اخبار اقتصادی قزاقستان-آستانه

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی قزاقستان در هفته چهارم آذرماه 1402 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

علیخان اسماعیلوف: در شش ماه گذشته، کشورهای اتحادیه اروپا 5.2 میلیارد دلار وارد به اقتصاد قزاقستان  کرده اند

نخست وزیر قزاقستان اظهار داشت که حضور رو به گسترش شرکت های اروپایی، جذابیت سرمایه گذاری رو به رشد قزاقستان را تایید می‌کند.

سیزدهمین نشست پلتفرم گفتگوی قزاقستان و اتحادیه اروپا در شهر آستانه، به ریاست علیخان اسماعیلوف نخست وزیر جمهوری قزاقستان، برگزار شد در این نشست که با حضور مقامات ارشد دولتی، دیپلمات ها و نمایندگان بازرگانی برگزار شد، موضوعاتی چون بهبود سیستم های مالیاتی و گمرکی، توسعه صنعت داروسازی، اکتشافات زمین شناسی، توسعه کشاورزی، مراحل صدور مجوز، تسهیل اعطای اعتبار، حمایت از بازرگانی و بهینه سازی عملیات واردات و صادرات مطرح شد.

نخست وزیر اسماعیلوف خاطرنشان کرد که اتحادیه اروپا بزرگترین شریک تجاری و سرمایه گذاری قزاقستان است و حجم سرمایه گذاری‌های اروپایی بیش از 175 میلیارد دلار است. طی شش ماه گذشته، کشورهای اتحادیه اروپا 5.2 میلیارد دلار به اقتصاد قزاقستان تزریق کرده اند که حدود 30 درصد از تجارت خارجی این کشور را تشکیل می دهد. اسماعیلوف بر تعهد مستمر قزاقستان به توسعه همکاری‌های تجاری و اقتصادی تاکید کرد و گفت که بیش از سه هزار شرکت اروپایی، از جمله شرکت های بزرگی مانند شل، انی، ایر لیکوئید، آلستوم و کلاس، با موفقیت در بخش های مختلف اقتصاد قزاقستان فعالیت می‌کنند.

او افزود:"سال جاری در توسعه همکاری‌های سرمایه گذاری بسیار پربار بوده است. استخر مشترک ما با پروژه‌های بزرگ جدید پر می‌شود. اجرای پروژه تولید هیدروژن سبز توسط Svevind، انعقاد قرارداد با توتال برای ساخت مزرعه بادی با ظرفیت 1 گیگاوات، برنامه‌های کناف برای افتتاح چهارمین کارخانه تولید گچ تخته و همچنین راه اندازی مونتاژ وسیع خودرو توسط اسکانیا از نمونه‌های بارز آن است."

اسماعیلوف تعهد دولت به ایجاد شرایط مساعد برای تجارت و بهبود فضای سرمایه گذاری را تایید کرد و اظهار داشت:" از جمله ابتکارات می‌توان به پذیرش سند مفهومی سیاست سرمایه گذاری تا سال 2026، مطابق با استانداردهای ESG، توسعه برنامه توسعه زیرساخت ملی تا سال 2029 و معرفی مدل مدیریت خدمات در قانون مالیاتی جدید اشاره کرد. علاوه بر این، دولت برای ایجاد یک پلتفرم ملی سرمایه گذاری دیجیتال برای بهبود راحتی سرمایه گذاران و حمایت از پروژه‌ها کار می‌کند."

یک سرمایه گذار از چین به پنبه قزاقستان علاقه مند است

به گفته مقامات استانداری ترکستان، ژانگ ژی‌های مدیر کل شرکت Xinjiang Lihua (گروه) در حال بررسی افتتاح یک کارخانه فرآوری پنبه در منطقه است. بازار چین به 8.5 میلیون تن پنبه نیاز دارد.

یکی از سرمایه گذاران چینی برنامه‌های خود را به اشتراک گذاشت و گفت: "از مقدار 8.5 میلیون تن، ما باید 3.5 میلیون تن را از خارج از کشور دریافت کنیم. هدف از این بازدید خرید پنبه از قزاقستان و افتتاح کارخانه فرآوری آن است. ما فناوری آبیاری قطره ای را دایر خواهیم کرد و پنبه مرغوب پرورش خواهیم داد."

پیش از این گزارش شده بود که سرمایه‌گذار دیگری از چین می‌تواند فناوری‌های چینی را برای پرورش پنبه پیاده کند. سپس در مورد نصب سیستم آبیاری قطره ای صحبت شد. هزینه‌های این پروژه 46 میلیون دلار برآورد شده بود.

این در حالی است که قرار است 75 شرکت وابسته به صنعت پنبه در استان ترکستان افتتاح شود. از جمله این طرح ها، پروژه ای برای ایجاد یک خوشه صنعتی پنبه است. پیش بینی می‌شود تا سال 2027 این صنعت در منطقه متنوع شود و تولید محصولات نساجی، لباس و همچنین تولید روغن راه اندازی شود. این منطقه می خواهد حجم پردازش الیاف پنبه را تا 100 درصد افزایش دهد. اما برای این امر باید فناوری‌های صرفه جویی در مصرف آب را در کشت پنبه اصلاح کرد.

لازم به یادآوری است که یک سرمایه گذار از ازبکستان می خواهد یک کارخانه فرآوری پنبه و یک کارخانه برای تولید پارچه بافتنی بسازد.

 با مشارکت یک شرکت ترکیه ای، فرآوری حبوبات در استان کوستانای راه اندازی می‌شود

پیش بینی می‌شود حجم سرمایه گذاری برای اجرای پروژه در این مجتمع کشت و صنعت حدود 24 میلیارد تنگه (حدود 52 میلیون دلار) باشد. این شرکت در نظر دارد 400 تن انواع حبوبات را فرآوری کند. این شرکت می‌تواند تا 70 شغل ایجاد کند.

برای اجرای این پروژه در قزاقستان، با مشارکت هلدینگ ترکی چالیک هولدینگ (Çalık Holding)، شرکت AC AGRO تاسیس شده است.

در همین حال گزارش شده است که یک طرح تجاری در حال حاضر تدوین شده و امکان اعطای قطعه زمینی به صورت کمک بلاعوض دولتی نیز در حال بررسی است.

پیش از این گزارش شده بود که بیش از 500 میلیارد تنگه ( حدود 1.1 میلیارد دلار) سرمایه گذاری می‌تواند توسط استان کوستانای جذب شود که در برگیرنده پروژه‌هایی در بخش های کشاورزی، پرورش دام  و فرآوری محصولات کشاورزی و مواد غذایی می‌باشد.

وزارت اقتصاد ملی حداکثر میزان بدهی خارجی بخش شبه دولتی را برای سال 2024 تعیین کرده است

طبق پیش نویس این سند، برای صندوق دولتی Samruk-Kazyna این حد می‌تواند تقریباً 12.5 میلیارد دلار (5.7 تریلیون تنگه) و برای هلدینگ ملی Baiterek کمی‌ بیش از 5 میلیارد دلار (2.3 تریلیون تنگه) باشد.

این در حالی است که حجم بدهی خارجی با نرخ 460 تنگه در ازای هر دلار در نظر گرفته شده است.

در یادداشت توضیحی این دستور آمده است: "تصویب این پروژه پیامدهای منفی اجتماعی-اقتصادی و/یا حقوقی را به دنبال نخواهد داشت و تأثیری بر تأمین امنیت ملی نخواهد گذاشت."

 جابجابی مسافر از طریق هوایی در قزاقستان 23 درصد افزایش یافته است

موضوعات مربوط به توسعه آتی صنعت هوانوردی در جلسه دولت به ریاست علیخان اسماعیلوف نخست وزیر جمهوری قزاقستان مورد بررسی قرار گرفت.

مارات قره بایف وزیر حمل و نقل گزارش داد که طی 11 ماه سال جاری، خطوط هوایی داخلی 12.3 میلیون مسافر را جابجا کرده اند که 23 درصد بیشتر از سال گذشته است. قرار است این رقم تا پایان سال به 13 میلیون مسافر افزایش یابد.

حجم خدمات در فرودگاه‌ها 25 درصد افزایش یافته است.  رشد قابل توجهی در آلماتی و آستانه مشاهده می‌شود و در سال جاری در این دو فرودگاه رکوردهایی به ترتیب با خدمات رسانی به 9 میلیون (34+%) و 7 میلیون (+26%) مسافر ثبت گردید.

همزمان حجم محموله‌های پردازش شده در فرودگاه‌ها نیز افزایش یافته است. این رقم از ابتدای سال تاکنون 130 هزار تن بوده و دارای  رشد 16 درصدی نسبت به سال گذشته است.

قزاقستان به دلیل افزایش تعرفه‌های حمل و نقل نفت از طریق بلاروس میلیون‌ها ضرر خواهد کرد

نفت خام از این مسیر برای آلمان تامین می‌شود. به گفته وزارت انرژی قزاقستان، این کشور به دلیل ضرر احتمالی 2.6 میلیون دلاری، با افزایش تعرفه حمل و نقل نفت از طریق بلاروس مخالف است.

آنگونه که این وزارتخانه توضیح می دهد، طرف های قزاقستانی، آلمان و روسیه ای در پایان سال گذشته توافق کردند که نفت جمهوری قزاقستان را از طریق سیستم ترانس نفت به میزان 1.2 میلیون تن در سال از طریق خط لوله آتیرائو-سامارا و از طریق سیستم دروژبا در جهت پالایشگاه شوید به آلمان انتقال دهند. این مسیر از روسیه، بلاروس و لهستان می‌گذرد.

این در حالی است که تعرفه انتقال نفت از مرز جمهوری قزاقستان به فدراسیون روسیه تا آداموف زاستاوا 1.6 هزار روبل در هر تن (17.66 دلار در هر تن) است که شامل 1.1 هزار روبل در هر تن در قلمرو روسیه و 455.94 روبل در هر تن در قلمرو بلاروس می‌باشد.

با افزایش 43.4 درصدی، هزینه پمپاژ از طریق خاک بلاروس به 653.8 روبل در هر تن می رسد و بدین ترتیب تعرفه از مرز جمهوری قزاقستان به فدراسیون روسیه تا آداموف زاستاوا به 1.8  هزار روبل در هر تن (19.86 دلار در هر تن) خواهد رسید که شامل 1.1 هزار روبل در هر تن در قلمرو روسیه و 653.8 روبل در هر تن در قلمرو بلاروس می‌گردد.

وزارت نیرو تصریح کرد:" ضرر و زیان حمل 1.2 میلیون تن نفت قزاقستان در این مسیر ممکن است به 2.64 میلیون دلار برسد. در این راستا طرف قزاقستانی با ایده افزایش (43 درصدی) تعرفه حمل و نقل نفتی در خاک بلاروس موافق نیست و برگزاری مذاکرات مناسب در این خصوص را با وزارت اقتصاد جمهوری بلاروس و کنسرسیوم Belneftekhim ضروری می داند." این وزارتخانه افزود که قزاقستان و روسیه اکنون بر سر امکان فنی حمل و نقل همان حجم (تا 1.2 میلیون تن در سال) تا سال 2024 در طول این مسیر به توافق رسیده اند.

قزاقستان ساخت راه آهن جدید به چین را آغاز کرد

 پیش بینی می‌شود که گردش کالا بین کشورها 20 میلیون تن افزایش یابد. در منطقه آبای احداث خط آهن جدید بختی - ایاغوز به طول 272 کیلومتر آغاز شده است. 

در طول ساخت و ساز، برنامه ریزی شده است که سومین گذرگاه مرزی با چین، بختی - چوگوچک را باز کند.

سرویس مطبوعاتی کابینه وزیران گفت: به طور کلی، خط راه آهن بختی - ایاغوز امکان افزایش ظرفیت انتقال بین قزاقستان و چین از 28 به حدود 48 میلیون تن و همچنین تخلیه پست های بازرسی جنوبی و جذب حجم ترانزیتی اضافی را فراهم می‌کند. اشاره شد. راه آهن جدید در سال 2027 به بهره برداری می رسد.

 قزاقستان: چین در حال بررسی زیرساخت های توسعه در بنادر خزر است.

به گفته وزارت حمل و نقل قزاقستان، یک شرکت چینی، Shipbuilding Industry Corp.، در حال بررسی امکان ساخت تأسیسات کانتینری در شهرهای بندری قزاقستان آکتائو و کوریک است. بیانیه‌ای از وزارتخانه اضافه کرد که گروه راه‌آهن چین با مسئولیت محدود «به پروژه‌هایی برای نوسازی [مسیرها] موجود و ساخت خطوط راه‌آهن جدید ابراز علاقه کرده است». گفتگوها تاکنون هیچ توافق خاصی را به همراه نداشته است. در قرقیزستان همسایه، نمایندگان راه آهن قرقیزستان (KTZ) می‌گویند که ترافیک ریلی باری در این کشور در 10 ماهه اول سال 2023 در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 15 درصد افزایش داشته است. طبق گزارش KTZ، محموله‌های عبوری از ریل قرقیزستان در دوره ژانویه تا اکتبر 7.45 میلیون تن بوده است. KTZ افزود که «اجرای کریدورهای چندوجهی»، از جمله طرح‌هایی برای توسعه خط جدید چین، ازبکستان، قرقیزستان، به افزایش ترافیک بار کمک کرد. پروژه جدید در جذب سرمایه‌گذار با مشکل روبرو بوده است. در یک کنفرانس مطبوعاتی اخیر، دستان اوسوباکونوف، معاون مدیر KTZ، قیمت راه آهن چین-ازبکستان-قرقیزستان را 4 میلیارد دلار اعلام کرد. در تحولات هوانوردی، وزارت خارجه قرقیزستان اعلام کرد که یک شرکت هواپیمایی چینی به نام Loong Air  قرار است از 12 دسامبر مسیر جدیدی را بین بیشکک و چنگدو اجرا کند. در برنامه‌های اولیه دو پرواز در هفته بین این دو شهر وجود دارد. در جای دیگر، مقامات چین و تاجیکستان درباره باز کردن یک ارتباط هوایی جدید بین دو کشور گفتگو کردند.

 بیشتر نفت قزاقستان در حال حاضر  به صورت ترانزیت از طریق روسیه حمل می‌شود

وزارت انرژی قزاقستان اعلام نمود که این کشور به کار بر روی تنوع بخشیدن به مسیرهای صادرات نفت ادامه خواهد داد.

این وزارتخانه یادآور شد که بخش قابل توجهی از حجم صادرات نفت قزاقستان به صورت ترانزیت از طریق روسیه حمل می‌شود که شامل مسیر کنسرسیوم خط لوله خزر (CPC) و همچنین خط لوله «آتیرائو-سامارا» و « ماخاچ کلا-  نووراسیسک» می‌باشد.

به گفته این وزارتخانه، این مسیرها بهترین سود را برای شرکت های تولیدکننده نفت قزاقستان تامین می‌کنند. در این راستا، همانطور که توسط وزارت انرژی اشاره شده است، اولویت قزاقستان، حفظ مسیرهای موجود، به ویژه اطمینان از عملکرد قابل اعتماد خط لوله کنسرسیوم خط لوله خزر، در قالب تضمین صادرات بی وقفه نفت می‌باشد.

این وزارتخانه افزود:" با در نظر گرفتن رشد آتی تولید در میادین تنگیز و کاشاگان و در چارچوب رفع نقاط تنگ در کنسرسیوم خط لوله خزر، آمادگی لازم را برای افزایش حجم پمپاژ طلای سیاه از جمله در بخش قزاقستان تضمین شده است."

https://lsm.kz/kazahstan-ishet-novye-puti-dlya-nefti