اخبار اقتصادی سوئد
گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی سوئد در هفتۀ اول مهر ماه 1403 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد:
کاهش مجدد نرخ بهره
هیات اجرایی بانک مرکزی سوئد روز چهارشنبه 25 سپتامبر 2024 تصمیم گرفت نرخ بهره بانکی را با کاهشی 0.25 درصدی به 3.25 درصد برساند. این هیات اعلام نمود چنانچه چشمانداز تورم و فعالیتهای اقتصادی بدون تغییر باقی بماند، ممکن است در دو نشست باقیمانده سیاستهای پولی در سال جاری، نرخ بهره مجددا کاهش یابد. طبق اعلام بانک مرکزی سوئد انتظار میرود نرخ بهره با سرعتی بیشتر از آنچه قبلا اعلام شده بود کاهش یابد که این امر به فعالیت اقتصادی قویتر و نرخ تورم نزدیک به نرخ تورم هدف کمک میکند.
آغاز ساخت راکتورهای هسته ای جدید در سوئد
بنابر گزارش روزنامه DN، اولف کریسترسون نخست وزیر، اعلام کرد که ساخت راکتورهای هسته ای جدید قبل از انتخابات آینده در سوئد آغاز خواهد شد. وی در گفت و گو با DN بر تعهد دولت به ارتقای توانمندیهای انرژی هسته ای کشور تاکید کرد. وی همچنین بر ضرورت تسریع در روند تصمیم گیری در دولت تاکید نمود. مدل تأمین مالی نیروگاههای هستهای آتی، دولت را به عنوان یک ضامن مالی برای سرمایهگذاریهایی که احتمالاً صدها میلیارد کرون میشود، شامل میشود. او بر اهمیت تولید پایدار برق، به ویژه در زمان گذار کشور به منابع انرژی تجدیدپذیر تاکید کرد. کریسترسون اظهار داشت: « اگر میخواهیم برقرسانی را مدیریت کنیم، باید تولید برق خود را دو برابر کنیم و انرژی هستهای در این زمینه یک بخشی ضروری است.»
سوئد رتبه دوم در شاخص جهانی نوآوری
بنابر بیانیه مطبوعاتی اداره ثبت اختراع، (PRV) بر اساس نظرسنجی سالانه سازمان حقوق مالکیت معنوی سازمان ملل متحد WIPO، سوئد برای هفدهمین سال متوالی رتبه دوم را در شاخص جهانی نوآوری دارد. این رتبه بالا ثابت، جو نوآوری قوی سوئد را برجسته میکند و آن را به مکانی جذاب برای تحقیق و توسعه تبدیل میکند. آنا جاردفلت، مدیر کل PRV، بر اهمیت حفاظت از این محیط نوآوری تاکید کرد. اداره ثبت اختراع از نوآوری از طریق ثبت اختراع، علائم تجاری و طراحی پشتیبانی میکند، در حالی که دانش داراییهای نامشهود را در میان بخش های مختلف افزایش می دهد. شاخص جهانی نوآوری، 133 کشور را بر اساس حدود 80 شاخص از جمله پتنت، صادرات فناوری پیشرفته، آموزش و زیرساخت ارزیابی میکند. این رتبه بندی از سال 2007 هر ساله منتشر میشود و بر نقش نوآوری در توسعه اقتصادی تاکید میکند. ده کشور برتر در شاخص 2024 عبارتند از سوئیس، سوئد، ایالات متحده آمریکا، سنگاپور، بریتانیای کبیر، کره جنوبی، فنلاند، هلند، آلمان و دانمارک.
تجارت قوی تر کالا در مقایسه با سال گذشته
به گزارش مرکز آمار سوئد، صادرات کالا در جولای 2024 نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر ارزشی 6 درصد و از نظر حجمی 9 درصد افزایش داشته است. در عین حال واردات کالا از نظر ارزشی 6 درصد و از نظر حجمی 10 درصد افزایش یافت. الین بکستروم، کارشناس این مرکز میگوید: صادرات محصولات دارویی هم از نظر ارزش و هم از نظر حجم در مقایسه با سال گذشته و ماه گذشته افزایش یافته است. در مقایسه با ماه قبل، صادرات و واردات کالاهای سوئد 8 درصد از نظر ارزش و 5 درصد از نظر حجم کاهش یافته است. تعداد روزهای هفته در ژوئیه 2024 پنج بیشتر از ژوئن 2024 بود. صادرات مواد معدنی نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر ارزشی 16 درصد و از نظر حجمی 18 درصد افزایش داشته است. صادرات سنگ آهن و کنسانتره در این حوزه از نظر ارزشی 31 درصد و از نظر حجمی 37 درصد افزایش یافته است. صادرات سنگ آهن و کنسانتره در مقایسه با ماه قبل از نظر ارزشی 36 درصد و از نظر حجمی 49 درصد افزایش داشته است. صادرات محصولات شیمیایی/لاستیکی نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر ارزشی 26 درصد و از نظر حجمی 30 درصد افزایش داشته است. صادرات محصولات دارویی در این حوزه از نظر ارزشی 34 درصد و از نظر حجمی 37 درصد افزایش یافته است. صادرات فرآوردههای دارویی نسبت به ماه قبل از نظر ارزشی 12 درصد و از نظر حجمی 16 درصد افزایش داشته است. در حوزه محصول، ماشین آلات/تجهیزات حمل و نقل، صادرات خودروهای سواری از نظر ارزشی 7 درصد و از نظر حجمی 4 درصد کاهش داشته است. صادرات خودروهای سواری نسبت به ماه قبل از نظر ارزشی 34 درصد و از نظر حجمی 31 درصد کاهش داشته است. واردات مواد معدنی از نظر ارزشی 21 درصد و از نظر حجمی 27 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش داشته است. در این حوزه محصول، سنگ معدن فلزی/ ضایعات فلزی 65 درصد از نظر ارزش و 56 درصد از نظر حجم افزایش یافته است. واردات سنگهای فلزی/قراضه فلزی نسبت به ماه قبل از نظر ارزش ۱۹ درصد و از نظر حجم ۲۴ درصد افزایش داشته است. واردات محصولات شیمیایی/لاستیکی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از نظر ارزشی و حجمی 16 درصد افزایش داشته است. واردات محصولات دارویی در این حوزه از نظر ارزشی 26 درصد و از نظر حجمی 30 درصد افزایش داشته است. واردات سوخت معدنی/ برق نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر ارزشی 32 درصد و از نظر حجمی 33 درصد افزایش داشته است. واردات نفت خام در این حوزه از نظر ارزشی 56 درصد و از نظر حجمی 53 درصد افزایش یافته است. واردات نفت خام نسبت به ماه قبل از نظر ارزشی ۲۶ درصد و از نظر حجمی ۲۷ درصد افزایش داشته است. این گزارش می افزاید در ماه آگوست 2024، صادرات کالاهای سوئد به 150.3 میلیارد کرون رسید، در حالی که واردات کالاها به 155.6 میلیارد کرون رسید. در نتیجه، تراز تجاری خالص 5.3 میلیارد کرون بود. بر اساس محاسبات اولیه، تجارت خارجی کالا منجر به کسری خالص تجاری 5.3 میلیارد کرون در آگوست 2024 شد. در آگوست 2023، کسری تجاری خالص 7.8 میلیارد کرون وجود داشت. ارزش صادرات در آگوست 2024 150.3 میلیارد کرون بود، در حالی که ارزش واردات 155.6 میلیارد کرون بود. ارزش مربوط به آگوست 2023 به میزان 158.4 میلیارد کرون برای صادرات و 166.2 میلیارد کرون برای واردات بود. بنابراین صادرات کالا از نظر ارزش 5 درصد و واردات نسبت به آگوست 2023 از نظر ارزش 6 درصد کاهش یافته است. تعداد روزهای هفته در آگوست 2024 نسبت به آگوست 2023 یک کاهش داشته است. تجارت کالا با کشورهای خارج از اتحادیه اروپا منجر به مازاد 15.0 میلیارد کرون شد، در حالی که تجارت اتحادیه اروپا منجر به کسری 20.3 میلیارد کرون شد. ارزش صادرات کالا در هشت ماه گذشته ثابت بوده و ارزش واردات کالا نسبت به مدت مشابه سال قبل 2 درصد کاهش داشته است. ارزش صادرات 1362.7 میلیارد کرون و واردات 1309.3 میلیارد کرون بود که منجر به مازاد تجاری خالص 53.4 میلیارد کرون برای ژانویه تا آگوست 2024 شد.
میزان شاخص اطمینان در ماه سپتامبر
بنابر اعلام موسسه تحقیقات اقتصادی سوئد، شاخص گرایش اقتصادی در ماه سپتامبر 2024 به رقم 94.9 افزایش یافت و همچنان ضعیفتر از حالت عادی است. احساسات از آوریل نسبتاً باثبات بوده است و شاخص گرایش اقتصادی عمدتاً بدون تغییر بوده است. شاخص اعتماد مصرف کننده برای 12 ماه متوالی افزایش یافته و اکنون وضعیت عادی را نشان می دهد. شاخص اطمینان برای صنعت تولید با 2.4 واحد کاهش به 94.2 رسید که به این معنی است که احساسات را میتوان ضعیف تر از حد معمول در نظر گرفت. شرکتها از کاهش بیشتر سفارشها هم از بازار داخلی و هم از بازار صادراتی خبر دادند و سفارشهای صادراتی بسیار پایینتر از حد نرمال بود. شاخص اطمینان صنعت ساختمان و عمران با 2.5 واحد کاهش به 95.4 رسید و احساسات ضعیف تر از حد معمول را نشان می دهد. بر خلاف بقیه بخش های تجاری، برنامههای قیمت گذاری شرکت های ساختمانی قبلاً به کاهش اشاره داشت. برنامههای قیمتگذاری در صنعت اکنون برای اولین بار در دو سال گذشته مثبت است، به طوری که نسبت بیشتری از شرکتها نسبت به حالت عادی انتظار دارند قیمتها در سه ماه آینده افزایش یابد. شاخص اطمینان برای تجارت خردهفروشی با 3.7 واحد افزایش به 105.6 رسید که آن را به خوشبینترین بخش بخش تجاری تبدیل کرد. این اندیکاتور از زمانی که در بهار 2023 به پایین تر از 80.0 رسید روند صعودی داشته است و از ماه می 2022 به این حد صعود نکرده است. شاخص اعتماد برای بخش خدمات افزایش یافت، اما همچنان احساسات ضعیف تر از حد معمول را نشان می دهد. این بهبود عمدتاً ناشی از سؤال در مورد تقاضا در سه ماه گذشته است. انتظارات شرکت های خدماتی برای تقاضا برای نزدیک به دو سال بسیار کمتر از حد معمول بود، اما تا حد زیادی با میانگین تاریخی شش ماه گذشته مطابقت داشت. شاخص اعتماد مصرف کننده در سپتامبر با 2.5 واحد افزایش به 99.5 رسید. هم در شاخص خرد که دیدگاه مصرف کنندگان از امور مالی خود را خلاصه میکند و هم در شاخص کلان که دیدگاه آنها را از اقتصاد سوئد خلاصه میکند، پیشرفت هایی داشته است. شاخص کلان بالاتر از میانگین تاریخی است، در حالی که شاخص خرد همچنان پایین تر از حد نرمال است.
هشدار درباره چالش های جمعیتی
به گزارش DN ، خانم Annika Wallenskog، اقتصاددان ارشد در شهرداریها و مناطق سوئد (SKR) به چالشهای مهمیکه شهرداریها در سالهای آینده با آنها مواجه خواهند شد، اشاره میکند، به ویژه به دلیل کاهش نرخ زاد و ولد و افزایش جمعیت سالمندان. والنسکوگ بر نیاز به اقدام فوری تاکید میکند و میگوید: «ساخت و ساز را تمام کنید و گسترش ندهید»، به ویژه در مورد مهدکودک ها. پیش بینی میشود که تعداد کودکان 1 تا 5 ساله تا سال 2027 به میزان 12.4 درصد کاهش یابد که میتواند منجر به تعطیلی حدود 1000 پیش دبستانی در دهه آینده شود. او در مورد این خطر هشدار می دهد که توسعه مسکن جدید ممکن است منجر به املاک ناخواسته شود، شبیه به اواخر دهه 1990 که شهرداریها بودجه ای برای تخریب ساختمانهای خالی دریافت کردند. وی خواستار ارزیابی دقیق نیازهای مسکن محلی است، زیرا تقاضا به سمت خانههای مقرون به صرفه و غیر جدید تغییر میکند. علاوه بر این، او در مورد پیر شدن نیروی کار که منجر به کمبود نیروی کار در مناطق مختلف، به ویژه در بخش مراقبت های بهداشتی میشود، ابراز نگرانی میکند. وی بر اهمیت ارزیابی مجدد استراتژیهای شهرداریها و انطباق موثر با این تغییرات جمعیتی تاکید میکند.
پرده برداری از هواپیمای برقی هیبریدی سوئد
به گزارش DI، در آشیانه ای در Säve در گوتنبرگ اکنون نمونه اولیه اولین هواپیمای مسافربری برقی سوئد X1 با دوشاخه شارژر در کناره آن قرار دارد. مدیر عامل آندرس فورسلوند، که به همراه همسرش کلارا فورلسوند، شرکت X1 را در سال 2018 تاسیس کردند، میگوید X1 باید در نیمه اول سال 2025 پرواز آزمایشی انجام دهد. توسعه X1 تا حدی از طریق آژانس دولتی سوئد Vinnova، که حدود 30 میلیون کرون کمک کرده است، تامین شده است. آیا پروازهای آزمایشی اولیه با خلبان خواهد بود یا خیر، هنوز تصمیم گیری نشده است، اما مشخص است که در آمریکا انجام خواهد شد. شرکت X1 تصمیم گرفته است بخش بزرگی از تحقیق و توسعه خود را به کالیفرنیا منتقل کند و برنامههای قبلی تولید در سوئد را رها کند. زمانی که هواپیما آماده شد، ES-30 نامیده میشود، فضایی برای 30 مسافر خواهد داشت و 200 کیلومتر پرواز را فقط با انرژی الکتریکی انجام و سپس 200 کیلومتر دیگر با موتور هیبریدی با ژنراتورهای توربو با سوخت جت تغذیه میشود خواهد پیمود. وزیر زیرساخت و مسکن سوئد، آندریاس کارلسون، میگوید که دولت به آینده ای برای پروازهای الکتریکی در سوئد امیدوار است.
گزارش اقتصادی خرده فروشی ،بهبود در چشم انداز
به گزارش HUI ، پس از چندین سال چالش برانگیز، سال 2024 تاکنون بهبود اقتصادی آهسته ای را نشان داده است. خوش بینی در حال گسترش است و پیش بینیها برای اقتصاد سوئد و خرده فروشی به بهبود جزئی اشاره دارد. در گزارش اقتصادی خردهفروشی، HUI پیشبینی میکند که کل بازار خردهفروشی در قیمتهای فعلی (ارزش) 1.5 درصد در سال 2024 و 3.5 درصد در سال 2025 رشد کند. در قیمتهای ثابت (حجم)، پیشبینی 0.5 درصد برای سال 2024 و 2.0 درصد برای سال 2025 تعیین شده است. از آنجایی که خلق و خوی در اقتصاد سوئد به آرامیبهبود می یابد، اثرات موجی برای بخش خرده فروشی ایجاد میکند. انتظار میرود فروش در کل بازار خرده فروشی 1.5٪ برای کل سال افزایش یابد که عمدتاً توسط بخش مواد غذایی هدایت میشود. نرخ افزایش قیمت در خرده فروشی مواد غذایی در سطح پایینی تثبیت شده است و اکنون رشد حجم نیز مشاهده میشود. برای بخش کالاهای بادوام که در طول رکود با روندهای منفی مواجه شده است، رشد صفر در سال جاری پیش بینی میشود و رشد مثبت در سال 2025 پیش بینی میشود. افزایش واقعی انتظار می رود در سال 2025، با پیش بینی رشد تولید ناخالص داخلی 2.3٪.
توسعه نیروگاههای خورشیدی
سایت Power Technology می نویسد که شرکت Alight تولید کننده برق خورشیدی سوئدی 110 میلیون یورو از طریق رابوبانک برای توسعه 220 مگاوات پارک های خورشیدی کوچک تا متوسط در سراسر سوئد را تضمین کرده است. این توافق نقطه عطف مهمیبه عنوان اولین تاسیسات در نوع خود در منطقه شمال اروپا است. این بودجه به سمت توسعه، مالکیت و بهره برداری از 220 مگاوات اوج پارک های خورشیدی کوچک تا متوسط در سراسر سوئد اختصاص خواهد یافت. قرارداد تامین مالی نقطه عطفی در منطقه شمال اروپا و اولین تسهیلات پرتفوی در نوع خود است. هارالد اوورهولم، مدیر اجرایی Alight اظهار داشت: "این تامین مالی به ما انعطاف پذیری برای تامین مالی پروژههای کوچک تا متوسط می دهد و به تسریع انتقال انرژیهای تجدیدپذیر در سوئد در زمانی که کشور شاهد افزایش شدید تقاضای برق است، کمک میکند. ما از رابوبانک به خاطر برداشتن این گام نوآورانه رو به جلو و به نفع کل کشور تقدیر میکنیم و امیدواریم که تسهیلات بیشتری به دنبال آن باشد. فاز اول این پروژه شاهد ساخت سه پارک خورشیدی خواهد بود: یک پارک 4 مگاواتی در هالند، یک پارک 6 مگاواتی در سودرمانلند و یک پارک 15 مگاواتی در آپلند. این پروژههای اولیه تازه شروع کار هستند و انتظار میرود بقیه پارکهای خورشیدی ظرف دو سال آینده تامین مالی و عملیاتی شوند. مارک اشمیتز، رئیس مالی پروژه رابوبانک اروپا اظهار داشت: به عنوان یک بانک تعاونی، ما می خواهیم از مشتریان خود در مسیرهای پایدار حمایت کنیم. ما از چشم انداز Alight برای تسریع انتقال به انرژی خورشیدی الهام گرفته ایم و تحت تاثیر سابقه آن در تحقق پروژههای سودآور قرار گرفته ایم. با این اولین تسهیلات بدهی پرتفوی در نوع خود، به بازگشایی انرژی خورشیدی بیشتر در سوئد کمک میکنیم.