افزایش ارزش یورو، مشکلی برای اقتصاد اتحادیه اروپا

پس از بحران تورم و کنترل آن بعد از سه سال، اکنون افزایش ارزش یورو در برابر دلار آمریکا به یک مشکل برای اقتصاد اتحادیه اروپا تبدیل شده است. این مشکلات می‌تواند شامل این موارد باشد:افزایش هزینه‌های داخلی دولت‌ها در اقتصاد اروپا به خصوص با توجه به سیاست‌های سوبسیدی دولت‌های عضو،افزایش هزینه و در نتیجه افزایش قیمت نهایی محصولات اروپایی بویژه اینکه که اقتصاد اروپا در چند سال اخیر به خصوص در بخش صنعت، به شدت رقابت‌پذیری خود را از دست داده است و نهایتا اینکه تقویت یورو ممکن است نشانه ای از اعتماد بازارها به اقتصاد اروپا باشد ولی در عمل: صادرات را کاهش،درآمد شرکت‌های چندملیتی اروپایی را کم و همچنین رقابت‌پذیری کشورهای ضعیف‌تر منطقه یورو را کاهش می‌دهد.

بعد از پاندمی‌کرونا، کشورهای عضو اتحادیه اروپا دچار مشکلات اقتصادی عدیده‌ای شدند. اندک زمانی بعد از پاندمی، با شروع جنگ اوکراین، میزان فشار به اقتصاد خسته اروپا از پاندمی چند برابر شد و مهمترین تاثیر آن بر کشورهای عضو، افزایش سرسام‌آور تورم و بحران گرانی بود. مهمترین اقدام اتحادیه در این راستا، افزایش نرخ بهره پایه توسط بانک مرکزی اروپا بود تا بتواند تورم را مهار کند. این نرخ به مرور کمتر و کمتر شد و نهایتا کشورهای اتحادیه توانستند به نوعی بر بحران تورم غلبه کنند، هرچند برخی کشورها نظیر اتریش همچنان با آن درگیر هستند.

 اما در ادامه مشکل دیگری برای اقتصاد اروپا پیش آمد که می‌تواند علی‌رغم ظاهری مثبت عواقب سنگینی برای اقتصاد این منطقه داشته باشد. این مشکل تقویت یورو در برابر دلار آمریکا است که برای اقتصاد اروپا می‌تواند مشکلاتی به وجود آورد. یکی از این مشکلات،‌ افزایش هزینه‌های داخلی دولت‌ها است که در اقتصاد اروپا به خصوص با توجه به سیاست‌های سوبسیدی دولت‌های عضو، هزینه دولت‌ها را بسیار افزایش خواهد داد. یکی دیگر از مشکلات به عنوان نمونه،‌ افزایش هزینه و در نتیجه افزایش قیمت نهایی محصولات اروپایی است. این مساله وقتی حادتر می‌شود که در نظر داشته باشیم که اساسا اقتصاد اروپا در چند سال اخیر به خصوص به شدت در بخش صنعت رقابت‌پذیری خود را از دست داده است و این از دست رفتن رقابت‌پذیری به دلیل افزایش هزینه‌های تولید، مساله اصلی صنعت در این حوزه و به خصوص در کشوری مانند اتریش است.

 در همین راستا، روزنامه پرسه اتریش در تحلیلی به بررسی این مساله پرداخته و با توجه به مواضع و عملکرد بانک مرکزی اتحادیه در سه سال اخیر و مواضع برخی روسای بانک‌های مرکزی در اروپا نشان می‌دهد که بعد از مساله تورم، اکنون گرانی یا همان تقویت ارزش یورو به معضلی برای اتحادیه اروپا تبدیل شده است.

روزنامه پرسه اتریش در این مقاله عنوان می دارد:

در حالی که سه سال پیش به نظر می‌رسید تورم در منطقه یورو از کنترل خارج شده است، اکنون به نظر می‌رسد به‌تدریج ثبات بازگشته است. دست‌کم این نظر کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا (ECB)  است. او در مصاحبه‌ای با شبکه ARD گفت: "در جبهه قیمت‌ها، ما به ثبات رسیده‌ایم." نرخ تورم در ماه مه به دو درصد رسید و این دقیقاً برابر با هدف‌گذاری بانک مرکزی اروپا است.

کاهش نرخ بهره و چشم‌انداز آینده

بانک مرکزی اروپا از ژوئن سال گذشته تاکنون نرخ بهره را هشت بار، مجموعاً به میزان دو درصد کاهش داده است – که اخیراً به دو درصد رسیده است. نشست بعدی سیاست‌گذاران بانک مرکزی در فرانکفورت کمتر از سه هفته دیگر برگزار خواهد شد. سرمایه‌گذاران انتظار دارند که این بار وقفه‌ای در کاهش نرخ بهره صورت گیرد. با این حال، چرخه کاهش نرخ بهره احتمالاً هنوز به پایان نرسیده است. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که تا پایان سال ۲۰۲۵، نرخ بهره به ۱٫۷۵ درصد کاهش یابد.

لاگارد در مورد مسیر آتی نرخ بهره در گفت‌وگو با ARD اظهار نظر قطعی نکرد و گفت:

"ما بر اساس قطب‌نمای خود تصمیم خواهیم گرفت"

دیدگاه‌های تازه درباره سیاست پولی

به تازگی صورتجلسه نشست اخیر بانک مرکزی اروپا نیز منتشر شده است. طبق این اسناد، برخی از اعضای شورای بانک مرکزی معتقدند که سیاست پولی نباید بیش از حد به داده‌های کوتاه‌مدت واکنش نشان دهد. در عین حال، می‌توان انحرافات ملایم از هدف تورم را پذیرفت، تا زمانی که انتظارات تورمی همچنان تثبیت شده باشند. در سال ۲۰۲۱، بانک مرکزی اروپا در چارچوب بازنگری راهبردی، هدف تورمی خود را به‌طور دقیق روی دو درصد تعیین کرد، در حالی که پیش‌تر هدف «کمتر از دو درصد» دنبال می‌شد.

تقویت یورو؛ فرصت یا تهدید؟

علاوه بر افزایش قیمت مصرف‌کننده، رشد ارزش یورو در برابر دلار نیز به موضوعی مهم تبدیل شده است. از ژانویه تاکنون، ارزش یورو در برابر دلار حدود ۱۴ درصد افزایش یافته است. لوئیس گویندوس، معاون بانک مرکزی اروپا، در آغاز هفته گفت که اگر ارزش یورو از 1.20 دلار (که اکنون اندکی کمتر از 1.18 دلار است) فراتر برود، شرایط می‌تواند «بسیار پیچیده‌تر» شود. در این رابطه رئیس بانک مرکزی فرانسه، فرانسوا ویلروآ دو گالو، برآورد کرده است که اگر ارزش یورو به‌طور پایدار ۱۰ درصد افزایش یابد، نرخ تورم در سه سال آینده به‌طور سالانه 0.2 درصد کاهش خواهد یافت.

اما یوروی قوی‌تر برای صادرکنندگان اروپایی مشکل‌ساز است، زیرا محصولات آن‌ها در خارج از اتحادیه اروپا گران‌تر می‌شوند. در عین حال، واردات از آمریکا ارزان‌تر خواهد شد، که می‌تواند افزایش قیمت‌ها را مهار کند. کارستن برژسکی، رئیس بخش اقتصادی در بانک ING معتقد است، یوروی قوی به‌تدریج به نگرانی تبدیل خواهد شد. به گفته او، «در نهایت، ادامه افزایش ارزش یورو نه تنها فشار ضدتورمی را تقویت خواهد کرد، بلکه ریسک آسیب‌های اقتصادی به صنعت صادراتی که پیش‌تر نیز در تنگنا قرار داشت را افزایش می‌دهد و این فشار به اندازه‌ای خواهد بود که مجبور به کاهش‌های بیشتر در نرخ بهره شویم.».

پیش‌بینی بانک مرکزی اروپا

بانک مرکزی اروپا پیش‌بینی می‌کند که طی ۱۸ ماه آینده نرخ تورم زیر هدف تعیین‌شده 2 درصدی باقی خواهد ماند، زیرا تعرفه‌های آمریکا اعتماد را تضعیف کرده و رشد اقتصادی را کاهش می‌دهد. در حال حاضر، انتظار می‌رود که نرخ تورم در منطقه یورو در سال ۲۰۲۷ روی دو درصد تثبیت شود. همچنین برای سال جاری نرخ تورم دو درصد پیش‌بینی شده است، اما در سال ۲۰۲۶ این میزان به 1.6 درصد کاهش خواهد یافت. در فرانسه، نرخ تورم اخیراً تنها 0.8 درصد بوده، در ایتالیا ۱٫۷ درصد. اتریش با تورم ۳٫۲ درصدی از کشورهایی است که نرخ تورم آن بالاتر از میانگین حوزه یورو است.

نگرانی درباره سرعت رشد یورو

گدیمیناس شیمکوس، رئیس بانک مرکزی لیتوانی معتقد است، سرعت افزایش ارزش یورو مسئله‌ای است که بانک مرکزی اروپا باید با دقت بیشتری دنبال کند. او پیش‌تر در مصاحبه‌ای گفته بود: «از نظر تاریخی، نرخ کنونی برابری یورو و دلار آمریکا غیرعادی نیست، اما سرعت این تطبیق به این معناست که باید آن را جدی بگیریم».

 تقویت بازار داخلی اروپا؛ پاسخ به تعرفه‌های آمریکا

موضوع دیگری که بانکداران مرکزی را نگران کرده، تعرفه‌ها هستند. تعرفه‌های کاهش‌یافته از سوی آمریکا در تاریخ ۹ ژوئیه به پایان می‌رسند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، اعلام کرده که نامه‌هایی به شرکای تجاری خود ارسال خواهد کرد که در آن‌ها میزان افزایش تعرفه‌های آینده مشخص شده است.

از نظر لاگارد، پاسخ به سیاست‌های تعرفه‌ای آمریکا باید تقویت بازار داخلی اتحادیه اروپا باشد. او به ARD گفت: «مسلماً آمریکا کشور بزرگی است، مکان مهمی است و شریک تجاری مهمی‌برای ماست. اما آنچه ما باید انجام دهیم این است که در خانه خود، باغ‌مان را مرتب کنیم. ما در اروپا ظرفیت عظیمی داریم.» کالاها، سرمایه و مردم باید بتوانند آزادانه در اتحادیه اروپا جابجا شوند.

 https://www.diepresse.com/19868112/nach-der-inflation-wird-nun-der-euro-zum-problem