ژوئن امسال، 9.2 درصد گرانتر از ژوئن 2024 بوده است.
در این بخش، مواد غذایی 10.3 درصد گران شدهاند که در این میان، پیشغذاهای گرم و سرد 9.2 درصد، غذاهای آماده 11.4 درصد، کباب و غذاهای سفارشی 9.6 درصد، خورشها 10.7 درصد، سالادها 12.5 درصد، نان 10.0 درصد و کیکها 9.5 درصد افزایش قیمت داشتهاند. قیمت نوشیدنیهای الکلی 11.8 درصد و نوشیدنیهای غیرالکلی 11.4 درصد افزایش یافته است.
کمترین افزایش قیمت مربوط به اقامت شبانه بوده که 1.6 درصد گزارش شده است. افزایش قیمت خدمات هتلها و رستورانها در وویوودینا کمتر از سطح کشوری صربستان بوده و 7.2 درصد ثبت شده است.
در وویوودینا، مواد غذایی و نوشیدنیها هر دو 7.6 درصد گران شدهاند، در حالی که نوشیدنیهای غیرالکلی 6.6 درصد افزایش قیمت داشتهاند.
همانند سطح کشوری صربستان، کمترین افزایش قیمت در وویوودینا نیز مربوط به اقامت شبانه بوده و 5.0 درصد گزارش شده است.
https://www.politika.rs/sr/clanak/686577/cene-usluga-hotela-i-restorana-u-junu-vece-za-9-2-odsto-nego-pre-godinu-dana
پایگاه اینترنتی پولیتیکا -11/07/2025
صربستان بدهی به صندوق بینالمللی پول ندارد
بانک مرکزی صربستان (NBS) اعلام کرد که هیچگونه بدهی معوقهای به صندوق بینالمللی پول (IMF) ندارد. بر اساس آخرین دادههای این بانک مرکزی صربستان برای پایان مارس سال جاری، کل بدهی خارجی صربستان 49 میلیارد یورو است که نسبت آن به تولید ناخالص داخلی (GDP) به 58.6 درصد رسیده و در مقایسه با پایان سال 2024 (59.2 درصد) کاهش یافته است.
بانک مرکزی صربستان در واکنش به گزارشهای نادرست برخی رسانهها که مدعی بودند بدهی خارجی صربستان به 50 میلیارد یورو رسیده و بخش عمده آن به اقتصاد داخلی، صندوق بینالمللی پول و چین تعلق دارد، توضیح داد که بودجه پیشبینیشده در چارچوب ترتیبات احتیاطی (Stand-by Arrangement) با صندوق بینالمللی پول در سال 2022، به مبلغ 1.9 میلیارد حق برداشت مخصوص (معادل حدود 2.4 میلیارد یورو)، بهطور کامل برداشت نشده است. این بودجه برای حفظ ثبات اقتصاد کلان در شرایط بحران انرژی جهانی طراحی شده بود و تنها 1.2 میلیارد یورو از آن در دو قسط استفاده شده است.
بر اساس دادههای بانک مرکزی صربستان، از کل بدهی خارجی بخش دولتی به مبلغ 26.4 میلیارد یورو در پایان مارس، بدهی به صندوق بینالمللی پول 2.4 میلیارد یورو (معادل 9 درصد از کل بدهی خارجی دولت) است. نیمی از این مبلغ مربوط به تخصیصهای حق برداشت مخصوص و نیمی دیگر به منابع برداشتشده در چارچوب ترتیبات احتیاطی سال 2022 اختصاص دارد.
از کل بدهی خارجی 49 میلیارد یورویی، بخش دولتی 26.4 میلیارد یورو (53.8 درصد) و بخش خصوصی 22.6 میلیارد یورو (46.2 درصد) را تشکیل میدهد. در بخش خصوصی، بدهی شرکتها 19.1 میلیارد یورو (39 درصد) و بدهی بانکها 3.5 میلیارد یورو (7.2 درصد) از کل بدهی خارجی را شامل میشود.
در مقایسه با پایان سال 2024، بدهی خارجی کشور حدود 252 میلیون یورو افزایش یافته که این افزایش بهطور کامل ناشی از رشد بدهی بخش خصوصی است، در حالی که بدهی خارجی بخش دولتی 266 میلیون یورو کاهش یافته است.
بخش عمده بدهی خارجی بخش دولتی شامل اوراق قرضه یورویی منتشرشده در بازارهای بینالمللی به مبلغ تقریبی 9 میلیارد یورو، منابع دریافتی از مؤسسات مالی بینالمللی (از جمله صندوق بینالمللی پول) به مبلغ 7.83 میلیارد یورو و بدهی به دولتها، بانکهای توسعه و آژانسهای دولتی خارجی به مبلغ 7.2 میلیارد یورو است.
https://rtv.rs/sr_lat/ekonomija/aktuelno/nbs-nemamo-dug-prema-mmf-sredstva-stend-baj-aranzmana-nisu-povucena-u-celosti_1642382.html
پایگاه اینترنتی آرتیوی -10/07/2025
مؤسسه وینچا محور توسعه برنامه هستهای صلحآمیز صربستان خواهد بود
دوبراوکا جددوویچ هاندانویچ، وزیر معدن و انرژی صربستان، در دیدار با نمایندگان مؤسسه علوم هستهای وینچا بر نقش کلیدی این مؤسسه در توسعه کاربردهای صلحآمیز انرژی هستهای تأکید کرد. وی اظهار داشت که با اصلاح قانون انرژی، بستر قانونی برای توسعه این حوزه فراهم شده و وزارتخانه با تشکیل بخش ویژهای برای انرژی هستهای، همکاری با مؤسسه وینچا را در اولویت قرار داده است.
وزیر انرژی صربستان افزود: «توسعه برنامه هستهای بدون تقویت کادر متخصص ممکن نیست. مؤسسه وینچا بهعنوان زیرساخت اصلی این برنامه شناخته شده و مطالعه فنی مقدماتی برای بررسی گزینههای بازار و فناوری در مراحل نهایی است.» وی تأکید کرد که تصمیمگیریهای آینده با رعایت دستورالعملهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی انجام خواهد شد.
اسلاوکو دیموویچ، مدیر مؤسسه وینچا، اعلام کرد که این مؤسسه قصد دارد به مرکز آموزشی منطقهای در زمینه انرژی هستهای تبدیل شود و با تشکیل کمیسیونی تخصصی، از توسعه این برنامه حمایت خواهد کرد. وی همچنین از پروژههای نوآورانهای مانند تولید هیدروژن سبز و احداث نیروگاه خورشیدی و پمپ حرارتی برای کاهش هزینههای انرژی خبر داد.
سال گذشته، وزارت معدن و انرژی صربستان با امضای تفاهمنامهای با پنج وزارتخانه، 20 دانشکده و مؤسسه علمی، گام مهمی در جهت گردآوری متخصصان داخلی و خارجی برای توسعه انرژی هستهای برداشته است.
https://www.kurir.rs/vesti/politika/9720581/djedovic-handanovic-obrazovanje-i-okupljanje-strucnjaka-temelj-za-razvoj-nuklearne-energije-u-srbiji
پایگاه اینترنتی کوریر -10/07/2025
208.3 میلیون تن زباله در صربستان مورد پردازش قرار گرفته است
اداره آمار صربستان اعلام کرد که در سال 2024، بخشهای اقتصادی در صربستان 209.7 میلیون تن زباله تولید کردهاند و در مجموع 208.3 میلیون تن زباله مورد پردازش قرار گرفته است.
در طول سال 2024 در صربستان، بخشهای کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری، معدن، صنعت فرآوری، تأمین برق، گاز و بخار، تأمین آب و مدیریت فاضلاب، ساخت و ساز و بخشهای خدماتی 209.7 میلیون تن زباله تولید کردهاند که این مقدار نسبت به سال قبل 16.4درصد افزایش نشان میدهد.
در مورد میزان زبالههای تولید شده، با نگاهی به بخشها و در مقایسه با سال قبل، در سال 2024 بخش کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری کاهش 10 درصدی را تجربه کرده است.
https://www.insajder.net/prenosimo/tokom-prosle-godine-u-srbiji-povecana-kolicina-otpada-za-29-5-miliona-tona
پایگاه اینترنتی اینسایدر -10/07/2025
بانک ملی صربستان نرخ بهره مرجع را 5.75 درصد اعلام کرد
هیئت اجرایی بانک مرکزی صربستان (NBS) در جلسه خود تصمیم گرفت نرخ بهره مرجع را در 5.75 درصد و نرخهای بهره سپرده (4.5 درصد) و تسهیلات اعتباری (7 درصد) را بدون تغییر حفظ کند.
بانک مرکزی صربستان اعلام کرد افزایش قیمت جهانی برخی مواد غذایی مانند کاکائو و قهوه، همراه با اثرات خشکسالی سال گذشته و کاهش عرضه میوه و سبزیجات، به رشد سالانه قیمت مواد غذایی در بازار داخلی منجر شده است. همچنین، دماهای بالای اخیر ممکن است عملکرد کشاورزی سال جاری را کاهش دهد.
هیئت اجرایی با اشاره به عدم قطعیتهای جهانی، از جمله درگیریهای خاورمیانه و نوسانات قیمت نفت و گاز، بر لزوم احتیاط در سیاست پولی تأکید کرد. کاهش نرخ تورم کل به 3.8 درصد و تورم اصلی به 4.6 درصد در ماه مه گزارش شد، اما انتظار میرود تورم در ماههای آینده به دلیل افزایش قیمت فرآوردههای نفتی و شرایط جوی نامساعد بهطور موقت افزایش یابد.
رشد تولید صنعتی در پنج ماه نخست 2025 به 2.5 درصد رسید که عمدتاً ناشی از افزایش 4.2 درصدی در صنعت فرآوری بود. صادرات کالا با رشد 10.2 درصدی و واردات با 11.5 درصد افزایش یافت. بخش خدمات نیز با رشد 5.6 درصدی خردهفروشی در ماه مه بهبود یافت.
بانک مرکزی صربستان پیشبینی کرد که فعالیت اقتصادی با شتاب تولید در صنعت خودروسازی و پروژههای زیرساختی EXPO 2027 تقویت شود. رشد 11 درصدی فعالیت اعتباری به شرکتها و خانوارها نیز از رشد اقتصادی حمایت میکند.
هیئت اجرایی بانک مرکزی صربستان اعلام کرد که تصمیمات آتی سیاست پولی با توجه به تحولات بازارهای داخلی و جهانی، حفظ ثبات مالی و چشمانداز رشد اقتصادی اتخاذ خواهد شد. جلسه بعدی در 7 اوت 2025 برگزار میشود.
https://n1info.rs/biznis/kamatna-stopa-nbs-i-dalje-na-nivou-od-575-odsto-neophodan-oprez-zbog-inflacije/
پایگاه اینترنتی ان1 -10/07/2025