بررسی مسیرهای ممکن برای پایان یافتن تحریم های کوبا

بر اساس گزارش رسمی منتشره از سوی وزارت روابط خارجی کوبا تحریم های ایالات متحده بر علیه این کشور در بیش از 6 دهه گذشته هزینه ای بالغ بر 1499 میلیارد و 710 میلیون دلار بر اقتصاد کوبا ضرر و زیان وارد آورده است و تنها این رقم در بازه زمانی اول مارس 2023 تا 29 فوریه 2024 بالغ بر 5 میلیارد و 56 میلیون و 800 هزار دلار برآورد شده است . پایان دادن به تحریم‌های بیش از 60 ساله آمریکا علیه کوبا یا لغو تحریم‌ها، موضوع پیچیده‌ای است که شامل گام‌های متعدد سیاسی، حقوقی و دیپلماتیک است. راه‌های مختلفی برای کاهش یا رفع کامل محاصره وجود دارد، اما هر گزینه چالش های خاص خود را دارد. در اینجا مسیرهای ممکن برای پایان یافتن تحریم های کوبا را بررسی می‌گردد:

 1- اقدام اجرایی توسط رئیس جمهور ایالات متحده:

• دستورات و فرامین ریاست جمهوری: رؤسای جمهور ایالات متحده این اختیار را دارند که برخی از جنبه‌های تحریم ها را بدون نیاز به تایید کنگره تعدیل یا کاهش دهند. به عنوان مثال، در طول دولت اوباما (2009-2017) و بویژه در دوره دوم دولت او ، اوباما از دستورات اجرایی برای کاهش محدودیت‌های سفر، ارسال حواله‌های پول و معاملات تجاری در تعامل با کوبا استفاده کرد، اگرچه تحریم های اصلی که از زمان ریاست جمهوری آیزنهاور در 60 سال قبل آغاز شدند همچنان پابرجا بود.
• محدودیت ها: در حالی که یک رئیس جمهور می‌تواند تغییرات قابل توجهی در نحوه اجرای تحریم ایجاد کند، تنها کنگره می‌تواند به طور کامل تحریم ها را لغو کند.

2- اقدام کنگره:

• قانون رفع تحریم: کنگره ایالات متحده باید قانونی را برای پایان کامل تحریم تصویب کند. چندین لایحه در طول سال ها برای رفع محاصره و تحریم های کوبا از سوی نمایندگان کنگره ارائه شده است، اما با مخالفت اکثریت نمایندگان هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه مواجه شده است. یک مانع بزرگ، اجماع دو حزبی در میان برخی از قانونگذاران است که استدلال می‌کنند سابقه حقوق بشر و غیره دولت کوبا دلایلی برای حفظ تحریم هستند.
• تغییر افکار عمومی: با گذشت زمان، افکار عمومی در ایالات متحده تغییر کرده است. بسیاری از آمریکایی‌ها به‌ویژه کوبایی تبارها در این مورد اختلاف نظر دارند، اما تعداد فزاینده‌ای از لغو یا کاهش تحریم‌ها حمایت می‌کنند. این در نهایت می‌تواند منجر به تغییر نگرش کنگره شود گرچه اکثر کوبائی تبارهای مقیم ایالات متحده همچنان از ادامه تحریم ها بر علیه‌هاوانا حمایت می‌کنند.
• چالش ها: دریافت یک لایحه از طریق کنگره نیاز به حمایت گسترده دارد، که با توجه به قطبی شدن سیاست ایالات متحده در قبال کوبا و نفوذ گروه‌هایی مانند سازمان‌های سیاسی کوبایی-آمریکایی در فلوریدا، که از لحاظ تاریخی از موضع تندروانه علیه دولت کوبا حمایت می‌کنند، عملی شدن این گزینه می‌تواند دشوار باشد.

 3- تعامل دیپلماتیک ایالات متحده و کوبا:

• مذاکرات: گفتگوی دیپلماتیک بین ایالات متحده و کوبا می‌تواند به کاهش تدریجی محدودیت ها منجر شود. این اتفاق در زمان دولت دوم اوباما رخ داد که متعاقب بیش از 50 سال قطع روابط، در سال 2015 روابط دیپلماتیک با کوبا برقرار شد. دوره «ذوب شدن یخ های روابط » اوباما شامل بازگشایی سفارت خانه‌ها، کاهش محدودیت های سفر و کاهش برخی تحریم های مالی بود.
• امنیت: رهبران کوبا می‌خواهند اطمینان حاصل کنند که ایالات متحده بدنبال سیاست تغییر دولت در این کشور نیست و نخواهد بود . در حالی که سیاست‌گذاران آمریکایی احتمالاً در ازای لغو تحریم‌ها خواستار تغییرات سیاسی اساسی در این همسایه جنوبی هستند .
• چالش ها: روابط بین دو کشور همچنان تیره است و هر یک از طرفین طرف دیگر را به عدم پایبندی به توافقات گذشته متهم می‌کند. سیستم سیاسی داخلی کوبا، همچنان یک دولت تک حزبی و سوسیالیستی و مستقل است که رهبران ایالات متحده آن را با اهداف خود در منطقه ناسازگار می‌دانند.

 4 - فشار بین المللی:

• دیدگاه و آراء جهانی: مجمع عمومی سازمان ملل متحد بارها با حمایت قاطع کشورهای عضو به قطعنامه‌هایی که خواستار پایان تحریم ایالات متحده بر علیه کوبا هستند، رأی مثبت داده است. در حالی که آرای ناشی از قطعنامه‌های مجمع عمومی سازمان ملل الزام آور نیست، اما نشان دهنده محکومیت جهانی تحریم ها است که می‌تواند در طول زمان بر سیاست گذاران ایالات متحده تأثیر بگذارد. در سال 2024 و در جریان سی و یکمین سال متوالی ، قطعنامه محکومیت تحریم های کوبا با 187 رای مثبت و تنها 2 رای منفی آمریکا و اسرائیل در مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب رسید .
• حمایت منطقه‌ای: کشورهای آمریکای لاتین، به‌ویژه کشورهای حوزه کارائیب و آمریکای مرکزی، مدت‌هاست که تحریم های کوبا را مورد انتقاد قرار داده و خواستار پایان آن شده‌اند و استدلال می‌کنند که این تحریم به ثبات منطقه آسیب می‌زند. با این حال، فشار بین المللی هنوز برای مجبور کردن ایالات متحده به تغییر موضع کافی نبوده است.

 5- نفوذ کوبایی-آمریکایی‌ها بر سیاست های واشنگتن در قبال هاوانا :

• حمایت کوبایی-آمریکایی: جامعه کوبایی-آمریکایی، به ویژه در فلوریدا، مدت هاست که نقش مهمی در شکل دادن به سیاست ایالات متحده در قبال کوبا داشته است. بسیاری از آمریکایی‌های کوبایی تبار با لغو تحریم‌ها مخالف هستند. با این حال، بخش رو به رشدی از آمریکایی‌های کوبایی تبار وجود دارند که از عادی‌سازی روابط و پایان دادن به تحریم حمایت می‌کنند، به‌ویژه نسل‌های جوان‌تری که کمتر به تاریخ انقلاب در جزیره و درگیری با ایالات متحده وابسته هستند.
• تغییر جمعیت: از آنجایی که قدرت سیاسی کوبایی-آمریکایی‌ها در طول زمان تغییر می‌کند، به ویژه با تلاش نسل های جوان برای تعامل و تغییر، این می‌تواند منجر به حمایت سیاسی بیشتر برای رفع تحریم شود.

6- تغییرات اقتصادی جهانی:

• مقاومت اقتصادی کوبا: در سال های اخیر، کوبا راه‌هایی برای بقای اقتصادی تا حدی از طریق پیوند های اقتصادی با کشورهایی مانند چین، روسیه ، ونزوئلا ، مکزیک و ویتنام و غیره پیدا کرده است. با این حال، با گذشت زمان، فشار برای رشد اقتصادی و نوسازی ممکن است به تمایل بیشتر برای تعامل اقتصادی با ایالات متحده منجر شود که این روند خود می‌تواند انگیزه تغییر در سیاست ایالات متحده نسبت به کوبا باشد.
• اصلاحات اقتصادی کوبا: در سال های اخیر، کوبا برخی اصلاحات اقتصادی را انجام داده است، مانند اجازه دادن به تاسیس مشاغل خصوصی کوچک و باز کردن بخش هایی از اقتصاد به روی سرمایه گذاری خارجی. اگر این اصلاحات عمیق تر شود و به باز بودن بیشتر اقتصادی منجر شود، ممکن است زمینه ای را برای سیاست گذاران آمریکایی فراهم کند تا به کاهش تحریم ها فکر کنند.

 7- نتیجه گیری :

پایان دادن به تحریم ها بر علیه کوبا در درجه اول نیازمند یک اراده سیاسی در ایالات متحده است . ساده ترین راه ، تصویب قانونی برای پایان دادن به تحریم های کوبا توسط کنگره آمریکا خواهد بود، اما این امر احتمالاً مستلزم تغییر در چشم انداز سیاسی در ایالات متحده و کوبا و همچنین تمایل به سازش در مورد مسائل ایدئولوژیک دیرینه است . گرچه نقش آمریکائی‌های کوبائی الاصل که در آمریکا زندگی می‌کنند را نباید در این روند ، اندک فرض نمود اما هر تغییر قابل توجهی ، احتمالاً تدریجی خواهد بود.

منابع :

https://oncubanews.com/en/cuba/two-hurricanes-an-earthquake-and-trump/
https://misiones.cubaminrex.cu/en/articulo/report-cuba-pursuant-united-nations-general-assembly-resolution-777-entitled-necessity

  https://oncubanews.com/en/cuba-usa/cuba-united-states-bidens-third-year/

https://havanatimes.org/opinion/the-red-line-of-us-policy-towards-cuba-since-jfks-time/