اخبار اقتصادی کرواسی
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کرواسی در هفته دوم فروردین ماه 1402مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
برآورد رشد اقتصادی در سه ماهه نخست
مدل بانک مرکزی کرواسی برای ارزیابی سریع فعالیتهای اقتصادی نشان میدهد که در سه ماهه اول سال 2023، رشد تولید ناخالص داخلی حقیقی در سطح سالانه میتواند به 2.3 درصد برسد و در نتیجه خطر رکود اقتصادی داخلی را کاهش دهد. در آخرین بولتن ماهانه بانک مرکزی (در ماه مارس) آمده است: بر اساس اطلاعات در مورد روندهای اقتصادی، مالی و پولی پس از رشد قابل توجه در پایان سال گذشته، شاخصهای ماهانه فعالیت اقتصادی نشان میدهد که تولید ناخالص داخلی حقیقی کرواسی در ابتدای سال 2023 به افزایش خود ادامه داده است.
بانک مرکزی یادآور میشود که طبق دادههای اولیه، رشد تولید ناخالص داخلی حقیقی در پایان سال 2022 به صورت سالانه 4 درصد یا به صورت سه ماهه 0.9 درصد بوده است. بر اساس این گزارش، تولید صنعتی در ژانویه به طور ماهانه افزایش قابل توجهی داشته و نسبت به سطح متوسط سه ماهه آخر سال 2022 افزایش یافته است. علاوه بر این، پس از سقوط در پایان سال 2022، در ژانویه نسبت به دسامبر، گردش مالی حقیقی خردهفروشی نیز اندکی بهبود یافته که میتواند به بهبود مستمر خوشبینی مصرفکننده و روندهای مطلوب در بازار کار مرتبط باشد. این گزارش همچنین خاطرنشان میکند که تعداد شاغلین در ژانویه و فوریه با پویایی مشابه سال 2022 به افزایش خود ادامه داده است، به طوری که رشد، نسبتاً گسترده بود و پس از شش فصل کاهش متوالی، دستمزدهای حقیقی نیز اندکی افزایش یافت. خوشبینی کسب و کار، بالاتر از میانگین بلندمدت باقی ماند و خوشبینی صنعت در ماه فوریه یک جهش قوی داشت.
نرخ تورم سالانه اندازهگیری شده در ماه فوریه بر اساس شاخص هماهنگ شده قیمتهای مصرفکنندۀ اتحادیه اروپا، برای سومین ماه متوالی کاهش داشت و پس از ثبت رقم 12.5 درصد در ژانویه، به 11.7 درصد در فوریه رسید. با این حال، بر اساس گزارش بانک مرکزی، تورم همچنان بالاست و ریسکهای تورمی تشدید میشوند و اشاره میشود که رشد قوی در دستمزدهای اسمی و کمبود نیروی کار نیز به حفظ تورم در سطوح بالا کمک میکند.
افزایش تولیدات کشاورزی
بر اساس دومین برآورد درآمد در بخش کشاورزی که توسط اداره آمار دولتی منتشر شده است، ارزش تولیدات کشاورزی در سال 2022 نسبت به سال قبل 13.7 درصد و ارزش درآمد حقیقی در کشاورزی 4.8 درصد افزایش یافت. بر اساس برآورد دیگری، پیشبینی میشود در سال 2022 ارزش تولیدات کشاورزی نسبت به سال قبل 13.7 درصد افزایش یابد و به 23.5 میلیارد کونا (حدود 3 میلیارد یورو) برسد. ارزش درآمد در بخش کشاورزی 13.3 میلیارد کونا برآورد شده است که رشد 4.8 درصدی را نشان میدهد. بر اساس دادههای اداره آمار کرواسی، ارزش افزوده ناخالص سال گذشته 11.7 میلیارد کونا برآورد شده است که در مقایسه با سال 2021 که برابر با 10.98 میلیارد کونا بود، 6.3 درصد افزایش داشته است. همچنین شاخص درآمد حقیقی سالانه به ازای هر واحد نیروی کار در بخش کشاورزی برابر با 73048 کونا برآورد شده است که 1.3 درصد افزایش را نشان میدهد.
عرضه اسکناسهای 50 و 100 یورویی در دستگاههای خودپرداز
پس از گذشت سه ماه از تغییر پول ملی کرواسی به یورو، اسکناسهای جدید 50 و 100 یورویی به دستگاههای خودپرداز اضافه میشود؛ این در حالی است که تا به حال در اکثر موارد فقط اسکناسهای 10 و 20 یورویی پرداخت میشد. از اول آوریل، دستگاههای خودپرداز، اسکناسهای 50 یورویی و برخی نیز اسکناسهای 100 یورویی را توزیع میکنند. در حال حاضر بیش از 4000 دستگاه خودپرداز در حال فعالیت هستند و در یک ماه آینده تعداد آنها حداقل هزار و پانصد دستگاه افزایش مییابد که در درجه اول به دلیل فصل گردشگری است.
تولید کمتر و وابستگی بیشتر به واردات نفت خام
وابستگی اتحادیه اروپا به واردات نفت خام و فرآوردههای نفتی پس از رسیدن به سطح رکورد 96.78 درصدی در سال 2020، در سال 2021 به 91.67 درصد کاهش یافت. در عین حال باید تاکید کرد که در دوره مشاهده شده، کرواسی وابستگی خود را به واردات نفت خام افزایش داده است. یعنی در سال 2020، وابستگی کرواسی به واردات نفت خام و مشتقات نفتی 73.7 درصد و یک سال بعد 78.4 درصد بوده است.
دفتر آمار اتحادیه اروپا (Eurostat) اعلام کرد که به ویژه در نفت خام که ماده اولیه ضروری برای صنعت پتروشیمی و تولید سوخت حمل و نقل است، وابستگی به واردات برای دو سال متوالی کاهش یافته است و در سال 2021 به 95.2 درصد رسیده است که کمتر از سطوح ثبت شده از سال 2015 است. به گزارش یورواستات، علاوه بر این، تولید نفت خام در اتحادیه اروپا در سال 2021 به کاهش خود ادامه داد و به کمترین میزان خود یعنی 17.5 میلیون تن رسید که شش درصد کمتر از سال 2020 است. بین سالهای 1990 و 2004، تولید نفت خام در نوسان بود اما همیشه بالای 34.5 میلیون تن بود و در سال 2004 به 41.7 میلیون تن رسید؛ در حالی که تقریباً 20 سال بعد، بیش از نصف آن کاهش یافته است. بزرگترین تولیدکنندگان نفت در اتحادیه اروپا در سال 2021، ایتالیا (با 4.8 میلیون تن) و دانمارک و رومانی (هر کدام با 3.2 میلیون تن) بودند. در مقایسه با سال 2020، تولید در هر سه کشور کاهش یافته است؛ 10 درصد در ایتالیا، هشت درصد در دانمارک و چهار درصد در رومانی. در کرواسی نیز تولید کاهش یافت. به طور دقیقتر، در سال 2020، کمیکمتر از 0.6 میلیون تن و یک سال بعد 0.565 میلیون تن نفت خام تولید شد.
کرواسی از تولید هیدروژن خالص با استفاده از انرژی هستهای حمایت میکند
داوور فیلیپوویچ وزیر اقتصاد و توسعه پایدارگفت: کرواسی از جمله کشورهای عضو اتحادیه اروپا است که معتقد است انرژی هستهای میتواند عامل مهمی در دستیابی به شرایط مساعد آب و هوایی تا سال 2050 باشد.
ممنوعیت فروش دستگاههایی که قابل تعمیر نیستند
ممنوعیت نقص داخلی در محصولات و انقضا یا خرابی برنامهریزی شده محصول، توسط کمیته حمایت از مصرف کننده و بازار داخلی پارلمان اروپا تصویب شد. این بخشی از دستورالعمل جدید اتحادیه اروپا در مورد تقویت موقعیت مصرف کنندگان در گذار سبز است. بیلیانا برزان، عضو پارلمان اروپا، نویسنده و مذاکره کننده اصلی دستورالعمل جدید اتحادیه اروپا در مورد تقویت موقعیت مصرف کنندگان در گذار سبز است. وی یک نظرسنجی انجام داد که نشان داد حدود 94 درصد از شهروندان کرواسی معتقدند دستگاههایی که 20 سال پیش ساخته شدهاند بیشتر از دستگاههای تولید شده امروزی دوام میآورند. به همین ترتیب، تحقیقات نشان داده است که اکثر دستگاهها بین سال دوم و سوم استفاده، بلافاصله پس از اتمام گارانتی اجباری خراب میشوند. برزن گفت: طبق قانون، ما عمر طولانی تر دستگاه، امکان تعمیر و سرویس بهتر و قطعات یدکی ارزان تر و در دسترس را تضمین خواهیم کرد. همچنین نصب قطعاتی که عمر دستگاه را محدود میکند و فروش کالاهایی که ایراد داخلی آنها ثابت شده است ممنوع است.
افزایش سرمایه گذاری در جزایر
در سال 2021، حدود 4.39 میلیارد کونا (582 میلیون یورو) در جزایر کرواسی سرمایهگذاری شد که یک رکورد محسوب میشود. سپومنکا جوریچ، قائم مقام وزارت توسعه منطقهای و صندوقهای اتحادیه اروپا، با ارائه گزارشی درباره تأثیرات اجرای قانون در پارلمان گفت: 4.39 میلیارد کونا در سال 2021 در جزایر کرواسی سرمایهگذاری شد که بیشترین میزان سرمایهگذاری تاکنون است و کمکهای بلاعوض بالغ بر 4.17 میلیارد کونا بود. جوریچ گفت: در مقایسه با سال 2020، حدود 19 درصد افزایش در کمکهای مالی وجود داشت.