5 مقصد برتر سرمایه گذاری در آفریقا
قاره آفریقا با رقابت جهانی شدیدی برای جذب سرمایهگذاریهای شرکتهای چندملیتی در یک اقتصاد تیره و تار مواجه است. در چنین شرایطی، تنها کشورهای انعطافپذیر که چارچوبی باثبات و ادغام شده در زنجیرههای ارزش جهانی را ارائه میدهند، موفق خواهند شد که پیشتازی خود را در رقابت برای دریافت سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI) تثبیت کنند.
از سال 2020 تا 2023، ترتیب رتبه بندی کشورهای آفریقایی از نظر جریان سرمایه گذاری مستقیم خارجی به داخل تغییر کرده است. اگر مصر و آفریقای جنوبی به 2 کشور برتر بچسبند، طی سه سال گذشته، رقبای جدیدی مانند اوگاندا و سنگال به 5 کشور برتر پیوسته اند.
در سال 2023، قاره آفریقا کاهش 3 درصدی سرمایه گذاری مستقیم خارجی داخلی را تجربه کرده است که به 52.6 میلیارد دلار رسیده است. بر اساس آخرین آمار کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد، در مقایسه با 54.4 میلیارد دلار در سال 2022 و 82.1 میلیارد دلار در سال 2021 علیرغم این کندی، برخی کشورها با تصاحب سهم قابل توجهی از جریان سرمایه گذاری مستقیم خارجی به این قاره برجسته شده اند. 5 مقصد اصلی سرمایهگذاری مستقیم خارجی آفریقا در سال 2023 همچنان تحت سلطه مصر است که با 9.841 میلیارد دلار در صدر قرار دارد و پس از آن آفریقای جنوبی (5.233 میلیارد)، اتیوپی (3.263 میلیارد)، اوگاندا (2.886 میلیارد) و سنگال (2.641 میلیارد) قرار دارند. عوامل کلیدی که این کشورها را قادر به جذب سرمایه گذاران خارجی کرده است:
مصر که چندین سال است یک کشور سنگین وزن تاریخی است، از بازار داخلی عظیم خود و سرمایه گذاریهای کلان کشورهای حاشیه خلیج فارس سرمایه جذب میکند. بخش های کلیدی جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی عبارتند از: انرژی، املاک و مستغلات، خدمات مالی و گردشگری. هدف چشم انداز مصر برای سال 2030 تحریک بیشتر سرمایه گذاری در زمینههای امیدوارکننده مانند انرژیهای تجدیدپذیر بوده است.
آفریقای جنوبی، یک غول اقتصادی رو به زوال و دومین مقصد سرمایهگذاری مستقیم خارجی در آفریقا، بین سالهای 2021 تا 2023 شاهد کاهش نصف جریان ورودی آن بوده است.
اتیوپی، نیروی رو به رشد و جایگاه سوم، وضعیت خود را به عنوان قطب صنعتی آفریقا تأیید میکند. این کشور سرمایهگذاریهای خارجی متعددی، بهویژه چینیها، در مناطق ویژه اقتصادی، کشاورزی-غذایی و منسوجات، به ترتیب سومین مقصد سرمایهگذاری مستقیم خارجی در سال 2023 را جذب میکند. همراه اوگاندا، رتبه آنها مانند سال 2022 است و وضعیت خوب این دو کشور را تأیید میکند که موزامبیک و نیجریه را از جایگاه خود خارج کرده اند (سوم و چهارم در سال 2020، سپس سوم و پنجم در سال 2021)
اوگاندا در حالی که سنگال در حال موقعیت یابی است، روی اکتشافات نفت و گاز اخیر خود حساب میکند. نیجریه و موزامبیک، جزو 5 کشور برتر سابق در سالهای 2020 و 2021، علاوه بر سرمایهگذاری بر روی اکتشافات اخیر نفت و گاز، در سالهای اخیر شاهد افزایش جریان سرمایهگذاری مستقیم خارجی در آنها بوده است. برای سرمایه گذاران خارجی، اصلاحات برای بازیابی جذابیت آنها ضروری خواهد بود.