اخبار اقتصادی قزاقستان-آستانه

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کشور قزاقستان در هفته چهارم اردیبهشت ماه 1404مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

توافقنامه تجارت آزاد بین اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ایران به اجرا درآمد.

15 می 2025

نرخ عوارض گمرکی واردات کالا از کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا به ایران از 20 درصد به 4.5 درصد کاهش خواهد یافت.

توافقنامه تجارت آزاد تمام عیار بین کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) و ایران در ۱۵ می ۲۰۲۵، به اجرا در خواهد آمد. این مطلب در بیانیه‌ای که روز پنجشنبه توسط اتحادیه اقتصادی اوراسیا منتشر شد، گزارش شده است. این سند، کاهش قابل توجه عوارض گمرکی را مد نظر قرار می دهد و فرصت‌های جدیدی را برای صادرات ایجاد نماید.

این توافق‌نامه‌ی کامل و جدید جایگزین توافق‌نامه‌ی موقتی می‌شود که از سال ۲۰۱۹ لازم‌الاجرا بوده و پوشش محدودی از محصولات را شامل می‌شد. این امر برای تولیدکنندگان کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا دسترسی گسترده‌تر و ترجیحی به بازار ایران را فراهم می‌کند.

این سند کامل در دسامبر 2023 امضا شد و در کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا شامل قزاقستان، روسیه، بلاروس، قرقیزستان و ارمنستان - و همچنین در ایران در اوایل سال 2025 تصویب شد.

اکنون میانگین نرخ عوارض گمرکی واردات کالا از اتحادیه اقتصادی اوراسیا به ایران از 20 درصد به 4.5 درصد کاهش خواهد یافت. بر اساس گزارش‌های رسانه‌ها، مذاکرات و جلسات کاری بین طرفین برای اجرای مؤثرتر مفاد توافق‌نامه جامع همچنان ادامه دارد. به گفته آندری اسلپنف، وزیر تجارت کمیسیون اقتصادی اوراسیا، مقدمات برگزاری اولین نشست کمیته مشترک در حال انجام است.

اسلپنف خاطرنشان کرد:" در چارچوب اجرای توافق جامع، طرفین از قبل سازماندهی اولین جلسه کمیته مشترک را که برای نیمه دوم سال 2025 برنامه‌ریزی شده است را آغاز کرده‌اند." دستور کار این نشست شامل مذاکره در مورد گسترش بیشتر همکاری‌های تجاری و اقتصادی بین اتحادیه اقتصادی اوراسیا و جمهوری اسلامی ایران است.

این توافق‌نامه ۹۰٪ از طیف محصولات را پوشش می‌دهد و تعهدات متقابل طرفین را برای ارائه خدمات ترجیحی تعیین می‌کند. در مقایسه با توافق موقت، سند جدید بخش نظارتی مفصل‌تری را با هدف حذف موانع تجاری متقابل فراهم می‌کند.

به گفته کارشناسان، اجرای این توافقنامه می‌تواند گردش مالی مبادلات تجاری بین اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ایران را در میان‌مدت به ۱۲ میلیارد دلار افزایش دهد.

مقامات روسی که خبرگزاری اینترفاکس به نقل از آنها گزارش داد، خاطرنشان کردند که ایران برای اولین بار بازار داخلی خود را به روی کالاهای کشورهای ثالث گشوده است، در حالی که پیش از این به عنوان بخشی از سیاست توسعه ظرفیت‌های تولیدی خود، از آن محافظت می‌کرد.

انتظار می‌رود این توافق‌نامه رشد ترددهای ترانزیتی در امتداد کریدور حمل و نقل بین‌المللی شمال-جنوب را تسهیل کند.

تهران تایمز گزارش داد، این توافق برای ایران، فرصت‌هایی را برای دسترسی گسترده‌تر به این بازارها فراهم می‌کند، که به ویژه در بحبوحه مشکلات اقتصادی و تحریم‌های جاری اهمیت دارد.

این نشریه گزارش می‌دهد: " انتظار می‌رود کسب‌وکارهای ایرانی از کاهش هزینه‌های صادرات، به‌ویژه در بخش‌هایی مانند کشاورزی، کالاهای صنعتی و انرژی، بهره‌مند شوند."

طبق اعلام کمیسیون اقتصادی اوراسیا، این توافق امکان افزایش گردش مالی مبادلات تجاری به ۱۲ میلیارد دلار در آینده را فراهم می‌کند که تقریباً دو برابر سطح فعلی است. صرفه‌جویی سالانه در عوارض گمرکی برای تأمین‌کنندگان کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا می‌تواند به ۳۸۰ میلیون دلار برسد.

اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) یک انجمن اقتصادی بین‌المللی است که برای تعمیق ادغام و همکاری اقتصادی بین کشورهای عضو ایجاد شده است. این اتحادیه، حرکت آزاد کالاها، خدمات، سرمایه و نیروی کار و همچنین هماهنگی سیاست‌های اقتصادی را تضمین می‌کند.

پیش از این گزارش شده بود که اتحادیه اقتصادی اوراسیا و امارات متحده عربی ممکن است امسال یک توافقنامه تجارت آزاد امضا کنند.

قزاقستان از نظر نرخ رشد اقتصادی، بر اساس نتایج سال 2024، در جایگاه سوم در اتحادیه اقتصادی اوراسیا قرار گرفت. کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا سازوکاری برای حمایت مالی از کشاورزان راه‌اندازی خواهند کرد.

https://www.inform.kz/ru/soglashenie-o-zone-svobodnoy-torgovli-mezhdu-eaes-i-iranom-vstupilo-v-silu-8f8f9c

 

حمایت بانک جهانی از پروژه زیرساختی عظیم قزاقستان

14 می 2025

بانک جهانی آمادگی خود را برای حمایت مالی و فنی از پروژه ملی نوسازی زیرساخت‌های انرژی و خدمات رفاهی قزاقستان اعلام کرده است. این پروژه که در اواخر سال ۲۰۲۴ تصویب شد، شامل سرمایه‌گذاری ۱۵.۱ تریلیون تنگه (حدود ۲۹.۷ میلیارد دلار) برای دوره ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۹ است.

محورهای اصلی پروژه شامل: ساخت نیروگاه‌های جدید، نوسازی شبکه‌های گرمایش، برق، آبرسانی و فاضلاب، تأمین مالی از طریق بودجه دولت، صندوق ملی و صندوق بازنشستگی طرف‌های مذاکره‌کننده شامل کانات بوزومبایف (معاون نخست‌وزیر قزاقستان) و مدیران ارشد بانک جهانی بودند. در کنار این پروژه، دو طرف درباره تدوین استراتژی همکاری جدید برای سال‌های ۲۰۲۶ تا ۲۰۳۰، پروژه‌های زیست‌محیطی مانند حفظ دریای آرال شمالی، و ایجاد صندوقی برای مدیریت بلایای طبیعی نیز گفتگو کردند. هلدینگ دولتی بایترک به عنوان مجری مالی پروژه تعیین شده است.

https://kz.kursiv.media/en/2025-05-14/engk-nknk-world-bank-to-support-kazakhstans-push-for-massive-infrastructure-project/?utm_campaign=endless_feed

توافق در مورد تعرفه تردد قطارها توسط قزاقستان، چین، ازبکستان، ترکمنستان، ایران و ترکیه

12 می 2025

به گزارش شرکت راه آهن ملی قزاقستان، نشست شش جانبه در مورد توسعه کریدور حمل و نقلی از چین از طریق آسیای مرکزی و ایران به ترکیه و سپس به اروپا امروز در تهران برگزار شد.

این کشورها همچنین توافق کردند که حمل و نقل کانتینری را افزایش دهند، زمان تحویل در طول مسیر و روند توسعه  کریدور حمل و نقلی را حفظ کنند.

ضمنأ قزاقستان حجم ترانزیت از چین به ایران از طریق قزاقستان را طی ژانویه تا آوریل 2025 در مقایسه با گذشته 2.6 برابر افزایش داده است.

https://t.me/sputnikKZ/65372

 

حجم ترانزیت نفت قزاقستان از طریق آذربایجان به 3 میلیون تن رسید.

14 می 2025

حجم ترانزیت نفت قزاقستان از طریق آذربایجان به ۳ میلیون تن رسید. این مقدار از بندر آکتائو به ترمینال سنگچال در آذربایجان منتقل شده و از طریق خط لوله باکو-تفلیس-جیحان (BTC) به بازارهای جهانی صادر می‌شود.

نخستین محموله نفت از میدان تنگیز در مارس 2023 و از میدان کاشاگان در ژانویه 2025 ارسال شده است.

 در سال 2025، پیش‌بینی می‌شود ۱.۷ میلیون تن نفت از مسیر BTC ترانزیت شود و بر اساس توافق مارس 2024، این مقدار به ۲.۲ میلیون تن در سال افزایش می‌یابد.

 قرارداد جداگانه‌ای بین شرکت‌های SOCAR و شرکت ملی نفت قزاقستان KMG Trading نیز برای ترانزیت ۲۴۰ هزار تن نفت کاشاگان در سال 2025 منعقد شده است.

کیفیت نفت قزاقستان (با گوگرد بالا) ممکن است بر کیفیت برند نفتی آذربایجان (Azeri Light) تأثیر بگذارد. راه‌حل‌های پیشنهادی شامل تصفیه یا سیستم «بانک کیفیت نفت» است.

تحقق صادرات ۲۰ میلیون تن نفت در آینده، نیازمند زیرساخت‌های جدید، سرمایه‌گذاری بالا، و همکاری منطقه‌ای است.

 همچنین کشورهای اوپک پلاس از ماه مه، با افزایش سهمیه تولید نفت قزاقستان تا ۱.۴ میلیون بشکه در روز موافقت کرده‌اند، که بخشی از سیاست‌های انعطاف‌پذیر در واکنش به بازار جهانی نفت است.

ترانزیت نفت از طریق آذربایجان به مسیر مهمی‌برای تنوع صادرات انرژی قزاقستان تبدیل شده و به تقویت روابط دوجانبه، کاهش وابستگی، و توسعه اقتصادی منطقه کمک خواهد کرد.

.https://www.inform.kz/ru/obem-tranzita-kazahstanskoy-nefti-cherez-azerbaydzhan-dostig-3-mln-tonn-67ce9f

سرمایه‌گذاری ۶۰۰ میلیون دلاری چین برای ساخت ۱۰۰ دهکده زیست‌محیطی در قزاقستان

13 می 2023

به گزارش سرویس مطبوعاتی وزارت محیط زیست و منابع طبیعی جمهوری قزاقستان، سرمایه‌گذاری‌های چینی در پروژه‌های سبز قزاقستان جذب می‌شوند.

مرکز بین‌المللی فناوری‌ها و پروژه‌های سرمایه‌گذاری سبز قزاقستان و شورای تجاری چین-اوراسیا (CEBC) در شهر شنژن یک توافقنامه استراتژیک با هدف جذب سرمایه‌گذاری چینی در پروژه‌های زیست‌محیطی در قزاقستان امضا کردند. این سند، همکاری در زمینه انتقال فناوری سبز، اجرای راه‌حل‌های پایدار و اجرای طرح‌های آزمایشی را پوشش می دهد.

در همایش سرمایه‌گذاری B2B که توسط [1]CEBC برگزار شد، مرکز بین‌المللی فناوری‌ها و پروژه‌های سرمایه‌گذاری سبز قزاقستان و « ژاسیل دامو» تعدادی از استارت‌آپ‌های دارای چشم انداز مناسب قزاقستانی را معرفی کردند. پروژه OzenM که در چارچوب برنامه [2]GCIP قزاقستان توسعه یافته است، توجه ویژه‌ای را به خود جلب کرده است. این یک پلتفرم هوشمند پایش محیطی است که برای نصب در ایستگاه‌های هیدروگرافی طراحی شده است. شرکت چینی Lihero  آمادگی خود را برای همکاری ابراز کرده است و در آینده نزدیک طرفین قصد دارند در مورد امکان ادغام این فناوری در بیش از ۱۰۰۰ هیدروپست واقع در قزاقستان مذاکره نماید.

همچنین، ولادیمیر اولشچنکو، متخصص فناوری سبز و آب، طرح اولیه یک پروژه دهکده زیست‌محیطی را با هدف ساخت ۱۰۰ شهرک زیست‌محیطی مستقل مطابق با استانداردهای BREED و LEED ارائه کرد. توافق اولیه به ارزش ۶۰۰ میلیون دلار با سرمایه‌گذاران چینی، ۶۰۰ هکتار زمین در مناطق زیبای قزاقستان را پوشش می‌دهد.

روستاهای سازگار با محیط زیست کاملاً از نظر انرژی مستقل خواهند بود و دارای پنل‌های خورشیدی، سیستم‌های جمع‌آوری آب باران، گلخانه‌ها و امکان درآمد غیرفعال برای ساکنان می‌باشند. هدف این پروژه ارائه جایگزینی پایدار، سازگار با محیط زیست و ایمن برای زندگی شهری با هوای پاک و محافظت در برابر کمبود انرژی است.

 شی جین پینگ رئیس جمهور چین، ماه آینده به قزاقستان سفر خواهد کرد.

https://www.inform.kz/ru/600-mln-kitayskih-investitsiy-planiruyut-napravit-v-stroitelstvo-100-ekodereven-v-rk-2e0d12

 

سومین ترمینال مسافربری فرودگاه آستانه توسط سرمایه‌گذار اماراتی ساخته خواهد شد.

13 می 2025

وزارت حمل و نقل و پایانه‌های قزاقستان، با شرکت Terminals Astana Airport Limited بخشی از شرکت  Terminals Holding امارات متحده عربی یک توافقنامه سرمایه‌گذاری بلندمدت با هدف توسعه جامع فرودگاه آستانه و اراضی مجاور آن امضا کرده است.

کل سرمایه‌گذاری به ۱.۱ میلیارد دلار خواهد رسید.

سرمایه‌گذار به عنوان بخشی از این توافق‌نامه، باند دوم پرواز، ترمینال مسافربری سوم و یک ترمینال باری که برای جابجایی بار طراحی شده است را خواهد ساخت. همچنین برنامه‌هایی برای توسعه یک شهرک فرودگاهی وجود دارد که همانا یک مجتمع چند منظوره می‌باشد که شامل یک منطقه صنعتی و لجستیکی و یک خوشه تجاری با هتل‌ها، فضای خرده‌فروشی و پایانه‌های لجستیکی است.

سرمایه‌گذار علاوه بر این، نوسازی ناوگان تجهیزات ویژه، پیاده‌سازی راه‌حل‌های دیجیتالی و سیستم‌های اتوماسیون و انجام آموزش‌های مرحله‌ای و پیشرفته برای پرسنل فرودگاه را تضمین خواهد کرد. تمام کارکنان تحت آموزش‌های معتبری قرار خواهند گرفت که مطابق با الزامات بین‌المللی هوانوردی است.

لازم به یادآوری است که توافقنامه سرمایه‌گذاری در توسعه فرودگاه بین‌المللی نورسلطان نظربایف در آستانه و اراضی مجاور آن بین وزارت حمل و نقل جمهوری قزاقستان و Terminals Astana Airport Limited در جریان سفر رسمی‌شیخ خالد بن محمد بن زاید آل نهیان ولیعهد ابوظبی، به آستانه امضا شد.

https://www.inform.kz/ru/tretiy-passazhirskiy-terminal-v-aeroportu-astani-postroit-investor-iz-oae-a3d840

تأسیس شرکت مشترک انرژی بین قزاقستان و قطر

شرکت قزاقستانی Samruk-Energy و شرکت قطری UCC Holding یک شرکت مشترک به نام Kyzylorda Energy  تأسیس کرده‌اند. سامروک‌انرژی ۳۰٪ و زیرمجموعه‌ای از هلدینگ قطری PIH مالک ۷۰٪ باقی‌مانده است.

هدف از این همکاری، اجرای پروژه ساخت یک نیروگاه گازی سیکل ترکیبی با ظرفیت ۱۱۰۰ مگاوات در شهر قیزیل‌اوردا است. این مشارکت بخشی از همکاری‌های گسترده‌تر میان قزاقستان و قطر است که در سال‌های اخیر شامل توافق‌های چند میلیارد دلاری در حوزه انرژی، گاز، و مخابرات نیز بوده است. در ژانویه ۲۰۲۵ نیز شرکت Mobile Telecom-Serviceفعال با برندهای Tele2/Altel به قیمت ۱.۱ میلیارد دلار به شرکت قطریPower International Holding فروخته شد.

هلدینگ قطری Power International Holding در چندین حوزه از جمله انرژی، صنایع، کشاورزی، املاک و سبک زندگی فعالیت دارد.

شرکت Samruk-Energy نیز در سال ۲۰۰۷ با هدف نوسازی نیروگاه‌های موجود و ساخت تأسیسات جدید تولید برق تأسیس شد.

https://kz.kursiv.media/en/2025-05-15/engk-nknk-qatari-owner-of-tele2-forms-joint-venture-with-samruk-energy/

 امضای توافق‌نامه‌های جدید میان قزاقستان و امارات در حوزه‌های هوش مصنوعی، لجستیک و آموزش

در جریان سفر رسمی ولیعهد ابوظبی، شیخ خالد بن محمد بن زاید آل نهیان به قزاقستان و برگزاری همایش تجاری قزاقستان-امارات در تاریخ ۱۲ مه، دو کشور چندین توافق‌نامه جدید تجاری به ارزش میلیاردها دلار امضا کردند.پیش از این، رؤسای دو کشور از امضای بیش از ۲۰ توافق‌نامه تجاری به ارزش ۵ میلیارد دلار استقبال کرده بودند.

مهم‌ترین توافق‌های اخیر عبارتند از:

توافق‌نامه سرمایه‌گذاری برای احداث کارخانه تولید شکر در قزاقستان

تفاهم‌نامه برای احداث مرکز پردازش داده (دیتا سنتر)

تفاهم‌نامه همکاری در حوزه آموزش بین اداره آموزش آستانه و گروه سرمایه‌گذاری آموزشی امارات در قزاقستان

تفاهم‌نامه همکاری در زمینه حفاظت از داده‌ها.

در حوزه فناوری و نوآوری، شرکتKazMunayGas Engineering  قزاقستان با AIQ امارات – پیشرو در هوش مصنوعی – توافق‌نامه همکاری راهبردی برای تبادل دانش و توسعه راه‌حل‌ها امضا کردند.

در زمینه حمل‌ونقل و لجستیک نیز:

مناطق اقتصادی Khalifa Economic Zones Abu Dhabi با اتاق بازرگانی آتامکن و منطقه ویژه اقتصادی بندر آکتائو تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند.

شرکت Semurg Invest قزاقستان و Abu Dhabi Ports Group نیز تفاهم‌نامه‌ای برای توسعه ترمینال چندمنظوره بندر کوریک  Kuryk در دریای خزر به امضا رساندند.

همچنین، تفاهم‌نامه‌ای برای توسعه تجارت و خرید محصولات کشاورزی میان دو کشور به امضا رسید.رئیس‌جمهور قزاقستان، قاسم جومارت توقایف، امارات را شریک اصلی تجاری و سرمایه‌گذاری قزاقستان در خلیج فارس خواند و به سرمایه‌گذاری بیش از ۴.۳ میلیارد دلاری امارات در قزاقستان اشاره کرد. وی بر هم‌راستایی استراتژی توسعه قزاقستان با استراتژی توسعه ۲۰۳۱ امارات در زمینه‌های نوآوری، رشد صنعتی و تنوع اقتصادی تأکید کرد.

وی افزود:

«ما ظرفیت‌های زیادی برای توسعه همکاری در بخش‌هایی چون انرژی، لجستیک، فناوری‌های هوشمند، کشاورزی، امور مالی و سایر حوزه‌ها داریم. این همکاری‌ها با پروژه‌های بزرگ مشترک با شرکت‌هایی نظیر Masdar، Presight، Abu Dhabi Ports Group، Terminal Holdings و Abu Dhabi Commercial Bank تثبیت شده‌اند».

در ادامه، رؤسای دو کشور از مرکز مالی بین‌المللی آستانه (AIFC) بازدید کردند؛ جایی که ۴۶ شرکت اماراتی در بخش‌های مالی، فناوری اطلاعات، تجارت، حمل‌ونقل، تولید و معدن فعالیت دارند. در زمینه بازار سرمایه، بورس AIX قزاقستان و Nasdaq Dubai  در تاریخ ۷ مه، ارتباط مستقیم سپرده‌گذاری برقرار کردند. همچنین AIX به مرکز تبادل دیجیتال "Tabadul" که در سال ۲۰۲۴ توسط بورس ابوظبی راه‌اندازی شده بود، پیوسته است.

https://astanatimes.com/2025/05/kazakhstan-uae-ink-fresh-deals-in-ai-logistics-education/

 برگزاری جلسه نخست‌وزیر قزاقستان، درباره اجرای پروژه‌های بزرگ صنعتی در حوزه‌های شیمیایی و متالورژی

هدف این پروژه‌ها ایجاد خوشه‌های صنعتی با ارزش افزوده بالا و صادرات‌محور است. وزیر صنعت و ساخت‌وساز، یرساین نگاسپایف، اعلام کرد که هم‌اکنون ۵ پروژه بزرگ به ارزش مجموع ۱۰ میلیارد دلار در دست اجراست که بیش از ۸۷۰۰ شغل دائمی ایجاد خواهند کرد.

مهم‌ترین پروژه‌ها عبارت‌اند از:

- ساخت کارخانه ذوب مس در منطقه آبی با ظرفیت ۳۰۰ هزار تن کاتد مس

- نوسازی گسترده در شرکت فولاد Qarmet در منطقه کاراگاندا با سرمایه‌گذاری ۳.۵ میلیارد دلار و هدف تولید ۹ میلیون تن زغال‌سنگ، کنسانتره سنگ‌آهن و ۵ میلیون تن فولاد تا سال ۲۰۲۸

- احداث کارخانه تولید آهن اسفنجی در منطقه کوستانای با ظرفیت ۲ میلیون تن در سال و سرمایه‌گذاری ۱.۲ میلیارد دلار.

- ایجاد مجتمع تولید کلرید پتاسیم بر پایه معدن Satimola در منطقه غرب قزاقستان با ظرفیت نهایی ۱۲ میلیون تن و سرمایه‌گذاری ۲.۴ میلیارد دلار

- ساخت مجتمع تولید آمونیاک و اوره در منطقه منگستاو توسط شرکت KazAzot Prime با سرمایه‌گذاری ۱.۵ میلیارد دلار

بکتنوف تأکید کرد که این پروژه‌ها باید به موتور رشد صنعتی کشور تبدیل شده و زمینه‌ساز توسعه کسب‌وکارهای کوچک و متوسط، شرکت‌های خدماتی، مراکز لجستیکی و زیرساخت‌های مدرن شوند. وی خواستار حمایت کامل دستگاه‌های دولتی برای اجرای به‌موقع این طرح‌ها شد.

https://el.kz/en/olzhas-bektenov-holds-meeting-on-large-industrial-projects-in-chemical-and-metallurgical-industries_400023416/

  

سرمایه گذاری شرکت فناوری کسپی کی زد قزاقستان برای پروژه‌های بلندپروازانه خود در ترکیه

۱۳ مه ۲۰۲۵

 Kaspi.kz قصد دارد ۳۰۰ میلیون دلار برای اجرای استراتژی فین‌تک خود در ترکیه سرمایه‌گذاری کند.

غول فین‌تک قزاقستان، Kaspi.kz، مشتاقانه منتظر است تا ۶۵۰ میلیون دلار جمع‌آوری‌شده از محل اوراق قرضه یوروباند در اواخر ماه مارس را برای تأمین مالی استراتژی فین‌تک خود در ترکیه و همچنین خرید یک شرکت تابعه ترکی از گروه Rabobank مستقر در هلند، هزینه کند.

طبق این سند، این شرکت قصد دارد امسال ۳۰۰ میلیون دلار جمع‌آوری‌شده از محل اوراق قرضه را برای تأمین مالی استراتژی فین‌تک خود در ترکیه اختصاص دهد. انتظار می‌رود وجوه باقیمانده برای خرید شرکت تابعه ترکی گروه Rabobank استفاده شود.

در ۲۷ مارس، این شرکت از توافق برای خرید شرکت تابعه رابوبانک در ترکیه خبر داد.  اندازه سهام خریداری شده و مبلغ آن فاش نشده است.

طبق اعلام انجمن بانک‌های ترکیه، در سال ۲۰۲۴، شرکت تابعه رابوبانک در ترکیه از نظر اندازه دارایی (۵۲ میلیون یورو) در بین ۵۴ بانک این کشور، رتبه ۴۰ را داشت. در بیانیه این آژانس همچنین اشاره شده است که این بانک هیچ وام یا سپرده‌ای ندارد. Kaspi.kz همچنین در اطلاعیه خود به این موضوع و همچنین این واقعیت که بانک فاقد شبکه شعب است، اشاره کرده است.

طبق اظهارات رابوبانک، تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۴، ۲۷ کارمند داشته است، در حالی که بیشتر دارایی‌های آن شامل املاک و مستغلات و اموال شخصی بوده است.

خرید این بانک ترکیه‌ای، دومین خرید Kaspi.kz در ترکیه در سال گذشته خواهد بود. در ماه ژانویه، این شرکت اعلام کرد که ۶۵.۴۱ درصد از سهام Hepsiburada، یکی از بزرگترین بازارهای ترکیه، را به قیمت ۱.۱ میلیارد دلار خریداری کرده است. طبق این توافق، Kaspi.kz مبلغ ۶۰۰ میلیون دلار را به صورت نقدی پرداخت کرد و ۵۲۶.۹ میلیون دلار باقیمانده نیز حداکثر شش ماه پس از انعقاد قرارداد منتقل خواهد شد.

https://kz.kursiv.media/en/2025-05-13/engk-nknk-kaspi-kz-to-allocate-650-million-for-its-ambitious-projects-in-turkey/?utm_campaign=endless_feed

  

افزایش جذابیت سرمایه‌گذاری قزاقستان در اوایل سال ۲۰۲۵

۱۲ مه ۲۰۲۵

آستانه - سرویس مطبوعاتی وزارت امور خارجه قزاقستان در ۹ مه گزارش داد که جذابیت سرمایه‌گذاری قزاقستان در اوایل سال ۲۰۲۵ افزایش یافته است، به طوری که در چهار ماه اول سال، هفت توافقنامه سرمایه‌گذاری به ارزش ۱۴ میلیارد دلار امضا شده است، در حالی که در سال ۲۰۲۲ تنها یک توافقنامه امضا شده بود.

این توافقنامه‌ها سهم قابل توجهی در ایجاد تأسیسات تولیدی جدید، ایجاد شغل، پتانسیل صادرات و رشد دارند. یکی از شاخص‌های مهم افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران، افزایش شدید قراردادهای حقوقی امضا شده است.

تا اول مه، قزاقستان ۶۷ قرارداد سرمایه‌گذاری با ترجیحات دولتی برای اجرای پروژه‌ها منعقد کرد که دو برابر مدت مشابه سال گذشته با ۳۲ قرارداد است.

یکی از گام‌ها برای بهبود شرایط جذب سرمایه‌گذاری خارجی، معرفی ویزای سرمایه‌گذاری بود. در کنار این اصلاحات، این کشور در حال حاضر طرح‌های سرمایه‌گذاری در مقیاس بزرگ را اجرا می‌کند.

از جمله آنها، یک کارخانه فرآوری عمیق ذرت در منطقه ژامبیل توسط گروه فوفنگ چین، یکی از بازیگران اصلی کشاورزی-صنعتی در آسیا، است. این مرکز که اکنون در دست ساخت است، انتظار می‌رود بیش از ۱۰۰۰ شغل ایجاد کند، تقاضای پایداری برای محصولات کشاورزان محلی ایجاد کند و به اروپا صادرات داشته باشد.

توافق‌نامه‌های منعقد شده فقط سرمایه‌گذاری نیستند - آنها از انتقال فناوری، توسعه زیرساخت‌ها، تقویت صنعت فرآوری و ثبات اجتماعی پشتیبانی می‌کنند.

https://astanatimes.com/2025/05/kazakhstans-investment-appeal-surges-in-early-2025/

 قزاقستان قدرتمندترین ابررایانه آسیای مرکزی را راه‌اندازی کرد.

۱۹ مه 2025

وزارت توسعه دیجیتال قزاقستان از راه‌اندازی قدرتمندترین ابررایانه آسیای مرکزی با ظرفیت تقریبی ۲ اگزافلاپ خبر داد. این ابررایانه که در مرکز داده Tier 3 این وزارتخانه نصب شده، مجهز به پردازنده‌های گرافیکی پیشرفته NVIDIA H200 است و برای انجام وظایف مرتبط با هوش مصنوعی و محاسبات سنگین طراحی شده است.

به گفته مقامات، منابع این سیستم برای استفاده استارت‌آپ‌ها، مراکز تحقیقاتی، دانشگاه‌ها و شرکت‌های فعال در زمینه هوش مصنوعی به صورت عمومی در دسترس خواهد بود. ورود این تجهیزات بدون پرداخت عوارض گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده صورت گرفته و انتظار می‌رود جایگاه قزاقستان را به عنوان مقصدی جذاب برای سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری اطلاعات تقویت کند.

در جریان سفر اخیر ولیعهد ابوظبی به قزاقستان، توافق‌نامه‌ای میان وزارت توسعه دیجیتال قزاقستان و شرکت اماراتی Presight – از زیرمجموعه‌های گروه G42 – برای توسعه خوشه ابررایانه‌ای در این کشور امضا شد. Presight که در حوزه تحلیل داده و راه‌حل‌های نوآورانه فناوری فعالیت دارد، پیش از این دفتر خود را در آستانه افتتاح کرده است.

وزارت توسعه دیجیتال ادعا می‌کند که راه‌اندازی این ابررایانه، قزاقستان را به عنوان یک رهبر منطقه‌ای در حوزه هوش مصنوعی قرار خواهد داد و خدمات محاسباتی را به شرکت‌های داخل کشور و سراسر آسیای مرکزی ارائه می‌دهد. شرکت Presight AI که در اواخر سال 2020 در ابوظبی تأسیس شد، در زمینه تجزیه و تحلیل داده‌ها، توسعه نرم‌افزار و راه‌حل‌های نوآورانه فناوری تخصص دارد. از مارس 2023، سهام این شرکت به صورت عمومی در بورس اوراق بهادار ابوظبی (ADX) معامله می‌شود. Presight در حال حاضر در 14 کشور فعالیت می‌کند.

https://kz.kursiv.media/en/2025-05-19/engk-tank-kazakhstan-launches-supercomputer-the-most-powerful-in-central-asia/

 

قزاقستان خواستار مشارکت ماینرهای دیجیتال در توسعه سیستم انرژی شد.

قزاقستان قصد دارد با استفاده از توان مزارع استخراج ارز دیجیتال (ماینینگ)، زیرساخت‌های انرژی خود را تقویت کند. «کانیش تولئوشین»، معاون اول وزیر توسعه دیجیتال، اعلام کرد ماینرها می‌توانند در تأمین مالی نوسازی نیروگاه‌ها مشارکت کرده و با استفاده از گازهای همراه نفت برق مورد نیاز خود را تولید کنند. بر اساس مدل «۷۰/۳۰»، ۷۰٪ ظرفیت برق جدید به شبکه ملی و ۳۰٪ به ماینرها اختصاص می‌یابد.

در حال حاضر، قزاقستان ۶۴ مجوز معتبر استخراج، صادر کرده و گردش مالی معاملات دارایی‌های دیجیتال از ۳۲۴ میلیون دلار در ۲۰۲۳ به ۱.۴ میلیارد دلار در ۲۰۲۴ رسیده است. از ژانویه ۲۰۲۵، ماینرها ملزم‌اند ۷۵٪ دارایی‌های دیجیتال خود را در صرافی‌های مرکز مالی بین‌المللی آستانه (AIFC) بفروشند.

دولت همچنین پیشنهاد کرده قوانین انعطاف‌پذیرتری برای معاملات رمزارزها در سراسر کشور اعمال شود. پیش‌بینی می‌شود این اقدامات بتواند میلیاردها تنگه درآمد مالیاتی ایجاد کرده و قزاقستان را به قطب رمزارز آسیای میانه تبدیل کند.

https://kz.kursiv.media/en/2025-05-14/engk-tank-kazakhstan-wants-digital-miners-to-contribute-to-energy-system development/?utm_campaign=endless_feed

رشد اقتصادی قزاقستان از افزایش دستمزد واقعی پیشی گرفت.

۱۶ مه ۲۰۲۵ – آستانه

بر اساس گزارش تحلیلگران مؤسسه‌هالیک فایننس، رشد تولید ناخالص داخلی قزاقستان در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵ به ۶ درصد رسید، در حالی که دستمزد واقعی تنها ۱.۲ درصد افزایش یافت. این شکاف نشان‌دهنده نابرابری در توزیع منافع اقتصادی است.

در برخی بخش‌ها مانند مخابرات رشد دستمزد به ۲۰٪ رسید، اما بخش‌هایی مانند خدمات اداری، ساخت‌وساز و مهمانداری کاهش‌های چشم‌گیری را ثبت کردند. روند رشد دستمزد واقعی نیز طی سه سال اخیر نزولی بوده و از ۱۲.۷٪ در ۲۰۲۲ به ۱.۲٪ در ۲۰۲۵ کاهش یافته است.

تحلیلگران تأکید دارند که برای دستیابی به رشد اقتصادی متوازن، باید منابع به بخش‌های اشتغال‌زا هدایت شده و بهره‌وری نیروی کار افزایش یابد.

طبق آمار رسمی، میانگین دستمزد اسمی در سه‌ماهه اول سال جاری به ۴۲۳,۱۳۳ تنگه (حدود ۸۲۸ دلار) رسیده است.

https://kz.kursiv.media/en/2025-05-16/engk-nknk-kazakhstans-economic-growth-outpaces-real-wage-gains/?utm_campaign=endless_feed

 

کشف ۱۱ ذخیره جدید فلزات خاکی کمیاب در قزاقستان

۱۶ مه ۲۰۲۵ – آستانه

وزارت صنعت و ساخت‌وساز قزاقستان از کشف ۱۱ سایت جدید عناصر خاکی کمیاب خبر داد که شامل ۱۷ نوع عنصر از جمله لیتیوم، نئودیمیوم، لانتانیدها و تلوریدها است. این یافته‌ها در جریان کنگره بین‌المللی معدن قزاقستان اعلام شد.

به گفته مارگولان بایباتیروف، معاون کمیته زمین‌شناسی، این کشفیات می‌تواند قزاقستان را در میان ۱۰ کشور برتر دارای ذخایر فلزات کمیاب قرار دهد. وی بر اهمیت این فلزات در صنایع باتری، خودروهای برقی، توربین‌ها و فناوری‌های پیشرفته تأکید کرد.

قزاقستان هم‌اکنون ۱۹ عنصر از ۳۴ عنصر حیاتی برای اقتصاد اتحادیه اروپا از جمله بریلیم، تانتالوم، نیوبیوم و رنیوم، که همگی نقش مهمی در صنایع الکترونیک، دفاع، انرژی و مخابرات دارند را تولید می‌کند. بیش از ۱۰۰ ذخیره فلزات نادر در نقاطی مانند کورومساک، آکبولاک و ورخنی-اسپه شناسایی شده است.

از سال ۲۰۱۸، بیش از ۲۹۰۰ مجوز اکتشاف و ۱۱۱ مجوز استخراج صادر شده است.. پیش از این، این وزارتخانه اعلام کرده بود که بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴، اکتشافات زمین‌شناسی ۲.۰۱۴ میلیون کیلومتر مربع (۹۱.۶٪ از منطقه برنامه‌ریزی‌شده) را پوشش داده است که منجر به کشف ۳۸ مکان اکتشافی با تخمین ۲.۶ میلیون تن منابع فلزات خاکی کمیاب؛ ۳.۷ میلیون تن مس و نیکل؛ ۱.۱ میلیارد تن زغال سنگ قهوه‌ای؛ و ۱۹ تن طلا شده است. علاوه بر این، ۲۶۶ میلیون تن هیدروکربن در منابع قابل بازیابی در حوضه رسوبی آرال شناسایی شده است. در این دوره، ۳۰۶ مجوز بررسی زمین‌شناسی صادر شده است که بیش از ۱۳۷ میلیارد تنگه (تقریباً ۲۶۸ میلیون دلار) سرمایه‌گذاری خصوصی را جذب کرده است.

در حال حاضر، شرکت‌هایی از آمریکا، اتحادیه اروپا و چین برای سرمایه‌گذاری در این ذخایر از طریق مزایده‌های دولتی واجد شرایط هستند.

https://kz.kursiv.media/en/2025-05-16/engk-nknk-kazakhstan-reports-discovering-11-rare-earth-deposits/?utm_campaign=endless_feed

 

 بانک جهانی از قزاقستان برای اجرای پروژه عظیم زیرساختی حمایت می‌کند.

منتشر شده در ۱۴ مه ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۵۳

بانک جهانی آماده کمک به قزاقستان در نوسازی زیرساخت‌های انرژی خود است.پس از مذاکرات با کانات بوزومبایف، معاون نخست وزیر قزاقستان، نمایندگان بانک جهانی آمادگی خود را برای حمایت از اجرای یک پروژه ملی برای ارتقاء بخش‌های انرژی و خدمات رفاهی این کشور اعلام کردند. این پروژه ملی در اواخر سال ۲۰۲۴ تصویب شد و شامل ۱۵.۱ تریلیون تنگه (تقریباً ۲۹.۷ میلیارد دلار با نرخ ارز فعلی) در سرمایه‌گذاری‌های برنامه‌ریزی‌شده بین سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۹ است.

طرفین همچنین تهیه یک استراتژی مشارکتی جدید بین دولت قزاقستان و بانک جهانی برای دوره 2026 تا 2030 و اجرای طرح‌های مشترک، از جمله حفظ دریای آرال شمالی و ایجاد صندوق بازیابی بلایای طبیعی را بررسی کردند.

دولت قزاقستان قصد دارد تقریباً 30 میلیارد دلار برای ساخت نیروگاه‌های جدید و نوسازی شبکه‌های گرمایش، برق، آبرسانی و فاضلاب بین سال‌های 2025 تا 2029 اختصاص دهد. نکته قابل توجه این است که 10٪ از بودجه مستقیماً از بودجه دولت تأمین می‌شود و منابع اضافی از صندوق ملی و صندوق بازنشستگی تجمعی یکپارچه پیش‌بینی می‌شود. هلدینگ بایترک به عنوان مجری مالی این پروژه تعیین شده است.

https://kz.kursiv.media/en/2025-05-14/engk-nknk-world-bank-to-support-kazakhstans-push-for-massive-infrastructure-

 

 منطقه ویژه اقتصادی کورکیت آتا در منطقه قیزیل‌اوردا افتتاح شد.

نوشته سانیا ساکنوا در بخش تجارت، ۱۹ مه ۲۰۲۵

به گزارش سرویس مطبوعاتی نخست‌وزیر، اولژاس بکتنوف، نخست‌وزیر قزاقستان، در ۱۹ مه فرمانی را برای تأسیس منطقه ویژه اقتصادی کورکیت آتا (SEZ) در منطقه قیزیل‌اوردا امضا کرد.

این مرکز با مساحت ۵۵۰ هکتار، به عنوان یک منطقه کنترل گمرکی با وضعیت منطقه ویژه اقتصادی بندری عمل خواهد کرد. این منطقه در نزدیکی کریدور حمل و نقل بین‌المللی اروپای غربی - چین غربی واقع خواهد شد و دسترسی کارآمد به بازارهای قزاقستان و آسیای مرکزی را فراهم می‌کند.

منطقه ویژه اقتصادی کورکیت آتا با هدف ایجاد فرصت‌هایی برای توسعه سریع صنایع مدرن، بسیار پربازده و رقابتی و همچنین بهبود ارائه خدمات، جذب سرمایه‌گذاری، معرفی فناوری‌های پیشرفته و افزایش اشتغال در منطقه ایجاد شده است.

تا سال ۲۰۴۹، این منطقه بیش از ۱۵۰ میلیارد تنگه (۲۹۳.۶ میلیون دلار آمریکا) در مجموع سرمایه‌گذاری جذب خواهد کرد، که شامل تا ۸۰ میلیارد تنگه (۱۵۶.۶ میلیون دلار آمریکا) سرمایه خارجی می‌شود. حجم پیش‌بینی‌شده کالاها و خدمات تولید شده ۵۰۰ میلیارد تنگه (۹۷۸.۸ میلیون دلار آمریکا) است که سهم قزاقستان تا ۹۰٪ خواهد رسید.

طی ۲۵ سال آینده، انتظار می‌رود این منطقه ویژه اقتصادی ۳۹ شرکت جدید راه‌اندازی کند و بیش از ۳۰۰۰ شغل ایجاد کند.

این فرمان همچنین به پنج منطقه دیگر، از جمله اونتوستیک، آستانه-تکنوپولیس، ساریارکا، آلاتائو و آکتوبه، وضعیت منطقه ویژه اقتصادی بندری اعطا می‌کند تا از توسعه مراکز هوایی چندوجهی حمایت کند.

https://astanatimes.com/2025/05/korkyt-ata-special-economic-zone-opens-in-kyzylorda-region/

 

صعود قزاقستان به جمع ۱۰ صادرکننده برتر روغن آفتابگردان جهان

قزاقستان برای نخستین‌بار در سال ۲۰۲۴ در میان ۱۰ صادرکننده بزرگ روغن آفتابگردان جهان قرار گرفت و جایگاه هشتم را کسب کرد. همچنین این کشور در بین سه صادرکننده اصلی کنجاله آفتابگردان به اتحادیه اروپا قرار دارد. طی سه سال گذشته، تولید روغن آفتابگردان در قزاقستان ۲.۵ برابر و صادرات آن ۴.۸ برابر شده، در حالی که واردات روغن بسته‌بندی‌شده ۱۱٪ کاهش یافته است.

در سال گذشته، صادرات محصولات روغنی شامل روغن، کنجاله و کیک فشرده، ۵۶۲ میلیون دلار درآمدزایی داشته و هدف‌گذاری صادرات سالانه این بخش به ۱ میلیارد دلار تعیین شده است. قزاقستان با تمرکز بیشتر بر کشت دانه‌های روغنی به‌ویژه آفتابگردان، صادرات خود را به آسیای مرکزی و چین توسعه داده و در پی گسترش به بازارهای خاورمیانه است.

در همین راستا، تدوین نقشه راه صادراتی ۲۰۲۷ –۲۰۲۵برای تقویت جایگاه جهانی این صنعت آغاز شده است.

افزایش چشمگیر صادرات غلات

قزاقستان همچنین جایگاه خود را به عنوان صادرکننده بزرگ غلات تقویت کرده است. از سپتامبر ۲۰۲۴ تا آوریل ۲۰۲۵، نزدیک به ۱۰ میلیون تن غله و آرد (معادل غله) صادر شده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۳۷.۴٪ رشد داشته است. با برداشت رکوردشکن سال گذشته، ظرفیت صادرات سالانه ممکن است تا پایان ۲۰۲۵ به ۱۲ میلیون تن برسد. موفقیت اصلی فصل جاری، نفوذ به بازارهای غیرسنتی همچون آذربایجان، گرجستان، ترکیه، ایتالیا، بلژیک، لهستان، پرتغال، نروژ، بریتانیا، مراکش، امارات و ویتنام بوده است. همزمان، بازارهای سنتی مانند آسیای مرکزی، افغانستان، ترکیه، چین، ایران و آذربایجان نیز واردات خود از غلات قزاقستان را افزایش داده‌اند. صادرات به چین در این بازه زمانی به ۱.۸ میلیون تن رسید که ۲۷٪ بیشتر از سال قبل است.

https://astanatimes.com/2025/05/kazakhstan-ranks-among-worlds-top-10-sunflower-oil-exporters-for-first-time/

 قزاقستان ۱ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری زمین‌شناسی و کشف عناصر نادر خاکی جذب کرد.

۱۵ مه ۲۰۲۵

مارگولان بایباتیروف، معاون رئیس کمیته زمین‌شناسی وزارت صنعت و ساخت و ساز، گفت که قزاقستان در پنج سال گذشته تقریباً ۱ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خصوصی در بخش زمین‌شناسی خود جذب کرده و اخیراً یک ذخایر بزرگ عناصر نادر خاکی را که تخمین زده می‌شود ۸۰۰۰۰۰ تن باشد، کشف کرده است.

این خبر در کنگره معدن قزاقستان - سومین کنگره و نمایشگاه بین‌المللی - اعلام شد که در آن رهبران صنعت برای بحث در مورد آینده معدن در منطقه در ۱۴ و ۱۵ مه گرد هم آمدند. کنگره معدن نمایندگان صنعت از هشت کشور از جمله چین، مجارستان، ایتالیا، قزاقستان، جمهوری قرقیزستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان را گرد هم آورد.

به گزارش کازینفورم، بایباتیروف خاطرنشان کرد که شرکت‌های بزرگ بین‌المللی به تنهایی ۴۱ میلیارد تنگه (۸۰.۶ میلیون دلار آمریکا) به تلاش‌های اکتشاف زمین‌شناسی کمک کرده‌اند. قزاقستان ذخایر قابل توجهی از فلزات خاکی کمیاب دارد و اگر پیش‌بینی‌ها تأیید شوند، می‌تواند از نظر حجم به یکی از ده کشور برتر جهان تبدیل شود.

بایباتیروف اظهار داشت: «ما کار اکتشاف را در ۱۱ مکان در سال ۲۰۲۲ آغاز کردیم و در سال ۲۰۲۴، این کار به پایان رسید. ما یک ذخیره بسیار بزرگ کشف کردیم. این یک ذخیره خاکی کمیاب است که حاوی حدود ۱۷ جزء خاکی کمیاب از جمله لانتانیدها، تلوریدها، نئودیمیوم و لیتیوم است».

این عناصر در کاربردهای پیشرفته مانند تولید خودروهای برقی، توربین‌ها، آهنرباهای نئودیمیوم، تولید باتری و میکروالکترونیک بسیار مهم هستند. بایباتیروف همچنین به چالش‌های پیش روی این بخش، از جمله کمبود محققان واجد شرایط، سطح پایین تجدید ذخایر و بودجه ناکافی برای ادامه اکتشاف اشاره کرد.

https://astanatimes.com/2025/05/kazakhstan-attracts-1-billion-in-geological-investment-uncovers-major-rare-earth-deposit/

 

 [1] . China-Eurasia Business Council

[2] . Global Clean Technology Innovation Program