مشکلات اقتصادی آلمان از دیدگاه فرانکفورت آلگماینه
بخش اقتصادی روزنامه فرانکفورت آلگماینه در مقاله ای با عنوان سیزده مشکل اقتصادی آلمان، به وضعیت نامناسب اقتصادی این کشور و تاثیر آن بر کاهش رفاه مردم آلمان پرداخته است.
بخش اقتصادی روزنامه فرانکفورت آلگماینه(faz.net )در مقاله ای مشکلات اقتصادی آلمان را موراد زیر بر شمکرده است:
1- افزایش وابستگی آلمان به جهانی شدن
سُنت کسب و کار آلمانی همیشه این بوده: ما تمام ماشین آلات را به کشورهای دیگر می فروشیم و محصولاتی را که با همین ماشینها تولید شده اند را برمیگردانیم! آلمان بیش از هر کشور دیگری به جهانی شدن وابسته شده است. جهانی شدن سال ها در حال گسترش است ولی آلمان تحت تاثیر جنگ اوکراین، نزاع اقتصادی با چین ، بحران مالی در تجارت بین المللی بیشترین صدمه را دیده است.
2- افزایش سنگین هزینه حامل های انرژی
آلمان کشوری با کمترین منابع انرژی، هرگز با انرژی گران امروزی مواجه نبوده است. این موضوع صرفا به قطع گاز روسیه به آلمان مربوط نمیشود بلکه به برنامه ریزی ضعیف"گذار از انرژی فسیلی"نیز مربوط است. یکی از اعضای موسسات اقتصادی در این رابطه میگوید؛ کمبود عرضه و افزایش تقاضا برای انرژی ایجاد شده است. بسیاری از منابع تولید انرژی(مثل نیروگاههای هسته ای آلمان) قبل از اینکه جایگزینی برای آنها پیدا شوند( مثل گاز یا برق تجدیدپذیر برای مصارف گرمایشی و خانگی)، از در دسترس خارج گردیدند بنابراین الان به سختی میتوان از این وضعیت رها شد. اگر زمانی برق در آلمان ارزان بود، میتوانستیم آنرا به کشورهای دیگر بفروشیم اما الان مجبوریم برق را گران بخریم و این موضوع باعث آسیب به برخی صنایع آلمان میشود و از سوی دیگر انتشار CO2 به اندازه کافی کاهش نمی یابد. رئیس صلح سبز آلمان نیز ضمن انتقاد از دولت اینکشور میگوید، دولت فدرال نتوانسته خوب مدیریت نماید و اقدامات لازم برای حفاظت از محیط زیست در چارچوب اهداف اقلیمی آلمان را محقق نکرده و برعکس باعث افزایش مصرف انرژی فسیلی شده است.
3-به محاق رفتن سرمایه گذاری در آلمان
دو مشکل اول برای متاثر نمودن سرمایه گذاری کفایت میکند. در سال گذشته 130میلیارد یورو از آلمان خارج و فقط 10میلیارد یورو وارد این کشور گردید. هیچگاه کاهش سرمایه گذاری تا این حد بالا نبوده است. رئیس موسسه DGB میگوید،مشاغل بسیاری در آلمان به دلیل کمبود سرمایهگذاری و حتی تعطیلی کارخانهها در معرض تهدید قرار گرفته اند. مدیرعامل یکی از انجمن استارتآپهای آلمان نیز گفته، زنگهای هشدار در حال خاموش شدن هستند،زیرا شرکتهای آلمانی مانند Biontech،Birkenstock در بازار سهام ایالات متحده درحال متزلزل شدن هستند.
4- گرانی بیش از حد خودروهای برقی .
صنعت خودرو همچنان مهمترین صنعت صادراتی آلمان است. در گذشته خودروهای برقی کمی عرضه میشد ولی قیمت نسبتا ارزانی داشت اما الان خودروی برقی فولکس واگن "E-Up" با هزینه حداقل تولید 27000 یورو برای پایان سالجاری تعیین شده است!
5- ایجاد صنایع جدید غیرضروری
آلمان دارای شرکت هایی با قدمت بالاست ولی مدتهاست که ایجاد شرکتهای جدید غیرضروری به منظور تولید صنایع مدرن نیز فزونی گرفته که اکثرا نمیتوانند بکار خود ادامه دهند !
6- عدم تمایل آلمانیها به تکنولوژی جدید
این موضوع به فضای اجتماعی باز میگردد. آلمان مهندسان خوبی دارد، اما با نبود آنها، نیاز به تکنیک های جدیدی داریم. مثلا استفاده از اینترنت پرسرعت که هنوز خیلی رایج نیست وآلمانها کمتر آنرا سفارش می دهند. آقای Roland Busch رئیس و مدیرعامل زیمنس میگوید: "من آرزو میکنم هیجان بیشتری نسبت به تکنولوژی داشته باشم، تا بتوانم استفاده بهتری از آن نمایم." این موضوع نشان میدهد فناوریهای جدید دیجیتالی در میان مدیران ارشد آلمانی هنوز رواج نیافته است و می طلبد که مقامات آلمانی و اتحادیه اروپا قوانینی را برای توسعه فناوری دیجیتالی در این قاره تنظیم نمایند. البته اخیر شبکه اجتماعی جدید فیس بوک یا هوش مصنوعی گوگل به روز رسانی شده که کفایت نمیکند.
7-ضعف زیرساخت های جاده ای، ریلی و ارتباطی
تقویت زیرساخت های مواصلاتی برای هر کشوری مهم است. زیرساخت های آلمان در چند سال گذشته تخریب شده است. رئیس زیمنس در این رابطه میگوید:"ما به یک زیرساخت قوی حمل و نقل، انرژی و ارتباطات نیاز داریم و باید تلاش مضاعف نماییم."
8- غلبه بوروکراسی بر نهادهای آلمانی
ساخت یک خط راهآهن در آلمان حداقل25 سال طول میکشد تا تکمیل شود چراکه دست اندرکاران میگویند برنامه ریزی بسیار دشوار شده است. ما باید طوری برنامه ریزی کنیم که هم به محیط زیست آسیب نخورد و مثلا افتتاح ریل در سال 2048 به انجام برسد. بوروکراسی آلمانی واقعا دیوانه کننده است و مراحل و هزینه تراشیهای عجیب سنگینی دارد مثل تعدد گزارشات، راستیآزمایی و غیره که یک میلیارد یورو هزینه دارد! براساس بررسیهای بعمل آمده، هزینههای بوروکراسی در آلمان در یکسال از 18 به 27 میلیارد یورو افزایش یافته است.
9- کمبود نیروی کارگری در آلمان.
با اینهمه چالش، نیروی کار کمتری جذب بازار کار میشوند. آقای کلمنس فوست، رئیس موسسه اقتصادیIFO آلمان معتقد است؛ ما نیاز به نیروی کاری داریم که با کوچکترین موضوعی بدنبال دورکاری و مرخصی نباشند! بعنوان نمونه در ایام اپیدمی عفونی، شاهدیم بلافاصله مهد کودک ها بسته میشوند،کارگران و کارکنان متروها سرکار حاضر نمیشوند، نانواییها زودتر بسته میشود و غیره. با این شرایط آلمان میخواهد جز قوی ترین کشورها در60سال آینده باشد؟ضمنا همزمان با افزایش تورم،کارگران بیشتری بازنشسته میشوند و نیاز به نیروی کار درحال افزایش است.
10- مهاجرپذیری به آلمان کارساز نیست.
سالهاست که مهاجران به تثبیت بازار کار کمک میکنند. در 8سال گذشته، 60درصد از مشاغل جدید توسط خارجیها، عمدتا اروپاییهایی هستند. سازماندهی این مهاجرت ها براساس نیاز آلمان،کاری دشوار است. آلمان باید سالانه 400هزار نفر مهاجر را جذب کند ولی این رقم به بیش از یک میلیون نفر مهاجر و و پناهنده رسیده است که اغلب هم نیروی کار حرفه ای مورد نیاز آلمان نیستند ولی در مشاغل مختلف کار میکنند. در این ارتباط رئیس انجمن استارتآپها میگوید: استارتآپها به کارگران خارجی ماهر نیاز دارند .
11- کمبود مسکن و آپارتمان در آلمان.
مهاجران باید در جایی زندگی کنند. بسیاری این مهاجرین در خانههای کوچک و پرجمعیت زندگی میکنند که استاندارد نیست. دولت فدرال قصد دارد حدود400هزار خانه جدید در سال بسازد ولی این پروژه را رها کرده است و کمبود مسکن روبروز بیشتر خواهد شد !
12- گسترش روحیه تنبلی در میان آلمانیها.
آلمانیها می خواهند کمتر و کمتر کار کنند. مرد و زن آلمانی در طی سالها تلاش کردهاند که ساعات کمتری کار کنند و البته حقوق بیشتری بگیرند! براساس بررسیهای بعمل آمده ،آلمانها در مقایسه با نظرسنجی بعمل آمده در سال 1983، تمایل کمتری بکار کردن دارند.
13- ضعف مدارس آلمان
عملکرد و نتایج آزمونهای دانشآموزان آلمانی از سال 2010 و در مقیاسه با سال 2001 بصورت مداوم در حال افت میباشد، این موضوع به آموزش و یادگیری ضعیف در مدارس مربوط میشود و البته ادغام ضعیف مهاجران نیز بر این فرآیند اثرگذار بوده است.
نویسنده مقاله سه راه کار را جهت فائق آمدن بر مشکلات یادشده مطرح کرده است که عبارتند از: الف) استفاده از فرصت های هوش مصنوعی. آلمان در زمینه ایجاد هوش مصنوعی، جز پیشگام ها میباشد و باید از این فناوری جدید در حوزه صنعت استفاده نماید.ب)صنعت داروسازی آلمان که در دوران کرونا خوب جواب داد و بعنوان نمونه یک شرکت آلمانی در زمینه واکسیناسیون به موفقیت های خوبی رسید.ج)آمادگی و شجاعت شرکت های آلمانی. رئیس موسسه Ifo معتقد است،تعداد زیادی از شرکت های نوآور و موفق در آلمان وجود دارند. رئیس زیمنس هم میگوید، ما کشور مخترعان هستیم و شرکت های قوی و بزرگ، شرکت های متوسط موفق و قهرمانان فراوانی داریم که در یک اکوسیستم منحصر به فرد با هم کار میکنند. بعنوان مثال علیرغم اینکه سال گذشته با بحران گاز مواجه بودیم و میتوانست خیلی بدتر هم باشد، اما خوب عمل کردیم( منظور وی ایجاد انبارهای گاز زیر زمینی در آلمان است).برای سال پیشرو هم شرکت های آلمانی باید سریع اقدام کنند، و قبل از سقوط اقتصاد ، گاز را خوب توزیع نمایند!