تاثیر پدیده ال نینو بر تولید و بهای پودر ماهی در پرو

پرو از جمله بزرگترین تولیدکنندگان پودر ماهی جهان است که عمدتا‌ برای تغذیه خوراک دام و طیور و آبزیان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در سال جاری تحت تاثیرات پدیده جوی ال نینو و بالا رفتن دمای آب اقیانوس ها صید موتوماهی که برای تولید پودر ماهی استفاده می‌شود کاهش یافته و بالطبع بهای این محصول نیز به نسبت سال ۲۰۲۲ با افزایش مواجه خواهد شد.

بنابر آمار بانک مرکزی پرو در سال گذشته هر تن متریک پودر ماهی ۱۶۴۰ دلار به فروش می رسید که در آوریل گذشته به ۱۷۵۵ دلار افزایش یافت و انتظار می رود که در سال جاری تا ۷ درصد رشد یابد. وزارت تولید اعلام کرده است که فصل نخست صید صنعتی موتوماهی پرویی انجام نخواهد شد و این امر خود عامل دیگری در افزایش بهای پودر ماهی خواهد بود. بالاترین قیمت پودر ماهی در سال ۲۰۱۵ و بهای هر تن ۱۶۵۸ دلار به ثبت رسیده بود. 

گرم شدن آب اقیانوس ها بر اثر پدیده ال نینو سبب می‌شود که دسته‌های بزرگ موتوماهی‌ها به عمق بیش از ۱۰۰ متری رفته و یا به کرانه ساحل نزدیک شوند که این دو عامل روند صید را با مشکل مواجه می‌کند. زیرا شناورهای صنعتی طبق قانون جدید صید تنها از ۵ مایلی ساحل می‌توانند اقدام به صید کرده و تورها نیز تا عمق ۴۰ متری نفوذ می‌کنند. 

بانک مرکزی پرو پیش بینی می‌کند که تولید پودر ماهی با ۵۰ درصد افت همراه باشد که به نوبه خود ضربه دیگری بر اقتصاد کشور است. نماینده سازمان فائو به خبرگزاری بلومبرگ اعلام کرد که پدیده ال نینیو بر تولید مواد غذایی در پرو و شیلی به شدت اثرگذار خواهد بود. همچنین صید بیش از اندازه ماهی‌های جوان در سال ۲۰۲۲ موجب کاهش تولید روغن و بروز کمبود این ماده شد. 

انجمن ملی صید (SNP) معتقد است که امکان تعطیلی نخستن فصل صید صنعتی موتوماهی علی رغم صدور بیانیه وزارت تولید در کشور تا حد زیادی به دور از واقعیت است. افزون بر این رئیس این صنف،‌کایه تانا آلخوین تصریح کرد که در ۵ روزی که صید اکتشافی صورت گرفت بیش از ۴۰ هزار تن موتوماهی توسط شناورهای فولادی و چوبی صید شد که به ۱۰ هزار تن پودر ماهی تبدیل شد. وی معتقد است که در فصل نخست می‌باید زمان بسیار کوتاهی را به صید اختصاص داد و سپس در فصل دوم صید در ماه نوامبر شرایط عادی خواهد بود.

در فاصله روزهای ۳ تا ۷ ژوئن که صید اکتشافی با مجوز وزارت تولید صورت گرفت از ۴۰ تن موتوماهی صید شده بین ۵۰ تا ۶۰ درصد را ماهی‌های جوان تشکیل می دادند و حتی گزارش غیر رسمی حاکی از آنست که این میزان بیشتر از ۸۰ درصد بوده است. شایان توجه است که در شرایط عادی ۴۰ هزار تن میانگین صید یک روز طی فصل معمول ماهیگیری است. پس از صید اکتشافی اخیر شناورهای صنعتی وابسته به انجمن ملی صید برای حفاظت از جمعیت ماهی‌های جوان تصمیم به موکول کردن زمان صید به هفته‌های بعد گرفتند.

زمان تخم ریزی موتوماهی در فاصله ماه‌های ژوئیه و اوت را نیز باید در نظر گرفت که افزون بر افزایش دمای آب بر صید و وقفه در روند تولید اثرگذار است. مؤسسه ملی دریاهای پرو (Imarpe) نیز مسئول انجام تحقیقات اقیانوس شناسی است که در صورت کاهش و تغییر دمای آب ها تحقیقات جدید خود را آغاز کرده و داده‌های جدید را به وزارت تولید و انجمن ملی صید اعلام می‌کند.

تولید پودر ماهی پرو در سال ۲۰۲۱ به میزان ۵ میلیون و ۱۰۰ هزار تن و در فصل نخست صید ۲۰۲۲ به میزان ۲ میلیون و ۴۷ هزار تن بوده است. مقصد نخست صادرات پودر ماهی پرو کشور چین با ۷۸ درصد از کل صادرات این محصول است. اکوادور،‌ آلمان،‌ ژاپن و تایوان از دیگر مشتریان عمده پودر ماهی پرو هستند. شرکت های تاسا، کوپینکا و پسکه را اکسالمار از عمده ترین شرکت های صادرکننده این محصولند.

منبع: روزنامه لارپوبلیکا، ۲۶ ژوئن ۲۰۲۳.