اخبار اقتصادی سوئد
گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی سوئد در هفتۀ چهارم مهر ماه 1403 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
شاخص ها(بر اساس آمار بانک مرکزی و مرکز آمار سوئد):
نرخ تورم بر اساس CPI در ماه سپتامبر: 1.6 درصد
نرخ تورم بر اساس CPIF در ماه سپتامبر:1.1درصد
نرخ بیکاری: 8.5 درصد
یک یورو: 11.60کرون(نرخ هفته گذشته 11.44 کرون)
یک دلار: 10.68 کرون(نرخ هفته گذشته 10.57 کرون)
انتخاب وزیر دارایی سوئد به عنوان رئیس جدید کمیته توسعه بانک جهانی و صندوق بین المللی پول
بنابر بیانیه مطبوعاتی وزارت دارائی سوئد، گروه بانک جهانی و کشورهای عضو صندوق بین المللی پول، الیزابت سوانتسون وزیر دارایی سوئد را به عنوان رئیس گروه مشترک بانک جهانی و کمیته توسعه صندوق بین المللی پول برای یک دوره دو ساله انتخاب کردند. این کمیته بالاترین نهاد مشورتی بانک جهانی و صندوق بین المللی پول برای مسائل توسعه است. این اولین بار است که یک شهروند سوئدی و یک وزیر دارایی اروپایی این نقش معتبر را بر عهده میگیرد. خانم سوانتسون جانشین آقای محمد بنهادی الحسینی، وزیر امور مالی امارات متحده عربی خواهد شد که از اکتبر 2022 ریاست کمیته توسعه را بر عهده دارد. سوانتسون یک سیاستمدار ارشد است که قبل از خدمت به عنوان وزیر دارایی، وزیر کار بوده و به مدت 16 سال در پارلمان سوئد عضویت داشته است. وی همچنین دانشجوی دکترا و استاد اقتصاد در دانشگاه اوربرو بوده است. در دوران ریاست سوئد اتحادیه اروپا در سال 2023، سوانتسون ریاست شورای امور اقتصادی و مالی اتحادیه اروپا را بر عهده داشت. آجی بانگا، رئیس گروه بانک جهانی، میگوید«ما بسیار خوشحالیم که الیزابت سوانتسون به عنوان ریاست کمیته توسعه انتخاب شد. در شرایطی که کشورهای سراسر جهان با چالشهای بیسابقهای مواجه هستند، سوابق وزیر سوانتسون در امور مالی، سیاست و آموزش به خوبی به کمیته کمک خواهد کرد. من مشتاقانه منتظر همکاری با وزیر سوانتسون هستم تا به ما در ارائه راه حل های نوآورانه برای کشورهای شریکمان کمک کند.
رشد فعالیتها در بخش تحقیق و توسعه در سوئد در سال 2023
بنابر اعلام مرکز آمار سوئد، بودجه تحقیق و توسعه درون دانشگاهی (R&D) در سوئد از 216 میلیارد کرون به 224 میلیارد کرون با قیمت های ثابت بین سال های 2022 تا 2023 به میزان 3 درصد افزایش یافته است. پرسنل تحقیق و توسعه نیز نسبت به سال قبل با 1 درصد یعنی معادل 106000 نفر تمام وقت در سال 2023 افزایش داشته است. دادههای سال 2023 همچنین نشان می دهد که شرکت های سوئدی 14.6 میلیارد کرون برای تحقیق و توسعه مرتبط با انرژی هزینه کرده اند.
سفر وزیر تجارت خارجی سوئد به عربستان
بنابر بیانیه مطبوعاتی وزارت خارجه سوئد، بنیامین دوسا، وزیر همکاریهای توسعه بین المللی و تجارت خارجی در 27 تا 29 اکتبر از عربستان سعودی دیدن میکند. وی در این سفر ضمن دیدار با مقامات ذیربط، با بازرگانان سوئدی و سعودی ملاقات و در کنفرانس سرمایه گذاری بین المللی ابتکار سرمایه گذاری آینده شرکت خواهد کرد. عربستان سعودی بزرگترین بازار صادراتی سوئد در خاورمیانه و شمال آفریقا است و صادرات در سال های اخیر رشد داشته است. وی همچنین از شرکتهای سوئدی که در ریاض فعالیت میکنند، به همراه یک «مگا پروژه» که در آن یک منطقه شهری جدید در خارج از شهر در حال ظهور است، بازدید خواهد کرد. بسیاری از شرکت های سوئدی در عربستان سعودی در زمینههایی مانند بخش بهداشت، مخابرات، انرژی و حمل و نقل فعال هستند.
میزان واقعی نرخ تورم نزد خانوارهای سوئدی
به گزارش DI، طبق آخرین آمار موسسه ملی تحقیقات اقتصادی سوئد(NIER) ، خانوارهای سوئدی معتقدند نرخ تورم 14.1 درصد است، به عبارت دیگر، 13 برابر بیشتر از تورم واقعی اندازه گیری شده توسط CPIF که 1.1 درصد است. آندریاس والستروم، اقتصاددان ارشد Swedbank، در این زمینه میگوید که بسیاری از سوئدیها سطح قیمت ها را با تورم اشتباه میگیرند. من درک میکنم که خانوادهها از این موضوع راضی نیستند. به احتمال زیاد بیشتر ترجیح می دهند شاهد کاهش سطح قیمت نیز باشند." او خاطرنشان کرد که این تصور ممکن است باعث شود سوئدیها محکمتر پول خود را نگه دارند، که به نوبه خود باعث به تاخیر انداختن بهبود اقتصادی میشود.
رقابت در هوش مصنوعی
روزنامهDN در مقاله ای به بررسی رقابت شدید بین ایالات متحده به ویژه میان سیلیکون ولی و چین در فناوریهای نوظهور، به ویژه در هوش مصنوعی (AI) میپردازد. اینگر گوستافسون، مدیر عملیاتهای آژانس نوآوری سوئد Vinnova ، اظهار میدارد که در حالی که ایالات متحده همچنان پیشرو در توسعه فناوری محسوب میشود، چین با جاهطلبی برای جایگزینی ایالات متحده به عنوان ابرقدرت فنآوری جهان، چالشی جدی ایجاد میکند. گسترش سریع محصولات هوش مصنوعی بر این رقابت تاکید میکند و سرمایه گذاریهای قابل توجهی از سوی شرکت های بزرگی مانند اپل و آلفابت روی هوش مصنوعی سرازیر میشود. علاوه بر این، گوستافسون می نویسد که ادغام فناوری و دفاع اهمیت فزاینده ای پیدا کرده است، به ویژه پس از درگیری اوکراین، که ضرورت پیشرفت های فناوری در امنیت ملی را نشان داده است. گوستافسون همچنین به چالش های نظارتی در اروپا اشاره میکند که ممکن است مانع توسعه کامل برخی از نوآوریهای هوش مصنوعی شود. عبارت "آمریکا نوآوری میکند، اروپا تنظیم میکند" پویایی فعلی بین دو منطقه را در بر میگیرد. او مشاهده میکند که اروپا با واگرایی فزاینده در قابلیتهای فناوری که میتواند نظم جهانی دو لایه را مستحکم کند، عقب مانده است. در نهایت، گوستافسون بر قدرت سیلیکون ولی در پرورش اکوسیستم مشارکتی استعداد، تحقیق و سرمایه گذاری خطرپذیر تاکید میکند که توسط یک فرهنگ باز که متخصصان جهانی را جذب میکند، هدایت میشود. گوستافسون نسبت به آینده منطقه ابراز خوش بینی میکند و از اروپا می خواهد که از سیلیکون ولی درس بگیرد و همکاریهای نزدیک تری را به پیش ببرد.
سیگنال های ضعیف از بخش تجاری
بنابر گزارش موسسه تحقیقات اقتصادی سوئد، شاخص گرایش اقتصادی در ماه اکتبر با 1 واحد کاهش به 93.6 رسید که در پی سیگنال های اندکی ضعیف تر از بخش تجاری بود. اعتماد مصرف کننده بیشتر بهبود یافته و اکنون برای اولین بار از دسامبر 2021 از حالت عادی قوی تر است. شاخص اطمینان برای بخش صنعت تولید با 1.9 واحد کاهش به 91.8 رسید. شرکتهایی که اندکی بیشتر از حد معمول وخیمتر شدن وضعیت رقابتی در بازار داخلی را گزارش کردهاند، و شرکتهای بسیار بیشتری از حالت عادی بدتر شدن وضعیت رقابتی در اتحادیه اروپا و فراتر از آن را گزارش کردهاند. شاخص اطمینان در بخش صنعت ساختمان و عمران با 1.1 واحد کاهش به 94.2 رسید. با این حال، بسیاری از دست اندر کاران این بخش بیش از حد معمول انتظار دارند که بازار ساخت و ساز در 12 ماه آینده بهبود یابد. سازندگان مسکن به ویژه خوشبین هستند. انتظارات بازار آنها برای 12 ماه آینده به طور قابل توجهی در سال گذشته بهبود یافته است و از سال 2014 به این اندازه مثبت نبوده است. شاخص اطمینان برای تجارت خرده فروشی بدون تغییر در 105.6 بود. خرده فروشی تنها موردی از بخش تجارت است که در آن احساسات قوی تر از حد معمول میباشد. در حالی که خرده فروشان مواد غذایی و فروشندگان خودرو خوش بین تر از حد معمول هستند، این شاخص برای خرده فروشان متخصص کمتر از میانگین تاریخی است. شاخص اطمینان بخش خدمات 1.1 واحد کاهش یافت و به 93.9 رسید و همچنان احساسات ضعیف تر از حد معمول را نشان می دهد. تقریباً شش شرکت از هر ده شرکت، تقاضای ناکافی را به عنوان یک محدودیت در تجارت خود ذکر کردند. شاخص اعتماد مصرف کننده به 101.3 افزایش یافته و به احساسات کمی قوی تر از حد معمول اشاره دارد. با این حال، برنامههای مصرف کنندگان برای خرید خانه، بهبود خانه و خرید خودرو فقط اندکی تغییر کرد و همچنان محتاط تر از حد معمول است.
میزان صادرات، واردات و تراز تجاری در ماه سپتامبر 2024
به گزارش مرکز آمار سوئد، در سپتامبر 2024، میزان صادرات کالا به 169.0 میلیارد کرون رسید، در حالی که رقم واردات کالا به 168.2 میلیارد کرون بود. در نتیجه، تراز تجاری خالص 0.8 میلیارد کرون میباشد. بر اساس محاسبات اولیه، تجارت خارجی کالا منجر به مازاد تجاری خالص 0.8 میلیارد کرون در سپتامبر 2024 شد. در سپتامبر 2023، مازاد تجاری خالص 2.3 میلیارد کرون وجود داشت. در این مدت ارزش صادرات به میزان 169.0 میلیارد کرون بود، در حالی که ارزش واردات 168.2 میلیارد کرون بوده است. ارزش مربوطه برای سپتامبر 2023 به میزان 185.1 میلیارد کرون برای صادرات و 182.8 میلیارد کرون برای واردات بود. بنابراین صادرات کالا از نظر ارزش 9 درصد و واردات نسبت به سپتامبر 2023 از نظر ارزش 8 درصد کاهش یافته است. تعداد روزهای هفته در سپتامبر 2024 مانند سپتامبر 2023 بود.ه است. تجارت کالا با کشورهای خارج از اتحادیه اروپا منجر به مازاد 24.9 میلیارد کرون شد، در حالی که تجارت اتحادیه اروپا منجر به کسری 24.1 میلیارد کرون شد. تجارت خالص (ژانویه تا سپتامبر 2024) 54.2 میلیارد کرون مازاد نشان داد. ارزش صادرات کالا در 9 ماه گذشته نسبت به مدت مشابه سال قبل 1 درصد کاهش و ارزش واردات کالا 3 درصد کاهش داشته است. ارزش صادرات 1531.1 میلیارد کرون و واردات 1476.9 میلیارد کرون بود که منجر به مازاد تجاری خالص 54.2 میلیارد کرون برای ژانویه تا سپتامبر 2024 شد. تراز تجاری خالص مربوط به این ماهها یک سال قبل مازاد 27.1 میلیارد کرون بود.
نگرانی مشترکین سوئدی از مدل جدید انتقال برق
روزنامه DN در گزارشی به مدل جدیدی برای انتقال برق که در 29 اکتبر اشاره و می نویسد که گفته شده این مدل امکان افزایش حرکت برق بین کشورها را با هدف متعادل کردن قیمت برق در سراسر اروپا فراهم میکند. با این حال، نگرانیهایی وجود دارد که این امر میتواند تأثیر منفی بر مصرف کنندگان سوئدی بگذارد. آقای دیوید واستلونگ از سوئد انرژی در این زمینه اظهار می دارد، "آلمان، نروژ و هلند برنده این مدل جدید خواهند بود، در حالی که سوئد بزرگترین بازنده خواهد بود". این محاسبه ظرفیت مبتنی بر جریان به دنبال افزایش کارایی زیرساخت های موجود با ارائه بینش دقیق در مورد شبکه فیزیکی برق است. مارتن برگمن، رئیس بخش انتقال و بازار برق در Svenska kraftnät، نشان داد که این رویکرد میتواند ظرفیت انتقال را تقریباً ده درصد از شمال به جنوب افزایش دهد. با این حال واستلونگ هشدار میدهد که این روش ممکن است منجر به افزایش قیمت برق برای خانوارهای سوئدی شود، زیرا توانایی فعالان بازار را برای تعدیل پرتفوی خود پس از تعیین قیمتهای لحظهای محدود میکند. او تاکید کرد: "روش جدید این احتمال را کاهش می دهد" و نگرانیهایی را در مورد کارایی عملیاتی و پتانسیل افزایش هزینه برای مصرف کنندگان برق در سوئد ایجاد میکند. در Expressen، کارین پیهل، وزیر انرژی، تجارت و صنعت، ابا بوش (KD) را در مورد قیمتگذاری برق سوئد مورد انتقاد قرار میدهد و رویکرد او را به رویکرد نخستوزیر سابق استفان لوفون (S) تشبیه میکند. علیرغم وعده بوش برای ارزانتر کردن زندگی برای سوئدیها، انتظار میرود اجرای یک مدل جدید قیمتگذاری برق مبتنی بر جریان منجر به افزایش قبوض برق برای مصرفکنندگان شود و در عین حال به نفع کشورهای همسایه مانند آلمان و نروژ باشد. عدم تحلیل اقتصادی دولت و تمایل آن به تکرار اشتباهات گذشته را برجسته میکند، مانند افزایش مالیات لوفن در سال 2015 بر انرژی هسته ای که در نهایت به زیرساخت انرژی سوئد آسیب رساند. او ادامه می دهد که تصمیمات دولت فعلی منعکس کننده یک الگوی نگران کننده از نادیده گرفتن پیامدهای بلندمدت سیاست های انرژی است و نشان می دهد که سیستم قیمت گذاری جدید میتواند منجر به شکست های بیشتر شود. وی با ابراز ناامیدی نتیجه میگیرد که دولت، تحت رهبری بوش، این چرخه تصمیمات ضعیف سیاست انرژی را شکسته است. با این حال ابا بوش وزیر انرژی در مصاحبه با SVD اجرای این روش جدید شبکه برق اروپا را برای بهبود کارایی در سراسر منطقه نوردیک مورد بحث قرار میدهد و در عین حال از تأثیرات منصفانه بر خانوارها و مشاغل سوئدی اطمینان حاصل میکند. بوش خاطرنشان میکند که قیمت انرژی سوئد به طور غیرعادی بالا بوده است، تا حدی به دلیل تغییرات آب و هوایی و درگیریهای جهانی، که بر نیاز به یک سیستم قدرت قوی تأکید میکند. او توضیح میدهد که محاسبه ظرفیت جدید «مبتنی بر جریان» ظرفیت شبکه برق را بدون زیرساختهای جدید گسترده افزایش میدهد و نیاز به توسعه پرهزینه را کاهش میدهد. در حالی که این روش برای کاهش نابرابریهای قیمت منطقه ای پیش بینی میشود، برخی از سهامداران نگران افزایش بالقوه قیمت هستند که دولت آن را جدی میگیرد. برای نظارت بر این اثرات، شرکت برق Svenska kraftnät وظیفه ارزیابی دقیق گسترش روش مبتنی بر جریان را دارد. بوش نتیجه میگیرد که برای اینکه سوئد به عنوان یک کشور رفاهی عاری از فسیل رهبری کند، سیاست انرژی در حال بازسازی است تا از تامین برق پایدار، مقرون به صرفه و خودکفا در تمام طول سال اطمینان حاصل شود.
ادامه افزایش نرخ بیکاری در ماه آگوست 2024
بنابر گزارش مرکز آمار سوئد، میزان افراد شاغل 15 تا 74 سال در آگوست 2024 به 5317000 نفر رسیدند. این میزان در مقایسه با آگوست 2023 کاهش 19000 نفری را نشان می دهد. در محدوده سنی 20 تا 65 سال، 280000 نفر بیکار بودند. این سهم معادل 5.4 درصد بر حسب درصد نیروی کار است و نسبت به مدت مشابه سال قبل 0.6 واحد درصد افزایش داشته است. تعداد بیکاران 20 تا 65 ساله در آگوست 2024، 280000 نفر بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 29000 نفر افزایش داشته است. نرخ نسبی بیکاری - نسبت افراد بیکار نسبت به نیروی کار - برای زنان و مردان یکسان، 5.4 درصد بود. این نسبت به مدت مشابه سال 2023 برابر با افزایش نرخ بیکاری در میان زنان 0.4 واحد درصد و 0.7 درصد در میان مردان است. بیکاری در بین متولدین خارجی بیشتر از متولدین سوئد است. نرخ نسبی بیکاری در بین متولدین خارجی، 13.6 درصد برای زنان و 10.9 درصد برای مردان بود. برای متولدین سوئد، نرخ بیکاری نسبی برای زنان 2.7 درصد و برای مردان 3.6 درصد در آگوست 2024 بود. تعداد افراد شاغل 15 تا 74 ساله در آگوست 2024 نسبت به مدت مشابه سال قبل 0.4 درصد کاهش داشته است، اما این روند بسته به جنسیت و منطقه تولد متفاوت است.
تلاش ولوو کارز برای تولید باطری خودروهای برقی
روزنامه گاردین در گزارشی نوشته ولوو کارز قصد دارد تا شرکت سازنده باتریهای Northvolt که این روزها درگیر مشکلات مالی است را از کارخانه مشترک خود در سوئد خریداری کند تا ضربهای دیگر به امید اروپا برای ایجاد باتری خودروهای برقی بومی وارد شود. شرکت Novo Energy، سرمایه گذاری مشترک بین Volvo و شرکت باتری سوئدی، در سال 2021 با برنامه ای برای ایجاد یک "محیط کاملا یکپارچه و بدون تنش" برای توسعه فناوریهای جدید باتری با نیروی 3000 نفری برای شروع تولید در سال 2025 راه اندازی شد. ساخت و ساز کارخانه 30 میلیارد کرون (2.2 میلیارد پوند) در تورسلندا، گوتنبرگ، در اوایل امسال با هدف ایجاد سلول های کافی برای تامین انرژی حدود 500000 خودروی الکتریکی در سال آغاز شد. زمانی که این جوینت ونچر راه اندازی شد، مدیر فنی آن، ایریک هانتسو، آن را فرصتی برای "همکاری نزدیک تر در طراحی باتری و ادغام در خودرو که معنادارتر از یک معامله تجاری ساده است" توصیف کرد. اما این همکاری زمانی از هم پاشید که ولوو کارز که اکثریت آن متعلق به جیلی چین است، اعلام کرد که به Northvolt اطلاع داده که از حق بازخرید خود برای به دست آوردن سهام سازنده باتری در شرکت مشترک استفاده خواهد کرد. این شرکت در بیانیه ای اعلام کرد: «این اقدام پس از آن انجام شد که Northvolt AB با انجام ندادن تعهدات خود در زمینه تأمین مالی، قرارداد سهامداران طرفین را نقض کرد. ولوو کارز در حال ارزیابی پیامدهای بالقوه این توسعه برای نوو انرژی است و در حال بررسی سناریوهای آینده برای محافظت از این سرمایه گذاری است. تا همین چند ماه پیش، نورث ولت در خط مقدم "انقلاب صنعتی سبز" سوئد قرار داشت و به عنوان بهترین شانس اروپا برای مقابله با ایالات متحده و چین در تولید باتری خودرو تلقی میشد. اما پس از ماهها بحران - از جمله 1600 تعدیل نیرو، تعلیق توسعه کارخانه Northvolt Ett در Skelleftea و شایعات در مورد ورشکستگی احتمالی - این امیدها به طور فزایندهای بعید به نظر میرسند. ولوو کارز اعلام کرد که قصد دارد "گفتگوی سازنده با نورث ولت" داشته باشد. ولوو گفت که این کارخانه میتواند "چند کارکردی باشد و چندین گزینه در حال ارزیابی هستند"، به شرطی که مالکیت کامل را به دست آورد. وی افزود: «وقتی ولوو کارز به مالکیت کامل رسید، انتظار نمیرود که بر سایر سرمایهگذاریهای برنامهریزیشده ولوو یا اهداف جریان نقدی شرکت تأثیر بگذارد. ولوو کارز دارای زنجیره تامین باتری متنوع و انعطافپذیر است و عرضههای خودروهای آینده تحت تأثیر قرار نخواهند گرفت.» این اعلامیه آخرین مورد از یک رشته مشکلات در Northvolt است که در تابستان بررسی استراتژیک عملیات خود را آغاز کرد که منجر به تعدیل نیرو و تعطیلی کارخانه شد. یکی از سخنگویان Northvolt گفت: این شرکت تصمیم گرفته است در این برهه از زمان سرمایه بیشتری را در سرمایه گذاری مشترک Novo Energy مشارکت ندهد. به عنوان بخشی از بررسی استراتژیک خود، نورث ولت تصمیم گرفته است که تأمین مالی عملیات سلولی کاملاً متعلق به خود را در Skellefteå (Northvolt Ett)، Västerås (Northvolt Labs)، Heide (Northvolt Drei) و مونترال (Northvolt Six) در اولویت قرار دهد. سال گذشته تغییرات قابل توجهی را به همراه داشت، با چالش هایی برای بازار کلی خودروهای برقی و همچنین روند بررسی استراتژیک ما. ما همچنان در گفتگوی فعال و سازنده با ولوو کارز در مسیر رو به جلو برای نوو انرژی باقی میمانیم، در حالی که ساخت و ساز در سایت در گوتنبرگ، تحت رهبری عالی تیم نوو در حال پیشرفت است.
کاهش تولید ناخالص داخلی در ماه سپتامبر
به گزارش مرکز آمار سوئد، تولید ناخالص داخلی سوئد در ماه سپتامبر 0.4 درصد کاهش یافت که به صورت فصلی و در مقایسه با ماه قبل، مطابق با گردآوری اولیه شاخص تولید ناخالص داخلی نشان داده شده است. برای سه ماهه سوم به طور کلی تولید ناخالص داخلی 0.1 درصد نسبت به سه ماهه قبل کاهش یافته است. تولید ناخالص داخلی در سپتامبر 0.1 درصد بیشتر از سپتامبر 2023 بود در حالی که سه ماهه سوم نسبت به سه ماهه مشابه سال قبل 0.1 درصد کاهش داشت. شاخص تولید ناخالص داخلی تصویر اولیه ای از توسعه تولید ناخالص داخلی یعنی تولید ناخالص داخلی ارائه می دهد. به صورت ماهانه و فصلی با آمار محدودتر و مقدماتی تر از حساب های ملی سه ماهه عادی تهیه میشود. نسخه ماهانه این اندیکاتور خارج از آمار رسمی است و به عنوان آمار در دست ساخت طبقه بندی میشود. تولید ناخالص داخلی سوئد در سپتامبر کاهش یافت که همراه با توسعه ضعیف در ژوئیه به رشد منفی در کل سه ماهه سوم نسبت به سه ماهه قبل کمک کرد. برای سه ماهه سوم به طور کلی، توسعه تولید ناخالص داخلی تعدیل نشده 0.6 درصد برای سمت استفاده و 0.1 درصد برای سمت تولید در مقایسه با سه ماهه مشابه سال قبل بود. این منجر به رشد واقعی تولید ناخالص داخلی 0.4 درصدی شد.