اخبار اقتصادی صربستان
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی صربستان در هفته سوم فروردین 1402 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
افزایش دوبارۀ نرخ بهره توسط بانک مرکزی صربستان
هیات اجرایی بانک مرکزی صربستان (NBS) به افزایش 0.25 واحد درصدی نرخ بهره و افزایش آن به ۶ درصد رای داد. نرخ تسهیلات سپرده و تسهیلات وام نیز به ترتیب به 4.75 و 7.25 درصد افزایش یافت. این هیات در بیانیه خود اعلام کرد که سختتر شدن بیشتر شرایط پولی به منظور جلوگیری از افزایش انتظارات تورمی و اطمینان از رسیدن تورم به یک مسیر نزولی و بازگشت به محدوده تحمل در افق پیشبینی، ضروری است. انتقال افزایش نرخهای کلیدی سیاستی اعمال شده تاکنون، به نرخهای بهره در بازارهای پول، وام و پسانداز، نشان دهنده کارایی مکانیسم انتقال سیاست پولی از طریق کانال نرخ بهره است.
علاوه بر این، اعمال این سیاست، با حفظ ثبات نسبی نرخ مبادله دینار در برابر یورو، به طور قابل توجهی به مهار اثرات سرریز افزایش قیمتهای واردات بر قیمتهای داخلی و ثبات کلی اقتصاد کلان در میان افزایش نااطمینانی جهانی کمک میکند. به گفتۀ هیات اجرایی بانک مرکزی صربستان، کاهش بیشتر قیمت انرژی، رفع تنگناهای عرضه جهانی و کاهش هزینههای حمل و نقل کانتینری تا حد زیادی به کاهش فشارهای هزینه در سطح جهانی کمک کرده است که باید تورم را نیز در داخل کاهش دهد.
https://bif.rs/2023/04/referentna-kamatna-stopa-povecana-za-6-odsto/
متوسط حقوق در صربستان در سال 2025 در حدود 1025 یورو خواهد بود
الکساندر ووچیچ، رئیس جمهور صربستان گفت که حقوق شاغلان و بازنشستگان همچنان افزایش خواهد یافت. به گفته وی، متوسط حقوق بازنشستگی ماهانه تا پایان سال به 387 یورو خواهد رسید که از 323 یورو فعلی فراتر است. وی افزود که افزایش حقوق بازنشستگی به 424 یورو در سال 2024 و 450 یورو در سال 2025 ادامه خواهد یافت. ووچیچ یادآور شد که میانگین حقوق بازنشستگی در سال 2012، برابر با 203 یورو بود.
رئیس جمهور صربستان همچنین میانگین حقوق در سال 2012 را 331 یورو و در دسامبر 2022 را در حدود 718 یورو اعلام کرد. وی گفت: میانگین حقوق در دسامبر یا نوامبر سال جاری بین 837 تا 840 یورو خواهد بود و در سال 2024 به 930 یورو، در سال 2025 به 1025 یورو و در سال 2026 به 1124 یورو خواهد رسید.
https://www.blic.rs/biznis/vucic-o-povecanju-penzija/s6dz0tz
ثبت شرکتها از 18 مه فقط به صورت الکترونیکی است
وزارت اقتصاد صربستان اعلام کرده است که از 18 مه، درخواست برای ثبت یک شرکت باید فقط به صورت الکترونیکی در آژانس ثبت شرکتهای صربستان (APR) ثبت شود و درخواستها منحصرا به صورت الکترونیکی دریافت خواهد شد. این امر هم هزینهها و هم زمان مورد نیاز برای ثبت قانونی یک شرکت و هم مدت زمانی را که آژانس ثبت مشاغل صربستان برای ثبت شرکت نیاز دارد را کاهش میدهد که همه این عوامل به کارایی بالاتر این نهاد دولتی کمک میکند. دولت صربستان اعلام کرده است که در پی ایجاد دولت الکترونیک و دیجیتالی کردن کل عملیات بخش تجاری است.
https://www.ekapija.com/news/4118629/od-18-maja-prijava-za-osnivanje-privrednog-drustva-iskljucivo-u-elektronskoj-formi
وامهای جدید اروپایی برای زیرساختهای صربستان
الکساندر ووچیچ، رئیس جمهور صربستان اعلام کرد که صربستان به دلیل نتایج مالی خوب، سرمایهگذاریهای بزرگ جدیدی را در شبکه جادهای در سراسر کشور آغاز خواهد کرد و تنها بانک سرمایهگذاری اروپا (EIB)، بین 300 تا 500 میلیون یورو وام برای این امر تضمین خواهد کرد. ووچیچ گفت: از بانک سرمایهگذاری اروپا، 1 تا 2 میلیارد یورو برای جادههای محلی یا منطقهای درخواست شد که توانستیم 300 تا 500 میلیون یورو دریافت کنیم. در حال حاضر با چینیها و بسیاری دیگر در مورد احداث بزرگراه از Backi Breg به Nakovo در نزدیکی Kikinda مذاکره میکنیم که مرز رومانی را به مرز مجارستان وصل میکند و سعی میکنیم بخشی از مسافران را برای عبور از صربستان داشته باشیم.
https://www.tanjug.rs/ekonomija/srbija/22526/vucic-pokrecemo-nove-velike-investicije-u-puteve-od-eib-300-do-500-miliona-evra/vest
صادرات صربستان به اتحادیه اروپا از سال 2009 تقریبا چهار برابر شده است
راده باستا، وزیر اقتصاد صربستان خاطرنشان کرد که بازار اتحادیه اروپا مهمترین مقصد صادراتی محصولات کشاورزی صربستان است. وی اعلام کرد که اتحادیه اروپا به طور سنتی شریک تجاری کلیدی صربستان است، زیرا حدود 60 درصد از کل تجارت صربستان با جهان را تشکیل میدهد.
ارزش صادرات صربستان به اتحادیه اروپا در مقایسه با سال 2009 که 3.2 میلیارد یورو بود تقریبا چهار برابر شده است. این بدان معناست که تجارت با اعضای اتحادیه اروپا به طور مداوم در حال رشد بوده است. وی افزود: صربستان در سال گذشته رکورد جدیدی از نظر صادرات به اتحادیه اروپا به ثبت رساند که بالغ بر 14 میلیارد یورو بوده است. پس از اتحادیه اروپا، به عنوان بزرگترین شریک تجاری خارجی صربستان، در رتبههای بعدی، اما با ارزش تجارت بسیار کمتر، کشورهای CEFTA (با 2 میلیارد یورو) و فدراسیون روسیه (با 1.6 میلیارد یورو) قرار دارند. چین و آمریکا به ترتیب در ردههای چهارم و پنجم و پس از آن ترکیه و سوئیس قرار دارند.
https://www.danas.rs/vesti/ekonomija/rade-basta-vrednost-srpskog-izvoza-u-eu-skoro-je-ucetvorostrucena-u-odnosu-na-2009/
تغییر ساختار شرکت صنعت برق صربستان
وزارت نیرو تایید کرد که هیات نظارت بر صنعت برق صربستان (EPS) به تغییر اساسنامه این شرکت مبنی بر تبدیل این شرکت سهامی عام به شرکت سهامی خاص، چراغ سبز نشان داده است. بدین ترتیب، EPS به یک شرکت سهامی خاص تبدیل خواهد شد که 100 درصد متعلق به دولت است. این سند همچنین دارای بند جدیدی است که بیان میکند که EPS به ارائه برق به عموم مردم مطابق با مجوز آژانس انرژی از سال 2016 که در سال 2026 منقضی میشود، ادامه خواهد داد. طبق اساسنامۀ جدید، درخواست اتحادیههای کارگری مبنی بر داشتن نماینده کارکنان در بدنه شرکت نیز پذیرفته شد؛ به این معنی که نماینده کارکنان EPS به عضویت هیات نظارت شرکت منصوب میشوند.
در حالی که برخی از کارمندان و کارشناسان EPS نسبت به تغییر روش سازماندهی یکی از بزرگترین شرکتهای دولتی، یعنی صنعت برق صربستان (EPS) ابراز نگرانی کردهاند، مقامات میگویند که با این تغییرات، کل سیستم EPS حرفهایتر و کارآمدتر عمل خواهد کرد و این شرکت به یک غول منطقهای تبدیل میشود. وزارت معدن و انرژی صربستان توضیح میدهد که اولین دلیل این تغییرات این است که EPS میتواند پول قرض کند و راحتتر وام بگیرد. دلیل دوم این تغییرات این است که دولت در استخدام مدیریت حرفهای مناسب و دستمزد کافی به آنها اختیار داشته باشد، کاری که در زمانی که EPS یک شرکت دولتی بود نمیتوانست انجام دهد. میلوش زدراکوویچ میگوید که اگر سرمایه خصوصی وارد EPS شود، فشار بیشتری بر این شرکت برای افزایش قیمت برق خواهد بود. وی میافزاید: این امری طبیعی است که سرمایه خصوصی به دنبال سود باشد، این بدان معنا نیست که EPS به عنوان یک شرکت دولتی سود نمیخواهد، بلکه با تصمیمات سیاسی به خاطر حفظ آرامش اجتماعی محدود شده است.
https://www.politika.rs/sr/clanak/546326/eps-statut-drzava
https://www.danas.rs/bbc-news-serbian/energetika-i-privreda-sta-menja-novi-statut-eps-a-i-da-li-ce-uticati-na-cenu-struje-u-srbiji/