اخبار اقتصادی ژاپن

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ژاپن در هفته سوم اردیبهشت1404 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

ژاپن در پی دستیابی به توافقی جامع با ایالات متحده با محوریت بازنگری در تعرفه‌های خودرو:

دولت ژاپن در تلاش است با ایالات متحده به توافقی جامع دست یابد که شامل بازنگری در تعرفه‌های اعمال‌شده بر خودرو نیز می‌شود، و در این راستا قصد دارد راه‌هایی را برای جلب امتیاز از دولت واشنگتن بررسی کند. «ریوسه آکازاوا»، مذاکره‌کننده ارشد تعرفه‌ای ژاپن، پس از برگزاری دومین دور مذاکرات خود با مقامات دولت «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، به کشور بازگشت.

پس از ارائه گزارش این مذاکرات، نخست‌وزیر ژاپن، «شیگرو ایشیبا»، به آکازاوا و دبیر ارشد کابینه، «یوشیماسا هایاشی»، دستور داد تا برای دور بعدی مذاکرات — که احتمالاً در میانه ماه مه یا پس از آن برگزار خواهد شد — به‌سرعت و با دقت برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام دهند. در این دور از گفت‌وگوها، ژاپن بار دیگر خواهان بازنگری در تعرفه‌هایی شد که از سوی دولت ترامپ وضع شده بود، اما مقامات آمریکایی بار دیگر تأکید کردند که نمی‌توانند در حوزه فولاد و خودرو، امتیاز ویژه‌ای فقط برای ژاپن قائل شوند. با این حال، نخست‌وزیر ایشیبا این گفت‌وگوها را «سازنده» خواند و گفت بحث‌هایی عمیق در زمینه‌هایی از جمله خودرو و سایر تعرفه‌های بخشی صورت گرفته است. آکازاوا اعمال این تعرفه‌ها را «مایه تأسف» دانست و تأکید کرد که ژاپن تنها در صورتی با توافق موافقت خواهد کرد که همه موضوعات در قالب یک بسته جامع لحاظ شوند.

به گفته منابع دولتی، ژاپن پیشنهاد داده است مقررات داخلی خود را به‌گونه‌ای بازنگری کند که واردات خودروهای آمریکایی تسهیل شود. همچنین، پیشنهاد افزایش واردات ذرت و سویا از آمریکا و همکاری‌های فنی در صنعت کشتی‌سازی را نیز مطرح کرده است. این منابع می‌افزایند که طرف آمریکایی نیز فهرستی از آنچه «موانع غیرتعرفه‌ای» در ژاپن می‌نامد، ارائه کرده است. مقامات ژاپنی بر این باورند که هنوز زمینه برای دستیابی به مواضع مشترک وجود دارد و برنامه دارند حوزه‌هایی را که ممکن است دولت ترامپ در آن‌ها کوتاه بیاید، به دقت مورد بررسی قرار دهند.

https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/en/news/20250504_06/

احتیاط شرکت‌های ژاپنی در پیش‌بینی سود تحت تأثیر تعرفه‌های آمریکا:

برخی از شرکت‌های بزرگ ژاپنی پیش‌بینی می‌کنند که سود خالص آن‌ها برای سال مالی 2025 در پی عدم اطمینان‌های ناشی از سیاست‌های تعرفه‌ای ایالات متحده در دوره دولت ترامپ کاهش یابد. شرکت میتسوبیشی اعلام کرده است که پیش‌بینی می‌کند سود خالص آن برای سال مالی منتهی به مارس 2026، نسبت به سال گذشته 26.4 درصد کاهش یابد. شرکت میتسویی نیز اعلام کرده است که پیش‌بینی می‌کند سود خالص آن برای این سال 14.5 درصد کاهش یابد. این دو شرکت تجاری پیشرو ژاپنی گفته‌اند که یکی از دلایل این کاهش، افت سودآوری ناشی از کاهش قیمت منابع است.

از آنجا که ایالات متحده در ماه آوریل تعرفه‌های اضافی را اعمال کرد، نگرانی‌ها در مورد کند شدن رشد اقتصادی جهانی باعث کاهش قیمت‌های نفت خام شده است. دیدگاه‌هایی وجود دارد که کندی اقتصادی در چین به دلیل اختلافات تجاری این کشور با ایالات متحده ممکن است باعث کاهش قیمت منابع طبیعی مانند سنگ‌آهن و زغال‌سنگ شود. ناکنیشی کاتسویا، رئیس و مدیرعامل شرکت میتسوبیشی، گفته است که شرکتش همچنان به بررسی عوامل کلان اقتصادی ادامه خواهد داد تا تأثیرات ناشی از تشدید تنش‌های تجاری بین ایالات متحده و چین را مورد ارزیابی قرار دهد.

شرکت حمل‌ونقل میتسویی او.اس.کی. لاینز اعلام کرده است که پیش‌بینی می‌کند سود خالص آن در سال مالی 2025، 60 درصد کاهش یابد، زیرا خطر کند شدن جریان‌های تجاری جهانی که به سیاست‌های تعرفه‌ای آمریکا مرتبط است، بیش از پیش مشهود شده است. این شرکت کاهش حمل‌ونقل کانتینری کالاها از چین به ایالات متحده و کاهش حمل‌ونقل خودرو را به عنوان دلایل این کاهش ذکر کرده است. این شرکت حمل‌ونقل دریایی ژاپنی قصد دارد در ژوئن دفتر جدیدی در واشنگتن راه‌اندازی کند تا اطلاعات مربوط به سیاست‌های دولت ترامپ را جمع‌آوری کند. این شرکت همچنین برنامه‌ریزی کرده است که با توجه به تغییرات تقاضا، عملیات کشتی‌های خود را تعدیل کند.

https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/en/news/20250505_06/

کمبود جدی نیروی کار در مراقبت‌های پرستاری خانگی در ژاپن:

طبق یک نظرسنجی، بسیاری از مراکز خدمات پرستاری خانگی در ژاپن به دلیل کمبود شدید پرستار، گاهی قادر به ارائه خدمات نبودند. بیش از ۱۰۰۰ مدیر از مراکز خدمات پرستاری خانگی و مدیران مراقبت در این نظرسنجی آنلاین که ماه گذشته توسط اتحادیه صنعت مراقبت ژاپن انجام شد، شرکت کردند.
بر اساس این نظرسنجی، ۸۹.۴٪ از مدیران اعلام کردند از آوریل سال گذشته تاکنون، گاهی مجبور به رد درخواست‌های خدمات مراقبتی بوده‌اند. همچنین، ۵۵.۲٪ از آن‌ها کاهش درآمد نسبت به سال گذشته را گزارش دادند که ۷۳.۳٪ از آن‌ها کمبود نیروی کار را علت اصلی دانستند. همچنین ۶۸.۳٪ از مدیران مراقبت اذعان داشتند که به دلیل کمبود پرستار، گاهی قادر به تدوین برنامه مراقبتی مناسب نبودند.
مقامات اتحادیه هشدار دادند که بیمه‌شدگان ممکن است خدمات مورد نیازشان را دریافت نکنند و دولت باید برای جبران کمبود نیروی انسانی اقدام کند، چرا که این مشکل می‌تواند پایه‌های برنامه بیمه مراقبت از سالمندان را تضعیف کند.

https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/en/news/20250506_06/

افزایش پیش‌پرداخت تعاونی‌های کشاورزی ژاپن به کشاورزان برنج کار:

قیمت برنج در ژاپن ممکن است در فصل برداشت پاییز افزایش یابد. تعاونی‌های کشاورزی، به‌عنوان بزرگ‌ترین گروه خریدار برنج در ژاپن، پیش‌پرداخت‌های خود به کشاورزان را به‌طور چشمگیری افزایش داده‌اند. در استان نیگاتا، پیش‌پرداخت برای برنج نوع «کوشی‌هیکاری» ۳۵٪ افزایش یافته و به ۲۳,۰۰۰ ین (حدود ۱۶۱ دلار) به‌ازای هر ۶۰ کیلوگرم رسیده است. در استان آکیتا نیز برای برنج نوع «آکیتاکوماچی»، پیش‌پرداخت ۴۲٪ افزایش یافته و به ۲۴,۰۰۰ ین (حدود ۱۶۸ دلار) رسیده است. هدف تعاونی‌ها از اعلام زودتر این قیمت‌ها، تشویق کشاورزان به فروش محصول خود به تعاونی‌ها به‌جای دیگر خریداران است.

https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/en/news/20250507_B6/

فروش رکوردشکن تویوتا در سال مالی ۲۰۲۴، همراه با کاهش سود:

شرکت خودروسازی تویوتا اعلام کرد که در سال مالی منتهی به مارس، فروش رکوردشکنی داشته اما سود خالص کاهش یافته است. فروش گروهی ۶.۵٪ افزایش داشته و به ۴۸ تریلیون ین (حدود ۳۳۰ میلیارد دلار) رسیده است. اما سود خالص ۳.۶٪ کاهش یافت و به ۳۳ میلیارد دلار رسید. دلیل اصلی این کاهش، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید و بهبود محیط کاری عنوان شده است. تویوتا برای سال مالی جدید، رشد ۱٪ در فروش پیش‌بینی کرده، اما انتظار دارد سود عملیاتی ۲۰.۸٪ و سود خالص ۳۴.۹٪ کاهش یابد.
تویوتا اعلام کرد تعرفه‌های جدید آمریکا در ماه‌های آوریل و مه به‌تنهایی باعث کاهش ۱۸۰ میلیارد ینی (حدود ۱.۲۵ میلیارد دلاری) در سود عملیاتی خواهد شد.

https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/en/news/20250508_B5A/

ابراز علاقه اتحادیه اروپا به توافق تجاری کلیدی آسیا-اقیانوسیه:

مسئول تجارت اتحادیه اروپا علاقه این بلوک را به توافق جامع و پیشرفته برای مشارکت فرااقیانوس آرام (CPTPP) اعلام کرد . ماروش شفچوویچ، کمیسیونر تجارت اتحادیه اروپا در سفر به ژاپن گفت که با مقامات ژاپنی درباره این توافق گفت‌وگو کرده و آن را فرآیندی بسیار مهم برای اروپا دانست. او تأکید کرد که همکاری با کشورهای منطقه می‌تواند ۳۰٪ تجارت جهانی را پوشش دهد. اتحادیه اروپا همچنین در حال مذاکره با کشورهای اندونزی، مالزی، تایلند و دیگر کشورها برای توافقات تجارت آزاد است و به دنبال کاهش وابستگی به ایالات متحده است. وی همچنین اعلام کرد اتحادیه اروپا شکایتی علیه تعرفه‌های آمریکا در سازمان تجارت جهانی (WTO) آماده کرده است.

https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/en/news/20250509_B1/

تلاش فولادسازان ژاپنی برای گسترش استفاده از «فولاد سبز»:

شرکت‌های فولادسازی ژاپن در حال ترویج استفاده از «فولاد سبز» هستند که در تولید آن گازهای گلخانه‌ای کمتری تولید می‌شود. یکی از روش‌ها، استفاده از کوره‌های برقی به‌جای کوره‌های زغال‌سنگی است که هزینه‌بر است اما باعث کاهش انتشار کربن می‌شود. فولاد تولید شده توسط نهاد ثالثی به‌عنوان «سبز» تأیید می‌شود و شرکت‌ها آن را با قیمت بالاتری به فروش می‌رسانند. شرکت JFE فولاد سبز خود را به یک کشتی‌ساز فروخته که اولین کشتی باربری جهان را به‌طور کامل با این نوع فولاد ساخته است. سایر رقبا نیز آن را به خودروسازان و شرکت‌های ساختمانی عرضه کرده‌اند. دولت ژاپن استفاده از این فولاد را در معیارهای پرداخت یارانه وارد کرده است. در حال حاضر، استفاده عملی از کوره‌های هیدروژنی دور از دسترس است و فولاد سبز فعلاً امید اصلی تولیدکنندگان محسوب می‌شود.

https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/en/news/20250509_B4/

برنامه پاناسونیک برای حذف حدود ۱۰ هزار شغل:

شرکت الکترونیکی پاناسونیک اعلام کرده که قصد دارد حدود ۱۰ هزار شغل، معادل ۵٪ از نیروی کار جهانی خود را کاهش دهد. ۵ هزار شغل در داخل و خارج ژاپن طی امسال با برنامه‌هایی نظیر بازنشستگی زودهنگام حذف خواهد شد. تمرکز حذف‌ها بر بخش‌های فروش و اداری است. پاناسونیک قصد دارد منابع بیشتری را به خدمات مبتنی بر هوش مصنوعی برای مشتریان شرکتی اختصاص دهد. این شرکت در حال بررسی فروش بخش تلویزیون و تجزیه واحد لوازم خانگی، تهویه مطبوع و روشنایی است. مدیرعامل شرکت، کوسومی یوشیکی، اعلام کرد که برای بهبود سود، قصد دارد ساختار شرکت را کارآمدتر و مقاوم‌تر کند و ۴۰٪ از حقوق سالانه خود را در سال مالی جاری صرف‌نظر خواهد کرد. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد فروش سال مالی جاری بیش از ۷٪ کاهش یافته و سود خالص بیش از ۱۵٪ افت خواهد کرد. اعداد اعلام‌شده تأثیر احتمالی تعرفه‌های گسترده آمریکا را نیز در نظر نگرفته‌اند.

https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/en/news/20250510_01