اخـبار اقتصادی سوئد

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی سوئد در هفتۀ سوم بهمن 1402 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

افزایش دوباره قیمت مواد غذایی

بر اساس گزارش Matpriskollen، قیمت مواد غذایی در سوئد دوباره در حال افزایش است؛ برای مثال، قیمت برخی از انواع شکر در ماه ژانویه در مقایسه با دسامبر 30 درصد افزایش یافته است و یا برخی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای غذایی نیز از پایان سال 2023، قیمت روغن زیتون را بیش از 30 درصد افزایش داده‌اند. TT/Omni نیز به همین موضوع پرداخته و می‌نویسد: قیمت مواد غذایی در سوئد دوباره در حال افزایش است و ژانویه بدترین ماه افزایش از مارس 2023 است. این گزارش می‌افزاید نرخ تورم سالانه در حال حاضر 4.2 درصد است که از هدف 2 درصدی بانک مرکزی فراتر است.

 گزارش صندوق بین‌المللی پول در مورد سوئد

بر اساس گزارش صندوق بین‌المللی پول (IMF)، پیش‌بینی می‌شود که رشد اقتصادی سوئد پس از یک رکود خفیف در سال 2023 در سال 2024 به میزان 0.2 درصد کاهش یابد. در حالی که انتظار می‌رود تورم به طور متوسط 2.6 درصد باشد و در سال 2025 به نرخ هدف برسد، حفظ ثبات مالی همچنان یک اولویت است. صندوق بین‌المللی پول، ارزیابی و توصیه‌هایی را در این زمینه ارائه می‌دهد:

• سیاست پولی: «رویه سیاست پولی انقباضی برآورد شده مناسب است و باید برای مدتی حفظ شود تا اطمینان حاصل شود که تورم به طور پایدار به نرخ هدف باز می‌گردد» توصیه: برای مهار تورم، موضعی محدودکننده داشته باشید، اما برای تنظیم در صورت نیاز، داده محور باشید.
• بخش مالی: «ترازنامه‌های سیستم بانکی همچنان قوی است، اگرچه بانک‌ها و مقامات نظارتی باید مراقب فشارهای احتمالی در بازارهای املاک مسکونی و تجاری و ریسک‌ها باشند». توصیه: ریسک‌ها را در بازارهای املاک و مستغلات رصد کنید، مدیریت بحران را تقویت کنید و سرمایه موردنیاز بانک‌ها را برای قرار گرفتن در معرض املاک تجاری بعدا افزایش دهید.
• سیاست مالی: «موضع سیاست مالی بی‌طرفانه برنامه‌ریزی‌شده در سال 2024 برای ایجاد ترکیب سیاست‌های کلان اقتصادی ضد تورم مناسب است». توصیه: در سال 2024 موضع خنثی را حفظ کنید، اما حمایت هدفمند از جمعیت‌های آسیب‌پذیر را در اولویت قرار دهید. در میان‌مدت، به فشارهای مخارج رسیدگی کنید و در آموزش، مراقبت‌های بهداشتی و زیرساخت‌های سبز سرمایه‌گذاری کنید.
• اصلاحات ساختاری: «اصلاحات ساختاری در بازارهای کار و مسکن و پیشبرد گذار سبز برای افزایش بهره‌وری و حمایت از رشد میان‌مدت قوی‌تر و فراگیر ضروری است». توصیه: تقویت سیاست‌های بازار کار، کاهش محدودیت‌های بازار مسکن و پیشبرد انتقال سبز از طریق یک برنامه اقدام اقلیم کل‌نگر.

صندوق بین‌المللی پول در رابطه با انتقال سبز/برنامه اقدام اقلیمی نیز می‌گوید: «برنامه اقدام دولت برای اقلیم، نیازمند رویکردی جامع برای دستیابی به اهداف جاه‌طلبانه سوئد در آب و هوا است. کاهش مالیات بر سوخت در پاسخ به هزینه‌های انرژی بالاتر و تسهیل الزامات ترکیب سوخت زیستی در سال 2023 خطر تاخیر در تلاش‌های کاهش کربن را دارد و باید با اقدامات جبرانی تجدیدنظر یا جبران شود. از تلاش‌ها برای افزایش عرضه انرژی‌های تجدیدپذیر و زیرساخت‌های سبز استقبال می‌شود.

سیگنال‌های روشن از همه بخش‌ها

به گزارش موسسه تحقیقات اقتصادی، شاخص گرایش اقتصادی در ژانویه 5.8 واحد جهش کرد و به 90.5 رسید که بیشترین افزایش از آوریل 2021 بود. همه بخش‌ها در این بهبود مشارکت داشتند و شاخص مصرف‌کننده بیشترین افزایش را داشت. انتظارات تورمی‌شرکت‌ها در یک سال آینده در ژانویه به 1.7 درصد کاهش یافت و از زمان اوج خود در اکتبر 2022 برای پنج فصل متوالی کاهش یافته است. شاخص اطمینان برای صنعت تولید با 4.2 واحد صعود به 99.3 رسید که می‌توان آن را یک سطح نرمال در نظر گرفت. این بهبود در درجه اول به دلیل شرکت‌های کمتری بود که ذخایر بیش از حد را گزارش می‌کردند و برنامه‌های تولید مثبت بیشتر بود. شاخص اطمینان برای صنعت ساختمان و مهندسی عمران فقط اندکی افزایش یافت. همان‌طور که در ماه‌های اخیر، احساسات بسیار بدتر از حد معمول است. در حالی که روحیه کلی به طور کلی تیره و تار است، بسیاری از سوالات آینده‌نگر نسبت به نظرسنجی دسامبر بهبود یافته‌اند. شاخص اطمینان برای تجارت خرده‌فروشی نیز پس از افزایش بیش از 4 واحدی در دسامبر، در ژانویه با 3.7 واحد افزایش به 96.0 واحد رسید. شاخص اطمینان خدمات برای دومین ماه صعود نموده و به 90.2 واحد رسید. علیرغم روحیه ضعیف کلی، برنامه‌های اشتغال و کمبود نیروی کار در سطح عادی قرار دارند. شاخص اعتماد مصرف کننده نیز 7.5 واحد جهش کرد و به 82.3 رسید که بزرگترین افزایش ماهانه از زمان راه‌اندازی این شاخص در سال 1996 بود.

احتمال تاخیر در کاهش نرخ بهره

صورتجلسه سیاست پولی بانک مرکزی در 31 ژانویه 2024 نشان می‌دهد تعدادی از اعضای هیئت اجرایی در این جلسه خاطرنشان کردند که ارزش کرون از ابتدای سال روند مثبت خود را شکسته و ضعیف شده است. بنابراین، آنها تاکید کردند اگر کاهش ادامه یابد، ممکن است بانک مرکزی نیاز به تعویق برنامه‌های خود برای کاهش نرخ بهره داشته باشد. اریک تدین، رئیس بانک مرکزی گفت: چنین تحولی بر دیدگاه من در مورد اینکه چه زمانی می‌توانیم سیاست‌های پولی را تسهیل کنیم، تأثیر خواهد گذاشت.

 سقوط شاخص مدیران خرید

شاخص مدیران خرید (PMI) سوئد از 48.6 در دسامبر 2023 به 47.1 در ژانویه 2024 سقوط کرد و دومین ماه متوالی کاهش را نشان داد. به گفته یورگن کنمارات، تحلیلگر Swedbank، این روند نشان می‌دهد که رکود صنعتی به پایان رسیده است، اگرچه خطر اختلال در تحویل به دلیل تنش‌های دریای سرخ می‌تواند چالش‌هایی را ایجاد کند. چهار زیرشاخص از هر پنج زیرشاخص به کاهش کل شاخص مدیران خرید در ژانویه کمک کردند. شاخص تولید بیشترین سهم منفی را داشته است و پس از آن موجودی، سفارشات جدید و اشتغال قرار دارند، در حالی که زمان تحویل تامین کنندگان برای چهارمین ماه متوالی سهم مثبتی در این شاخص داشته است.

تنزل رتبۀ سوئد در شاخص ادراک فساد

سازمان شفافیت بین‌الملل جدیدترین شاخص ادراک فساد (CPI) خود را منتشر کرده است که 180 کشور و منطقه را بر اساس سطوح درک شده از فساد در بخش عمومی رتبه‌بندی می‌کند. امسال سوئد به پایین‌ترین امتیاز خود در این شاخص از سال 2012 سقوط کرده است و در حال حاضر دومین کشور نوردیک با بدترین عملکرد است. با این حال، علیرغم این کاهش، سوئد همچنان در رتبه‌های بالای جهانی قرار دارد و در بین کشورهای اتحادیه اروپا در جایگاه سوم است. به طور کلی، این گزارش اشاره کرد که تلاش‌های ضد فساد در بیش از سه چهارم کشورهای اتحادیه اروپا راکد شده یا کاهش یافته است. دانمارک برای ششمین سال متوالی در صدر فهرست کم فسادترین کشورها قرار دارد و پس از آن فنلاند، نیوزلند و نروژ قرار دارند.

افزایش علاقه به انرژی بادی فراساحلی

مجموعه برنامه‌های کاربردی برای ساخت نیروگاه بادی فراساحلی در حال افزایش است. از سال گذشته، این برنامه‌ها از 9 به 16 درخواست افزایش یافته‌اند. تولید بالقوه نیز از 65 به 130 تراوات ساعت برق در سال افزایش یافته است که می‌تواند با کل تولید 170 تراوات ساعت سوئد مقایسه شود. تعدادی از پروژه‌ها در سطح هیئت اداری شهرستان تصویب شده و در انتظار تایید نهایی از سوی دولت است. به گفته Swedenergy، نیروی بادی فراساحلی یک قطعه پازل حیاتی برای سوئد جهت تامین نیازهای تامین برق خود در آینده است.