اخبار اقتصادی قزاقستان- آستانه

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی قزاقستان در هفته چهارم خرداد ماه 1403 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

نتایج ارزیابی عملکرد اداره مالیات و گمرک قزاقستان؛ رشد نسبت به گذشته و عدم رسیدن به اهداف تعیین‌شده 2023

نتایج ارزیابی عملکرد اداره مالیات و گمرک قزاقستان برای سال 2023 در جلسه عالی حسابرسی به ریاست علیخان اسماعیلوف در "دیوان عالی نظارت" مورد بررسی قرار گرفت. پویایی درآمدهای مالیاتی در بودجه تلفیقی (CB) دولت نسبت به تولید ناخالص داخلی طی 5 سال گذشته روند رشدی را از 17.3 درصد در سال 2019 به 19.5 درصد در سال 2023 نشان می‌دهد. بیش از نیمی از آنها درآمدهای مالیاتی به بودجه جمهوری است. که حجم آن نیز طی 5 سال تقریباً دو برابر شده است.

با این حال، در سال 2023، عدم دستیابی به طرح درآمد مالیاتی به مبلغ 1.4 تریلیون تنگه (2 میلیارد و 884 میلیون یورو) ثبت شد. به ویژه، پیش‌بینی 3 مالیات بزرگ تشکیل‌دهنده بودجه محقق نشده است: مالیات بر درآمد شرکت‌ها (CIT)، مالیات بر سود حاصل از سرمایه (TVP) و مالیات بر ارزش افزوده بر واردات. این امر به دلیل برآورد بیش از حد پیش‌بینی بوده است.

بر اساس گزارش کمیته درآمدهای کشور، مقرر شده بود بودجه کل کشور با درآمدهای اضافی نزدیک به 944 میلیارد تنگه (1.9 میلیارد یورو) ناشی از امور مالیاتی و گمرکی تأمین شود. با این حال، به گفته دیوان عالی محاسبات، رقم حاصله کمی‌ بیش از 709 میلیارد تنگه بوده، یعنی 234 میلیارد تنگه (480 میلیون یورو) کمتر از مقدار تعیین‌شده است.

مشخص شد که مقامات درآمدهای دولتی حقایق تولید و ارسال نابهنگام اخطاریه‌ها را برای رفع تخلفات کنترل میز مجاز می‌دانند که منجر به زیان بودجه به مبلغ 1.9 میلیارد تنگه شده است.

حقایق بازپرداخت غیرموجه مالیات بر ارزش افزوده از بودجه بالغ بر 240 میلیون تنگه محرز شده است.

رویه‌های احیا و ورشکستگی به اندازه کافی مؤثر نیست و به پرداخت مطالبات اجتماعی و بازپرداخت هزینه‌های مدیران ورشکسته و بازپروری محدود می‌شود. حقایقی از انتصاب افراد وابسته به عنوان مدیران ورشکستگی فاش شده است که شرایط را برای سوء استفاده‌های مختلف به ضرر منافع طلبکاران ایجاد می‌کند.

علیرغم یکسان‌سازی گمرکات و امور مالیاتی، تعامل و تبادل اطلاعات مناسب از پایگاه‌های اطلاعاتی در چارچوب گمرکات ایجاد نشده است که خطر زیان بودجه برای پرداخت حقوق و عوارض گمرکی را به دنبال دارد.

در این جلسه، علیخان اسماعیلوف توجه مدیریت SRC را به اهمیت بهبود روش‌های بازپروری و ورشکستگی جلب کرد تا این مکانیسم به فرصتی برای فرار مالیاتی تبدیل نشود.

وی همچنین انسداد ناموفق صورتحساب‌های تجارت الکترونیکی و پدیده کم‌ارزش ثبت کردن کالاها در گمرک را به عنوان مشکلات مهم معرفی کرد که نه تنها داده‌های شفاف آمار را مخدوش می‌کند، بلکه منجر به عدم واریز به بودجه می‌شود.

به نوبه خود، جاندوس دویسِمبایِف مدیرکل کمیته خاطرنشان کرد که کار مناسبی در مورد تمام کاستی‌های شناسایی شده انجام خواهد شد. به ویژه، سیستمی‌ برای خودکارسازی فرآیندهای اداره گمرک در حال حاضر در حال آزمایش است که تمام گردش تجاری در بندر خشک خارگوس را شفاف می‌کند. همچنین قرار است قانون ورشکستگی و توانبخشی با افزایش کنترل از طریق اتوماسیون اصلاح شود.

در این نشست مادی تاکیف وزیر دارایی و نمایندگان دیگر نهادهای دولتی در بخش مالی نیز حضور داشتند.

https://dknews.kz/ru/finansy/329355-nalogovoe-i-tamozhennoe-administrirovanie-kazahstana

واردات مواد شوینده توسط قزاقستان از سایر کشورها منجمله از کشورمان

LS گزارش می‌دهد که مواد شیمیایی خانگی کمتری از خارج به قزاقستان وارد می‌شود. در ژانویه تا مارس سال جاری 32.9 هزار تن مواد شوینده وارد کشور شد. این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل 12.4 درصد کمتر است. تأمین این کالاها 64.7 میلیون دلار برای کشور هزینه داشته است.

تقریباً نیمی از کل حجم واردات از روسیه وارد می‌شود (14.7 هزار تن و 10.8%- به نسبت مدت مشابه سال قبل). 5 هزار تن محصولات پاک کننده از ترکیه (35.5%+)، ترکمنستان (4.3 هزار تن و 21.3%- به نسبت مدت مشابه سال قبل)، چین (2.1 هزار تن با کاهش 10 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل)، ایران 1.7 هزار تن و کاهش 27.4 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل و نهایتاً ایالات متحده آمریکا 430.3 تن و کاهش 2.9 برابری در مقایسه با مدت مشابه سال قبل.

واردات صابون و ژل حمام نیز با 12.1 درصد کاهش به 7.6 هزار تن رسید. واردات از روسیه 8.3 درصد (4.1 هزار تن) و اندونزی به نصف (338.6 تن) کاهش یافت.

اما واردات صابون از فرانسه 2.7 برابر افزایش یافت و به 188.7 تن رسید. واردات از ترکیه نیز 35.1 درصد (692.7 تن) و پاکستان 5.7 درصد (126.7 تن) افزایش یافته است.

شامپوها نیز کمتر وارد قزاقستان شدند (5.1 هزار تن و 24%- در مقایسه با سال قبل). کشورهای تأمین کننده: روسیه با 1.8 هزار تن (1.8- برابر)، رومانی – 1.2 هزار تن (افزایش سه برابری)، فرانسه – 313 تن (افزایش 2.5 برابری)، ایتالیا با 290.7 تن (31.5%-)، کره‌جنوبی با 236.4 تن (13.8%+) و امارات متحده عربی - 132.4 تن (-3.1 برابر).

واردات نرم کننده، لاک و مومیایی کننده مو از روسیه، ایالات متحده آمریکا، فرانسه، آلمان و بلغارستان تقریباً یک سوم (2.9 هزار تن) کاهش یافت. علاوه بر این، قزاقستان محصولات بهداشت دهان و دندان را خریداری کرد - 1.8 هزار تن (-19.8٪).

خمیرها، پودرها و مواد شستشو از روسیه، چین، ایرلند، ایالات متحده آمریکا و ژاپن آورده شده است.

https://lsm.kz/import-bytovoj-himii-vi-kvartale-2024

 افزایش سپرده‌گذاری قزاقستانی‌ها در بانک‌های این کشور به میزان 191 میلیارد تنگه (391 میلیون یورو) و مهم‌ترین بانک‌های پذیرنده؛

طبق آخرین داده‌های آژانس تنظیم و توسعه بازار مالی قزاقستان، تا اول ماه مه سال جاری، حجم سپرده‌های افراد در بانک‌های مشمول سیستم بیمه جمعی در حال حاضر به 20.5 تریلیون تنگه (42 میلیارد یورو) رسیده است؛ 190.8 میلیارد تنگه (391 میلیون یورو) بیش از یک ماه قبل.

56 درصد از این افزایش یا به طور دقیق‌تر 106.4 میلیارد تنگه (218 میلیون یورو) توسط رهبر مطلق بازار یعنی "خلق بانک" تأمین شد. با توجه به این افزایش حجم سپرده‌های خرد در این بانک تاکنون به 5.8 تریلیون تنگه (11.9 میلیارد یورو) رسیده است. این بانک 28.4 درصد از حجم کل سپرده‌های خرد در کشور را تشکیل می‌دهد و در طول ماه این رقم 0.3 واحد درصد دیگر و از ابتدای سال 0.5 درصد افزایش یافته است. بنابراین، موقعیت پیشرو این بانک تقویت شده است: قزاقستانی‌ها پس اندازهای خود را به این موسسه مالی آورده و می‌آورند. بانک کاسپی از نظر رشد ماهانه رتبه دوم را به خود اختصاص داد: مثبت 67.6 میلیارد تنگه (1.386 میلیارد یورو).

https://dknews.kz/ru/finansy/329337-depozity-vyrosli-na-191-mlrd-tenge-kuda-nesli-dengi

 آستانه میزبان کنگره انرژی WPC در سال 2028 است

آستانه - به گزارش سرویس مطبوعاتی انجمن انرژی قزاقستان، پایتخت قزاقستان حق میزبانی بیست و ششمین کنگره انرژی شورای جهانی نفت (WPC) در سال 2028 را به دست آورد.

یادداشت مربوطه در جریان نشست بین انجمن KazEnergy و رهبری WPC Energy در لندن امضا شد که بر همکاری‌های دوجانبه از جمله پشتیبانی فنی، تحقیقات علمی و آموزش پرسنل متمرکز بود.

در طول کمپین بررسی نامزدی قزاقستان، اعضای شورای انرژی WPC بر توسعه قابل توجه صنعت ملی نفت و گاز کشور، اهمیت صنعت جهانی آن و نقش قزاقستان در سازمان تاکید کردند. پیشنهاد آستانه از حمایت همه اعضای شورا (به نمایندگی از 60 کشور و 96 درصد از تولید و مصرف نفت و گاز جهان) برخوردار شد.

انتظار می‌رود میزبانی کنگره انرژی WPC در قزاقستان تأثیر چندبرابری بر اقتصاد داشته باشد، به طور قابل توجهی فضای کسب و کار را بهبود بخشد، سرمایه گذاری جذب کند و جدیدترین فناوری‌ها را در بخش نفت و گاز معرفی کند. علاوه بر این، توسعه ارتباطات تخصصی، تسهیل تبادل تجربیات، نوآوری‌ها در آموزش حرفه‌ای و جذب شرکای سرمایه‌گذاری جدید را تسهیل می‌کند.»

این کنگره از طریق حمایت‌های مالی بین المللی، فروش صندلی نمایندگان و اجاره فضای نمایشگاهی تأمین می‌شود. تمام سود بالقوه این رویداد به اهداف خیریه، از جمله ایجاد موزه نفت در آتیرائو یا ایجاد کمک‌های مالی ویژه آموزشی برای دانشجویان قزاقستان در دانشگاه‌های فنی در صنعت اختصاص خواهد یافت.

کنگره انرژی WPC یکی از بسترهای جهانی پیشرو برای بحث در مورد موضوعات مهم در دستور کار بین المللی انرژی و نفت است. این رویداد سران کشورها و دولت‌ها، مدیران شرکت‌های بزرگ، روسای سازمان‌های دولتی مربوطه، سازمان‌های غیردولتی (NGO) و سازمان‌های بین المللی را به همراه کارشناسان برتر در سراسر جهان جذب می‌کند.

https://astanatimes.com/2024/06/astana-to-host-wpc-energy-congress-in-2028/

 قزاقستان قراردادهایی را با گازپروم برای ترانزیت گاز روسیه به ازبکستان و قرقیزستان امضا کرد

شرکت ملی گاز قزاقستان (قزاق‌گاز) قرارداد بلندمدتی با گازپروم برای ترانزیت گاز روسیه به ازبکستان و قرقیزستان از طریق این کشور منعقد کرد.

این توافقنامه در چارچوب مجمع بین المللی اقتصادی سن پترزبورگ توسط رئیس هیئت مدیره قزاق گاز سنجر ژارکشوف و رئیس هیئت مدیره گازپروم الکسی میلر در حضور رومن اسکالیار معاون اول نخست وزیر جمهوری قزاقستان امضا شد.

مدت اعتبار قراردادهای امضا شده 15 سال - تا پایان سال 2040 گزارش شده است.

https://kz.kursiv.media/2024-06-07/zhzh-gazpromtransit/

 در قزاقستان، مالیات استخراج مواد معدنی برای شرکت‌های اکتشاف زمین شناسی به حق امتیاز منتقل خواهد شد

معاون وزیر صنعت و ساختمان ایران شرخان گفت: برای شرکت‌های اکتشافی کوچکی که قبلاً مواد معدنی جامد و ذخایر مربوطه را تأیید کرده‌اند، از سال 2025 مالیات استخراج مواد معدنی (MET) به حق امتیاز تغییر خواهد کرد. معاون وزیر خاطرنشان کرد: به این ترتیب اصلاحات در استفاده از خاک به نتیجه منطقی خود می‌رسد. شرخان تصریح کرد انتقال به استانداردهای مدرن در قزاقستان ادامه خواهد یافت.

به نظر وی، چنین اقداماتی انگیزه خوبی برای شروع فرآوری در مقیاس بزرگ سازندهای معدنی فن‌آور موجود در کشور خواهد بود. برخی معتقدند در حال حاضر، روش مالیات بر استخراج اجزای مفید از زباله جامد به خوبی توسط ابزارهای قانون مالیات فعلی تنظیم نشده است.

از ابتدای سال 2023، نرخ مالیات بر استخراج مواد معدنی 50 درصد برای فلزات مبادله‌ای و 30 درصد برای بقیه افزایش یافته است، بنابراین هرگونه اقدام دولت برای افزایش بار مالیاتی برای صنعت زیان آور خواهد بود.

https://kz.kursiv.media/2024-06-07/zhnb-ndpikzuniors/

 قزاقستان به همراه روسیه و چین یک مرکز حمل و نقل و لجستیک جدید در منطقه مسکو خواهند ساخت

به گزارش بنیاد سامروک قازینا، قزاقستان، چین و روسیه در سال 2025 یک مرکز حمل و نقل و لجستیک جدید در منطقه مسکو خواهند ساخت.

این مرکز در قلمرو ایستگاه سِلیاتینو ساخته خواهد شد. توافقنامه مربوطه در چارچوب مجمع اقتصادی بین المللی سن پترزبورگ توسط رئیس هیئت مدیره سامروک قازینا، نورلان ژاکوپوف، فرماندار منطقه مسکو، آندری وروبیوف و رئیس هیئت مدیره شرکت ملی راه‌آهن قزاقستان نورلان سائورانبایف، امضا شد.

ساخت چنین پروژه مهمی مزایای زیادی برای حمل و نقل و پردازش محموله، از جمله برای کشتیرانان قزاقستانی به همراه خواهد داشت. دامنه خدمات ارائه شده در فعالیت‌های لجستیک و ترمینال گسترش خواهد یافت، زمان تحویل کاهش می‌یابد.

این صندوق خاطرنشان می‌کند که‌هاب لجستیکی امکان توسعه خطوط حمل و نقل مستقیم بین پایانه قزاقستان-چین در شیان، روسیه و سایر کشورها را فراهم می‌کند.

شرکت تدارکات چینی Xian Free Trade Port Construction and Operation Co.,Ltd نیز در این پروژه شرکت خواهد کرد.

https://kz.kursiv.media/2024-06-07/zhzh-kazruchinatranshub/?utm_source=kursiv&utm_campaign=read_more

 تخلفات مالی بالغ بر 29 میلیارد تنگه (59 میلیون یورو) و سوءمدیریت منابع به ارزش 168 میلیارد تنگه (344 میلیون یورو) توسط حسابرسان در بازرسی از شرکت ملی راه‌آهن قزاقستان کشف شد

دیوان عالی محاسبات قزاقستان (به ریاست علیخان اسماعیلوف، نخست‌وزیر سابق قزاقستان) در 23 مرکز متعلق به شرکت ملی راه‌آهن قزاقستان تخلفات مالی بالغ بر 29 میلیارد تنگه (59 میلیون یورو) را شناسایی نمود.

این ممیزی در 23 تاسیسات با بررسی اسناد به ارزش 3 تریلیون تنگه (6 میلیارد یورو) انجام شد. بر اساس نتایج، تخلفات مالی بالغ بر 29 میلیارد تنگه و برنامه ریزی و استفاده ناکارآمد از اعتبارات بودجه به میزان 168 میلیارد تنگه (344 میلیون یورو) شناسایی شد. زیان اقتصادی و سود از دست رفته 307 میلیارد تنگه (629 میلیون یورو) بوده است. پنج پرونده به ارگان‌های انتظامی منتقل شد. علیخان اسمایلوف گفت:"117 پرونده برای رسیدگی به مسئولیت اداری ارسال شد".

به گفته وی، در چهار سال گذشته حدود 2 هزار میلیارد تنگه (4.1 میلیارد یورو) برای توسعه صنعت ریلی تخصیص یافته که 332 میلیارد تنگه (680.7 میلیون یورو) از اعتبارات بودجه است. اسماعیلوف خاطرنشان کرد که علیرغم حجم قابل توجهی از بودجه تخصیص یافته، این برای تأمین بی وقفه و با کیفیت بالا نیازهای اقتصاد برای حمل و نقل کالا و مسافر کافی نیست.

در شبکه‌های راه‌آهن، لکوموتیوها و خودروها فرسودگی و فرسودگی زیادی وجود دارد. طی سال‌های 2020 تا 2023 بیش از 4 هزار مورد تخلف ایمنی ترافیکی در جاده‌های اصلی، ثابت و دسترسی به ثبت رسیده است. تأخیر قطارهای مسافری تنها در سال 2023 به 412 ساعت یعنی با افزایش 5 برابری تا سال 2022 رسیده است. به نظر او، حل مشکلات انباشته شده در طول دهه‌ها در شرکت "بیشتر به وصله سوراخ‌ها ختم می‌شود." اسماعیلوف گفت: «شرکت ملی راه‌آهن قزاقستان که زمانی خودکفا بود اکنون به دلیل مدیریت ناکارآمد، محافظه‌کارانه و خصوصی‌سازی نادرست با بقای خود دست‌وپنجه نرم می‌کند".

به عقیده اسماعیلوف دولت و صندوق رفاع سامروک قازینا باید موضوع بار بدهی این شرکت را حل و اطمینان حاصل کنند که درآمدها منحصراً به بازسازی دارایی‌های تولیدی از جمله نوسازی شبکه اصلی راه آهن اختصاص می‌یابد.

 https://kz.kursiv.media/2024-06-12/zhzh-audit/?utm_source=kursiv&utm_campaign=read_more

 نوسازی واگن‌ها در پنج سال آینده در دستور کار دولت قزاقستان

به گفته قاسم-جومارت توقایف رئیس‌جمهور قزاقستان:"کیفیت حمل و نقل ریلی در کشور مناسب نیست. بیشتر واگن‌ها فرسوده هستند و برخی حتی تهویه هوا ندارند. دولت باید در پنج سال آینده ناوگان واگن‌های خود را تجدید کند. لازم است این کار به سرعت و بدون تأخیر در مهلت مقرر انجام شود. علاوه بر این، بهبود قلمرو ایستگاه‌های راه آهن مهم است. ظاهر و زیرساخت آنها باید مطابق با استانداردهای بین المللی باشد. همانطور که می دانید در تابستان تردد مسافران به شدت افزایش می‌یابد. بنابراین، افزایش تعداد قطارها با واگن‌های راحت به مقصد محبوب ضروری است. این یک اولویت است. کیفیت جاده‌های ما نیز چیزهای زیادی را برای ما باقی می‌گذارد. دسترسی به مناطق تفریحی دوردست با ماشین بسیار دشوار است. می‌توان گفت که عملاً بزرگراه‌های معمولی وجود ندارد. از سال 2021، بازسازی بزرگراه آستانه-آلماتی، که جنوب و مرکز قزاقستان را به هم متصل می‌کند، ادامه دارد. بسیاری از پروژه‌های ناتمام مشابه در سراسر کشور وجود دارد: آتیرائو - آستاراخان، تالدیکورقان – اوست‌کامِنوگورسک، مرکه - بوریل بایتال، آقتوبه - قندیاقاش، کازتالوفکا - ژانیبک. در یک کلام، شرایط کنونی اجازه نمی‌دهد ظرفیت‌های گردشگری مناطق به طور کامل آشکار شود. در عین حال، هزینه برآوردی کارهای تعمیر و نگهداری جاده‌ها هر سال افزایش می‌یابد. دولت باید این پروژه‌ها را در سال جاری به طور کامل تکمیل کند. لازم است دسترسی بدون مانع برای مردم در همه جهات تضمین شود".

منبع: کازاینفورم