اقتصاد دریامحور در استرالیا

استرالیا بعنوان یک کشور دریایی دارای قلمرو اقیانوسی بیشتر از خشکی است و بیش از 35 هزار کیلومتر مرز آبی ساحلی دارد. در این کشور با داشتن ششمین خطوط ساحلی در جهان، سواحل و محیط دریایی این کشور ارتباط تنگاتنگی با اقتصاد ملی، صنعت، هنر، سبک زندگی اجتماعی و هویت فرهنگی دارد. بیش از 85 درصد از جمعیت استرالیا در 50 کیلومتری دریا زندگی می‌کنند. این کشور همچنین با داشتن سومین منطقه انحصاری اقتصادی بزرگ جهان در منطقه ای قرار دارد که 3 اقیانوس را در بر می‌گیرد و لذا بطور کلی یک کشور دریایی است. دولت استرالیا تلاش های قابل توجهی در سطح ملی و منطقه ای برای برنامه ریزی و ترویج توسعه اقتصاد آبی انجام داده است.

طرح اقیانوس پایدار

دولت استرالیا در حال تهیه یک طرح ملی اقیانوس پایدار برای محافظت از محیط دریایی وسیع و حمایت از اقتصاد دریامحور در حال رشد هست. این کشور برای غذا، انرژی، ملزومات زیست، حمل و نقل، تنظیم آب و هوا، تفریح و رفاه به اقیانوس متکی هست. ارزش اقتصاد اقیانوس محور استرالیا در سال بیش از 118 میلیارد دلار استرالیاست[i] و حدود 462000 نفر در اقتصاد مربوط به دریا بشرح ذیل اشتغال دارند:

صنایع انرژی فراساحلی و انرژی‌های تجدیدپذیر

صنایع شیلات و پرورش آبزیان برای امنیت غذایی

کشتی‌ها و حجم عظیمی از کالاهایی که برای واردات و صادرات بین المللی حمل می‌کنند

صنایع تفریحی دریایی و گردشگری که میلیون‌ها بازدید کننده را به خود جذب می‌کند

چشم انداز بلند مدت توسعه برنامه اقیانوس پایدار

استرالیا متعهد به توسعه برنامه اقیانوس پایدار است؛ این طرح با به هم پیوستگی دریا، زمین و آسمان در صدد است تا همکاری‌ها برای آینده بهتر اقیانوس، سواحل سالم، بهره برداری عاقلانه و سود رسانی از منابع اقیانوسی را تضمین کند. در این راستا دولت مرکزی تقویت همکاری‌های نزدیک با دولت های ایالتی، مردمان بومی، بخش ها و صنایع دریایی، سازمان‌های غیر دولتی، دانشمندان و محققان و سایر ذینفعان در زمینه اقیانوس و دریا را مدنظر دارد. این طرح از خط سواحل اقیانوس تا 200 مایل دریایی استرالیا را پوشش خواهد داد.

برنامه کلیدی طرح اقیانوس پایدار

برای توسعه طرح اقیانوس پایدار از سال 2023 تا 2025، برنامه‌ها و روندهای ذیل در دستورکار قرار گرفته اند:

توسعه - تحقیق و مشارکت اولیه در اوایل سال 2023؛ انجام تحقیقات برای شناسایی چالش ها و فرصت های اصلی اقیانوس استرالیا

جلسات اطلاع رسانی در اواسط 2023؛  برگزاری جلساتی برای تشریح پیشینه و فرآیند برنامه و جمع آوری بازخورد اولیه در مورد چالش ها و فرصت های کلیدی

کارگاه‌های آموزشی در اواسط تا اواخر سال 2023؛ برگزاری جلسات و کارگاه آموزشی برای تدوین چشم انداز مشترک 2040 اقیانوسی استرالیا و بررسی مسائل کلیدی و درک اولویت ها برای دستیابی به چشم انداز لازم

مشاوره عمومی در اواسط 2024؛ به اشتراک گذاشتن عناصر کلیدی طرح پیش نویس در وب سایت بخش مربوطه برای دریافت بازخوردهای لازم

نشست جهانی طبیعت مثبت در اکتبر 2024؛ ایجاد تشکلی از نماینده‌های سهامداران اصلی اقیانوس ها، دولت ها، مردم و جوانان مردمان

نهایی شدن طرح در اواخر 2024 تا اوایل 2025؛ دریافت بازخورد، نهایی کردن طرح و دریافت حمایت دولت‌های قلمرو و ایالتی استرالیا

پیاده سازی طرح از 2025؛ توسعه مسیرها و برداشتن گام های عملی برای اقدامات لازم و اجرایی کردن طرح

در پایان سال 2023 کارگاه‌هایی در قالب سه موضوع مهم به شرح ذیل برگزار گردید:

آینده اقیانوس استرالیا

داده‌های اقیانوس

هماهنگی، یکپارچگی و حاکمیت اقیانوس

همچنین دوره آموزشی - کارگاهی اختصاصی با بخش های شیلات و آبزی پروری برگزار گردید. نمایندگان طیف وسیعی از مرتبطین با اقیانوس، مسئولین و سایر گروه‌های ذینفع در این کارگاه‌ها شرکت کردند. چکیده مطالب دوره‌های آموزشی - کارگاهی از طریق سایت وزارت تغییرات اقلیمی، انرژی، محیط زیست و آب[ii]  قابل بهره برداری می‌باشد.

نشست جهانی طبیعت مثبت 2024[iii]

اجلاس جهانی طبیعت مثبت در اکتبر 2024 در سیدنی برگزار خواهد شد. این اجلاس در جهت حمایت از طرح اقیانوس پایدار و آماده سازی برای اجرای اهداف برنامه ریزی شده بشرح ذیل را پوشش می دهد:

متحد شدن با چشم انداز مشترک 2040 اقیانوس

راستی آزمایی نهایی اقدامات و فرصت های طرح

ترسیم یک دوره برای اجرای طرح

جذب منابع مالی برای حمایت از اقدامات اقیانوسی مثبت طبیعت

افزایش نمایندگی شهروندان و ساکنان بومی

ایجاد فرصت برای بحث در مورد اولویت های مشترک اقیانوس و شنیدن دیدگاه‌های مختلف

ارائه دستاوردها

ترویج استفاده عادلانه از اقیانوس و منابع آن

تقویت نظارت جهانی برای اقیانوس

پنل سطح بالا برای اقتصاد اقیانوس محور پایدار

پنل اقیانوس[iv] یک ابتکار جهانی منحصر به فرد است که از 18 رهبر جهان تشکیل شده و نخست وزیر استرالیا یکی از اعضای این پنل است. در سال 2020 پنل اقیانوس چارچوبی را ایجاد کرد و در سطح جهانی اعضای هیئت اقیانوس 45 درصد از مناطق انحصاری اقتصادی و 50 درصد از خطوط ساحلی را نمایندگی می‌کنند. این سازمان به دنبال تعهد اعضای پنل اقیانوس برای اطمینان از مدیریت پایدار 100 درصد اقیانوس تحت صلاحیت ملی آنها تا سال 2025 می‌باشد. اعضای هیئت اقیانوسیه همچنین همه کشورهای ساحلی را تشویق می‌کنند تا سال 2030 برنامه‌های اقیانوسی پایدار را در حوزه‌های سیستم ملی قضایی خودشان توسعه دهند.

اقتصاد دریامحور در عرصه جهانی

بنابر گزارش سازمان توسعه و همکاری اقتصادی[v]، اقتصاد اقیانوسی در کمترین حالت 1.5 تریلیون دلار (2.5٪ از ارزش افزوده ناخالص جهانی) ارزش گذاری شده است و 31 میلیون نفر در این عرصه اشتغال دارند. تخمین زده می‌شود که تا سال 2030 ارزش اقتصاد اقیانوسی به حدود 3 تریلیون دلار افزایش یابد که ناشی از رشد فزاینده پرورش آبزیان، انرژی بادی دریا، توسعه شیلات و ماهیگیری،کشتی سازی و تعمیرات مربوط به صنایع کشتی خواهد بود. برای تحقق اقتصاد آبی به زیرساختار علوم، فناوری و نوآوری نیاز است تا به درستی درک، برنامه ریزی و مدیریت تخصیص و برداشت پایدار از منابع؛ توسعه محصولات جدید زیستی، غذایی، دارویی و کیهانی و توسعه فناوری‌های نوظهور مانند انرژی‌های تجدیدپذیر دریایی (موج، جزر و مد، باد) وجود داشته باشد.

[i] GDP  استرالیا حدود 1 تریلیون و 700 میلیارد دلار آمریکا است.(دلار آمریکا برابر با 1 دلار و 65 سنت استرالیا)

[ii]www.dcceew.gov.au(https://www.dcceew.gov.au/environment/marine/sustainable-ocean-plan#:~:text=As%20Traditional%20Custodians%20of%20Country,year%20and%20supports%20462%2C000%20jobs.)

[iii] The Global Nature Positive Summit 2024

[iv] The Ocean Panel

[v] OECD) Organization for Economic Co-operation and Development)