اخبار اقتصادی ایتالیا

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ایتالیا در هفته اول تیر 1402 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

یک چهارم مردم ایتالیا، در خطر فقر

در سال 2022 حدود یک چهارم جمعیت ایتالیا یعنی 24.4 درصد، در خطر فقر و محرومیت اجتماعی قرار داشتند که کمی‌کمتر از سال 2021 (با 25.2 درصد) است. با پدید آمدن گشایش‌های اقتصادی بعد از پاندومی‌کرونا و افزایش اشتغال و درآمد، تعداد افرادی که محرومیت شدید مادی و اجتماعی دارند کاهش یافته است و از 5.9 درصد در سال 2021 به 4.5 درصد (معادل 2 میلیون و 613 هزار نفر) در سال 2022 رسیده است، محرومیت شدید مادی و اجتماعی بدین معنی است که این افراد دارای حداقل 7 شاخص محرومیت از 13 شاخص معرفی شده توسط اتحادیه اروپا هستند. این آمارها توسط مرکز آمار ایتالیا در گزارش مربوط به درآمد و شرایط زندگی مورد بررسی قرار گرفته است.

طبق این گزارش، در سال 2021 درآمد متوسط خانوارهای ایتالیایی 33798 یورو در سال بود که در سال 2022 کمی رشد داشته است. درآمد کل خانواده‌های برخوردارتر، 5.6 برابر خانوارهای بسیار فقیر بوده است. مرکز آمار با اشاره به این میزان از اختلاف، تاکید می‌کند که در صورت عدم مداخلات حمایتی از خانوارها توسط دولت، این تفاوت می‌تواند تا 6.4 برابر افزایش یابد. در سال 2022 در حدود 20.1 درصد افراد مقیم ایتالیا در خطر فقر قرار داشتند که حدود 11 میلیون و 800 هزار نفر از کل جمعیت می‌شود. درآمد خالص این افراد کمتر از 60 درصد متوسط درآمد در ایتالیا (معادل 11155 یورو) بوده است.

افزایش نسبی قیمت گاز

بعد از آنکه در هفته‌های اخیر، قیمت گاز به زیر 23 یورو به ازای مگاوات ساعت سقوط کرده بود، اکنون به سطح ماه مارس، یعنی 38 یورو در مگاوات ساعت بازگشت. این افزایش قیمت، از یک سو با طولانی شدن فعالیت‌های مربوط به تعمیر و نگهداری نیروگاه‌های نروژی تا اواسط جولای و از سوی دیگر با افزایش مصرف انرژی ناشی از موج گرمای اروپا و آسیا مرتبط است. البته در تابستان گذشته، در ماه آگوست رکورد 346 یورویی برای قیمت گاز نیز ثبت شده بود. پیش‌بینی می‌شود قیمت گاز در زمستان امسال حدود 40 یورو باشد.

بهره‌وری انرژی و افزایش سرعت سرمایه‌گذاری‌ها

سرمایه‌گذاری‌ها در ایتالیا در بخش صنعتی 13.8 درصد و در بخش عمرانی 19.1 درصد رشد داشته است، اما این کشور جهت رسیدن به اهدافی که برای سال 2030 پیش‌بینی کرده است، نیاز به شتاب بیشتری دارد و مدیریت هوشمند مصرف انرژی، کلید این رشد خواهد بود. در سال 2022، بیش از 12.8 میلیارد یورو برای بهره‌وری انرژی در ایتالیا سرمایه‌گذاری شده است که 2.2 میلیارد یورو  از آن در بخش صنعت بوده و 13.8 درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است. این عدد در بخش عمرانی 10.6 میلیارد یورو بوده است.

در بخش صنعت، سهم اصلی سرمایه‌گذاری‌ها مختص راه‌کارهای سخت‌افزاری بوده است که می‌توان به اقدامات مربوط به فرآیند تولیدی، تولید همزمان انرژی حرارتی و الکتریکی و فتوولتائیک (تولید الکتریسیته از نور) اشاره کرد. هرچند در سال 2022 سرمایه‌گذاری بر روی راه‌حل‌های دیجیتالی نسبت به 2021، بیش از 22.3 درصد رشد داشته است، اما همچنان کمتر از ده درصد از کل سرمایه‌گذاری‌ها به راه‌کارهای دیجیتالی اختصاص یافته است. در بخش عمران نیز تمرکز بر روی راه‌کارهای سخت‌افزای است و راه‌حل‌های دیجیتالی برای اتوماسیون و کنترل مصرف ساختمان‌ها، تقریبا یک چهارم از سرمایه‌گذاری‌ها را به خود اختصاص داده که بیشتر نیز در بخش اداری لحاظ شده است.

گزارش مرکز آمار ایتالیا از  بازار کار

در سه ماهه اول سال 2023، فرصت‌های شغلی در ایتالیا بیش از نیم میلیون رشد داشته‌اند و این هشتمین فصل (سه ماهه) متوالی است که روند افزایش اشتغال مشاهده می‌شود. گزارش سه ماهه اول مرکز آمار ایتالیا (ISTAT) نشان دهنده افزایش 513 هزار نفری مشاغل در مقایسه با سه ماهه اول سال 2022 است که معال رشد 2.3 درصدی فرصت‌های اشتغال است و این رشد نسبت به سه ماهه قبلی، 104 هزار واحد افزایش را نشان می‌دهد.

ایستات توضیح می‌دهد که اشتغال در ایتالیا، پس از افت شدید ناشی از تأثیرات همه‌گیری کرونا، از سه ماهه دوم سال 2021، با رشد 2.2 درصدی همراه شد و تا سه ماهه دوم سال 2022 به رشد خود ادامه داد. در سه ماهه سوم و چهارم سال 2022، با وجود مثبت بودن، میزان رشد کاهش یافته و به 1.5 درصد رسید. در سه ماهه اول سال 2023 این رشد به عدد 2.3 درصد بازگشته است.

نرخ بیکاری در سه ماهه اول سال 2023 با افزایش 0.1 واحدی نسبت به سه ماهه قبل و کاهش 0.5 واحدی نسبت به سال قبل به 8 درصد بازگشته است. در ایتالیا بیش از 2 میلیون و 13 هزار نفر بیکار وجود دارد که حدود 23 هزار نفر بیشتر از سه ماه قبل است. طبق گزارش مرکز آمار ایتالیا، افزایش قابل توجهی در هزینه‌های نیروی کار به ازای هر واحد کاری (ULA) در سه ماهه اول رخ داده و این شاخص به بالاترین سطح تاریخی خود رسیده که در مقایسه با سه ماهه قبل، رشد 1.8 درصدی را نشان می‌هد. در این خصوص، افزایش دستمزد (با 1.2 درصد افزایش)، تأمین اجتماعی (با 3 درصد افزایش) و هزینه‌ها در طول سال (با 3.9 درصد افزایش) بیشترین تاثیر را داشته‌اند.

درصد اجاره‌نشینی در ایتالیا

بر اساس مطالعات صورت گرفته بر روی خانوار‌ها که از سوی نومیسما (Nomisma) در شانزدهمین گزارش درباره سرمایه برای سکونت به دست آمده است، به طور کلی، 3.1 میلیون خانوار ایتالیایی در 12 ماه آینده به دنبال خرید مسکن هستند. بیشترین سهم از خریداران را خرید مسکن اول و تغییر مسکن اول تشکیل می‌دهد که در کل 81.2 درصد از درخواست‌های اعلام شده را شامل می‌شود.

در حوزه اجاره مشاهده می‌شود که تعداد قراردادهای جدید پس از رشد شدید در سال 2022، کاهش یافته است. به طور خاص، درصد خانواده‌هایی که برای مدت بیش از 6 ماه به اجاره یک یا چند واحد مسکونی مبادرت کرده‌اند، از 5.6 درصد در سال 2022 به 5 درصد در اوایل سال 2023 کاهش یافته است. بررسی‌های نومیسیما درباره دلایل اجاره‌نشینی نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از خانوارها یعنی 56 درصد، اجاره‌نشینی را تنها راه‌حل برای سکونت می‌دانند، چرا که منابع مالی لازم برای ورود به بازار خرید و فروش را ندارند. تجزیه و تحلیل قدرت مالی خانوارها نشان می‌دهد افرادی که در سال آینده در پرداخت اجاره با مشکل روبه رو می‌شوند، 34.8 درصد از خانوارها را تشکیل دهد که 3 درصد نسبت به سال 2022 افزایش نشان می‌دهد.

این بررسی، نشان می‌دهد درصد خانوارهایی که دشواری در پرداخت اقساط دارند، حدود 6 درصد است، در حالی که این عدد در سال 2022 حدود 7.5 درصد بوده است. همچنین درصد خانواده‌هایی که در طی 12 ماه آینده ممکن است با مشکلات در پرداخت منظم روبه‌رو شوند به 27.8 درصد افزایش یافته است. درباره تمایل خانواده‌ها به بدهی، نومیسما در گزارش خود اعلام می‌کند که 42.7 درصد از افراد مصاحبه‌شده، قطعا برای خرید مسکن به تامین مالی نیاز دارند، در حالی که 35.2 درصد از آن‌ها به احتمال زیاد به تسهیلات اعتباری روی خواهند آورد. در مقایسه با سال 2022، سهم صاحبان خانه بالقوه که قصد دارند به سیستم بانکی رجوع کنند، به ویژه به علت سیستم‌های تأمین مالی دشوار و گرانتر، کاهش یافته است.

راه‌کارهای جدید مقابله با هدررفت آب در ایتالیا

فناوری‌هایی که ایتال گاز (Italgas) از آن برای کارآمدتر کردن توزیع گاز استفاده می‌کند، می‌تواند باعث کاهش بیست درصدی هدررفت در شبکه توزیع آب شود. پائولو گالو، مدیر عامل ایتال گاز در مصاحبه با روزنامه ایل مساجرو، ضمن اعلام این خبر گفت: «ما می‌توانیم با استفاده از فناوری‌های حوزه گاز، جهشی باورنکردنی در کاهش هدررفت در شبکه‌های توزیع آب داشته باشیم. میزان هدررفت در شبکه‌های توزیع گاز، برابر با 0.1 درصد از کل میزان توزیع شده است که تقریبا صفر می‌باشد. این موضوع هم برای ایمنی و هم برای مهار هدررفت بسیار مهم است. در ایتالیا هدررفت آب از شبکه توزیع، به طور متوسط حدود 40 درصد است که در جنوب کشور به 60 تا 70 درصد می‌رسد». وی افزود: «ایتال گاز در استراتژی صنعتی فعلی خود، توجه خاصی به حوزه آب دارد و اخیرا فعالیت‌های شرکت Veolia در حوزه آب‌رسانی را در 3 استان لاتزیو، کامپانیا و سیسیل ایتالیا به مالکیت خود درآورده است. حوزه آب در ایتالیا به دلیل قدیمی‌بودن زیرساخت‌های آن، فقط نیازمند سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف نیست، بلکه به فناوری‌های پیشرفته و دیجیتالی شدن نیز احتیاج دارد. سرمایه‌گذاری در شبکه آب‌رسانی این امکان را به وجود می‌آورد که اتلاف آب را بین 15 الی 20 درصد کاهش دهیم. لوله‌های انتقال و توزیع آب نیز باید تعویض شوند که می‌توانیم در این حوزه نیز نقش مهمی داشته باشیم».

گالو در مورد سرمایه‌گذاری در آب‌رسانی در پایتخت تصریح کرد: « توزیع آب در استان لاتزیو و شهر رم، حدود 20 درصد از کل توزیع ما را تشکیل می‌دهد. سرمایه‌گذاری‌ها، که حدود 4.6 میلیارد است، بین استان‌های کشور بر اساس درصد توزیع آب در آنها تقسیم می‌شود. بنابراین رم شاهد یک سرمایه‌گذاری بزرگ در این حوزه خواهد بود که در ازای هر 1 یورو سرمایه‌گذاری شده، 3.3 یورو رشد اقتصادی و تولید ناخالص داخلی ایجاد می‌شود».