تأمین مواد خام حیاتی و منابع استراتژیک در ایتالیا

واردات مواد اولیه حیاتی به طور متوسط ۱۶ درصد کل واردات این کشور را تشکیل داده است. واردات مذکور در زنجیره تامین و فرآیند ساخت 7 درصد از کل تولید این کشور در حوزه‌های محصولات کشاورزی، فناوری‌ سیستم‌های مخابراتی، رایانه‌ها و تکنولوژی‌های صوتی و تصویری، فناوری اطلاعات و ارتباطات، نساجی و حمل و نقل مورد استفاده قرار گرفته است.

ایتالیا کشوری صنعتی است، اما در تأمین مواد خام و منابع استراتژیک وابستگی زیادی به واردات دارد. بر اساس تجزیه و تحلیل ارائه شده توسط مرکز مطالعات کونفیندوستریا، ایتالیا در سال‌های اخیر با افزایش وابستگی به تأمین مواد اولیه و منابع استراتژیک از خارج کشور روبرو بوده است. واردات مواد اولیه حیاتی به طور متوسط ۱۶ درصد کل واردات این کشور را تشکیل داده است. واردات مذکور در زنجیره تامین و فرآیند ساخت 7 درصد از کل تولید این کشور در حوزه‌های محصولات کشاورزی، فناوری‌ سیستم‌های مخابراتی، رایانه‌ها و تکنولوژی‌های صوتی و تصویری، فناوری اطلاعات و ارتباطات، نساجی و حمل و نقل مورد استفاده قرار گرفته است.

با توجه به افزایش وابستگی به تأمین مواد خام از خارج، ایتالیا در برابر ریسک‌های احتمالی از جمله تغییرات اقتصاد جهانی، نوسانات قیمت‌ها و مشکلات سیاسی و امنیتی در کشورهای تأمین‌کننده، آسیب‌پذیری بالایی دارد. از این رو، ایجاد استراتژی‌های مناسب برای تقویت فرآیندهای تولید و کاهش این آسیب‌پذیری ضروری می‌باشد. بر اساس گزارش مرکز مطالعات کنفیندوستریا، تقریبا ۹ درصد از کل واردات ایتالیا به ارزش ۱۷ میلیارد یورو به ۳۳۳ قلم از کالاهای ضروری اختصاص دارد. این کالاها به عنوان بخش‌های مهم زنجیره تامین شناخته می‌شوند و اهمیت بالایی در تأمین نیازهای مرتبط با تولید، صنعت و مصرف داخلی دارند. از این رو، تضمین تأمین این کالاها امری مهم برای استقلال اقتصادی و امنیت ملی ایتالیا محسوب می‌شود.

با توجه به افزایش اهمیت ثبات در تامین کالاهای ضروری، اتحادیه اروپا برنامه‌ها و دستورکارهای مهمی را تهیه و به کشورهای عضو توصیه و پیشنهاد کرده است؛ اما برای ایتالیا به عنوان یک عضو مهم در اتحادیه اروپا، ایجاد محیط مناسب و پشتیبانی از کسب و کارهای مرتبط با تامین مواد اولیه ضروری، اقدامات جامع برای رفع موانع اداری، جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و توسعه حمایت مالی از آنها، به قدر کافی انجام نشده است. اقتصاد ایتالیا با توجه به آسیب‌پذیری در تأمین مواد خام اولیه و منابع استراتژیک، نیازمند برنامه‌ریزی و استراتژی‌های مناسب در حوزه تقویت فرآیندهای تامین و کاهش وابستگی به واردات است.

کارشناسان اقتصادی مرکز مطالعات کنفیندوستریا چند استراتژی کلیدی را برای تقویت فرآیندهای تامین و کاهش وابستگی به واردات پیشنهاد کرده‌اند که عبارتند از:

• افزایش سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولید مواد خام و منابع استراتژیک داخلی
• توسعه فناوری‌های جدید برای تولید مواد خام از منابع داخلی
• متنوع‌سازی منابع تامین مواد خام و منابع استراتژیک
• ایجاد ذخایر استراتژیک مواد خام
• گسترش همکاری با کشورهای دیگر برای ایجاد زنجیره تامین پایدار.