روند تغییرات شاخص قیمت محصولات صادراتی منطقۀ CEMAC
طبق گزارش بانک مرکزی آفریقای مرکزی (BEAC)، شاخص ترکیبی قیمت کالاهای صادراتی کشورهای CEMAC (کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، کنگو، گابن، گینه استوایی و چاد می‌شود)، در سه‌ماهه سوم ۲۰۲۴ به میزان ۹.۵ درصد کاهش یافته است.
بر اساس جزئیات اشاره شده در گزارش بانک مرکزی آفریقای مرکزی، قیمت کالاهای غیرانرژی صادر شده توسط CEMAC در سه‌ماهه سوم ۲۰۲۴ به میزان ۱۲.۶ درصد کاهش یافته است، که این کاهش، پس از افزایش ۳۰.۱ درصدی در سه‌ماهه دوم ۲۰۲۴ رخ می‌دهد. لازم به ذکر است بیشترین تأثیر منفی در شاخص قیمت کالاهای غیرانرژی محصولات صادراتی منطقه، ناشی از کاهش قیمت محصولات کشاورزی و کاهش قیمت محصولات معدنی و فلزی است.
کاهش قیمت محصولات کشاورزی، مهمترین عامل در افت شاخص ترکیبی قیمت کالاهای صادراتی کشورهای منطقه است و تاثیری قابل توجه بر آن داشته است، زیرا برای اولین بار از سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۲، شاخص قیمت محصولات کشاورزی وارد روند نزولی شده است. در سال ۲۰۲۳ و دو فصل نخست ۲۰۲۴، این شاخص به طور مداوم به ویژه با افزایش ۲۹.۵ درصدی در سه‌ماهه اول ۲۰۲۴ و ۳۰.۱ درصدی در سه‌ماهه دوم ۲۰۲۴ در حال افزایش بوده است.
کاهش شاخص قیمت‌ها در بخش کشاورزی، اغلب ناشی از افت قیمت جهانی محصولاتی مانند کاکائو، پنبه و برنج است؛ به نحوی که در این مدت، قیمت کاکائو ۲۱.۴ درصد کاهش یافته است، قیمت پنبه، ۸.۱ درصد و قیمت برنج نیز ۶.۸ درصد افت کرده است که تأثیر منفی بر درآمدهای حاصل از صادرات این محصولات برای کشورهای منطقه داشته است. البته در مقابل، برخی محصولات کشاورزی دیگر مانند قهوه با افزایش ۱۰.۱ درصدی، کائوچو با افزایش ۳.۸ درصدی و روغن پالم با افزایش ۳.۲ درصدی توانسته‌اند تا حدی این روند نزولی را تعدیل کنند.
افت قیمت فلزات و مواد معدنی نیز دومین عاملی است که به کاهش شاخص ترکیبی قیمت محصولات صادراتی کمک کرده است. قیمت فلزات در این دوره ۱۷.۵ درصد کاهش یافته است که پس از افزایش ۳۰.۱ درصدی در سه‌ماهه دوم ۲۰۲۴ رخ می‌دهد. کاهش قیمت منگنز با ۱۹.۵ درصد، آهن با ۱۳.۴ درصد و آلومینیوم با ۷.۵ درصد در این روند تاثیرگذار بوده است. با این حال، طلا در این دوره با ۴ درصد افزایش قیمت مواجه بوده است که عملکرد مثبتی در برابر کاهش‌های سایر مواد معدنی نشان می‌دهد. محصولات جنگلی و محصولات شیلاتی در این دوره عملکرد بهتری داشتند و به نوعی از کاهش بیشتر شاخص قیمت‌ها جلوگیری کردند. قیمت محصولات جنگلی ۲.۶ درصد و قیمت محصولات شیلاتی ۰.۱ درصد افزایش داشته است.
علاوه بر بخش غیرانرژی، بخش انرژی شامل نفت و گاز طبیعی نیز شاهد کاهش شاخص قیمت بوده است و پس از رشد ۳.۸ درصدی در فصل دوم ۲۰۲۴، شاهد کاهش ۵.۲ درصدی در فصل سوم ۲۰۲۴ بوده است. قیمت نفت صادراتی شش کشور این منطقه در سه‌ماهه سوم ۲۰۲۴ با کاهش ۶.۷ درصدی مواجه شده است. این کاهش به دلیل افزایش تولید در خاورمیانه، آسیا و آمریکای لاتین گزارش شده است. با این حال، تنش‌های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه و زیرساخت‌های نفتی روسیه باعث افزایش نوسانات و ریسک‌های کوتاه‌مدت در بازار نفت شده است. در مقابل، قیمت گاز طبیعی در این دوره با افزایش ۰.۷۹ دلار به ۸.۸۴ دلار/mmbtu رسید. این افزایش ناشی از ترکیبی از عوامل مختلف از جمله ذخایر کم گاز در اروپا و کاهش تولید گاز شیل در ایالات متحده است.
منبع:
https://oubanguimedias.com/2025/01/08/cemac-en-baisse-de-143-les-prix-des-produits-agricoles-plombent-le-cours-des-exportations-au-3e-trimestre-2024/