اخبار اقتصادی کشورهای اوگاندا، رواندا و بوروندی

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی کشورهای اوگاندا، رواندا و بوروندی در هفتۀ اول تیر ماه ۱۴۰۴ مندرج در رسانه‌های این کشورها به شرح زیر ارائه می‌گردد.

جمهوری اوگاندا

اوگاندا بزرگ‌ترین صادرکننده قهوه در آفریقا

اوگاندا با پشت سر گذاشتن اتیوپی، به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده قهوه در قاره آفریقا معرفی شد. این خبر در گزارشی توسط وزارت کشاورزی، صنعت دام و شیلات اوگاندا اعلام شد. براساس این گزارش، اوگاندا در ماه می سال ۲۰۲۵، موفق به صادراتی معادل ۲۴۳ میلیون دلار شده است. وزارت کشاورزی اوگاندا در این بیانیه‌ اعلام کرد: «صنعت قهوه اوگاندا به نقطه عطف تاریخی دست یافته است. در ماه می ۲۰۲۵، اوگاندا به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده قهوه آفریقا شناخته شده و با صادرات بی‌سابقۀ بیش از ۴۷ هزار تن، از رکوردهای پیشین اتیوپی فراتر رفت. حجم صادرات اوگاندا در ماه می از صادراتِ ۴۳ هزار تنی قهوۀ اتیوپی پیشی گرفته و این امر نشان‌دهندۀ تغییری در بازار تجارت قهوۀ این قاره است».

شایان ذکر است که وزارت کشاورزی اوگاندا، این رشد چشمگیر را به بهبود استانداردهای کیفی و حمایت دولت نسبت داده است. همچنین اعلام شد که با آغاز فصلِ اصلیِ برداشت در مناطقِ کشت قهوه، انتظار می‌رود تولید در ماه‌های آینده افزایش بیشتری داشته باشد. طبق گزارش‌­های رسمی دولت اوگاندا، مقاصد اصلی صادرات قهوۀ این کشور شامل ایتالیا، آلمان، اسپانیا، هند، سودان، بلژیک، چین، الجزایر، ایالات متحده آمریکا و مراکش است.

https://www.independent.co.ug/uganda-emerges-as-africas-top-coffee-exporter/

اوگاندا، تانزانیا و کنیا در صدد صدور مجوز مشترک ماهیگیری در دریاچه ویکتوریا

سه کشور تانزانیا، کنیا و اوگاندا در تلاش هستند با ایجاد مجوز مشترک ماهیگیری برای دریاچه ویکتوریا، به اختلافات مرزی و تنش‌های میان ماهیگیران خود پایان دهند. دریاچه ویکتوریا که برای نسل‌ها منبع حیات میلیون‌ها نفر در شرق آفریقا بوده، به دلیل افزایش صید غیرقانونی، آلودگی، کاهش ذخایر ماهی و نبود سازوکار هماهنگ، به کانونی از اختلافات مرزی و بازداشت‌های مکرر ماهیگیران تبدیل شده است. در همین راستا، رئیس‌جمهور کنیا، ویلیام روتو، هفته گذشته اعلام کرد که هیاتی به سرپرستی حسن جوهو، وزیر معادن و اقتصاد آبی، برای گفت‌وگو با مقامات اوگاندایی و تانزانیایی درباره نحوه حل دائمی اختلافات مرزی دریاچه و صدور مجوز مشترک به این کشورها اعزام شده است. روتو اظهار داشت: «گفت‌وگویی میان سه کشور در حال انجام است تا به مجوزی واحد برای تمام ماهیگیران دست یابیم، تا دیگر شاهد بازداشت شهروندان هر کدام از کشورها در آب‌های کشور دیگر نباشیم».

بر اساس این طرح، قرار است مجوز واحدی برای ماهیگیری در کل دریاچه صادر شود که از سوی هر سه کشور به رسمیت شناخته شود. این مجوز مشترک امکان فعالیت آزادانه و قانونی ماهیگیرانِ تاییدشده را در سراسر دریاچه فراهم ساخته و همزمان زمینه را برای ایجاد سازوکارهای نظارتی، تبادل داده، مقابله با صید غیرمجاز، و هماهنگی در اجرای قوانین فراهم می‌کند. کارشناسان بر این باورند که اجرای چنین طرحی نه تنها تنش‌های مرزی را کاهش می‌دهد بلکه می‌تواند نظم و انسجام را به دریاچه‌ای بازگرداند که تحت فشار بهره‌برداریِ بی‌رویه، آلودگی و تغییرات اقلیمی قرار گرفته است.

دریاچه ویکتوریا با وسعتی بیش از ۶۸٬۸۰۰ کیلومتر مربع، دومین دریاچه آب شیرین جهان از نظر مساحت به‌شمار می‌رود و معیشت بیش از ۴۰ میلیون نفر را در حوضه آبریز خود تامین می‌کند. صنعت ماهیگیری در این دریاچه سالانه ارزشی بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ میلیون دلار داشته و بخش عمده‌ای از آن به صید ماهی لوتی نیل و تیلاپیا اختصاص دارد. طبق گزارش سازمان شیلات دریاچه ویکتوریا، سالانه بیش از یک میلیون تن ماهی از این دریاچه صید می‌شود و این صنعت، نقشی اساسی در امنیت غذایی، اشتغال و درآمدهای صادراتی منطقه ایفا می‌کند.

https://www.independent.co.ug/tanzania-kenya-and-uganda-eye-joint-fishing-licence-for-lake-victoria/  

رونمایی رئیس‌جمهور اوگاندا از برنامه چهارم توسعه ملی

یووری موسونی رئیس‌جمهور اوگاندا روز پنج‌شنبه ۱۲ ژوئن ۲۰۲۵ برنامه چهارم توسعه ملی (NDP IV) را در محل برگزاری نشست پارلمان برای مراسم بودجه، اعلام کرد. این برنامه از سال مالی ۲۰۲۶-۲۰۲۵ آغاز و تا ۲۰۳۰-۲۰۲۹ ادامه خواهد داشت و به‌عنوان نقشه راه جدید توسعه اقتصادی-اجتماعی اوگاندا تدوین شده است. به گفته وزارت دارایی و سازمان ملی برنامه‌ریزی این کشور، این برنامه در مقطعی حساس از مسیر توسعۀ کشور تهیه شده و در راستای تحقق «چشم‌اندازِ ۲۰۴۰ اوگاندا» تنظیم شده است؛ هدف این چشم‌انداز، انتقال جامعه اوگاندا از ساختار معیشتی به کشوری مدرن و مرفه تا سالِ هدف است. برنامه چهارم توسعه ملی در واقع آغاز نیمۀ دوم اجرای این چشم‌انداز محسوب شده و همچنین آخرین برنامۀ پنج‌ساله در مسیر دستیابی به اهداف جهانی توسعه پایدار تا سال ۲۰۳۰ است. این برنامه در چارچوب «چشم‌انداز ۲۰۵۰ شرق آفریقا» و «دستورکار توسعۀ ۲۰۶۳ آفریقا» نیز طراحی شده و نخستین گام اجرایی در جهت تحقق راهبرد «رشد ۱۰ برابری اقتصاد اوگاندا تا سال ۲۰۴۰» به‌شمار می‌رود؛ راهبردی که هدف آن تسریع در تحقق تحولِ اجتماعی-اقتصادی این کشور است. 

https://www.independent.co.ug/museveni-launches-new-development-plan/

جمهوری رواندا

پیشرفت ۵۰ درصدی احداث سد نیابارونگو ۲ رواندا با تامین مالی چین  

بر اساس اعلام شرکت توسعۀ انرژی رواندا، پروژه جدید نیروگاه برق‌آبی نیابارونگو ۲ (Nyabarongo II) به پیشرفت ۵۰ درصدی رسیده و انتظار می‌رود تا پایان سال جاری نیز بخش‌های بیشتری از آن تکمیل شود. این سد چندمنظوره با ظرفیت ۴۳.۵ مگاوات که بر رودخانه نیابارونگو ساخته می‌شود، نه‌تنها با هدف تولید برق طراحی شده، بلکه قرار است در آبیاریِ بیش از ۲۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی، تامین آب و کاهش سیلاب در مناطق پایین‌دست نیز نقش ایفا کند.

این پروژه در پی امضای توافق‌نامه‌ای در فوریه ۲۰۲۰ میان دولت‌های رواندا و چین آغاز شد. بر اساس این توافق، اگزیم بانکِ چین با ارائه وامی‌ به ارزش ۲۱۴ میلیون دلار، تامین مالی ساخت سد را بر عهده گرفته است. مدیر عامل شرکت توسعۀ انرژی رواندا، فلیکس گاکوبا، روز چهارشنبه ۲۶ ژوئن در نشست کمیته حسابرسی عمومی‌پارلمان اعلام کرد که زیرساخت‌های اصلی پروژه در حال تکمیل است. او گفت: «ما روزانه بر پیشرفت کار نظارت داریم. تقریباً ۵۰ درصد عملیات عمرانی انجام شده و انتظار داریم تا پایان سال پیشرفت چشمگیری داشته باشیم».

نیروگاه نیابارونگو ۲ در مناطق کامونی، گاکنکه و رولیندو، واقع در استان‌های شمالی و جنوبی رواندا در حال ساخت است. ارتفاع سد ۵۹ متر و طول آن ۳۶۳ متر خواهد بود و ظرفیت مخزن آن به ۸۰۳ میلیون مترمکعب می‌رسد. همچنین قرار است کانال بزرگی از محل سد در شیورونگی (در استان شمالی) به اراضی کشاورزی در ناحیه بوگسرا که بیشتر فعالیت‌های آبیاری در آنجا متمرکز خواهد بود، کشیده شود. شرکت چینی سینوهیدرو به‌عنوان پیمانکار طراحی، تامین و ساخت پروژه، مسئول اجرای کامل سد و نصب خط انتقال ۱۱۰ کیلوولت نیز هست.

https://allafrica.com/stories/202506260203.html

مطالعات امکان­ سنجیِ تولید ۲۰۰ مگاوات برق خورشیدی در رواندا

دولت رواندا در حال بررسی امکان تولید تا ۲۰۰ مگاوات برق از انرژی خورشیدی است. این موضوع روز ۲۵ ژوئن توسط وزارت زیرساخت این کشور در پارلمان اعلام شد. این طرح در مراحل ابتدایی خود قرار داشته و مطالعات امکان‌سنجی برای تعیین مکان نصب زیرساخت‌های خورشیدی، نحوه اتصال آن‌ها به شبکه برق ملی و ارزیابی کلی از امکان‌پذیری آن در حال انجام است. فیدل آبیمانا دبیر دائم وزارت زیرساخت رواندا در همین رابطه اظهار داشت که دولت در حال اجرای مطالعه جامع آزمایشی برای بررسی نیازهای فنی و جغرافیایی این پروژه است.

او تصریح کرد: «ما هنوز در مرحله آزمایشی این مطالعه هستیم تا بدانیم پنل‌های خورشیدی در کجا نصب خواهند شد و چگونه به شبکه برق ملی متصل می‌شوند. در حال حاضر فکر می‌کنیم این کار امکان‌پذیر است، اما نتایج مطالعه باید این را تایید کند». مطالعۀ مزبور انواع مختلف نصب پنل‌های خورشیدی را مورد بررسی قرار خواهد داد، از جمله نصب روی زمین و پنل‌های شناور روی منابع آبی. دولت رواندا تاکید کرده است که قصد ندارد مردم را جابه‌جا یا در فعالیت‌های کشاورزی مداخله نماید، از این رو اولویت با زمین‌های بلااستفاده و کم‌کاربرد خواهد بود. آبیمانا افزود: «باید زمین‌هایی را بیابیم که مورد استفاده روزمره نیستند تا زندگی مردم، کشاورزی یا محل سکونت آن‌ها دچار اختلال نشود».

https://www.newtimes.co.rw/article/27557/news/energy/rwanda-mulls-generating-200mw-from-solar-energy

جمهوری بوروندی

تحقق ۱۶۶.۲۹ مگاواتی پروژه برق در بوروندی 

رئیس‌ جمهوری بوروندی ژنرال اِواریست انداییشیمییِه در منطقه سونگا، محل ساخت بزرگ‌ترین سد برق‌آبی آینده این کشور، پروژه بهره ­برداری از سد «جیجی» را کلید زد. سد جیجی با ظرفیت تولید ۳۲.۵ مگاوات، پروژه‌ای است که با حمایت چندین شریک بین‌المللی از جمله بانک جهانی، بانک توسعه آفریقا، اتحادیه اروپا و بانک سرمایه‌گذاری اروپا به اجرا درآمده است. این پروژه بخشی از چشم‌انداز اقتصادی-اجتماعی بوروندی برای سال‌های ۲۰۴۰ تا ۲۰۶۰ به‌شمار می‌رود، به‌ویژه در حوزه راهبردی انرژی.

در ادامۀ این مراسم، رئیس‌جمهور در ایستگاه توزیع «هوره‌زو» دستور آغاز بهره‌برداری از سد را صادر و با موفقیت، سه خط تولید برق ۱۱ مگاواتی آن را وارد مدار کرد. از سال ۲۰۲۰ تاکنون، ظرفیت تولید برق در بوروندی تقریباً سه برابر شده و از ۴۷.۳۵ مگاوات به ۱۶۶.۲۹ مگاوات در سال ۲۰۲۵ رسیده است. طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، این ظرفیت تا سال ۲۰۲۷ به ۲۸۷.۱۴۱ مگاوات خواهد رسید و هدف نهایی، عبور از مرز ۵۰۰ مگاوات است. رئیس‌ جمهور بوروندی تاکید کرد که تا پایان سال جاری، همه بخش‌ها و مناطق کشور به شبکه برق متصل خواهند شد. او از مردم خواست تا از این انرژی به‌گونه‌ای کارآمد استفاده کنند و آن را به اهرمی‌ برای پیشبرد توسعه اقتصادی و اجتماعی محلی تبدیل نمایند.

https://burundi-agnews.org/presidence/burundi-parc-energetique-electrique-objectif-500-mw-deja-16629-atteints/